Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Historyczne znaczenie i aktualność poglądów Bogdana Suchodolskiego na temat wychowania przez sztukę

100%

Pankowska K.

|

nr 3(233)

95-102

EN

Suchodolski places education through art in the context of important questions and the pedagogic tasks of the 20th century. He deals with the issues of aesthetic education from the perspective of historical transformations. He pays particular attention to the new meaning of art in the new situation of access to culture by broad masses who had previously been deprived of such a privilege. He was among the first to draw attention to the new pedagogic challenge of managing people’s leisure time. As he points out, the new technologies of reproducing pieces of art aid the popularisation of art among the masses. Suchodolski sees the role of art in three dimensions: (1) cognitive, (2) compensational, and (3) hermeneutical, concerning the understanding of the conflict between man and the man-made world. The value of art and its educational power is related to posing major existential questions. It points to an important role of school in education through art.

2

Narodziny i rozwój polskiej teorii wychowania estetycznego

88%

Gogłuska-Jerzyna M.

|

2015

|

tom 60(3 (237))

21-33

PL

The polish conception of aesthetic education began in the 1960s. The grounds of this theory were formulated by Bogdan Suchodolski, who recognised it as an integral part of general education. According to this theory, aesthetic education encompasses two areas: education for art, i.e. education for aesthetic sensibility and aesthetic culture, and education through art, i.e. development of full personality, also in the intellectual, moral, social, educational, imaginative and creative areas. Essential for the Polish theory of aesthetic education are the proposals and conclusions presented by Irena Wojnar, particularly her recognition of education through art as a creating an “open mind” attitude. A distinctive feature of Irena Wojnar’s pedagogical reflection on art is its interdisciplinary nature, which takes into account not only the educational one, but also the aesthetic, psychological and social perspective on the educational values and functions of art. The conceptions of visual art and musical education developed within the “general” theory of aesthetic education have been used in designing the music and visual arts curricula. The contemporary Polish theory of aesthetic education joined the stream of new educational thinking, in the perspective of cultural pluralism and new ethical and social obligations to individuals and to the world. The so perceived aesthetic education, recognised by UNESCO as an important part of education for culture, including the so-called human culture, deserves both the attention and interest of theorists as well as innovative practical solutions.

3

Obrazy i rysunki w wychowaniu dzieci starszych do patriotyzmu

63%

Szubartowska A. , Juzwa A. , Chałupniak R.

|

nr 2

85-100

EN

Patriotic paintings awaken, enlighten, teach, and strengthen love towards the Fatherland. For many addressees, great battle scenes or the representations of events connected with history are linked to shaping the attitude of love towards the home country and they often have been aimed to add strength and motivate to be more engaged in the work for Poland. In the process of patriotic education of older children, the outstanding paintings of Matejko are very helpful. “The Sermon of Skarga” or “Rejtan” were focused on the criticism of the faults of the compatriots, while “Grunwald” on the merits that can serve the Fatherland. The paintings are moving with the clarity of the presented figures, vivacity of colours, complex composition, and rich symbolism. The works of Artur Grottger who created modest drawing cycles referring to the January insurrection were presented to growing children. “Polonia” and “Lithuania” are the result of the artist’s direct reaction to the events contemporary with him. While Grottger draws his addressees’ attention to dramatic contents, Maksymilian Gierymski “writes” a kind of report on the uprising and presents its participants’ daily life. The composition of the work titled “The Insurrectionary Picket in 1863” in a naturalist way transforms the experienced reality into an aesthetic scenery. Analysing a work of art can transfer important information on the world and help in perceiving it in a creative way. Children’s sensitivity to beauty requires methodical openness. Among the activating methods the following were proposed: puzzles, mysteries of people in a painting, completing a painting, or theatricalisation. The works of art used in both school and after-school education can be an essential contribution to building and deepening the relation with one’s home country, discovering one’s roots, and building one’s own identity. After God and family, man owes the most to his Fatherland, namely, language, tradition, ethnic culture, personality, moral and religious convictions. A nation shapes a person biologically, intellectually, and spiritually as well.

PL

Obrazy patriotyczne budzą, uświadamiają, uczą i umacniają miłość do ojczyzny. Wielkie sceny batalistyczne czy przedstawienia wydarzeń związanych z historią, dla wielu odbiorców powiązane z kształtowaniem postawy miłości do rodzinnego kraju, często miały dodawać sił i motywować do większego zaangażowania w pracę dla Polski. W patriotycznym formowaniu dzieci starszych pomagają wybitne obrazy Jana Matejki. Kazanie Skargi oraz Rejtan skupione zostały na krytyce wad rodaków, natomiast Grunwald na zaletach, które mogą służyć ojczyźnie. Malowidła poruszają wyrazistością ukazanych postaci, żywiołowością barw, złożoną kompozycją oraz bogatą symboliką. Dorastającym dzieciom zaprezentowano dzieła Artura Grottgera, który tworzył skromne cykle rysunkowe związane z powstaniem styczniowym. Polonia i Lithuania to wynik bezpośredniej reakcji na współczesne artyście wydarzenia. O ile Grottger skupia uwagę widza na dramatycznej treści, o tyle Maksymilian Gierymski „pisze” jakby reportaż z powstania i przedstawia codzienność jego uczestników. Kompozycja dzieła Pikieta powstańcza w roku 1863 w sposób naturalistyczny przetwarza doświadczaną rzeczywistość na estetyczny pejzaż. Analiza dzieła sztuki może przekazywać ważne informacje na temat świata i pomagać w jego kreatywnym postrzeganiu. Dziecięca wrażliwość na piękno wymaga metodycznej otwartości. Wśród metod aktywizujących zaproponowano m.in.: puzzle, tajemnice osób na obrazie, domalowywanie obrazu czy teatralizację. Dzieła sztuki wykorzystane w wychowaniu zarówno szkolnym, jak i pozaszkolnym, mogą być ważnym przyczynkiem do tworzenia i pogłębiania relacji z rodzimym krajem, do odkrywania swoich korzeni i budowania własnej tożsamości. Ojczyźnie, po Bogu i rodzinie, człowiek zawdzięcza najwięcej: język, tradycję, kulturę etniczną, osobowość, przekonania moralne i religijne. Naród kształtuje osobę ludzką biologicznie, intelektualnie i duchowo.

4

Teatr „Łejery” – edukacja przez sztukę na przykładzie działalności Szkoły Podstawowej nr 83 im. Emilii Waśniowskiej w Poznaniu (wybrane problemy)

63%

Sadowska K.

|

2024

|

nr 2(144)

93-114

PL

Szkoła Podstawowa nr 83 im. Emilii Waśniowskiej w Poznaniu znana jest w Polsce pod nazwą „Łejery”. Jest to placówka wyjątkowa w skali całego kraju z tego względu, iż pomimo że jest szkołą „systemową”, realizuje autorski program edukacyjny wychowania przez sztukę, opiera się nadto na wybranych założeniach pedagogiki niedyrektywnej, zaś głównym środkiem edukacyjnym w szkole jest szeroko rozumiany teatr. Przedmiotem studiów autorki jest zatem ukazanie gromadnego, uczniowskiego teatru funkcjonującego w Szkole Podstawowej nr 83 „Łejery” w Poznaniu jako środka wszechstronnej edukacji dzieci i młodych adolescentów. Autorka, w oparciu o źródła (strony internetowe, źródła wywołane – wywiady z Jerzym Hamerskim) oraz obserwację uczestniczącą i nieuczestniczącą czynioną od 1 września do 22 grudnia 2023 roku, a także literaturę przedmiotu podejmuje rozważania dotyczące koncepcji kształcenia w Szkole Podstawowej nr 83 w Poznaniu, przybliża sylwetkę założyciela poznańskich „Łejerów” oraz dokonuje analizy sposobów zastosowania teatru w procesie edukacji dzieci i młodzieży uczęszczających do opisywanej szkoły.

EN

Primary School No. 83 Emilia Waśniowska in Poznań is known in Poland as “Łejery”. It is a unique institution in the country because, although it is a “systemic” school, it implements its educational programme through art, is based on selected assumptions of non-directive pedagogy, and the main educational means at the school is broadly understood theatre. The subject of the author’s study is to present the theatre operating at Primary School No. 83. “Łejery” in Poznań as a means of comprehensive education for children and young adolescents. The author, based on sources (websites, sources evoked – interviews with Jerzy Hamerski) and observations made from September 1 to December 22, 2023, as well as the literature on the subject, considers education at Primary School No. 83 in Poznań, presents the figure the founder of the Poznań “Łejery”, and analyses the ways of using theatre in the education process of children and youth attending the described school.

5

„Więcej niż teatr” - Teatr Forum jako przykład edukacji teatralnej

63%

Suchocka A.

|

nr 4

105-121

EN

The theme of this article is a phrase taken from the title of the book edited by M. Szczepkowska-Pustkowska and E. Rodziewicz – "More Than Theatre – Art Engaged and Engaging Educationally" of Romany Miller inspirations for Contemporary Pedagogy". The task which coexisted with my scientific research was to make a description of characteristics of an educational influences of the Forum Theatre on a background of consultative features of theatrical education. This task I have realized in the two stages. As a first one I have carried out an identification and analysis of features of the theatrical education. The next one, following the background of the previous one, I have described educational influences of the Forum Theater in relation to analytic categories being a result of preceding explorations such as dialog, multi-subjections, education through a fictional world, smoothing over borders, the same edge education, transformative experience, transgression.

PL

Inspirację dla tytułu poniższego artykułu stanowiła książka pod redakcją M. Szczepkowskiej-Pustkow-skiej i E. Rodziewicz Więcej niż teatr. Sztuka zaangażowana i angażująca wychowawczo. Romany Miller inspiracje dla współczesnej pedagogiki. Zadaniem, które towarzyszyło moim poszukiwaniom badawczym, było dokonanie opisu charakterystyk oddziaływań wychowawczych Teatru Forum na tle konstytutywnych cech edukacji teatralnej. Zamiar ten realizowałam w dwóch obszarach: po pierwsze dokonałam identyfikacji i analizy cech edukacji teatralnej, po drugie – na tym tle scharakteryzowałam wychowawcze oddziaływania Teatru Forum w odniesieniu do kategorii stanowiących wynik teoretycznych eksploracji, takich jak dialog, wielopodmiotowość, wychowanie przez świat fikcyjny, zacieranie granic, edukacja rówieśnicza, doświadczenie transformatywne, transgresja.

6

Pedagogiczny wymiar przeżycia estetycznego

63%

Gołek B.

|

nr 1

49-64

EN

The article presents the pedagogical impact of art on a human being. The aesthetic experience that comes with dealing with pieces of art has a substantial role in creating an axiological human system. In the process of aesthetic experience, not only does an individual discover the aesthetic values, but also cognitive, social and moral ones. Dealing with art facilitates self-discovery and supports intellectual understanding of the complex reality, creates a good rapport between people, helps in working on your inner self. Banausic and pragmatic tendencies may be counterbalanced by using aesthetic experiences in modern education in order to foster the formation of a mature personality.

PL

Artykuł ukazuje pedagogiczny wymiar oddziaływania sztuki na człowieka. Inicjowane w kontakcie z dziełami sztuki przeżycia estetyczne odgrywają istotną rolę w kształtowaniu systemu postaw i systemu wartości człowieka. W trakcie przeżycia estetycznego odsłaniają się przed jednostką nie tylko wartości estetyczne, ale także wartości poznawcze i społeczno-moralne. Kontakt ze sztuką ułatwia samopoznanie i wspiera intelektualne rozpoznawanie coraz bardziej złożonej rzeczywistości, buduje porozumienie między ludźmi, pomaga w wewnętrznej pracy nad sobą. Wykorzystywanie przeżyć estetycznych w procesach kształcenia, wychowania i samokszatłtowania może być przeciwwagą dla utylitarnych i pragmatycznych tendencji we współczesnej edukacji, sprzyjać może kształtowaniu dojrzałej osobowości.

7

Edukacja przez sztukę: artysta w szkole

51%

Minchberg M.

|

nr 7

221–232

PL

W nowoczesnej edukacji nauczanie przez sztukę i doświadczenie wypiera naukę przez zapamiętywanie. Działania na styku sztuki i nauki (wg teorii STEAM) prowadzone przez artystów w polskich szkołach są tego przykładem. Działający od 2016 program Centrum Edukacji Obywatelskiej p.n. Rezydencje Artystyczne. Sztuka Zaangażowania wpisuje się w nowe trendy edukacyjne, gdzie działania twórcze i sztuka prowadzą do nabywania wiedzy i umiejętności w przeróżnych kierunkach. W wyniku doświadczeń jednej z rezydujących artystek i grupy nastolatków z Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii nr 8 w Radości został wypracowany pewien model współpracy pomiędzy artystą a szkołą, zgodny z nowymi trendami pedagogiki, który zostanie przedstawiony w tym artykule. Celem opisanych działań było wprowadzenie do systemu edukacji przez osobę artysty-edukatora konektywnych i twórczych metod, które poprowadziły uczestników do współdziałania stanów Ja. W pierwszym podrozdziale autorka nakierowuje na główną korzyść, którą uczestnicy uzyskują podczas udziału w tego typu projektach artystyczno-edukacyjnych, gdzie proces twórczy prowadzi do holistycznego rozwoju i poszerza spektrum postrzegania otaczającego świata. Następnie wyeksponowano zasoby, które wnosi artysta w tym procesie, odpowiadając na zaobserwowane, wielopłaszczyznowe potrzeby grupy nastolatków. W kolejnych częściach artykułu przedstawiono najważniejsze środki edukacyjne i narzędzia sztuki użyte w trakcie zainicjowanego procesu, przy czym wyodrębniono „współpracę międzyśrodowiskową” w osobnym podrozdziale, jako fundamentalny element tego typu działania.

EN

In modern education, teaching through art and experience is substituting learning by memorization. An example is provided by activities conducted by artists in Polish schools, where art and learning meet (according to STEAM Theory). The Art of Engagement belongs to new educational trends, where creative activities and art lead to acquisition of knowledge and skills in various areas. As a result of experiences of one of the resident artists and a group of teenagers from the Youth Sociotherapy Centre No. 8 in Radość, a certain model of cooperation between an artist and the school has been developed. It is consistent with new trends in pedagogy and it has been presented in this article. The aim of the described activities is an introduction of connective and creative methods into the education system by an artist-educator. These methods have led the participants to ego states cooperation.

8

Pedagogika teatru – próba definicji. Zwrot edukacyjny w teatrze

51%

Rochowska A.

|

2019

|

tom 105

|

nr 2

133-144

EN

This article attempts to define a new field of creative practice: theatre pedagogy. Operating at the intersection of education and theatre, it is a new sphere that combines artistic activity with promoting culture. The author outlines the framework of practice in Polish theatre pedagogy, referring both to its Polish precursors and places (sources) where 21st-century theatre pedagogues can look for knowledge and practical inspiration. So far not many articles have been published that would address this topic. However, as the idea continues to spread in Poland, it is high time to fill this gap by studying this phenomenon more thoroughly.

9

Jaka? Plastyka we wczesnej edukacji

51%

Łapot-Dzierwa K.

Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych

|

2011

|

nr LXIV

77-84

EN

we have got used to constant changes in the Polish education system. Once in a while there arise various ideas to improve the existing system. These ideas are and were conceived with the underlying aim of ensuring high quality education at all stages. The subject of this study is art education and all changes (regarding this subject) which are written in the new school curriculum. I am trying to show, from the point of view of a co-author of these solutions, the usefulness and legitimacy of the changes regarding this school subject.