Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

FUNDAMENTALIZM RELIGIJNY W ISLAMIE

100%

Zubrzycki W.

Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje

|

2016

|

tom 23(23)

286-299

PL

Fundamentalizm cechuje wszystkie religie świata, jednak w przypadku islamu – w ostatnich czasach – najczęściej bywa przyczyną stosowania terrorystycznych metod. Dogmaty tej religii definiuje Koran, według którego islam opiera się on na pięciu filarach wiary, stanowiących jednocześnie podstawowe obowiązki każdego muzułmanin. Cechą fundamentalizmu islamskiego jest wprowadzenie zasad życia, opartych na tradycyjnych wzorcach, zapisanych w Koranie, regulujących sferę społeczną i polityczną, a także oderwanie od zachodniego modelu życia. Jego przyczyną jest frustracja i niezadowolenie społeczne, połączone z odrzucaniem nowoczesności i zmian, proponowanych przez Zachód. Głoszenie haseł walki z niesprawiedliwością i demoralizacją, w imię kreowania „lepszego świata”, w połączeniu z własną interpretacją zapisów Koranu, skutkuje promowaniem działań powszechnie uznanych za niedopuszczalne.

2

Rozwój Kościołów protestanckich w Ameryce Łacińskiej

86%

Kozłowska-Socha Z. , Cervantesa I.

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej

|

2012

|

tom 1

EN

This paper describes the growth of the Protestant churches, especially from the Pentecostal background, in Latin America. This article covers the period from its inception in the eighteenth century, the time of intense growth in the twentieth century until the present day. The idea of the first part of the study was to describe the current condition of the mentioned churches, and their more aggressive version, the Fundamentalist churches that acquire many believers in Latin America. This work is also an attempt to answer the question if the geopolitical situation and the impact of U.S. foreign policy have an influence on the matter. The second part is an analysis of particular countries, their history and politics, as well as social conditions. As an example the author introduced four countries: 1. Brazil, which is home to the largest number of Protestants in the region, although it is traditionally identified as a Catholic country. The study contains a brief description of the largest churches in an attempt to capture cross-section of social structure of the growing religious groups. 2. Mexico, unlike Brazil, a country with a relatively small percentage of Protestants, despite the government's support for Protestant churches associated with periodic anti- -clericalism and proximity to the United States. 3. Guatemala is a country of particular interest from the point of view of the author. The country was torn by an ongoing civil war since 1960 till 1996, during which, the rule was held by, among others, Efraín Ríos Montt, a member of a Protestant church Iglesia El Verbo. 4. The last described the country is Cuba, which, like Guatemala, shows how great impact on the development of the church history and politics have. Despite the vigorous development of the Protestant churches in the 1950s of the 20th century, this country has the smallest number of Protestants among the presented countries. This paper describes the roots of popular denominations and missions in the region

PL

W artykule przedstawiono rozwój Kościołów protestanckich w Ameryce Łacińskiej na przykładzie czterech krajów (Meksyku, Kuby, Brazylii i Gwatemali). Praca obejmuje okres od czasów konkwisty i momentu powstania pierwszych wspólnot protestanckich w XVIII w., poprzez czas bardzo intensywnego rozwoju w XX w., aż do czasów obecnych. Celem pracy było wyjaśnienie przyczyn niezwykle bujnego rozwoju protestantyzmu na kontynencie południowoamerykańskim, wraz z określeniem wpływu polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych na rozwój misji Kościołów amerykańskich na tym obszarze.

3

Między integryzmem a integracją. Miejsce religii w konstrukcji wspólnej Europy

86%

Błaszczyk W.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2007

|

tom 16

3-31

EN

Christianity has left an undeniable mark on the “soul of Europe”. Nevertheless, it was not the only inspiration that brought up Europe. The common memory of Europe also consists of movements that denied any religion. Besides, Christianity was divided into its own different confessions. Each one of them introduced its own specific way of understanding of the place of religion in the public life. These differences have endured to our days and it is why not all of Christians insist with an equal strength on the need to include the “Christian heritage” reference in the principal document of the EU. A new quality is being introduced to the question of religion in Europe by the growing presence of Muslim environment. At the same time the EU is searching its own “soul”, an identity, a fundamental idea. After years of indifference the political institutions of the EU invite more willingly the Churches to have an open dialog with them. The Churches from their side possess more and more institutionalized representations in the EU. It seems that the state-church relations have changed the logic from a convention of theocracy into a convention of negotiation. The dialogue as a method became even a new form of non-institutional presence of religion in the political life. In this new situation the memory of the “Christian heritage” should rather result from dialogue than from any constitutional declaration. The only fear that concerns all of Christians is about the condition of European democracy which chronically suffers from lack of interference with the Christian values.

4

Bezpieczeństwo ogólnoświatowe w XXI wieku a zjawisko terroryzmu : na tle kryzysów i konfliktów zbrojnych ostatniej dekady XX wieku

86%

Kosta R.

Zeszyty Naukowe AON

|

2002

|

tom nr 2(47)

20-27

EN

The collapse of the Eastern Block and the end of the Cold War finished a certain epoch that involved a great tension in international relations. This tension posed a threat of a serious armed conflict between the current superpowers, i.e. USA and USSR. US-led coalition retained its unity, whereas the Russian - Chinese block collapsed that resulted in the growth of the USA power and significance in the world. Some politics theoreticians, following in Francis Fukuyama’s footsteps, recognised it as the end of history. They may have suspected that successive years in the world's history will be the time of welfare and indisputable leadership of the United States.

5

Rozwój Kościołów protestanckich w Ameryce Łacińskiej

86%

Kozłowska-Socha Z.

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej

|

2012

|

tom 1

243-269

EN

This paper describes the growth of the Protestant churches, especially from the Pentecostal background, in Latin America. This article covers the period from its inception in the eighteenth century, the time of intense growth in the twentieth century until the present day. The idea of the first part of the study was to describe the current condition of the mentioned churches, and their more aggressive version, the Fundamentalist churches that acquire many believers in Latin America. This work is also an attempt to answer the question if the geopolitical situation and the impact of U.S. foreign policy have an influence on the matter. The second part is an analysis of particular countries, their history and politics, as well as social conditions. As an example the author introduced four countries: Brazil, which is home to the largest number of Protestants in the region, although it is traditionally identified as a Catholic country. The study contains a brief description of the largest churches in an attempt to capture cross-section of social structure of the growing religious groups. Mexico, unlike Brazil, a country with a relatively small percentage of Protestants, despite the government's support for Protestant churches associated with periodic anti-clericalism and proximity to the United States. Guatemala is a country of particular interest from the point of view of the author. The country was torn by an ongoing civil war since 1960 till 1996, during which, the rule was held by, among others, Efraín Ríos Montt, a member of a Protestant church Iglesia El Verbo. The last described the country is Cuba, which, like Guatemala, shows how great impact on the development of the church history and politics have. Despite the vigorous development of the Protestant churches in the 1950s of the 20th century, this country has the smallest number of Protestants among the presented countries. This paper describes the roots of popular denominations and missions in the region.

PL

W artykule przedstawiono rozwój Kościołów protestanckich w Ameryce Łacińskiej na przykładzie czterech krajów (Meksyku, Kuby, Brazylii i Gwatemali). Praca obejmuje okres od czasów konkwisty i momentu powstania pierwszych wspólnot protestanckich w XVIII w., poprzez czas bardzo intensywnego rozwoju w XX w., aż do czasów obecnych. Celem pracy było wyjaśnienie przyczyn niezwykle bujnego rozwoju protestantyzmu na kontynencie południowoamerykańskim, wraz z określeniem wpływu polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych na rozwój misji Kościołów amerykańskich na tym obszarze.

6

Bezpieczeństwo Europy a fundamentalizm islamski

86%

Kaczmarek J.

Zeszyty Naukowe AON

|

1999

|

tom nr 3(36)

9-18

EN

The article was written basing on the author’s participation in an international seminar „European Foreign Policy and Security” organised by Europa - Zentrum in Stuttgart on April 21-22, 1999. The author systematises the opinions of the main analysts dealing with Islamic issues, and, on this basis, he forms his own point of view. After presenting real sources of Islamic fundamentalism threats, he reaches a conclusion that we are not in danger of a war in Europe or a world war. Due to real (military and non-military) threats of Islamic fundamentalism, however, the author suggests that the international community should counteract it in an active way. According to the author, the first and necessary condition to undertake any actions in this direction should be to get to know religious and philosophical basis of the Islamic civilisation. The other condition is to create and support peace dialogue with liberal Islam and to aid the poor countries of this civilisation circle in order to fight against their economic problems.

7

Przyszli w imię religii. Państwo Islamskie w percepcji mieszkańców północnego Iraku

72%

Fyderek Ł.

Studia Etnologiczne i Antropologiczne

|

2022

|

tom 22

|

nr 1

EN

This article reconstructs the perception of the Islamic State by the inhabitants of Northern Iraq, who in the years 2014–2016 lived under the rule of this quasi-state. This is a descriptive case study based on field research in Northern Iraq. It analyzes the perception of the peculiar, fundamentalist state-building process. The main findings point out that the population of Northern Iraq initially perceived IS as a legitimate organization, mostly due to their religious credentials. Over time, under the IS rule, this perception changed into a negative one. The article identifies the main challenges of the administrative apparatus and the survival strategies of the inhabitants of Northern Iraq under the rule of a fundamentalist quasi-state.

PL

Artykuł rekonstruuje postrzeganie Państwa Islamskiego przez mieszkańców Północnego Iraku, którzy w latach 2014-2016 żyli pod rządami tego quasi-państwa. Jest to opisowe studium przypadku postrzegania budowy państwowości przez fundamentalistyczną organizację terrorystyczną zrealizowane na podstawie badań terenowych w Północnym Iraku. W toku badania ustalono, że mieszkańcy postrzegali początkowo PI raczej jako organizację swojską i legitymizowaną odwołaniem do religii. Postrzeganie to zmieniło się w stronę negatywną wraz upływem czasu pod rządami PI. Zidentyfikowane zostały główne problemy i strategie przeżycia mieszkańców Północnego Iraku pod władzą fundamentalistycznego quasi-państwa.

8

Rewolucja islamska w Iranie – przyczyny, przebieg, konsekwencje

72%

Mazurek S.

Nurt SVD

|

2017

|

nr 1

38-55

PL

Artykuł przedstawia przyczyny oraz najważniejsze okoliczności wybuchu rewolucji islamskiej w Iranie, a także prezentuje jej główne założenia oraz postaci przewódców na czele z Ruhollahem Musawim Chomeinim. Część pierwsza dotyczy powstania islamu oraz stosunku tej religii do życia społecznego i politycznego, a także definicji fundamentalizmu islamskiego, którego przykładem jest ruch Chomeiniego. Część druga dotyczy sytuacji Iranu na początku XX w. oraz rządów dynastii Pahlawi ze szczególnym uwzględnieniem programu reform modernizacyjnych. Kolejne części zawierają prezentację najważniejszych myślicieli i przywódców opozycji religijnej, opis metod działania tego ruchu, analizę przebiegu samej rewolucji z lat 1978-1979 oraz analizę sytuacji po przejęciu władzy przez obóz ajatollaha Chomeiniego w 1979 r. wraz z prezentacją podstawowych założeń Republiki Islamskiej ustanowionej po rewolucji.

EN

This article describes the background, causes and objectives of the Iranian Revolution and its leaders, like Ruhollah Musavi Khomeini. The first part deals with the origins of Islam, its attitude to social life and politics and Islamic fundamentalism, with a focus on the movement led by Khomeini. The second part describes the situation of Iran in the beginning of the 20th century, the rule of the Pahlavi dynasty and attempts to modernise the country through various reforms. The rest of the article presents the main thinkers and leaders of the religious opposition and their methods, the course of the revolution from 1978 to 1979, the consequences of the take-over by the group led by Ayatollah Khomeini in 1979 and the fundamental objectives of the Islamic Republic of Iran.

9

Development and Challenges of Ecumenical Movement in Nigeria

72%

Eke V. C.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 7: Teologia ekumeniczna

221-237

EN

“The attainment of union is the concern of the whole Church, faithful and shepherds alike. This concern extends to everyone, according to his talent, whether it be exercised in his daily Christian life or in his theological and historical research. This concern itself reveals already to some extent the bond of brotherhood between all Christians and it helps toward that full and perfect unity which God in His kindness wills.” This statement from the Second Vatican Council’s Decree on Ecumenism, presents journey towards unity of all Christian as imperative for all Christians irrespective of nationality and status. This makes ecumenical movement most relevant in a pluralistic society like Nigeria with diverse cultures and tradition, different ethnic and religious sentiments. The objective of the work is to present different stages of ecumenical movement in Nigeria as well as the extent of participation and contributions of various Christian denominations at each stage of its development. This work also aims at considering those attitudes of many Christians in Nigeria that pose as challenge or stumbling block to the realization of unity among Christians. Some of which are ignorance of the teaching and practical principles of ecumenism, Christian fundamentalism and fanaticism, personal-interest, religious and ethnic sentiments which ordinarily had already created a division and mutual suspicion among Nigerian people. Bearing in mind that Christians are “salt of the earth and light of the world,” the actualization of unity among Christians in Nigeria will serve as catalyst to full realization of peace, justice and unity in Nigeria. Hence, this work propose spiritual ecumenism and Christian cooperation as practical steps to the attainment of Christian unity in Nigeria.

PL

Osiągnięcie jedności jest sprawą całego Kościoła – zarówno wiernych, jak i pasterzy. Troska ta rozciąga się na wszystkich, wedle ich talentów, czy to w codziennym życiu chrześcijańskim, czy też w pracach teologów i historyków. Troska ta ujawnia też do pewnego stopnia istniejącą więź braterstwa między wszystkimi chrześcijanami i przyczynia się do osiągnięcia pełnej i doskonałej jedności, jakiej chce Bóg w swej łaskawości. To stwierdzenie zawarte w Dekrecie o ekumenizmie Unitatis redintegratio II Soboru Watykańskiego przedstawia drogę wszystkich chrześcijan w kierunku jedności jako chrześcijański imperatyw, niezależny od narodowości czy stanu. Przydaje to najwyższego znaczenia ruchowi ekumenicznemu w pluralistycznym społeczeństwie Nigerii, łączącym różne kultury i tradycje, różne sentymenty etniczne i religijne. Celem artykułu jest zaprezentowanie różnych poziomów ruchu ekumenicznego w Nigerii, jak również granic zaangażowania i wkładu różnych wyznań chrześcijańskich na każdym stopniu ich rozwoju. Opracowanie to stara się też wziąć pod uwagę postawy tych chrześcijan w Nigerii, którzy rzucają wyzwanie, a czasem i kłody, realizacji jedności między chrześcijanami. Niekiedy wynika to z nieznajomości nauczania Kościoła i praktycznych zasad ekumenizmu, z chrześcijańskiego fundamentalizmu i fanatyzmu, dbałości o własne interesy, sentymentów etnicznych i religijnych, które zwykle już spowodowały podziały i wzajemną podejrzliwość wśród ludu Nigerii. Pamiętając, że chrześcijanie są „solą ziemi i światłem świata”, osiągnięcie jedności między chrześcijanami w Nigerii stanie się katalizatorem nastania pokoju, sprawiedliwości i jedności w Nigerii. Z tego też powodu opracowanie to proponuje ekumenizm duchowy i współpracę chrześcijan jako praktyczne kroki do osiągnięcia jedności chrześcijańskiej w Nigerii.

10

Relacje władz Jordanii z muzułmańskim ruchem fundamentalistycznym za panowania Abd Allaha II. Z badań nad stabilnością monarchii arabskich

72%

Wróblewski B.

Polityka i Społeczeństwo

|

2023

|

tom 22

|

nr 2

285-295

EN

The dynasty of the Hashemite assumed power over the area of nowadays Jordan over 100 years ago, in 1921. After 1950 the Jordanian monarchy struggled with numerous threats, especially from the pan-Arabic left. In fact, for many decades the Hashemite treated moderate Muslim fundamentalists as allies. The main organisation of Sunni fundamentalism, the Muslim Brotherhood, was and still is fully legal and it is involved in religious, social and political activity. After 1989 the Muslim Brotherhood became the main political force in Jordan. During the reign of Abd Allah II the Jordanian court attempted to limit the political strength of fundamentalists and the moderate Islam has remained fully equal part of the Jordanian society. Simultaneously, Jordan has strongly combated all forms of radical Islamism (jihadism). King Abd Allah II is also strongly against the rising influence of Iran in the region.

PL

Dynastia Haszymidów objęła władzę nad ziemiami obecnej Jordanii ponad 100 lat temu w 1921 roku. Po 1950 roku monarchia jordańska zmagała się z wielu zagrożeniami, zwłaszcza ze strony lewicy panarabskiej. Haszymidzi przez wiele dziesięcioleci traktowali umiarkowanych fundamentalistów muzułmańskich jako de facto sprzymierzeńców. Główna organizacja sunnickiego fundamentalizmu, Bractwo Muzułmańskie, była i jest do dziś w pełni legalna i prowadzi w królestwie działalność religijną, społeczną i polityczną. Po 1989 roku Bractwo Muzułmańskie stało się główną siłą polityczną Jordanii. Za panowania Abd Allaha II dwór jordański stara się ograniczyć siłę polityczną fundamentalistów. Umiarkowany islamizm pozostaje jednocześnie w pełni równoprawną częścią społeczeństwa. Równocześnie Jordania zdecydowanie zwalcza wszelkie nurty radykalnego islamizmu (dżhadyzmu). Król Abd Allah II zdecydowanie sprzeciwia się też wzrostowi wpływów Iranu w regionie.

11

Jesuit Upbringing as Prevention Against Fundamentalism, Bigotry and Pharisaism

72%

Jeník L.

Horyzonty Wychowania

|

2021

|

tom 20

|

nr 56

57-67

PL

CEL NAUKOWY: Celem pracy jest przedstawienie hipotezy pseudoreligii F, której autorem jest czeski teolog, socjolog i filozof Tomáš Halík. Druga część tekstu przedstawia wyzwania wychowania jezuickiego, które można rozumieć jako potencjalną strategię i profilaktykę wobec pseudoreligii F. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Pseudoreligia F to hipoteza, za pomocą której Tomáš Halík interpretuje podobieństwa między kilkoma patologicznymi zjawiskami współczesnej kultury społecznej, a także religijności chrześcijańskiej. Kluczowym rozwiązaniem jest krytyczna edukacja i dialog. To właśnie system wychowania jezuickiego można rozumieć jako sprawdzoną strategię profilaktyczną. Krytyczna analiza początków wychowania jezuickiego pokazuje, że jest to wciąż aktualna metoda edukacji i wychowania. PROCES WYWODU:W pierwszej części pracy przedstawiono hipotezę pseudoreligii F oraz tezy pokrewne. Celem pierwszej części jest przybliżenie socjologiczno-filozoficznej krytyki współczesnych patologii religijnych. W drugiej części tekstu skupię się na kluczowych zadaniach i wyzwaniach pedagogiki jezuickiej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Współczesne patologie religijne, takie jak fundamentalizm, bigoteria itp. zagrażają obliczu chrześcijaństwa, wypaczając ideały ewangelii na rzecz krótkoterminowych celów. W kontekście chrześcijaństwa do takich patologii można dodać klerykalizm i szerzej faryzeizm. Krytyczne myślenie o tych kwestiach prowadzi do poszukiwania strategii, które pomogą „ugasić ogień”. Jedną z takich strategii jest integralna edukacja humanistyczna, którą reprezentuje także wychowanie jezuickie. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Pomimo niejasności tego terminu krytyczne myślenie jest uważane za kluczowe narzędzie zapobiegania fanatyzmowi, fundamentalizmowi, ekstremizmowi itp. Badanie ma na celu wykazanie, że edukacja krytyczna dotyczy przede wszystkim złożoności i integralnej linii antropologicznej. Szkolnictwo jezuickie ma swoją bogatą tradycję, opartą na duchowości ignacjańskiej i jezuickiej. Powrót do tych źródeł myślenia jest nie tylko wyzwaniem w jezuickim myśleniu o samym apostolacie intelektualnym, ale także potencjalną strategią wychowania do naprawdę krytycznego myślenia.

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The objective of the work is presenting the pseudoreligion F hypothesis created by a Czech theologian, sociologist and philosopher Tomáš Halík. The second part of the text presents the challenges of Jesuit upbringing which can be understood as a possible strategy and prevention against the pseudoreligion F. RESEARCH PROBLEM AND METHODS:Pseudoreligion F is a hypothesis through which Tomáš Halík interprets similarities among several pathological phenomena of the contemporary social culture as well as Christian religiosity. The key solution is the critical education and dialogue. It is the system of Jesuit education that can be understood as a tested preventive strategy. Critical analysis of the beginnings of Jesuit education shows that this is still a valid method of teaching and upbringing. THE PROCESS OF ARGUMENTATION:In the first part of the work, the pseudoreligion F hypothesis was presented, as well as some related theses. The objective of the first part is describing the sociological and philosophical criticism of contemporary religious pathologies. In the second part of the text, we will focus on the key tasks and challenges of Jesuit pedagogy. RESEARCH RESULTS:Contemporary religious pathologies threaten Christianity as they distort the ideals of the Gospel to achieve short-term goals. In the context of Christianity, such pathologies also include clericalism and, more broadly, pharisaism. Critical thinking about these issues encourages us to search for strategies that can help “extinguish the fire.” One of such strategies is integral humanist education which is also represented by Jesuit education. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONS: Despite the ambiguity of this term, critical thinking is considered to be the key tool for preventing fanaticism, fundamentalism, extremism, etc. The research is to show that critical education mainly refers to the complexity and integral anthropological line. Education and Jesuit education has a rich tradition based on the Ignatian and Jesuit spirituality.

12

Faszyzm, komunizm, fundamentalizm i co dalej?

72%

Kaczmarek J.

Zeszyty Naukowe AON

|

2004

|

tom nr 2(55)

7-26

EN

We are living in the time when radical Islamic fundamentalism more and more becomes a global threat aiming at "building a State of God”, i.e. taking over the world. Therefore the author finds it important to recollect two totalitarian ideas that also aimed at conquering the world in the 20th century - Hitler’s fascism and Stalin’s communism and compare them with a current situation from the stabilisation and security point of view. Although all these ideas differ and prefer different forms of fighting [fascism - armed fighting; communism - non-armed fighting (ideological, scientific, technical economic); fundamentalism - armed fighting using terrorism], they allow drawing rational conclusions that, as history shows, they tend to achieve the mentioned above aim - stabilisation and security, without the need to take advantage of radical actions. According to the author, the most important endeavour is the need to make the world community aware of the significance of the existing threats and the necessity not only to eradicate the existing antagonisms among non-fundamentalist countries but also develop a close co-operation between them. The ways of coping with existing threats and difficulties should be found in using indirect forms based on the compromise between unilateralism and multilateralism. As President A. Kwaśniewski pointed out at the participants’ meeting of Initiative against Proliferation of Weapons of Mass Destruction in Cracow on 2 June 2004, “new methods should be developed promptly to ensure international cooperation on security with stability” (TVP news of 2 June, 2004). It means that the most important problem nowadays is fighting, both armed as well as non-armed against radical fundamentalism that requires the co-operation of the rest of the world, the basis of which is compromise not quarrels.

13

Bioterroryzm jako narzędzie masowej zagłady Przypadki R.I.S.E i Aum Shinrikyō

72%

Posłuszna E.

Kwartalnik Bellona

|

2016

|

tom Nr 3

118--136

PL

Broń biologiczna rzadko była używana przez ugrupowania terrorystyczne. Wynika to zarówno z trudności wiążących się z jej pozyskaniem i dyspersją, jak i z tego, że najbardziej śmiercionośne rodzaje tej broni: chorobotwórcze patogeny - ze względu na zdolność do samoreplikacji - mogą bardzo łatwo wymknąć się spod kontroli. Nic więc dziwnego, że jak dotąd tylko dwa ugrupowania zdecydowały się po broń tę sięgnąć. Były to Aum Shinrikyō (Najwyższa Prawda) i R.I.S.E. Autorka omawia ideologiczne cele tych ugrupowań, wyodrębnia cechy, które predestynowały je do aktywnego zainteresowania się śmiercionośnymi atakami z użyciem broni biologicznej oraz odpowiada na pytanie, czy istnieją współcześnie zjawiska lub procesy, które mogą się przyczynić do eskalacji bioterroryzmu.

EN

Biological weapon has been rarely used by terrorist groups. It stems from both the difficulty to obtain and disperse it, and the fact that the mod lethal types of that weapon-pathogens, due to their capability of self-multiplication, can easily get out of control. It should not be a surprise then that so far only two groups have decided to use that kind of weapon. They were Aum Shinrikyo and R.I.S.E. The am of the article is taking a closer look at the ideological goals of these groups, singling out the features that predestined them for active interest in lethal attacks with the use of biological weapons, as well as answering the question whether there are currently existing phenomena or processes that may cause the escalation of bioterrorism.

14

Radykalny islam jako zagrożenie dla kontynentu europejskiego

72%

Zwolan M.

Facta Simonidis

|

2014

|

nr 7

137-152

PL

Zwiększająca się liczba ludności muzułmańskiej w Europie wpływa na wzrost nastrojów antymuzułmańskich oraz rozwój partii islamofobicznych. Islam od początku był nierozerwalnie związany z historią kontynentu europejskiego a ludność muzułmańska stała się elementem krajobrazu Europy Zachodniej zwłaszcza od połowy XX wieku, z jednej strony wzbogacając dorobek kulturowy kontynentu, ale też stając się źródłem napięć, konfliktów na styku dwóch cywilizacji. Radykalny islam przybiera niekiedy formy działań terrorystycznych.

EN

The increasing number of Muslim population in Europe affects the growth of anti-Muslim attitudes and development of islamophobic political parties. From the beginning Islam has been inextricably linked with the history of the European continent and Muslim population became a part of the landscape of Western Europe especially since the mid- twentieth century; on the one hand, enriching the cultural heritage of the continent, on the other hand, becoming a source of tension and conflict at the junction of two civilizations. Radical Islam has even become a terrorist threat.

15

Religia a polityka w buddyzmie tybetańskim: kontrowersje wokół Dordże Śugdena

72%

Sieradzan J.

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

|

2016

|

tom 28/1

138-159

EN

The present text describes controversies connected with cult of Dorje Shugden, a deity of Tibetan Buddhism on the background of crisis of Tibetan diaspora in India. The author presents points of view of followers of Shugden and 14th Dalai Lama who banned the practice of the cult. It shows examples of intolerance and mutual attacks of Shugden’s followers and their enemies in India. The conflict is a symptom of the crisis of the Tibetan diaspora and of spirituality itself in times of domination of fundamentalists tendencies in religion and politics.

16

Otwarta nauka i otwarty teizm wobec ideowego fundamentalizmu

72%

SŁOMKA M.

Roczniki Filozoficzne

|

2018

|

tom 66

|

nr 2

173-187

PL

Jedną z najbardziej wpływowych idei w dziejach ludzkiej refleksji było traktowanie zmiany jako przejawu niedoskonałości. Tymczasem zmiana może jawić się równie dobrze jako coś ontologicznie podstawowego i aksjologicznie pozytywnego. Programowa otwartość na zmianę wpisana jest w wartościowe poszukiwania w obszarze nauk przyrodniczych. Dotyczy to zarówno gotowości do modyfikacji zastanych tez, jak i detalicznych rozwiązań, których uściślanie przybliża nas do prawdy. Popperowski model intelektualnego rozwoju pozwala bez lęku podejmować trudne pytania, w razie potrzeby zrobić „krok wstecz”, a nawet zmienić stanowisko, które wydawało się przez lata ujęciem paradygmatycznym.

EN

The history of scientific revolution shows how strongly our habits and irrational fears affect the fate of particular intellectual solutions. Although since the days of Galileo or Copernicus it has been recognized how valuable is the search for causes of physical phenomena, for many consecutive years similar interpretations were not applied to biotic systems. Teleological descriptions of the tendency of systems to a specific end appeared as not subjected to any modifications. Such an approach often blocked development of the concept of God, His relationship to the world and many important aspects of Christian thought. One of the most influential ideas in the history of human reflection was to treat change as a manifestation of imperfection. Nevertheless, change may appear as something ontologically fundamental and axiologically positive. In such a way change is treated in each valuable research on the field of natural sciences. This concerns the readiness to modify existing thesis and particular solutions, whose clarification brings us closer to the truth. Popper’s model of intellectual development allows to fearlessly grasp difficult problems, (if needed) take a “step back” or even change the statement that seemed as an unchangeable approach.

17

Moralne źródła fundamentalizmu islamskiego a kategoria "walki o uznanie" Axela Honnetha

72%

Lewandowska E.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

|

2015

|

tom 21

18

Budowanie na skale i na piasku, czyli dlaczego jest nam potrzebny prawdziwy fundamentalizm

72%

Pilarz K.

Studia Gdańskie

|

2017

|

nr 41

277-293

PL

W artykule autor skłania czytelnika do refleksji nad zagadnieniem fundamentalizmu z perspektywy światopoglądu chrześcijańskiego. Wychodząc od teorii Samuela Huntingtona o zderzeniu cywilizacji przedstawia zasadnicze trudności dotyczące tylko negatywnego postrzegania fundamentalizmu na gruncie filozoficznym, szczególnie w odniesieniu do poszukiwania prawdy. Na przykładzie przypowieści z Mt 7,24-27 wskazuje na konieczność istnienia stałych punktów odniesienia, które w liberalnym świecie są niwelowane. Tymczasem, jak dowodzi autor, nie sposób jest pisać o fundamentalizmie w sposób stricte teoretyczny, gdyż zawsze odnosi się on do konkretnego światopoglądu. Dotyczy to także chrześcijaństwa, a próby jego liberalnego „przepracowania” są nie do pogodzenia z nauką Jezusa Chrystusa, który wymaga od swoich uczniów bardzo konkretnego opowiedzenia się w ich życiu za lub przeciw Niemu.

EN

In this article the author encourages the reader to reflect on the issue of fundamentalism from a Christian perspective. Starting from Huntington’s theory about the clash of civilizations, he presents the important problems connected with philosophy’s purely negative perception of fundamentalism, especially with reference to the search for truth. Using the example of the parable from Mt 7:24 -27, he points out the need for the existence of permanent points of reference, which in the liberal world are being eliminated. Then, as the author shows, it becomes impossible to write about fundamentalism in a strictly theoretical manner, because any fundamental conception always refers to a particular world view. This is true also of Christianity, and liberal attempts to “rework” Christianity cannot be reconciled with the teaching of Jesus Christ, who requires a very definite decision from his disciples, to be for or against Him.

19

Między Jezusem historii a Chrystusem wiary: Johna Shelby’ego Sponga demitologizacja fundamentalistycznych tez chrystologicznych

72%

Skurczyński Ł.

Rocznik Teologiczny

|

2012

|

tom 54

|

nr 1-2

83-112

EN

The below article has as its purpose presentation to a Polish reader of the criticism of christology of American Protestant fundamentalist circles by a bishop of the Episcopal Church in the USA and a Protestant theologian John Shelby Spong (born in 1931) and then explanation of his own understanding of christology. Protestant fundamentalists in the USA share five core beliefs, considering them as basic and irrefutable Christian dogmas: (1) the inerrancy of the Bible, (2) the virgin birth and divinity of Jesus Christ, (3) the substitutionary atonement of Christ on the cross, (4) the bodily resurrection of Jesus Christ and (5) His return and the Last Judgment. In his works published between 1973 and 2007, John Shelby Spong refutes those beliefs, using theological (biblical) and philosophical (reason) arguments and the method of Haggadic midrash used to interpret the four Gospels.

PL

Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie polskiemu czytelnikowi krytyki chrystologii amerykańskich protestanckich środowisk fundamentalistycznych biskupa Episkopalnego Kościoła USA i protestanckiego teologa Johna Shelby’ego Sponga (ur. 1931 r.) oraz zaprezentowanie jego własnego ujęcia chrystologii. Fundamentaliści protestanccy w USA podzielają pięć wierzeń uznając je za podstawowe i niepodważalne dogmaty chrześcijaństwa, które należy rozumieć w sposób dosłowny: (1) werbalną bezbłędność Pisma Świętego, (2) dziewicze narodzenie i bóstwo Jezusa Chrystusa, (3) zastępczą ekspiacje Jezusa na krzyżu, (4) cielesne zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa oraz (5) powtórne Jego przyjście i Sąd Ostateczny. W swoich pracach opublikowanych na przestrzeni lat 1973-2007 John Shelby Spong dogmaty te podważa odwołując się do argumentów natury teologicznej (biblistycznej) i filozoficznej (ludzkiego rozumu) oraz metody hagadyjskiego midraszu zastosowanego do interpretacji czterech Ewangelii.

20

Krzysztof Bosak’s political views: targeting enemies in anti-democratic political thinking

72%

Bäcker R.

Przegląd Politologiczny

|

2021

|

nr 3

59-68

PL

Celem artykułu jest umieszczenie poglądów Krzysztofa Bosaka – kandydata Konfederacji w wyborach prezydenckich 2020 roku w wielopłaszczyznowych siatkach typologii myśli politycznej. Z przeprowadzonych analiz wynika, że poglądy polityczne Bosaka mają charakter przede wszystkim fundamentalistyczny. Natomiast widoczne są w przypadku stosunku do osób nieheteronormatywnych (klasyfikowanych jako wrogowie obiektywni) elementy totalitarnej gnozy politycznej. Poglądy Bosaka nie mogą być zakwalifikowane jako należące do epigońskiego faszyzmu kultywującego międzywojenne wzory i to niezależnie od rodzaju narodowej mutacji. Możliwe jest natomiast zaklasyfikowanie ich jako glamur faszyzm. Jest to faszyzm na zewnątrz aksamitny, w istocie swojej raczej należący do ofensywnego niż obronnego fundamentalizmu ze znaczącymi elementami totalitarnej gnozy politycznej. Ten rodzaj faszyzmu najczęściej posługuje się wyobrażonym pojęciem narodu jako niezanieczyszczonej obcymi elementami wspólnoty post-etnicznej. Badanie poglądów Krzysztofa Bosaka może być przydatne dla następnych analiz konkretnych przypadków przejawiania się quasi-demokracji opancerzonej szczególnie w zakresie typowania wrogów w antydemokratycznym myśleniu politycznym.

EN

This article aims to place the views of Krzysztof Bosak, the Confederation’s candidate in the 2020 presidential elections, in the multifaceted typological frameworks of political thought. The analyzes show that Bosak’s political views are primarily fundamentalist. However, classifying non-heteronormative people as objective enemies is indicative of totalitarian political gnosis. Bosak’s views cannot be classified as belonging to the epigonic fascism cultivating interwar patterns, regardless of the type of national variation. Nevertheless, it is possible to classify them as glamor fascism. This type of fascism is velvety on the outside, but in fact, belonging to an offensive rather than defensive fundamentalism with significant elements of totalitarian political gnosis. In addition, it most often uses the imaginary concept of the nation as a post-ethnic community unpolluted by foreign elements. The analysis of Krzysztof Bosak’s views may be useful for subsequent analyzes of the specific manifestations of quasi-militant democracy in terms of targeting enemies in anti-democratic political thinking.