Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Znaczenie traktatu monetarnego Meditata Mikołaja Kopernika dla rozwoju myśli ekonomicznej (w 500 rocznicę jego powstania)

100%

Bochenek M.

|

nr 6

699-718

PL

W 1517 r. Mikołaj Kopernik, genialny astronom polski, ukończył pierwszą wersję traktatu monetarnego zatytułowanego Meditata. Z okazji 500 rocznicy tego wydarzenia autor artykułu przedstawia główne idee zawarte w tych traktatach oraz ocenia ich rolę w rozwoju myśli ekonomicznej. Powyższy traktat był pierwszą rozprawą ekonomiczną napisaną w Polsce; stąd data jego powstania może być uznana za datę narodzin polskiej myśli ekonomicznej. Praktycznym celem pism ekonomicznych Kopernika było przygotowanie założeń reformy monetarnej. W tym celu Kopernik sformułował (niezależnie od Arystofanesa) „prawo gorszego pieniądza”, przypisywane również Tomaszowi Greshamowi lub Mikołajowi Oresme, które można traktować jako odkrycie wielokrotne. Wydobyte z zapomnienia po kilku wiekach traktaty monetarne Kopernika nadal budzą szerokie zainteresowanie wśród polskich ekonomistów, będąc przedmiotem długo trwającej debaty naukowej.

EN

In 1517, Nicolaus Copernicus, the Polish astronomic genius, completed the first version of his monetary treatise, entitled Meditata. On the quincentenary of that event, the author of the paper presents the main ideas incorporated in those treaties, assessing their role in the development of economic thought. The quoted treaty was the first economic thesis written in Poland; therefore, the date of its creation can be perceived as the birth date of Polish economic thought. The practical aim of economic writings of Copernicus was to prepare the principles of monetary reform. For this purpose Copernicus has formulated (independently of Aristofanes), the law of inferior money, ascribed also to Thomas Gresham or Nicole Oresme, which may be considered to be a multiple discovery. Brought to light after several centuries, monetary treaties written by Copernicus still arouse wide interest among Polish economists, being a subject of long-lasting scientific debate.

RU

В 1517 г. Николай Коперник, гениальный польский астроном, закончил первый вариант монетарного труда под заголовком Mediata. По случаю 500 годовщины этого события, автор статьи излагает его главные идеи и оценивает их роль в развитии экономической мысли. Вышеназванный труд был первой экономической работой написанной в Польше и поэтому дату его появления можно признать в качестве зарождения польской эко- номической мысли. Практическая цель экономических трудов Коперника заключалась в подготовке основ монетарной реформы. С этой целью Коперник сформулировал (неза- висимо от Аристофана) «закон худших денег», авторство которого приписывается также Томасу Грешему или Николаю Оресму, что можно рассматривать в качестве многократ- ных открытий. Даже по прошествии нескольких веков, монетарные труды Коперника продолжают возбуждать широкий интерес среди польских экономистов и являются предметом научной дискуссии.

2

Prawo Kopernika-Greshama: rekonstrukcja metodologiczna

100%

Boruszewski J. , Nowak-Posadzy K.

Ekonomista

|

2018

|

nr 5

554-577

PL

Prawo Kopernika-Greshama, sformułowane w przedklasycznym okresie rozwoju myśli ekonomicznej, głosi, że pieniądz gorszy wypiera z obiegu płatniczego pieniądz lepszy. Badania nad tym prawem prowadzone są w ramach historii myśli ekonomicznej, historii gospodarczej oraz ekonomii teoretycznej. Brakuje jednak wnikliwej metodologicznej analizy statusu tego prawa. Niniejszy artykuł ma na celu wypełnienie tej luki. W pierwszej części jest zasygnalizowany podział pracy naukowej we współczesnych badaniach nad prawem Kopernika-Greshama. Druga część obejmuje przegląd klasycznych sformułowań tego prawa, wykaz zarzutów metodologicznych wobec niego zgłaszanych oraz niebezpieczeństw stojących przed każdą próbą jego korekty lub uściślenia. W trzeciej części zostaje przeprowadzona rekonstrukcja poprzednika omawianego prawa, czyli warunków jego działania. Czwarta część dotyczy rekonstrukcji następnika prawa Kopernika‑Greshama, czyli problemu mocy eksplanacyjnej zależności wypierania. W piątej części jest analizowane zagadnienie statusu metodologicznego tego prawa, przy czym po rozpatrzeniu ujęcia przyczynowego zaproponowane zostało ujęcie funkcjonalne. Część szósta zawiera omówienie modelu dóbr kiepskiej jakości, który jest przykładem heurystycznego wykorzystania prawa Kopernika-Greshama. Wreszcie, w ostatniej części zasygnalizowano niektóre możliwości uogólnienia analizowanego prawa.

EN

Copernicus-Gresham’s Law, formulated in the pre-classical era of political economy, states that worse money drives better money out of circulation. Recently, this law has been investigated mainly by historians of economic thought, economic historians and theoretical economists. However, what is still missing is a methodological reflection on this law. The present article aims at filling this gap and is organized as follows: in the first section the division of scientific research on Copernicus-Gresham’s Law is indicated. The second part is a review of its selected classical expressions, of methodological objections raised against this law, and risks related to every attempt of its revision or refinement. The third section contains the reconstruction of antecedent of this law, that is, conditions under which it operates. The fourth part analyzes the consequent of the law in question, that is, the problem of explanatory power of driving out’s dependence. In the fifth section, the authors explore the methodological status of the law of worse money and, after considering the causal approach to it, they propose a functional status. The sixth part discusses the model of the market for “lemons” (bad quality commodities), which is an example of heuristic utilization of the Copernicus-Gresham’s Law. Finally, the last section indicates some possibilities of generalization of the law in question.

RU

Закон Коперника-Грешема, сформулированный в доклассический период развития экономической мысли, гласит, что худшее деньги вытесняют из платежного оборота лучшие деньги. Исследования этого закона проводятся в рамках истории экономической мысли, экономической истории, а также теоретической экономии. Тем не менее, не хватает глубокого методологического анализа статуса этого закона. Настоящая статья преследует цель заполнить этот пробел. В первой части обращается внимание на различные науч- ные подходы в современных исследованиях закона Коперника-Грешема. Вторая часть охватывает обзор классических формулировок этого закона, перечень методологических замечаний в его адрес, а также опасностей при любой попытке его корректировки или уточнения. В третьей части проводится реконструкция исходных положений обсуждаемого закона, т.е. условий его функционирования. Четвертая часть касается анализа значения этого закона при объяснении того, от чего зависит сила вытеснения. В пятой части анализируется вопрос методологического статуса этого закона, причем после рассмотрения причинного подхода автор предлагает функциональный подход. Шестая часть содержит обсуждение модели благ низкого качества, которая является примером эвристического использования закона Коперника-Грешема. И наконец, в последней части обращается внимание на некоторые возможности обобщения анализируемого закона.

3

Mikropodstawy prawdziwe i fałszywe

72%

Turowski K.

|

nr 67

15-59

EN

This article presents an overview and critique of the two leading macroeconomic approaches from the last 70 years: reasoning using high-level aggregates detached from individuals and their choices, and modeling using so-called microfoundations. We judge the validity of both methods, showing their inherent limits and deficiencies as explanatory and predictive tools of economics. We also underline several vital improvements, which are required if the models are supposed to guide policy decisions – even if this means a more modest and less conceited approach.

4

Uzasadnienie idei solidaryzmu społecznego w koncepcji Leopolda Caro

72%

Giza W.

|

nr 12(948)

17-28

PL

Celem artykułu jest poszukiwanie teoretycznych podstaw idei solidaryzmu głoszonych w okresie międzywojennym przez L. Caro. Analizując dorobek L. Caro, w głównej mierze zwrócono uwagę na metodę badawczą, przyjęte założenia o charakterze etyczno-normatywnym oraz naukę społeczną Kościoła, która stanowiła punkt odniesienia do formułowania rozwiązań prawno-ustrojowych przez lwowskiego ekonomistę. Zgodnie z przyjętą tezą artykułu wartość dorobku naukowego L. Caro wiąże się z interdyscyplinarnym podejściem do problematyki ładu prawno-ustrojowego ówczesnego okresu, polegającym na łączeniu czynników etycznych i socjologicznych z ekonomią.

EN

The article seeks theoretical substantiation of the idea of solidarism in Leopold Caro’s studies in the interwar period. The main part of the analysis, which looks at Caro’s scientific achievements, is devoted to problems of research methods, ethical and normative assumptions and Catholic Social Teaching. These assumptions constitute the basis for the economist’s arrangement of legal and political conditions. The main thesis of this paper is that the value of Caro’s achievement is in his interdisciplinary approach to the legal and political order of that period. This approach is based on the investigation of relations between ethical, sociological and economic factors.

5

Zrównoważony marketing w zrównoważonym świecie - cz. 1

72%

Kamiński J.

|

2019

|

nr 2

3-15

EN

There is a common perception of marketing and sustainable growth to be two concepts which are rather distant from one another. Yet, the relationship between marketing and sustainable growth is remarkably strong. It stems from the functions fulfilled by marketing in the economy and in the society, which consist of matching the goods and the demands on the market as well as activities in the area of creation and fulfillment of desires and expectations of consumers in order to reach their satisfaction and lift their quality of life. The concept which reflects the interest of marketing with a sustainable growth most fully and opens marketing up to the achievements of sciences about sustainability (sustainable science) is sustainable/sustainability marketing. The objective of the article is to characterize this marketing concept and explain in what scope it impacts redefining the assumptions of traditional marketing. The article consists of two parts. The first part encompasses explanations as to why the marketing may be indifferent towards environmental matters, further to the analysis of barriers of this interest and the tradition related to them. The second part presents the assumptions of sustainable marketing, presenting it as the macro-marketing concept which requires fundamental redefining of traditional marketing and introducing significant changes in the marketing management. Conclusions were drawn in the final part which stem from the carried out analysis concerning the place, the specificity and the meaning of the environmental problem in marketing science.

PL

W powszechnym odbiorze dominuje pogląd, że marketing i zrównoważony rozwój to pojęcia od siebie dość odległe. Tymczasem związek marketingu i zrównoważonego rozwoju jest wyjątkowo silny. Wynika z funkcji pełnionych przez marketing w gospodarce i społeczeństwie, polegających na kojarzeniu dóbr i potrzeb na rynku oraz aktywności w sferze kreowania i zaspokojenia pragnień i oczekiwań konsumentów w celu osiągania przez nich satysfakcji oraz podniesienia jakości życia. Koncepcją, która najpełniej odzwierciedla zainteresowanie marketingu zrównoważonym rozwojem oraz otwiera marketing na dorobek nauk o zrównoważeniu (sustainable science) jest zrównoważony marketing (sustainable marketing/sustainability marketing). Celem artykułu jest scharakteryzowanie tej marketingowej koncepcji oraz wyjaśnienie, w jakim zakresie wpływa ona na przedefiniowanie założeń tradycyjnego marketingu. Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej wyjaśniono, dlaczego marketing nie może być obojętny wobec kwestii środowiskowych, omówiono bariery tego zainteresowania oraz związaną z nim tradycję. W drugiej przedstawiono założenia zrównoważonego marketingu, prezentując go jako koncepcję makromarketingową, która wymaga zasadniczego przedefiniowania tradycyjnego marketingu oraz wprowadzenia istotnych zmian w zarządzaniu marketingowym. W zakończeniu sformułowano wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy, dotyczące miejsca, specyfiki i znaczenia problematyki środowiskowej w nauce o marketingu.

6

Rynek sztuki jako przedmiot zainteresowania twórców teorii ekonomicznych. Ujęcie historyczne

72%

Lewenstein M.

Problemy Zarządzania

|

2017

|

nr 2/2017 (68), t.2

149-168

EN

The art market and its history are in fact the story of exchange and adaptation to the changing needs of customers, which is also characteristic of all other industry markets. The purpose of this article is to demonstrate the evolution of the views of economists, which emerged over the centuries, focusing on the art market. The paper deals with issues connected with the art market from the perspective of history of economic thought. This article is based on a review of available literature. The first part of the work presents the history of this market. The second part is concentrated on issues related to the development of economic thought. The views of the economists presented in the paper, starting from the fourteenth century, do not exhaust the whole spectrum of issue, but are examples of views of the people whose opinions counted over the centuries.

PL

Rynek dzieł sztuki i jego historia jest tak naprawdę historią wymiany i przystosowania się do zmiennych potrzeb nabywców, co charakteryzuje również wszystkie inne rynki branżowe. Celem artykułu jest wykazanie ewolucji poglądów ekonomistów na przestrzeni wieków w stosunku do rynku sztuki. W związku z powyższym opracowanie przybliża problematykę dotyczącą rynku sztuki z punktu widzenia historii myśli ekonomicznej. Artykuł opiera się na przeglądzie dostępnej literatury. W pierwszej części pracy została zaprezentowana historia tego rynku. Druga część natomiast skupia się wokół kwestii związanych z rozwojem myśli ekonomicznej. Przedstawione w opracowaniu poglądy ekonomistów, począwszy od XIV w., nie wyczerpują całego spektrum zagadnienia, stanowią natomiast przykłady poglądów osób, których zdanie liczyło się na przestrzeni wieków.

7

Rynek sztuki jako przedmiot zainteresowania twórców teorii ekonomicznych. Ujęcie historyczne

72%

Lewenstein M.

Problemy Zarządzania

|

2017

|

nr 2/2017 (68), t.2

149-168

EN

The art market and its history are in fact the story of exchange and adaptation to the changing needs of customers, which is also characteristic of all other industry markets. The purpose of this article is to demonstrate the evolution of the views of economists, which emerged over the centuries, focusing on the art market. The paper deals with issues connected with the art market from the perspective of history of economic thought. This article is based on a review of available literature. The first part of the work presents the history of this market. The second part is concentrated on issues related to the development of economic thought. The views of the economists presented in the paper, starting from the fourteenth century, do not exhaust the whole spectrum of issue, but are examples of views of the people whose opinions counted over the centuries.

PL

Rynek dzieł sztuki i jego historia jest tak naprawdę historią wymiany i przystosowania się do zmiennych potrzeb nabywców, co charakteryzuje również wszystkie inne rynki branżowe. Celem artykułu jest wykazanie ewolucji poglądów ekonomistów na przestrzeni wieków w stosunku do rynku sztuki. W związku z powyższym opracowanie przybliża problematykę dotyczącą rynku sztuki z punktu widzenia historii myśli ekonomicznej. Artykuł opiera się na przeglądzie dostępnej literatury. W pierwszej części pracy została zaprezentowana historia tego rynku. Druga część natomiast skupia się wokół kwestii związanych z rozwojem myśli ekonomicznej. Przedstawione w opracowaniu poglądy ekonomistów, począwszy od XIV w., nie wyczerpują całego spektrum zagadnienia, stanowią natomiast przykłady poglądów osób, których zdanie liczyło się na przestrzeni wieków.

8

Zrównoważony marketing w zrównoważonym świecie - cz. 2

72%

Kamiński J.

|

2019

|

nr 3

3-16

EN

There is a common perception of marketing and sustainable growth to be two concepts which are rather distant from one another. Yet, the relationship between marketing and sustainable growth is remarkably strong. It stems from the functions fulfilled by marketing in the economy and in the society, which consist of matching the goods and the demands on the market as well as activities in the area of creation and fulfillment of desires and expectations of consumers in order to reach their satisfaction and lift their quality of life. The concept which reflects the interest of marketing with a sustainable growth most fully and opens marketing up to the achievements of sciences about sustainability (sustainable science) is sustainable/sustainability marketing. The objective of the article is to characterize this marketing concept and explain in what scope it impacts redefining the assumptions of traditional marketing. The article consists of two parts. The first part encompasses explanations as to why the marketing may be indifferent towards environmental matters, further to the analysis of barriers of this interest and the tradition related to them. The second part presents the assumptions of sustainable marketing, presenting it as the macro-marketing concept which requires fundamental redefining of traditional marketing and introducing significant changes in the marketing management. Conclusions were drawn in the final part which stem from the carried out analysis concerning the place, the specificity and the meaning of the environmental problem in marketing science.

PL

W powszechnym odbiorze dominuje pogląd, że marketing i zrównoważony rozwój to pojęcia od siebie dość odległe. Tymczasem związek marketingu i zrównoważonego rozwoju jest wyjątkowo silny. Wynika z funkcji pełnionych przez marketing w gospodarce i społeczeństwie, polegających na kojarzeniu dóbr i potrzeb na rynku oraz aktywności w sferze kreowania i zaspokojenia pragnień i oczekiwań konsumentów w celu osiągania przez nich satysfakcji oraz podniesienia jakości życia. Koncepcją, która najpełniej odzwierciedla zainteresowanie marketingu zrównoważonym rozwojem oraz otwiera marketing na dorobek nauk o zrównoważeniu (sustainable science) jest zrównoważony marketing (sustainable marketing/sustainability marketing). Celem artykułu jest scharakteryzowanie tej marketingowej koncepcji oraz wyjaśnienie, w jakim zakresie wpływa ona na przedefiniowanie założeń tradycyjnego marketingu. Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej wyjaśniono, dlaczego marketing nie może być obojętny wobec kwestii środowiskowych, omówiono bariery tego zainteresowania oraz związaną z nim tradycję. W drugiej przedstawiono założenia zrównoważonego marketingu, prezentując go jako koncepcję makromarketingową, która wymaga zasadniczego przedefiniowania tradycyjnego marketingu oraz wprowadzenia istotnych zmian w zarządzaniu marketingowym. W zakończeniu sformułowano wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy, dotyczące miejsca, specyfiki i znaczenia problematyki środowiskowej w nauce o marketingu.

9

O poszukiwaniu przyczyn bogactwa i nędzy narodów w teorii Darona Acemoglu i Jamesa A. Robinsona

58%

Dzionek-Kozłowska J. , Matera R.

|

nr 5

5-26

EN

What determines the economic development of states and societies? This fundamental research question has spawned a wealth of economic theories over the past two centuries or so. This article analyzes the most notable of these theories and assesses a new concept by Daron Acemoglu and James A. Robinson, developed in their 2012 bestseller Why Nations Fail? The Origins of Power, Prosperity and Poverty. Our analysis and in-depth literature studies show that single-factor theories are rare; most authors list a combination of factors that they believe are crucial to economic development. Another finding is that proposed theories range from those that focus on various components of the natural environment (different variations of “geographical hypothesis”) to those that put the emphasis on human-related factors (various forms of “institutional hypothesis”). Acemoglu and Robinson’s concept can largely be viewed in institutional terms, though the researchers themselves make a distinction between institutional and cultural hypotheses rather than institutional and geographical. Their distinction suggests that institutions can be seen as independent of their cultural context, which appears to be in conflict with the researchers’ overall line of reasoning and detracts from their theory.

PL

Celem artykułu jest analiza głównych koncepcji, jakie wysuwano w ciągu dwu stuleci rozwoju nauk ekonomicznych, próbując odpowiedzieć na fundamentalne dla ekonomii pytanie badawcze, a mianowicie: jakie czynniki warunkują rozwój gospodarczy poszczególnych krajów i społeczeństw? Przegląd i uporządkowanie istniejących stanowisk umożliwia uzyskanie niezbędnego punktu odniesienia dla oceny jednej z najnowszych koncepcji autorstwa Darona Acemoglu i Jamesa A. Robinsona spopularyzowanej w bestsellerowej monografii Why Nations Fail? The Origins of Power, Prosperity and Poverty [2012; wyd. polskie 2014]. Metodę badawczą pozwalającą na realizację powyższego celu stanowią pogłębione studia literaturowe. Najistotniejsze wnioski z przeprowadzonej analizy można sprowadzić do stwierdzenia, że: (1) gros autorów wskazuje wiele elementów istotnych dla rozwoju gospodarczego (teorie jednoczynnikowe zdarzają się sporadycznie), (2) ogół istniejących teorii można umieścić w ramach spektrum rozciągającego się od koncepcji, w których nadrzędna rola jest przypisana różnorakim komponentom środowiska naturalnego (co prowadzi do wysuwania różnych odmian hipotezy geograficznej), po wyjaśnienia, w których na pierwszym planie postawione są czynniki zależne od aktywności człowieka (co owocuje wariantami hipotezy instytucjonalnej). Koncepcja Acemoglu i Robinsona plasuje się zdecydowanie bliżej instytucjonalnego krańca wskazanego spektrum, choć wprowadzenie przez tych badaczy trudnego do akceptacji i obrony na gruncie ich własnych rozważań rozgraniczenia pomiędzy hipotezami: instytucjonalną i kulturową niesłusznie sugeruje, że instytucje można rozpatrywać niezależnie od ich kontekstu kulturowego oraz prowadzi do osłabienia wymowy ich skądinąd wartościowej teorii.