Celem badań było określenie wpływu wieku fizjologicznego bulw matecznych jedenastu odmian ziemniaka o zróżnicowanej długości okresu wegetacji na ich wartość plonotwórczą. Był on regulowany sposobem traktowania bulw w okresie od jesieni do sadzenia. Uzyskano pięć kombinacji, w tym dwie ekstremalne: kombinacja A — bulwy mateczne fizjologicznie najmłodsze przechowywane przez okres od jesieni do sadzenia w temperaturze ok. 2° C i kombinacja E — bulwy mateczne fizjologicznie najstarsze, przechowywane w tym samym czasie w temperaturze ok. 18° C, w ciemności. Stwierdzono istotny wpływ wieku fizjologicznego bulw matecznych na plon ogólny w trzech terminach zbioru, po 60 i 75 dniach od sadzenia oraz po dojrzałości roślin, na procentowy udział bulw poszczególnych frakcji w plonie a także na plon sadzeniaków i bulw dużych. Efekt badanego czynnika zależny był od terminu zbioru. Trzy spośród badanych odmian: Albina, Irga i Oda wykazywały cechy bardzo wolnego fizjologicznego starzenia się w przypadku umieszczenia bulw na świetle. Stwierdzono też silny negatywny wpływ oddziaływania ciemności, połączonego z obrywaniem kiełków, na wigor bulw w stosunku do oddziaływania światła w tych samych warunkach termicznych.
EN
The aim of the experiment was to determine the influence of physiological age of mother tubers of eleven potato cultivars with different growing period on their ability to yielding. It was regulated in a way of tubers treatment in the period from autumn to planting. Five treatments were obtained and among them two extremal: the treatment A mother tubers physiologically youngest, stored from autumn to planting at the temperature about 2° C and the treatment E mother tubers physiologically the oldest, stored at the same time at the temperature about 18° C in darkness. The significant influence of physiological age of mother tubers on yield in three dates of harvest, at 60, 75 days after planting and at maturity and on distribution of tubers size, was confirmed. The effect of tested factor was depending on the date of harvest. Three cultivars: Albina, Irga and Oda characterized by a very slow physiological ageing in light. Strong negative influence of darkness with additional desprouting on tuber vigour in comparison to light conditions under the same temperature was observed.
Celem badań było określenie wpływu zróżnicowanych warunków przechowywania sadzeniaków na plonowanie 54 odmian ziemniaka. Sadzeniaki badanych odmian przechowywano w temperaturze 2°, 6°, 10° C przy zachowaniu wilgotności względnej powietrza powyżej 90%. Stwierdzono, że temperatura przechowywania modyfikuje stan fizjologiczny bulw matecznych. Ponadto udowodniono, że każda odmiana wymaga specyficznych warunków przechowywania sadzeniaków dla prawidłowego wzrostu i plonowania roślin. W oparciu o uzyskane wyniki i wyliczenia statystyczne, optymalne warunki termiczne w czasie magazynowania sadzeniaków 54 badanych odmian ziemniaka przedstawiono w skali 1–9.
EN
The aim of this work was to define the subsequent influence of different storage conditions of seed potatoes on tuber yield of 54 potato cultivars. Seed tubers were stored at the temperatures of 2°, 6°, 10° C and RH about 90%. It was found that storage temperature modified the physiological state of mother tubers. Moreover, it was found that each cultivar required its own specific storage conditions of potatoes seed in order to obtain the optimal field growth of plant and yielding. All the cultivars were divided into the groups depending on optimum storage temperature of seed potato tubers expressed in 1–9 degree scale.
Wiek fizjologiczny bulw jedenastu odmian ziemniaka: Albina Baszta, Bila, Dunajec, Glada, Hinga, Ikar, Irga, Oda, Sumak, Vistula różnicowano sposobem podkiełkowywania. Na podstawie wyników uzyskanych w ścisłym doświadczeniu polowym stwierdzono istotny wpływ wieku fizjologicznego bulw matecznych na wszystkie badane elementy struktury roślin i architektury łanu. Wcześniejsze kiełkowanie bulw w środowisku pozaglebowym powodowało przyspieszenie występowania faz fenologicznych roślin do 16 dni, zwłaszcza wczesnej odmiany Albina oraz średnio wczesnej odmiany Irga i Oda. W końcu maja i na początku czerwca obserwowano równocześnie na jednych poletkach kończące się wschody, a na innych rozpoczynające się już kwitnienie roślin tej samej odmiany. Po 60 dniach od sadzenia zakres zróżnicowania pozostałych elementów architektury łanu był następujący: liczba łodyg — od 136 do 172 tys. szt./ha, masa części nadziemnej — od 18 do 28 t/ha, wysokość roślin od 58 do 66 cm, wskaźnik powierzchni liści (LAI) — od 2,63 do 4,53. Najwyższe wartości uwzględnionych w badaniach wskaźników rozwoju roślin uzyskano przy 4 lub 10 tygodniowym okresie podkiełkowywania bulw matecznych.
EN
Physiological age of tubers of eleven potato cultivars: Albina, Baszta, Bila, Dunajec, Glada, Hinga, Ikar, Irga, Oda, Sumak and Vistula was regulated in a way of pre-sprouting to create five treatments. The significant influence of physiological age on all tested elements of plant structure and canopy architecture in the field experiment was confirmed. Tubers pre-sprouting caused the acceleration of plant phenological stages up to 16 days, particularly at early cultivar Albina and middle early cultivars Irga and Oda. At the end of May and the beginning of June the phases end of emergence on one plot and blooming on another were observed at the same time, for a given cultivar. The range of modification of remaining elements of canopy structure 60 days after planting was as follow: stems number — 136 to 172 thousand/ha, haulm mass — 18 to 28 t/ha, height of plants — 58 to 66 cm, leaf area index — 2,63 to 4,53. The highest values of all indicators of physiological plant development took place at 4 or 10 weeks of pre-sprouting of mother tubers.