Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Oblicza feminizmu

100%

Szydło J.

|

2014

|

tom 21

|

nr 2

172-180

PL

Feminizm jako ruch społeczny, jako ideologia i jako teoria czerpie swoją energię z tego, że od początku swego istnienia zyskał zasięg ponadnarodowy. Przekraczał granice państw i kontynentów. Wpływał na życie i mentalność ludzi z różnych kultur, wspólnot etnicznych i warstw społecznych. Tekst pokazuje, że zjawisko to obejmuje szeroką gamę postaw, zachowań, strategii. Zatem, w jaki sposób zjednoczyć kobiety mimo dzielących je różnic i właśnie za pośrednictwem tych różnic? Artykuł jest próbą ukazania wewnętrznego dialogu feminizmu. Eksponuje sposób różnicowania się odpowiedzi feministek na powtarzające się pytania. Przedstawia wewnętrzną dynamikę feministycznych wędrówek po drogach i bezdrożach filozofii, historii tak, aby podkreślić zarówno ograniczenia, jak też różnorodność i bogactwo otwieranych horyzontów.

EN

From its inception feminism drew its energy from its supra-national coverage as a social movement, an ideology, and as a theory. Overcoming national and continental borders. Influencing the life and mentality of people of diverse cultures, ethnic communities, and social levels. The text shows that the phenomenon encompass a wide range of attitudes, behaviours, and strategies. Therefore, how to unite women with dividing differences, and particular using this differences? This article is an attempt to show the internal dialog of feminism. It used the method of differing replies of feminists to recurring questions. Exhibiting the internal dynamics of the philosophy of feminism travelling on explored and unexplored paths; and history to emphasize equally the limits, diversity, and wealth of open horizons.

2

O kobiecie - „podrzędnicy”. Pytania o feminizm Krasińskiego

100%

Siwiec M. , Uniwersytet Jagielloński W. P. , Magdalena Siwiec – dr hab. a. w. K. K. L. r. U. J. Z. s. n. z. n. d. k. p. w. u. k. t. , magdalena.siwiec@uj.edu.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

tom 02

PL

Artykuł stanowi prezentację wypowiedzi literackich i paraliterackich Krasińskiego zdradzających wyczulenie poety na kwestię kobiecą, wyłamujących się ze stereotypowego, konserwatywnego – także silnie obecnego u autora Przedświtu – postrzegania ról społecznych. Analiza wybranych tekstów ujawnia wrażliwość na opresję społeczeństwa patriarchalnego w stosunku do kobiet pisarza, piętnującego rozmaite sposoby ich reifikacji (także wynikające z romantycznego ubóstwienia drugiej płci). Rozważania zamyka przypomnienie stworzonego przez Krasińskiego obrazu „trzeciej epoki”, zawierającego zapowiedź metafizycznego i społecznego zrównania płci.

3

„Scena pierwotna” Michèle Le Dœuff: zakaz i pewność siebie w edukacji kobiety [przełożyła Katarzyna Gucio]

100%

Anderson P. S. , Gucio K. , Pamela S. Anderson – dr f. s. s. w. f. r. , pamela.anderson@regents.ox.ac.uk

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

tom 02

EN

The essay begins with Michèle Le Dœuff’s singular account of the “primal scene” in her own education as a woman, illustrating a universally significant point about the way(s) in which education can differ for men and women: gender difference both shapes and is shaped by the imaginary of a culture as manifest in how texts matter for Le Dœuff. Her primal scene is the first moment she remembers when, while aspiring to think for herself, a prohibition is placed in her reading of litera- ture. I propose that “text matters” here not only for gender issues, but for the post- colonial theory which Le Dœuff’s reading of island imagery enhances in western literature and culture. The suggestion is that women in the history of ideas have been more susceptible than men to prohibitions (to reading texts): women’s nega- tive education is against going beyond certain boundaries which have been fixed by a generally colonialist culture on the grounds of gender-hierarchies. I stress the significance of confidence in the production of knowledge. A lack or an inhibition of confidence in one’s own ability to think critically risks the damaging exclusions of, for example, colonialism and sexism. My aim is to unearth the political biases evident in textual imagery, while also pointing to new epistemic locations, with island-and-sea imagery that transgresses patriarchal prohibition, liberating sub- jects for confident reading and writing of texts today.

4

Różnica i racjonalność. Dyskurs feministyczny Pameli Sue Anderson i Michèle Le Dœuff

100%

Filipczak D. , Uniwersytet Łódzki I. A. , Dorota Filipczak – dr hab. prof. UŁ p. w. Z. L. i. K. B. U. Ł. Z. s. a. l. p. , dorfil@uni.lodz.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

tom 02

PL

Artykuł jest pierwszym w Polsce omówieniem dyskursu feministycznego Pameli Sue Anderson, filozofki religii z Oxfordu, oraz Michèle Le Doeuff, filozofki z Sorbony. Wspólnym rysem obu badaczek jest zainteresowanie racjonalnością, którą inspirowany psychoanalizą feminizm różnicy kojarzy z elementem męskim. Celem artykułu jest przeciwstawienie stanowiska Anderson i Le Doeuff dyskursowi Kristevej i Irigaray, których dokonania od lat inspirują feminizm. Wspólną płaszczyzną porównania myślicielek z różnych "szkół" jest ich usytuowanie kulturowe. Badaczki te uczestniczą w myśli europejskiej poprzez silne zakorzenienie w dyskursie francuskojęzycznym. Propozycje Anderson i Le Doeuff mogą stanowić interesującą alternatywę dla podejścia Kristevej czy Irigaray, które znane są już w Polsce dzięki przekładom, ale to nie oznacza, że funkcjonuje krytyczna recepcja ich twórczości.

5

Pragmatyzm przeciwko wykluczeniom (głosów kobiet) z filozofii

88%

Hensoldt A.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

nr 2

6

Sprostytuowane, zranione, wrobione: konstruowanie reprezentacji pracownic seksualnych w dyskursie abolicyjnym

88%

Dziuban A. , Ratecka A.

Lud

|

2017

|

tom 101

PL

Artykuł ten stanowi próbę krytycznej rekonstrukcji reprezentacji kobiet świadczących usługi seksualne wypracowywanych na gruncie abolicyjnego feminizmu. Odwołując się do zaproponowanej przez Nancy Fraser kategorii uznania, wskażemy, że artykułowane przez abolicjonistki ramy dyskursu na temat pracy seksualnej, mające w założeniu służyć destygmatyzacji i poprawie sytuacji kobiet świadczących usługi seksualne, są de facto dyskryminujące i potencjalnie krzywdzące dla osób pracujących seksualnie. Poddając analizie zarówno kanoniczne teksty abolicyjnych feministek, jak i materiały wypracowane przez działające współcześnie, europejskie organizacje abolicyjne, przyjrzymy się bliżej dwóm wyodrębnionym przez nas figurom pracownicy seksualnej konstruowanym w abolicyjnej dyskursie: figurze „sprostytuowanej kobiety” i „zranionego podmiotu”. Następnie, sięgniemy po wypracowaną przez Judith Butler kategorię „wrabiania”, by pokazać, w jaki sposób i z jakimi konsekwencjami, abolicyjne ramy problematyzacji pracy seksualnej konstruują kobiety świadczące usługi seksualne jako osoby nie spełniające kryteriów uznawalności.

7

Między feminizmem a mizoginią. Dystopijne ideologie społeczeństwa przyszłości w kinowej oraz literackiej science fiction po roku 1968

75%

Konefał S. J.

Panoptikum

|

2008

|

nr 7(14)

261-273

EN

After the experience of American counter-culture revolution Anglo-Saxon science fiction had to face the process of gradual revaluation and deconstruction of its conventional motives. One of such stereotypical clichés was the intemperate misogynic characteristic of s-f plots which, under the cover of futuristic space technologies and distant cosmic worlds, often described adventurous “male” narratives. Female writers such as Ursula Le Guin, Joanna Russ and Alice Bradley Sheldon started deconstructing the “male gaze” of hard science fiction using the plots connected with futuristic, utopian worlds, based on matriarchy or fully devoid of male heroes. Female s-f, at the beginning often considered as controversial and aggressive, not only changed popular literary conventions but also made an impact on the mainstream cinema productions. Unfortunately, film industry reacted to this new trend mainly by boosting misogynic aspects of s-f cinematic plots. Such films as Bryan Forbes’ “Stepford Wives” (1975) or L. Q. Jones’ “A Boy and his Dog” (1975) present the female protagonist as the objects of desire for the male audience. This tendency reached the highest popularity in the s-f Hollywood cinema of 1980’s and early 1990’s. One the other hand, some movie productions also indicted a positive feedback to feminism. One of the first movies that efficiently reinterpreted misogynic clichés connected to the images of female s-f characters was Ridley Scotts’ “Blade Runner” (1982/1992). Gradually Scott’s masterpiece inspired other directors: Frank Oz’s re-make of “Stepford Wives” (2004) wittily argues with the gender stereotypes of modern s-f, other movies, such as Andrew Niccol’s ”Gattaca” (1997), Michael Winterbottom’s “Code 46” (2003) and Alfonso Cuaron’s “Children of Man” (2006), indicate negative aspects of future patriarchal society where female protagonists have no equal rights to man. Another example of female critique of the modern capitalist societies is the motif of cloning. Unfortunately, cloning (altogether with other pro-feminist motives), in the beginning used by counterculture authors as the metaphorical indication of the inhuman aspects of the “technological capitalism”, very soon became another cliché used without any deconstructing power by the main cinema. This way the omniscient power of mass culture absorbed the revolting ideas of female s-f.

8

Sesso, genere, razza, identità. La scrittura di Igiaba Scego tra femminismo e prospettiva postcoloniale

75%

Kornacka B.

|

nr 9(3)

236-246

IT

L’articolo si propone di analizzare tre temi nella narrativa di Igiaba Scego, scrittrice italiana di origini somale: la violenza sul corpo (stupro e infibulazione), l’incontro tra donna bianca e nera (sorellanza impossibile) e il meticciato dal punto di vista etnico, sessuale e culturale. Questi temi richiedono una riflessione, in misura e in modi diversi, su termini quali sesso, genere, razza e identità, che sono strettamente legati sia con la prospettiva postcoloniale sia con il femminismo.

PL

Celem artykułu jest analiza trzech wątków obecnych w prozie Igiaby Scego, włoskiej pisarki pochodzenia somalijskiego. Są to: przemoc cielesna (gwałt i infibulacja), spotkanie kobiety białej i czarnoskórej (niemożliwe siostrzeństwo) oraz metyskość w sensie etnicznym, płciowym i kulturowym. Tematy te pociągają za sobą refleksję – w różnym wymiarze i różnie ujętą – nad pojęciami takimi jak płeć biologiczna, płeć kulturowa, rasa czy tożsamość, które są ściśle powiązane zarówno z perspektywą badań postkolonialnych, jak i z feminizmem.

9

Two Monologues: Feminist ‘Femininity’ and Evolutionary ‘Masculinity’: Analysis of Two Research Paradigms of Sexuality

75%

Łuczaj K.

|

tom 58

|

nr 1

21-39

EN

The author analyzes attitudes to the phenomenon of sexuality on the basis of two theoretical perspectives, the evolutionary and the feminist, between which there has long been conflict. In his opinion, however, they are only seemingly contrary. The main texts of both trends of thought concern entirely different problems and at the substantive level there is basically no contradiction between them. It is important that evolutionary theory often undermines existing cultural schemas, although this is rarely perceived by proponents of feminist theories. Evolutionists, in turn, rather too often identify feminism with radical social constructivism. Another extreme is a view that could be described as evolutionary sexism, consisting in justifying the gender status quo by reference to biological essentialism. After elimination of the extreme approaches, which are rare in any case, it is possible to use the results of evolutionary research in the debate over gender equality and to transform the two monologues into a cohesive dialogue; this, in the author’s opinion, is an important task for empirically oriented social theory

10

Pomiędzy nauczaniem Kościoła katolickiego a feminizmem – potencjał edukacyjny herstorii na przykładzie świętej Tekli

75%

Achremowicz H. , Kamińska-Sztark K.

Forum Pedagogiczne

|

2019

|

tom 9

|

nr 2/1

63-75

PL

Artykuł zarysowuje problematykę dialogu Kościoła katolickiego z szeroko pojętym feminizmem w kontekście autorskiej strategii edukacyjnej wyrastającej z historii (herstorii) pierwszych wieków chrześcijaństwa. Przez odwołanie do postaci mało znanej współcześnie, świętej Tekli, zostanie wzmocniona koncepcja wychowania w poszanowaniu równości płci wynikającej bezpośrednio z aktu stworzenia, ugruntowanej przez akt zbawienia i – jako taka – obecnej w nauczaniu Kościoła katolickiego. Będąc równe przed Bogiem, kobiety powinny mieć równe prawa w poszukiwaniu ścieżek poznania go i służenia mu. Współczesne nurty ruchu wyzwolenia kobiet odbierane są często jako wrogie nauczaniu Kościoła katolickiego. Tymczasem dzieje wczesnych wieków chrześcijaństwa wskazują na szacunek, jakim darzone były kobiety, ich niezaprzeczalną rolę w budowaniu wspólnoty, męczeństwo, determinację, mądrość i piękno. Przyjęcie takiej strategii edukacyjnej stanowi swoiste „zdjęcie klosza” (metafora Sylvii Plath), a poznanie herstorii kobiet, które budowały chrześcijaństwo, może służyć za inspirację do osobistego (nie tylko duchowego) rozwoju kobiet w Kościele katolickim.

11

Postawy polskich kobiet wobec feminizmu. O samoograniczającej się świadomości feministycznej kobiet

75%

Frąckowiak-Sochańska M. , Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Wydział Nauk Społecznych; Instytut Socjologii

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2011

|

tom 39

PL

Celem artykułu jest analiza postaw polskich kobiet wobec feminizmu oraz ich interpretacja w kontekście różnorodnych uwarunkowań społeczno-kulturowych o zasięgu globalnym oraz lokalnym (specyficznie polskim). Podstawą empiryczną tekstu są przeprowadzone przez autorkę badania ilościowe – sondaż na kwotowej próbie dorosłych mieszkanek Poznania oraz badania jakościowe – wywiady pogłębione z kobietami reprezentującymi zróżnicowane kategorie społeczne i mającymi w związku z tym odmienne doświadczenia biograficzne. Zgromadzony materiał empiryczny pozwolił określić, które spośród postulatów feministycznych są atrakcyjne dla Polek, a które trudne do przyjęcia (i z jakich powodów). Istotną cechą postaw polskich kobiet wobec feminizmu jest rozdźwięk pomiędzy niechęcią wobec etykiety „feministki” a akceptacją poszczególnych postulatów, które można określić mianem feministycznych. Przyczyn niespójności postaw Polek wobec feminizmu można upatrywać w pozostających we wzajemnej interakcji mechanizmach historycznych, kulturowych i ekonomicznych. W procesie kształtowania postaw kobiet wobec feminizmu, czy w ogólniejszej perspektywie – preferencji wzorów relacji między płciami w społeczeństwie, ważną rolę odgrywa asynchroniczność poszczególnych aspektów modernizacji. Szczególną rolę przypisać należy rozdźwiękowi pomiędzy przemianami zasad funkcjonowania kobiet w sferze publicznej i prywatnej.W efekcie przekazy socjalizacyjne kierowane do kobiet zawierają różnorodne i wzajemnie sprzeczne elementy.

12

Politologia wobec feminizmu a feminizm wobec politologii

75%

KOŁODZIEJCZAK M.

Przegląd Politologiczny

|

2011

|

nr 2

7-18

EN

The paper discusses the issue of the complex relationship between political science as a branch of academia and modern trends in feminism, understood as a collection of mutually related ideologies. The author emphasizes that both science and ideology are forms of politi- cal practice exercised in the same social and political reality. However, they are fundamen- tally different with respect to the hierarchy of their functions. The ‘clash’ of these two products of human activity produces political science on women and the politological analysis of feminism (subjected first and foremost to the scientific function) on the one hand, and various proposals of feminist modifications of political science that produce feministically re- formed political science and gynocentric political science (where the scientific function is subjected to social objectives) on the other.

13

Feministyczny nurt teologii w kościele katolickim

75%

Dormus K.

|

2008

|

tom R. 53, nr 1

47-67

EN

Within modern feminism as a very receptive movement one can observe different tendencies and trends resulting from a strong belief in a constantly existing women's discrimination. A starting-point for the majority of scientific theories and studies on feminism that nowadays are developing within different branches, is a kind of 'silence' that, among others, leaves out of account womanish point of view, especially within cultural and scientific output that has been worked out till now. This statement reveals that a basic task to do is creating new cognitive visions. Such attempts are also made by present Christian theology, and particularly by one of its trends that is predominatingly called 'theology of feminism'. Theology of feminism arose in mid tempestuous 1960s, first in Protestant and Anglican circles, later also in Catholicism. The main principle of the theology of feminism is a theological reflection presented by feminists' circles that made attempts at creating a new theological paradigm. The representatives of the trend are willing to work out a new conception that would result from women's experience, and could be realized through reinterpretation of the Bible and Church Tradition. To sum up, theology of feminism is trying to change our perception of the texts, symbols and personages that are commonly recognized in our culture. Undoubtedly, the discussed trend is one of the catalysts for changes in people's outlook upon women, their significance in social life both in the past and nowadays. However, on account of its •estrained influence it is difficult to identify the trend with a starting-point for a revival )f Church as some representatives of the theology of feminism used to believe.

14

Sytuacja kobiet z obszarów wiejskich - statystyki międzynarodowe

75%

Tiece B.

Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy

|

2012-2013

|

nr 82

15

Neel Doff – pisarka niezwykła. Między naturalizmem, populizmem, feminizmem a autofikcją

75%

Siwek R.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2015

|

tom 15

64-79

PL

Neel Doff (1858–1940) is an extraordinary person in the history of Belgium literature. Extreme poverty and humiliation she had experienced in her early days are the main topic of her work. However, she does not document her life. It is more akin to a literary testimony of a growing self-consciousness, through which a social and cultural advancement of both the author and her character was made possible. The analysis included in the article is focused on her most outstanding work – the trilogy of “hunger and despair”. Key words: belgian literature; naturalism; populism; feminism; autofiction; identity;

16

Rola kobiet w polityce z perspektywy feministycznej teorii stosunków międzynarodowych

75%

Chełminiak M.

|

tom 15 - Przywództwo polityczne w Polsce i na świecie

349-364

EN

Since the late 1980s, it has become a new research direction to examine international relations from women's perspectives. The main objective of this article is to explain the major problems facing feminism in the contemporary international relations. This article evaluates the major debates around feminist theories with respect to the discipline of international relations. Feminism is conventionally positioned as oppositional to direct and structural violence. Feminists in international relations argue that realism is a patriarchal discourse that renders women invisible from the high politics of international relations; ultimately perpetuated and dominated by elite, white, male practitioners.

17

Pragmatyzm przeciwko wykluczeniom (głosów kobiet) z filozofii

75%

Hensoldt A.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

nr 2

18

The Posthuman

75%

Braidotti R. , Hoły - Łuczaj M.

|

tom 4

|

nr 1

181-188

19

W niewoli u Kościeja Nieśmiertelnego albo „samotność silnych kobiet”: studium treści rosyjskiej bajki „Maria Moriewna”

71%

Abassy M.

|

nr 7

21-36

EN

Koshchey the Immortal, one of main personages of Russian tales, is a negative character. Nevertheless, he plays a positive role in the heroes’ journey in life. In this paper, special attention is devoted to female heroes. The following hypotheses are presented:1. A woman’s yearning for a man constitutes the type of situation in which Koshchey the Immortal appears. It is the kind of call that provokes the antagonist to appear.2. A strong woman is the one who carries some of the Koshchey’s qualities within her, such as an eagerness to fight and for face-to-face confrontations. She often represents a warrior type.3. A simple but good man is the ideal partner for the woman who gets enslaved by Koshchey. Two kinds of enslavement are distinguished: that in which she is physically taken, and that where she carries Koshchey “inside of her” and manifests this in her behaviour. A woman alone is not able to break free.

PL

Przedmiotem analiz artykułu jest wzajemna zależność kobiety i mężczyzny w cyklu przemiany: od samotności do związku małżeńskiego. Za punkt odniesienia posłużyła postać Kościeja Nieśmiertelnego, podstawowego zaś materiału źródłowego dostarczyły teksty kultury, w których Kościej się pojawia. Centrum rozważań stanowi „silna kobieta”, utożsamiana z archetypem wojowniczki. Za reprezentatywną postać przyjęto Marię Moriewnę z bajki o tym samym tytule. Postawiono następujące hipotezy badawcze:1. Kobieca tęsknota za mężczyzną stanowi swoistego rodzaju „zew”, prowokujący pojawienie się antagonisty – Kościeja.2. „Silna kobieta” ma niektóre z cech Kościeja: gotowość do walki i bezpośredniej konfrontacji, umiejętność polegania na sobie, brak litości dla pokonanych.3. Właściwym partnerem „silnej kobiety” jest mężczyzna „dobry i głupi”. Analizy odsłoniły binarne pary zachowań kobiety i mężczyzny, konieczne do tego, by cykl rozwoju obydwojga się dopełnił: czekanie Marii Moriewny i brak pośpiechu ze strony Iwana, prośba o radę kierowana przez Iwana do Baby Jagi i poznawanie sekretu Kościeja przez Marię, budowanie siły u Iwana i rezygnacja z siły u Marii. Wysnute wnioski odsłoniły dalsze perspektywy badawcze, takie jak:– Analiza fenomenu samotności „silnej kobiety”, zniewolonej przez cechy reprezentowane archetypową postacią Kościeja, w ujęciu filozoficznym i namysł nad wertykalnym kierunkiem ludzkich dążeń.– Porównanie treści bajek jako utworów literackich z treściami filmów fabularnych, z naciskiem na formę przekazu i typ relacji między nadawcą a odbiorcą.

20

Menadżerki uznania. Kształtowanie się dyskursu pracy seksualnej w Polsce 1995–2016

71%

Ratecka A.

|

tom 14

|

nr 1

46-73

EN

This paper concerns the development of sex work discourse in Poland, with special attention given to the role of La Strada Foundation. In my paper, I am introducing the term “managers of recognition,” the social agents who aim at representing women selling sexual services. I will especially investigate the activity of La Strada Foundation, the first and leading initiative in Poland in the field of sex work and trafficking in women. The representatives of La Strada Foundation act as managers of recognition for women selling sexual services in Poland, shaping the discourse on sex work, the perception of female sex workers, and policy solutions in this field. La Strada Foundation and its representatives, as certified managers of recognition, hold dominant position in defining the recognition of sex workers, especially because of its influence on feminist movement in Poland.

PL

Tekst dotyczy kształtowania się dyskursu pracy seksualnej w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem roli Fundacji La Strada. W moim tekście wprowadzę pojęcie menadżerek uznania, a więc przedstawicieli społecznych występujących w imieniu kobiet świadczących usługi seksualne. Szczególną uwagę skupię na działaniu Fundacji La Strada, pierwszej i wiodącej w Polsce inicjatywie kobiecej podejmującej tematykę prostytucji i handlu ludźmi. Przedstawicielki Fundacji La Strada pełnią rolę menadżerek uznania kobiet świadczących usługi seksualne w Polsce, kształtując dyskurs pracy seksualnej, sposób postrzegania pracownic seksualnych oraz sugerowania rozwiązań politycznych w tym obszarze. Fundacja La Strada i jej przedstawicielki, jako certyfikowane menadżerki uznania, mają dominującą pozycję w Polsce, jeśli chodzi o formułowanie uznania kobiet świadczących usługi seksualne, w szczególności poprzez jej wpływ na dyskurs feministyczny w Polsce.