Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Spojrzenie dziecka metaforą kina

100%

Helman A.

|

2013

|

nr 81

24-38

PL

Autorka analizuje strategię twórczą polegajacą na posłużeniu się figurą dziecka, co oznacza wykorzystanie spojrzenia bohatera/bohaterki w funkcji dyspozytywu. Strategia ta może zarówno sterować całością wypowiedzi, jak też dotyczyć fragmentów dzieła, które otrzymują w ten sposób specyficzne nacechowanie. Autorka dostrzega działanie tej strategii w dwu całkiem od siebie różnych odmianach. Jej zdaniem strategie te idealnie korespondują z propozycjami teoretyków kina. Dyspozytyw wykorzystujący dziecięce spojrzenie w funkcji nieuprzedzonego oka koresponduje z koncepcją André Bazina sformułowana w "Ontologii obrazu fotograficznego", natomiast dyspozytyw w funkcji magicznej z propozycjami i analizami Edgara Morin, ktore znajdujemy w książce "Kino i wyobraźnia". Strategię pierwszą analizuje autorka na przykładzie filmów Carlosa Saury i André Téchiné, wskazując na jej warianty w filmach chińskich. Wizję magiczną ilustruje przede wszystkim "Duch roju" Víctora Erice i "Nakarmić kruki" Carlosa Saury.

EN

The author examines the creative strategy relying on using a figure of a child, and using its gaze to fill the function of the dispositive. This strategy can both steer the expression as a whole, but it can also be appliedto fragments of the work, which thus obtain a specific characteristic. The author sees the effect of this strategy in two quite different versions. In her view, these strategies correspond perfectly with the ideas proposed by theoreticians of cinema. The dispositive using the child’s gaze as an unprejudiced eye corresponds with André Bazin’s notion presented in The "Ontology of the Photographic Image", whereas the dispositive in its magical function agrees with the suggestions and ideas of Edgar Morin, which we may find in his book "The Cinema or the Imaginary Man". The author analyses the first strategy using the examples of the work of Carlos Saura and André Téchiné, also pointing to its variation in Chinese films. She illustrates the magical vision using Carlos Saura’s "Cría cuervos" ("Raise Ravens") and Víctor Erice’s "The Spirit of the Beehive".

2

Główne nurty w badaniach nad filmem i religią

80%

Domalewski A.

|

nr 39

5-25

EN

The article is a meta-study and provides an original typology of research on film and religion, based on Polish and English academic sources. The author proposes to divide this field of research into four main domains, which he names successively: substantial-theological, anthropological-mythological, socio-cultural and post-secular. The following descriptive criteria were used to introduce this division: the relationship between religion and culture adopted (usually implicitly) in a given direction of research, the concept of both human and religion emerging from them, and the established subject and scope of research, as well as the basic set of tools used within them. The proposed systematic is intended to help capture the significant differences between the main types of research on film and religion, both in terms of research assumptions, methods of analysis, and set goals.

3

From West to East: Romeo Must Die but Shakespeare is the Sun

70%

Frenţiu L. , Goşa C.

|

tom 11

|

nr 1

167-182

EN

The paper presents a mini survey of the hallmark English language motion pictures which are explicitly based on William Shakespeare’s Romeo and Juliet. The selection of the six films under investigation takes into account various criteria such as aspects of chronology, culture, impact or novelty of approach. The analysis is based on four categories: genre, auteurism (authorship), reception and verisimilitude.

4

Kinofilia szerokokątna. Wybrane aspekty „nowej kinofilii” w piśmiennictwie francuskim – diagnozy i definicje

51%

Demby Ł.

|

2022

|

nr 120 Kultura filmowa

190-205

EN

Wide-Angle Cinephilia: Selected Aspects of the “New Cinephilia” in French Texts – Diagnoses and Definitions

5

Zwierciadło

51%

Kurz I.

|

nr 119 (Nowa) teoria filmu

173-181

PL

W artykule przywołani zostali dwaj polscy teoretycy kina, Karol Irzykowski i Grzegorz Królikiewicz, oraz główne dla ich teorii pojęcia: zasada zwierciadła i molekuła. Autorka sprawdza ich działanie i reinterpretuje je w kontekście nowo wydanej książki Sebastiana Jagielskiego Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w kinie polskim lat 1968-1982 (2021), której autor proponuje interpretację polskiego kina od końca lat 60. do początku lat 80. dokonaną przez pryzmat pojęcia ekscesu. Jagielski definiuje je jako formalną lub wizualną nadwyżkę, która rozsadza i destabilizuje społeczną normę. Jego książka staje się także komentarzem do kultury polskiej omawianego okresu. Stawiając pytania o (nie)możliwe emancypacje, zerwane procesy modernizacyjne i niewydarzone podmioty, Jagielski pyta zarazem o relację pomiędzy kinem a życiem i sposób, w jaki te dwie rzeczywistości karmią się sobą nawzajem. (Materiał nierecenzowany).

EN

The article recalls two Polish theoreticians of cinema – Karol Irzykowski and Grzegorz Królikiewicz – and their main concepts: the mirror principle and the molecule, respectively. At the same time, it checks the functionality of these concepts and reinterprets them in the context of Sebastian Jagielski’s newly published book Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w kinie polskim lat 1968-1982 [Interrupted Emancipations: The Politics of Excess in Polish Cinema, 1968-1982] (2021). This work proposes an interpretation of Polish cinema from the late 1960s to the early 1980s through the notion of excess, which the author defines as a formal or visual surplus that explodes and destabilizes the social norm. In this respect, the book also becomes a commentary on Polish culture of the period in question. By asking questions about (im)possible emancipation, broken modernization processes and mismatched subjects, Jagielski also asks about the relationship between cinema and life, and the way in which these two realities feed on each other. (Non-reviewed material).

6

Po co i jak interpretować filmy? Propozycja Jacques’a Aumonta

51%

Koschany R.

|

nr 117 Kino nieznane/ukryte

217-223

PL

Tłumaczenie książki Jacques’a Aumonta Interpretacja filmów jest dla polskiego czytelnika okazją do zmierzenia się ze współczesną problematyką analizy i interpretacji dzieła filmowego w perspektywie francuskiej teorii filmu. Recenzowana książka stanowi przykład autorskiego wykładu na temat interpretacji filmu, której fenomen polega na tym, że jest ona i codziennością widza, i sztuką realizowaną profesjonalnie. Metodę pisania Aumonta można określić jako metodę jukstapozycji: zestawiania istniejących modeli interpretacji w celu weryfikacji ich skuteczności, żywotno- ści czy uniwersalności.

EN

The translation of Jacques Aumont’s book Interpretation of Films is an opportunity for the Polish reader to face the contemporary problems of analysing and interpreting a film work from the perspective of French film theory. The book is an example of an original lecture on film interpretation, whose phenomenon lies in the fact that it is both the viewer’s everyday experience and a professionally performed art. Aumont’s writing method could be defined as the method of juxtaposition: putting existing interpretations side by side in order to verify their effectiveness, viability or universality.

7

„De humani corporis fabrica”. Aporie realizmu i zmysłowa teoria filmu

51%

Kmak A.

|

nr 119 (Nowa) teoria filmu

100-114

PL

Zmysłowe doświadczenie filmu De humani corporis fabrica (reż. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), przedstawiającego nagrania prawdziwych chirurgicznych interwencji w ludzkie ciało, naświetla aporię tkwiącą głęboko w samej kategorii realizmu: im obraz wierniejszy rzeczywistości, którą ma portretować, tym mniej czytelny i zrozumiały się staje, zawodząc jako wiarygodna reprezentacja. Kontekst zmysłowej teorii filmu naświetla ten paradoks, proponując różne ujęcia relacji między skonstruowanym charakterem filmu a namacalnością jego bezpośredniego, wydawałoby się, doświadczenia. Usytuowany wobec pism współczesnych teoretyczek film jawi się jako zmysłowe ćwiczenie spojrzenia – umożliwiające nowe ustawienie zarówno widza, jak i obrazu – a także jako wskrzeszenie pamięci o cudowności wynalazku filmu, jeszcze z czasów, zanim powstało kino jako przestrzeń jego doświadczania. Odniesienie do historii medium nakierowuje także na możliwość uhistorycznienia refleksji zmysłowej, pozwalającą wydobyć, w jaki sposób cielesność, realizm i zmysłowość problematyzowali wybrani teoretycy XX-wieczni.

EN

The sensual experience of the film De humani corporis fabrica (dir. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), comprised of recordings of real surgical interventions into the human body, highlights an aporia deeply rooted in the very category of realism: the more an image is faithful to the reality it is supposed to portray, the less comprehensible and readily understandable it becomes, ultimately failing as a credible representation. The context of sensuous film theory casts some light on this paradox by proposing various approaches to the relationship between the film’s constructed character and the tangibility of its seemingly direct experience. Situated within the context of the writings of contemporary theorists, the film appears as a sensual exercise of the gaze that enables a new positioning of both the viewer and the image, but also as a revival of the memory of the miraculous invention of the film – even from before cinema was created as a space for its experience. The reference to the history of the medium also encourages historicizing the sensual reflection, so as to reveal how corporeality, realism, and sensuality were conceptualized by selected 20th-century theorists.

8

Uwagi na temat rozróżnienia pojęciowego „film” - „kino”

51%

Wyczyński G.

|

2019

|

nr 21

45 - 58

PL

Na gruncie języka potocznego, pojęcia „film” i „kino” bardzo często traktowane są jako synonimy. Jednak w ramach refleksji filmoznawczej, wytyczenie wyraźnej granicy pomiędzy powyższymi pojęciami, stanowi istotne zadanie techniczne, bez podjęcia którego utrudniony będzie rzetelna analiza badanej rzeczywistości. W prezentowanym artykule proponuję szkic modelu teoretycznego, pozwalającego na wyeksponowanie poziomów różnicy pomiędzy filmem i kinem. Film rozumieć tutaj będę jako ciąg ruchomych dźwiękoobrazów dostępnych za pośrednictwem ekranów, kino zaś, jako zespół elementów techniczno-technologicznych, kulturowych i społecznych, wykorzystywanych do produkcji, dystrybucji, projekcji, promocji filmów. Oba wskazane obszary stanowią fenomeny historycznie zmienne oraz przenikające się z innymi sferami rzeczywistości społecznej. W kolejnych rozdziałach tekstu, interesująca mnie różnica pojęciowa będzie stopniowo rozwijana, aby ukazać jej złożony oraz dynamiczny charakter.

EN

In colloquial language the terms ‘film’ and ‘cinema’ are very often treated as synonyms. But within fi lm studies delimitation of this two terms is an important technical task – without undertaking this task, solid research work will be made rather diffi cult. In the presented article I want to propose the sketch of a theoretical model which displays the levels of difference between fi lm and cinema. Film will be understood here as a string of moving sound pictures that are available via screens. Cinema will be proposed as an aggregate of technological, cultural and social elements used to produce, distribute, project and promote films. These two areas are historical phenomena – they not only change with time but also intersect with other social areas. Throughout succeeding chapters of this text the conceptual difference ‘fi lm’ - ‘cinema’ will be gradually developed to show its complex and dynamic nature.

9

Intertekst w adaptacji filmowej

36%

Hendrykowski M.

|

nr 22

266-272

EN

There are problems with discussing and interpreting film adaptation in the socio-cultural framework that is used for the semiotic, structural and aesthetic analysis of text. Even cinema as art often gives in to habit of talking about film “oeuvres” attributed to or identified in terms of an “author” and author’s cinema. It may be misleading to give too much weight and attention to the concept of “fidelity” of film adaptation, and it may be better to look at both – adapted piece of literature and its screen adaptation - as variously connected texts of culture confronting each other and participating in specific discourse. Marek Hendrykowski’s paper raises these questions, examines theoretical background of adaptation as form of communication, and reflects on the modelling linguistic aspects of intertextual analyses of film adaptation as a form of cultural translation.

PL

Dyskusja oraz interpretowanie adaptacji filmowej w społeczno-kulturowym odniesieniu, które jest typowym dla semiotycznej, strukturalistycznej oraz estetycznej analizy tekstu, bywa problematyczne. Nawet kino jako sztuka poddaje się zwyczajowi dyskutowania o filmowym dorobku przypisywanym lub identyfikowanym z „autorem” i kinem autorskim. Mylącym może być przecenianie i nadmierna uwaga poświęcana „wierności” adaptacji filmowej, a trafniejsze może okazać się spojrzenie zarówno na adaptowany utwór literacki, jak i jego wersję ekranową jako na połączone teksty kultury konfrontujące się wzajemnie i biorące udział w określonym dyskursie. Artykuł Marka Hendrykowskiego podnosi te kwestie, a następnie bada je w oparciu o teoretyczną podstawę, w ramach której postrzega się adaptację jako formę komunikacji oraz koncentruje się ona językowych aspektach analizy intertekstualnej adaptacji filmowej jako formy translacji kulturowej.