Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Konkrecje fosforytowe z pstrych łupków paleocenu jednostki skolskiej : komunikat

100%

Szczepańska M. , Krobicki M.

|

tom T. 27, z. 1

201-204

PL

Podczas poszukiwań konkrecji węglanowych w formacji łupków pstrych jednostki skolskiej zostały znalezione konkrecje fosforytowe w południowym skrzydle antykliny Łodyny wsi, we wschodniej części Serednicy w potoku Roztoka (około 10 km na NW od Ustrzyk Dolnych). Występują one w spągowej części formacji łupków pstrych (tzw. ogniwo pstrych łupków z Żohatyna - górny paleocen; Rajchel 1990), wśród czerwono-wiśniowych, grubo łupiących się łupków ilastych zawierających nieliczne przerosty łupków szarozielonych

2

Utwory transgresywnego miocenu na fliszu jednostki skolskiej w Dubiecku

84%

Rajchel J. , Uchman A.

|

tom T. 27, z. 1

71-87

PL

Zweryfikowano dotychczasowy profil miocenu transgredującego na flisz jednostki skolskiej w Dubiecku. Stwierdzono, że grube klastyki zawierające materiał miejscowy zalegają powyżej piaskowców. Klasty pochodzą głównie z wapnistych piaskowców fliszowych formacji ropianieckiej (górna kreda - paleocen) z bezpośredniego podłoża utworów miocenu. Piaskowce są zbioturbowane i zawierają skamieniałości śladowe Ophiomorpha isp. i Thalassinoides isp. Bloki i otoczaki wapnistych piaskowców fliszowych z utworów gruboklastycznych zawierają drążenia: Entobia isp., Gastrochaenolites lapidicus, G. torpedo, G. ampullatus, G. orbicularis, Gastrochaenolites isp., Trypanites isp. oraz nieoznaczone łukowe zagłębienia. Cechy litologiczne i skamieniałości śladowe wskazują na spłycenie i spowolnienie tempa sedymentacji w górnej części profilu. Rozmiary G. torpedo są wyraźnie mniejsze niż w większości znanych mioceńskich populacji. Wskazuje to na większą głębokość lub jest związane z mobilnością drążonych klastów. Wydrążenia w szeregu klastów są zabradowane. Wszystkie te cechy wskazują, że depozycja i abrazja zachodziły równocześnie.

EN

Section of the transgressive Miocene deposits upon the flysch of the Skole Unit at Dubiecko has been verified. It was determined that coarse clastics containing local material overlay sandstones. The clasts are dominated by calcareous flysch sandstones of the Ropianka Formation (Upper Cretaceous - Paleocene), which derive from the basement. The sandstones are bioturbated and they contain trace fossils Ophiomorpha isp. and Thalassinoides isp. Boulders and pebbles of the flysch calcareous sandstones from the coarse calstics contain Entobia isp., Gastrochaenolites lapidicus, G. torpedo, G. ampullatus, G. orbicularis, Gastrochaenolites isp., Trypanites isp., and undetermined arcuate depressions. Lithological features and trace fossils indicate shallowing up and decrease of sedimentation rate at the upper part of the section. Size of G. torpedo is distinctly smaller than m the majority of the known Miocene populations. This can indicate greater depth or it is result of mobility of the bored clasts. Borings in several clasts are abraded. All these features suggest that, deposition, and abrasion took place simultaneously.

3

Nowe stanowisko ichtiofauny z warstw krośnieńskich jednostki skolskiej (Karpaty fliszowe)

84%

Jerzmańska A. , Rajchel J. , Świdnicka E.

|

tom T. 27, z. 1

21-37

PL

Opisano nowe stanowisko ichtiofauny z warstw krośnieńskich jednostki skolskiej Karpat zewnętrznych z miejscowości Harta k. Dynowa. Pozyskano 143 okazy ryb, wśród których wyróżniono 9 rodzin Teleostei: Clupeidae, Gadidae, Merlucciidae, Syngnathidae, Carangidae, Leiognathidae, Trichiuridae, Scombridae, Gobiidae. Badany zespół określono jako płytkowodny, zachowany w środowisku o niedoborze tlenu. Usytuowanie stanowiska w stratygraficznym sąsiedztwie głównego V-go horyzontu tufitowego (o wieku 20,5-0,9 mln lat), oznaczonego radiometrycznie w jednostce śląskiej, pozwala określić wiek stanowiska ichtiofauny z Harty na eggenburg, w pozycji należącej do zon NN-2 i N-5. Na podstawie badanego zespołu ryb proponuje się utworzenie subzony w obrębie nienumerowanej zony INM-0

EN

The new site of ichtyofauna was described in Harta near Dynów from the Krosno Beds of the Skole Unit in the Outer Carpathians. A total of 143 fish specimens have been collected; out of them nine Teleostei families have been distinguished: Clupeidae, Gadidae, Merlucciidae, Syngnathidae, Carangidae, Leiognathidae, Trichiuridae, Scombridae, Gobiidae. The assemblage studied has been identified as formed in shallow water and preserved in the environment with oxygen deficit. The position of the site in question in the stratigraphic proximity of the main, i.e. V/th, tuff horizon, whose age was radiometrically determined at 20.5--0.9 Ma, dates the site with ichtyofauna as Eggenburg (zones NN-2 and N-5). On the basis of these determinations, the fish assemblage for the Harta will be determined as a subzone of the hitherto existing INM-0 zone

4

Konkrecje węglanowe jednostki skolskiej

84%

Szczepańska M.

|

tom T. 19, z. 1

5-33

PL

Konkrecje węglanowe występują dość powszechnie w całych Karpatach, w różnych utworach od dolnej kredy do miocenu. Charakteryzują się one bardzo zróżnicowanym składem mineralnym z przewagą węglanów żelaza, magnezu, wapnia i manganu. Przybierają formę różnej wielkości soczewek, bochnów i płaskurowatych ławic średnicy od paru centymetrów do kilku metrów. Konkrecje węglanowe jednostki skolskiej występują w jej profilu głównie w poziomach łupkowych. Zostały znalezione w następujących formacjach: łupków spaskich (fm), z Dołhego, z Ropianki (fm), łupków pstrych, hieroglifowej i krośnieńskiej. Przeprowadzone badania mineralogiczne (mikroskopowe - optyczne i skaningowe, chemiczne, rentgenogra- ficzne i termiczne) pozwoliły wyróżnić szereg typów tych konkrecji, charakterystycznych dla poszczególnych formacji. Konkrecje z łupków spaskich są syderoplesytami. Konkrecje z formacji z Dołhego, ropianieckiej, łupków pstrych i hieroglifowej są zbudowane głównie z węglanów żelaza i manganu, będących mieszaninami mineralnymi dwu- lub trójskładnikowych roztworów stałych. Konkrecje z warstw krośnieńskich są zbudowane z ankerytu i dolomitu żelazistego. Badane konkrecje węglanowe są utworami wczesnodiagenetycznymi.

EN

Carbonate concretions are rather widespread throughout the Carpathians, being present in various strata from Lower Cretaceous to Miocene. Their mineral composition is strongly diversified, with prevalence of carbonates of iron, magnesium, calcium and manganese. They occur as lenses, bread-like forms and irregular layers, and their diameters range from some centimetres to some metres. The carbonate concretions of the Skole Unit are reported mainly from its shaly horizons and were found in the Spas, Dołhe, Ropianka, Variegated Shale, Hieroglyphic and Krosno Formations. Mineralogical investigations (optical microscopy and scanning electron microscopy, X-ray, DTA, chemical analyses) have allowed to distinguish several varieties of these concretions, typical for individual formations. The total of carbonates in the concretions, irrespective of the horizon in which they occur, range between 70 and 90%. Besides the carbonates, the concretions contain quartz and clay minerals, and some of them feldspars and pyrite. The concretions of the Spas Fm are sideroplesites (Szczepańska 1998). Their content of FeCO3 is the highest (50-60%) among all the concretions studied. The concretions of the Dołhe, Ropianka, Variegated Shale and Hieroglyphic Fm are built of various mineral mixtures of bi- or three-component carbonate solid solutions. High total contents of FeCO3 and MnCO3, ranging from about 50 to 75%, are their common feature. In the Krosno Fm the content of FeCO3 decreases (to several percents), while the contents of CaCO3 and MgCO3 increase (CaCO3 to more than 40%). These concretions are composed of ankerite and Fe-dolomite (Rajchel, Szczepańska 1997). The content of simple carbonates in concretions from individual horizons of the Skole Unit varies with the geological time. Similar relationships were reported by Narębski (1958) from the Western Carpathians. He distinguished four geochemical facies, considering the type of sediments and the type of concretions contained in them. In the Skole Unit, the Spas Fm can be included into Narębski's (1958) siderite-pyrite facies, the Ropianka Fm into the siderite facies, the Dołhe, Variegated Shale and Hieroglyphic Fm into the variegated facies, and the Krosno Fm into the dolomite-ankerite facies. The carbonate concretions studied are of early diagenetic origin.

5

Wykształcenie i środowisko sedymentacji piaskowców wapnistych z Chwaniowa w południowej części jednostki skolskiej

67%

Bilan W.

|

tom T. 27, z. 1

7-20

PL

Przedmiotem opracowania są piaskowce wapniste z Chwaniowa (eocen), tworzące w obrębie warstw hieroglifowych jednostki skolskiej ograniczony przestrzennie megalitosom. Obszar badań obejmował strefę występowania jego największych miąższości, tj. na północny zachód od Ustrzyk Dolnych. W badanych osadach stwierdzono litofacje charakterystyczne dla środowisk głębokomorskiej sedymentacji fliszowej. Dominującą fację stanowią piaskowce z mułowcami oraz mułowce z piaskowcami. Depozycja materiału terygenicznego odbywała się z rozcieńczonych mułowo-piaszczystych prądów zawiesinowych. Wytypowane profile poddane zostały analizie sedymentologicznej, w wyniku której rozpoznany zespół litofacji zaliczono do osadów peryferyjnych części lobów depozycyjnych i/lub wachlarza lobowego stożka zewnętrznego.

EN

The Chwaniów calcareous sandstones (Eocene) comprising spatially limited megalithosome developed within the Hieroglyphic Beds of the Skole Unit have been studied. The area of examination comprises zone of the greatest thickness of the sandstone in question, i.e. NW from Ustrzyki Dolne. Lithofacies typical for deep-marine, flysch-type sedimentation has been found within the examined sediments. The dominant facies comprises sandstone-mudstone and mudstone-sandstone couplets. The terrigenous material was deposited from diluted, muddy and sandy turbidity currents. Sedimentological analysis of chosen profiles has been made. In result of the analysis, an assemblage of lithofacies classified as the peripheral parts of depositional lobes and/or fan fringe of the external submarine fan, has been recognised.