Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Between Mercantilism, Oriental Luxury and the Ottoman Threat: Discourses on the Armenian Diaspora in the Early Modern Kingdom of Poland

100%

Osipian A.

Acta Poloniae Historica

|

2017

|

tom 116

PL

This paper analyses the attitudes toward the Armenian Diaspora in early modern Polish society through a close examination of the issues viewed as burning by the contemporaries. The paper is focused on three such burning topics – a) the ‘price revolution’ and, in connection therewith, mercantilism; b) the growing level of consumption (“redundant luxury” – zbytek nierozmyślny) and the fears of social disorder aroused by it; and c) the Ottoman threat (real and imagined). The paper argues that there were a variety of discourses on the Armenians because the discourses were influenced by the different answers to the challenging issues presented by the representatives of various social estates – noblemen (szlachta), clergymen (duchowieństwo) and burghers (mieszczaństwo). Therefore, the attitudes to the Monophysite Armenians in Polish society were mostly shaped not as part of the Counter-Reformation agenda (as was the case with respect to Protestants and the GreekOrthodox), but rather within the framework of economic (mercantilism), social (consumption), and psychological/political (fears of the Ottoman threat) issues.

2

Znaczenie traktatu monetarnego Meditata Mikołaja Kopernika dla rozwoju myśli ekonomicznej (w 500 rocznicę jego powstania)

100%

Bochenek M.

Ekonomista

|

2017

|

nr 6

699-718

PL

W 1517 r. Mikołaj Kopernik, genialny astronom polski, ukończył pierwszą wersję traktatu monetarnego zatytułowanego Meditata. Z okazji 500 rocznicy tego wydarzenia autor artykułu przedstawia główne idee zawarte w tych traktatach oraz ocenia ich rolę w rozwoju myśli ekonomicznej. Powyższy traktat był pierwszą rozprawą ekonomiczną napisaną w Polsce; stąd data jego powstania może być uznana za datę narodzin polskiej myśli ekonomicznej. Praktycznym celem pism ekonomicznych Kopernika było przygotowanie założeń reformy monetarnej. W tym celu Kopernik sformułował (niezależnie od Arystofanesa) „prawo gorszego pieniądza”, przypisywane również Tomaszowi Greshamowi lub Mikołajowi Oresme, które można traktować jako odkrycie wielokrotne. Wydobyte z zapomnienia po kilku wiekach traktaty monetarne Kopernika nadal budzą szerokie zainteresowanie wśród polskich ekonomistów, będąc przedmiotem długo trwającej debaty naukowej.

EN

In 1517, Nicolaus Copernicus, the Polish astronomic genius, completed the first version of his monetary treatise, entitled Meditata. On the quincentenary of that event, the author of the paper presents the main ideas incorporated in those treaties, assessing their role in the development of economic thought. The quoted treaty was the first economic thesis written in Poland; therefore, the date of its creation can be perceived as the birth date of Polish economic thought. The practical aim of economic writings of Copernicus was to prepare the principles of monetary reform. For this purpose Copernicus has formulated (independently of Aristofanes), the law of inferior money, ascribed also to Thomas Gresham or Nicole Oresme, which may be considered to be a multiple discovery. Brought to light after several centuries, monetary treaties written by Copernicus still arouse wide interest among Polish economists, being a subject of long-lasting scientific debate.

RU

В 1517 г. Николай Коперник, гениальный польский астроном, закончил первый вариант монетарного труда под заголовком Mediata. По случаю 500 годовщины этого события, автор статьи излагает его главные идеи и оценивает их роль в развитии экономической мысли. Вышеназванный труд был первой экономической работой написанной в Польше и поэтому дату его появления можно признать в качестве зарождения польской эко- номической мысли. Практическая цель экономических трудов Коперника заключалась в подготовке основ монетарной реформы. С этой целью Коперник сформулировал (неза- висимо от Аристофана) «закон худших денег», авторство которого приписывается также Томасу Грешему или Николаю Оресму, что можно рассматривать в качестве многократ- ных открытий. Даже по прошествии нескольких веков, монетарные труды Коперника продолжают возбуждать широкий интерес среди польских экономистов и являются предметом научной дискуссии.

3

Opportunities and Threats of Historical Evidence and Data via Corpus-Based Software: A Case Study on Gerard Malynes

86%

Appolloni R.

Linguistica Silesiana

|

2024

|

tom 45

|

nr 1

55-75

EN

The aim of this paper is to exploit the informative nature of datasets that can be created from corpus-based software to explore specific phenomena in early modern specialized discourse, and to corroborate the adoption of the same software for historical analysis. Particular relevance will be devoted to the special nature of historical evidence, which has caused critical issues in the reliability of the data collected for the purpose of historical investigation of English. Spelling variation, in this sense, is one of the most crucial problems of Early Modern English, and this has often affected the reliability of data to be collected via software, especially when statistical findings are involved. The normalisation of historical texts has contributed enormously to make texts better readable for historical corpus analysis; and, consequently, to improve the accuracy and manipulation of data. Moreover, several tools used in corpus linguistics have benefited from the normalisation of spelling variants in the same terms, e.g. part-of-speech taggers for historical variety. This case study will attempt to explore the data retrievable from corpus-based software like VARD, #LancsBox and CQPweb, and to use them to corroborate a preliminary analysis of early modern economics discourse in two treatises written by Gerard Malynes in 1601 and 1623.

4

Merkantylizm i tax free we współczesnym handlu

72%

Zimnoch K.

Marketing i Rynek

|

2014

|

tom 21

|

nr 2

197-205

PL

Protekcjonizm gospodarczy, mający swoje źródła w merkantylistycznej myśli ekonomicznej i praktyce gospodarczej, odżywa we współczesnej gospodarce w okresach recesyjnych i kryzysowych. Wolny handel pozostaje oczywiście celem polityki gospodarczej, ale ta musi wykazywać się elastycznością wobec czynników makrogospdoarczych, endo- i egzogenicznych. W Unii Europejskiej widać także działania protekcjonistyczne państw członkowskich, przecież celem rozszerzania geograficznego zasięgu integracji jest powiększenie rynków zbytu, także na kraje sąsiadujące z nowo przyjętymi państwami. Wyraźnie pokazuje to analiza handlu przygranicznego w Polsce w województwach wschodnich. Współczesnym narzędziem merkantylistycznego popierania eksportu jest tax free, z którego korzystają przedsiębiorcy państw UE graniczących z rynkiem wschodnim i konsumenci spoza Unii.

EN

The economic protectionism, with its origins in mercantilist economic thought and economic practice, revived in the modern economy in times of recession and crisis. Free trade is obviously objective of economic policy, but it must have the flexibility to endogenous and exogenous factors. In the European Union can be seen as protectionist measures of the Member States, after all, to extend the geographical coverage of the integration is to expand markets, including the neighborhood of the newly adopted countries. This analysis clearly shows the cross-border trade in Poland in the eastern provinces. Contemporary mercantilist tool to promote exports is tax free, which is used by entrepreneurs of the EU eastern border with the market and consumers from outside the Union.

5

Oddziaływanie akumulacji rezerw dewizowych na wzrost gospodarczy w krajach na średnim poziomie rozwoju

72%

Dąbrowski M. A.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

|

2014

|

tom 273

|

nr 5

81-111

EN

The paper examines whether foreign exchange reserve accumulation contributes to economic convergence and growth processes in what are known as middle‑income countries. The author’s analysis is divided into two research tasks with respect to the relationship between reserve accumulation, on the one hand, and processes of convergence and economic growth, on the other. The first task is to offer a credible explanation of this relationship. The second task is to provide stronger empirical evidence on the nature of the relationship extending beyond the results of simple correlation and regression analyses. There are four main channels through which reserve accumulation impacts per capita GDP growth, according to Dąbrowski: the Keynesian channel of investment stimulation, the international competitiveness channel (related to the revived Bretton Woods system hypothesis), the saving and investment channel (linked with the presence of financial constraints), and a channel alleviating the adverse effect of institutional weaknesses and market failures on economic growth. The author finds that, first, reserve accumulation has a strong and significant effect on convergence and economic growth regardless of the measure used in the analysis. Second, the relationship between reserves and per capita GDP growth is stronger in the sample with high- and middle‑income countries than in the sample covering all the countries, Dąbrowski says. Third, the effect of reserve accumulation on economic growth is not only through the direct international competitiveness channel but also through other channels, the author concludes.

PL

Celem artykułu jest zbadanie, czy akumulacja rezerw dewizowych była czynnikiem sprzyjającym procesom konwergencji i wzrostu gospodarczego w gospodarkach wschodzących. Realizację tego badania podzielono na dwa zadania badawcze: sformułowanie wiarygodnego wytłumaczenia relacji zachodzącej między akumulacją rezerw a konwergencją i wzrostem gospodarczym oraz przedstawienie mocniejszych dowodów empirycznych niż te oparte na prostej analizie korelacji i regresji. Zidentyfikowano cztery główne kanały oddziaływania akumulacji rezerw na wzrost PKB per capita: Keynesowski kanał pobudzania inwestycji, kanał podtrzymywania konkurencyjności międzynarodowej (związany z hipotezą o rekonstrukcji systemu z Bretton Woods), kanał oszczędnościowo‑inwestycyjny (związany z ograniczonym dostępem do funduszy pożyczkowych) i kanał łagodzenia niekorzystnego wpływu słabości instytucjonalnych i niesprawności rynku na wzrost gospodarczy. Empiryczna analiza relacji między rezerwami dewizowymi a wzrostem PKB per capita pozwoliła sformułować trzy wnioski. Po pierwsze, akumulacja rezerw sprzyjała procesom konwergencji i wzrostu gospodarczego, niezależnie od przyjętego w analizie miernika rezerw. Po drugie, stwierdzono, że relacja ta była silniejsza w grupie krajów na wysokim i średnim poziomie rozwoju niż w grupie obejmującej wszystkie kraje. Po trzecie, ustalono, że akumulacja rezerw oddziaływała na wzrost gospodarczy nie tylko bezpośrednio przez podtrzymywanie konkurencyjności międzynarodowej, ale także innymi kanałami.

6

Chiński merkantylizm : przyczyny, charakter, skala i zagrożenia

72%

Teska J.

Logistyka

|

2014

|

tom nr 6

1232--1238, CD 2

PL

Autor w artykule porusza problem osiągania dominującej pozycji w gospodarce światowej przez Chiny, miedzy innymi w wyniku interwencjonizmu państwowego skierowanego na najróżniejsze obszary funkcjonalności państwa. Interwencjonizm chiński nie dotyczy jedynie bezpośredniego wspomagania działalności eksportowej a dotyczy również polityki zagranicznej, polityki kursowej, polityki fiskalnej, polityki imigracyjnej i innych, które mogą wspomagać osiąganie długofalowego celu państwa chińskiego. W artykule zaprezentowano ponadto prawdopodobne skutki dla pozostałej części gospodarki światowej oraz możliwość wystąpienia niebezpieczeństwa zakłócania równowagi politycznej w tym militarnej nie tylko w rejonie Dalekiego Wschodu. W artykule zaprezentowano zatem wyniki analizy dominacji chińskiej na arenie międzynarodowej i jej wpływ na szeroko rozumiane bezpieczeństwo, w tym bezpieczeństwo ekonomiczne.

EN

The author of the article discusses the problem of achieving a dominant position in the global economy by China, among others, as a result of state intervention directed at the various functional areas of the state. Chinese intervention does not only provide direct support for the export business and also applies to foreign policy, exchange rate policy, fiscal policy, immigration and other policies that can help achieve the long-term aim of the Chinese state. The paper presents furthermore likely effects on the rest of the world economy and the danger of disturbing the political balance in the military, not only in the region of the Far East. The article presents the results of the analysis, therefore, the dominance of China in the international arena and its impact on the wider security, including economic security.

7

Pro bono publico oeconomico : sonda do ekonomického myšlení počátku 18. století

72%

Hrbek J. , Linhartová A.

Český časopis historický (The Czech Historical Review)

|

2018

|

tom 116

|

nr 1

9-52

EN

This study analyses the correspondence between Jan Kryštof Bořek, a Privy Council member, and the Czech aristocrat Jan Josef of Wallenstein, primarily from the 1720s. Both of them embraced mercantilist theories and with their assistance they sought to discover ways of improving the economic situation in the Czech Lands. Their correspondence reveals their thought processes in which mercantilism merged with the post-White Mountain (Baroque) patriotism. At the same time it also reveals much about the reflection of their own actions, because both Bořek and Wallenstein actively intervened in the formation of the economic environment in the Czech Lands: Bořek headed the office in charge of indirect taxes, Wallenstein was the head of a commercial collegium and he also operated a cloth-making manufactury. Thus, neither mercantilism or patriotism were abstract concepts; they provided a theoretical basis for real decision-making and practical activities.

8

Koncepcje merkantylistyczne a ich wykorzystanie w Republice Zjednoczonych Prowincji

72%

Strobel J.

Prawo

|

2016

|

nr 321

139-157

EN

The Republic of the Seven United Provinces is seen in the literature as astate favouring free trade, which enabled it to achieve adominant position in colonial trade between the 16th and 18th centuries. However, even this country used mercantilism-inspired solutions. Given the specific nature of its economy, the Republic was particularly attached to apositive balance of trade. On the other hand, it undertook short-term actions in line with the principle of interventionism and protectionist customs policy — guided on each occasion by particular interests of groups holding power. Consequently, the Republic used the principles of mercantilism only to an extent it found suitable in a given political and economic situation.

DE

Die Republik der Vereinigten Provinzen wird aktuell in der Literatur als ein Staat gesehen, der die Handelsfreiheit förderte und was dazu führte, dass er zwischen dem 16. und 17. Jahrhundert die dominierende Position im Kolonialhandel einnehmen konnte. Jedoch auch in diesem Land nutzte man die Lösungen des Merkantilismus. Wegen der Eigenartigkeit ihrer Wirtschaft waren für die Republik die Grundsätze der aktiven Handelsbilanz besonders wichtig. Ihre Übergangshandlungen entsprachen dagegen dem Interventionalismus und der protektionistischen Zollpolitik — sie richtete sich immer an die partikulären Interessen der regierenden Gruppierungen. Infolgedessen nutzte die Republik die Grundsätze des Merkantilismus nur in dem Grade, der für sie in der gegebenen politischen und wirtschaftlichen Lage günstig war.

9

O małym pospolitym ruszeniu : kilka współczesnych refleksji

58%

Stankiewicz W.

Zeszyty Naukowe AON

|

2015

|

tom nr 1(98)

182-204

PL

Posługując się z konieczności ograniczoną wiedzą i czerpiąc z tradycji i historii, pragnę zasygnalizować wybrane fragmenty doktryny obronnej zawarte w traktatach Andrzeja Maksymiliana Fredry (ok. 1620-1679), wybitnego działacza i uczonego, nawiązując do koncepcji polskiego merkantylizmu, wpływów obcej myśli militarnej i przykładów rozwiązywania problemów obronności w skali makro i mikro, od dyplomacji i polityki po logistykę wojskową sięgającą pojedynczego żołnierza. Zamierzam treść artykułu ująć w krótkich tezach o tradycjach pospolitego ruszenia i omawiając działalność Fredry i treść jego traktatów. Pamiętając o znaczeniu pytania o pożytki płynące z przypominania doświadczeń, ryzykuję kilka ocen.

EN

Examples found in the general and Polish history, concerning the institution of mass levy, point to its basic problem – the necessity to determine the size of citizens mobilization proper for the foreseen threat. Common conscription was used rarely, in extreme situations of total defeat and propaganda was usually at the lost position. In this article I made a short analysis of the set of concepts of the ‘small mass levy’ as it was seen by Andrzej Maksymilian Fredro (circa 1620-1679), statesman and practitioner using his broad knowledge. His presentation of the rules of such a doctrine was based on the elements of mercantilism doctrine, physiocracy and in connection with military science – it developed the method of economy and military logistics. Being forced to use limited knowledge and culling from tradition and history, I would like to put emphasis on the chosen pieces of defence doctrine incorporated in the tractates of Andrzej Maksymilian Fredro (about 1620-1679), a prominent activist and scholar, alluding to the concept of Polish mercantilism, the influence exerted by foreign military thought and the examples of solving defence problems on the macro- and micro-scale, starting from diplomacy and politics and ending at the military logistics pertaining to every single soldier. What I intend to do is to present the content of the article in short theses concerning the tradition of mass levy and deliberating on Fredro’s activity and his tractates. Keeping in mind the question concerning the benefits stemming from the process of recalling experiences, I take the risk of some assessment.

10

Wybrane aspekty historii myśli ekonomicznej

58%

Domański Z.

Journal of Modern Science

|

2017

|

nr 3(34)

227-248

EN

The article is an attempt to present some aspects of the history of economic thought from the ancient time to the present days. The development of the economic thought was shaped by the evolution of various visions, trends and views of contemporary thinkers, observers of social life, researches of the cause and effects of the economic activity. The author of the article seeks to show the disputes and controversies over the ideas, the approaches and the theories that had influence on the transformation of the economy in all periods of history. The main aim of the article is to bring the achievement of outstanding scholars together, including Polish scientists who worked with this field of study. In addition, there are shown close links between the development of economic thought and the changes of economy. The summary points out how important our history of economic thought is. The historical condition of the modern concepts and economic ideas was recalled. This article encourages to study the economic thought and treat these studies as a research workshop that helps to better understand the modern economy

PL

Artykuł jest próbą przedstawienia wybranych aspektów historii myśli ekonomicznej kształtującej się od czasów starożytnych do współczesności. Rozwój myśli ekonomicznej formował się poprzez ewoluowanie różnych wizji, nurtów i poglądów ówczesnych myślicieli, obserwatorów życia oraz badaczy przyczyn i skutków działań gospodarczych. Autor artykułu stara się pokazać, jak spory i kontrowersje wobec idei, podejść i teorii wpływały na przeobrażanie się ekonomii w poszczególnych okresach dziejowych. Zasadniczym celem pracy jest przybliżenie dokonań wybitnych uczonych, zajmujących się tą dziedziną wiedzy z uwzględnieniem także polskich ekonomistów. Ponadto ukazane zostały ścisłe powiązania między rozwojem myśli ekonomicznej i zmianami w ekonomii. W podsumowaniu wskazano, jak ważną częścią naszej edukacji jest historia myśli ekonomicznej. Przypomniano o historycznych uwarunkowaniach współczesnych pojęć i idei ekonomicznych. Artykuł jest zachętą do studiowania historii myśli ekonomicznej i traktowania tych studiów jako warsztatu badawczego, który pomoże lepiej zrozumieć współczesną ekonomię i gospodarkę.

11

Nacjonalizm ekonomiczny: stare-nowe zjawisko w gospodarce światowej

58%

Jędrzejowska K.

Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze

|

2017

|

nr 7

159-171; 156-167

PL

Chociaż nacjonalizm ekonomiczny stanowi istotny czynnik determinujący realizację polityki gospodarczej wielu państw, zjawisko to wydaje się stosunkowo mało zbadane na gruncie ekonomii politycznej. Nacjonalizm ekonomiczny kojarzy się w pierwszej kolejności z polityką gospodarczą końca XIX i początku XX wieku. Jest to również swoista podstawa ideologiczna dla merkantylistycznej strategii rozwoju tzw. tygrysów azjatyckich. Pomimo liberalizacji systemów gospodarczych, seria kryzysów finansowych ostatnich dekad doprowadziła do swoistego renesansu tego zjawiska. Celem niniejszego artykułu jest analiza pojęcia nacjonalizmu ekonomicznego – w tym rodzajów nacjonalizmu ekonomicznego, jego powiązań z merkantylizmem i przejawów we współczesnej gospodarce światowej.

EN

Although economic nationalism constitutes an important determinant of economic policy of numerous countries, this phenomenon appears to be relatively under-investigated within the political economy. Economic nationalism is primarily associated with economic policies of the late nineteenth and early twentieth century. It also provides an ideological basis for the mercantilist-oriented development strategy of the so called East Asian tigers. In spite of the liberalization of the economic systems, a series of financial crises of the last decades has led to a renaissance of this phenomenon. The purpose of this article is to analyze the concept of economic nationalism as well as its types, and prevalence in the contemporary global economy.