Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

‘Misja pokojowa’ czy ‘krwawa jatka’: eufemizmy i dysfemizmy w dyskursie medialnym na przykładzie relacji z wojny w Syrii w polskiej prasie

100%

Waśniewska M.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2017

|

nr 10

83-100

PL

Eufemizmy są wszechobecne zarówno w codziennej komunikacji jak i w dyskursie medialnym. Niniejszy artykuł omawia pierwotne i wtórne funkcje eufemizmów w procesie komunikacji, językowe i pozajęzykowe motywacje zastosowania eufemizmów i dysfemizmów, oraz rolę jaką odgrywają w konstruowaniu i negocjowaniu wiedzy i władzy w dyskursie. Powyższe zagadnienia skonfrontowane są z procesem dehumanizacji językowej w ujęciu psychologicznym na podstawie badań Alberta Bandury. Na koniec strategie eufemizujące przedstawione są w kontekście dyskursu medialnego na temat wojny domowej w Syrii na podstawie tekstów „Gazety Wyborczej” i „Rzeczpospolitej”.

2

Mowa nienawiści jako przedmiot badań. Praktyki komunikacyjne nacechowane nienawiścią w dyskursie medialnym

86%

Jaszczyk-Grzyb M.

Adeptus

|

2020

|

nr 15

PL

Obecnie mowa nienawiści stanowi zagadnienie omawiane w wielu dyscyplinach naukowych, w tym jest również jednym z wątków badań językoznawczych prowadzonych w Zakładzie Glottopedagogiki Interkulturowej, działającym w ramach Instytutu Lingwistyki Stosowanej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 2014 roku w zakładzie tym prowadzono w kooperacji z innymi europejskimi uniwersytetami oraz instytucjami publicznymi projekt RADAR (Regulating Anti-Discrimination and Anti-Racism), współfinansowany przez Komisję Europejską. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie częściowych wyników badań empirycznych prowadzonych w ramach tego projektu, do których należy katalog praktyk komunikacyjnych nacechowanych nienawiścią w dyskursie medialnym.

EN

Hate speech is currently an issue discussed in many scientific disciplines and is one of the threads of linguistic research conducted at the Department of Intercultural Glottopedagogy at the Institute of Applied Linguistics, Adam Mickiewicz University in Poznań. Since 2014, the Department has been involved in the RADAR project (Regulating Anti-Discrimination and Anti-Racism), conducted in cooperation with other European universities and public institutions, and co-financed by the European Commission. The aim of this article is to present partial results of empirical research conducted under the project, including a catalogue of hate-oriented communication practices in media discourse.

3

Metody badania komunikacji i mediów. Perspektywa teoretyczna i analityczna – monografia metodologiczna, poświęcona analizie mediów i zapośredniczonej technologicznie komunikacji

86%

Mikosz J.

|

nr 35

159-165

EN

The article presents the publication Methods of communication and media research. Theoretical and analytical perspective edited by Anna Barańska-Szmitko, which was published in 2021 by the University of Lodz Publishing House. Its aim is to present a set of research methods on media and communication developed by academic staff of the Department of Journalism at the University of Lodz.

PL

Recenzja prezentuje publikację Metody badania komunikacji i mediów. Perspektywa teoretyczna i analityczna pod redakcją Anny Barańskiej-Szmitko, która ukazała się w 2021 roku nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego. Jej celem jest przedstawienie zbioru metod badawczych dotyczących mediów i komunikacji opracowanych przez pracowników naukowych Katedry Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego.

4

Evidentialität und epistemische Modalität in deutschen und ukrainischen informationsbetonten Pressetexten

86%

Kijko J.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2013

|

nr 6

131-168

EN

The article focuses on the following questions: How do epistemic modality and evidentiality correlate in German and Ukrainian newspaper texts? What forms of expression apply in both linguocultures? What kinds of similarities and differences are observed in their expression in the German and Ukrainian newspaper discourses?

DE

In dem Beitrag stehen folgende Fragestellungen im Mittelpunkt: In welcher Relation stehen epistemische Modalität und Evidentialität in Pressetexten deutscher und ukrainischer Sprachkulturen zueinander? Wie werden sie in informationsbetonten Textsorten beider Länder zum Ausdruck gebracht? Worin liegen Ähnlichkeiten und Unterschiede ihrer Ausdrücke in der deutschen und ukrainischen Sprachkultur?

PL

Zasadniczymi zagadnieniami omawianymi w niniejszym artykule są: w jakiej relacji wzajemnej znajduje się modalność epistemiczna i ewidencjonalność w tekstach prasowych niemieckiej i ukraińskiej kultury językowej, jak są one wyrażane w rodzajach tekstów z dominującą funkcją informacyjną w obydwóch tych krajach, jakie różnice i jakie podobieństwa dają się zaobserwować w ich wyrażaniu w obrębie niemieckiej i ukraińskiej kultury językowej?

5

Medial konstruiertes Wissen. Analyse des Kritisierens als Zugriffsobjekt auf diskursive Wissenskomplexe

86%

Hanus A.

Prace Językoznawcze

|

2020

|

nr XXII/3

115–130

PL

Zgodnie z założeniami analizy dyskursu określone wydarzenia dyskursywne, ważkie politycznie bądź społecznie, stanowią bodźce działań dyskursywnych w mediach. Grupy reprezentujące konkretne interesy polityczne lub społeczne zajmują określone stanowisko na temat danego wydarzenia i próbują przeforsować swoje interesy i pozycje, dystrybuując i profilując określoną wiedzę na jego temat, pomijając treści stojące w sprzeczności z ich zamierzeniami (por. Czachur 2011: 87). Jednak nie tylko tematy istotne politycznie czy społecznie mogą stać się przedmiotem działań dyskursywnych i wpływać na kształtowanie się wiedzy, nierzadko wykreowanej, medialnie. Na podstawie dwóch wybranych dyskursów medialnych, istotnych kulturowo, podejmę próbę wykazania punktów stycznych, ale i różnic w dystrybucji wiedzy na temat dwóch wybitnych postaci kultury przez medialnych aktorów dyskursu. Analiza polegająca na eksploracji działań dyskursywnych posłuży ponadto do wnioskowania na temat wiedzy aktorów podejmujących działania w obu dyskursach medialnych, a zatem ustalenia, jaką wiedzą dysponują w obrębie określonego wycinka rzeczywistości. W analizach nie sięgam po powszechnie stosowane metody analizy dyskursu, lecz proponuję własne postępowanie, stanowiące propozycję rozszerzenia zbioru dotychczasowych narzędzi analizy dyskursu, polegające na analizie krytykowania, rozumianego jako kompleksowe działanie językowe.

EN

As assumed in discourse analysis, certain politically or socially important discursive events trigger discursive actions in the media. Acting interest groups locate themselves with their knowledge in relation to a specific political or social event and try to assert their interests and positions in the discourse by distributing particular knowledge about the event and not addressing the content that contradicts their objectives (cf. Czachur 2011: 87). However, not only politically or socially crucial issues can become an object of discursiwe and shape the way knowledge is construed, often by the media. Based on two selected discourses which are culturally significant he article tries to identify both similarities and discrepancies in relation to passing on knowledgeabout two renown figures of culture by the media discourse actors. The analysis consisting in exploring discursive actions will lead to providing information about the level of knowledge of the actors in the two discourses, i.e. to determining what knowledge they have about a particular section of reality. The undertaken analysis does not employ typical methods of discourse analysis, but it proposes its own method, which is an extension of the previous investigation methods. It is based on the analysis of criticism, which in this case is understood as a complex linguistic act.

6

Formy adresatywne jako środek jawnej i ukrytej deprecjacji kobiet polityków w polskim dyskursie polityczno-medialnym

86%

Kostro M. , Wróblewska-Pawlak K.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2013

|

nr 6

153-168

EN

Interactions between politicians in the media frequently take on a polemical character, working to discredit an opponent in the eyes of the audience. Yet a verbal assault, especially if launched at a female politician, can negatively affect the public image of the sender. Therefore, male politicians tend to resort to less overt means of depreciating their female opponents, such as forms of address (FA). This article sets out to show how the choice of particular terms of address, disguised as courtesy forms, results in overt or covert stigmatization of female political opponents. The persuasive use of FA is facilitated by the malleability of the Polish system of forms of address – a system that reflects broader changes in the public discourse, such as the extensive use of colloquialisms and loosening of the language etiquette.

PL

Interakcje między politykami odbywające się za pośrednictwem mediów przybierają najczęściej charakter polemiczny, służąc zdyskredytowaniu politycznego przeciwnika w oczach odbiorców. Bezpośredni atak werbalny, zwłaszcza wobec polityka kobiety, może jednak niekorzystnie wpłynąć także na publiczny wizerunek nadawcy. Dlatego też politycy mężczyźni starają się stosować wobec swoich oponentek mniej wyraziste środki deprecjacji, do których należą m.in. formy adresatywne (FA). Artykuł pokazuje, w jaki sposób dobór tych form służy jawnej lub ukrytej, pod pozorami grzeczności, stygmatyzacji kobiecej tożsamości politycznych przeciwniczek. Perswazyjnemu użyciu FA sprzyja przy tym coraz większa elastyczność polskiego systemu adresatywnego, która jest odzwierciedleniem takich zjawisk zachodzących w dyskursie publicznym, jak ekspansja potoczności oraz uproszczenie etykiety językowej.

DE

Interaktionen zwischen Politikern erfolgen mittels der Medien und nehmen häufig den Charakter der Polemik an, die dazu dient, den Gegner in den Augen der Zuschauer/Hörer zu diskreditieren. Der unmittelbare verbale Angriff, vor allem gegenüber einer Politikerin, kann jedoch auch das öffentliche Image des Senders ungünstig beeinflussen. Daher auch versuchen männliche Politiker gegenüber ihren Opponentinnen weniger deutliche Mittel zu deren Geringschätzung anzuwenden, zu denen u. a. Anredeformen (AF) gehören. Der Artikel zeigt, wie die Wahl dieser Formen der offenen oder der unter dem Deckmantel der Höflichkeit verborgenen Stigmatisierung der weiblichen Identität politischer Gegnerinnen dient. Die persuasive Anwendung der AF ist durch die wachsende Flexibilität des polnischen Anredesystems begünstigt, die die Widerspiegelung solcher im öffentlichen Diskurs vorkommenden Erscheinungen ist, wie die Expansion der Umgangssprache sowie die Vereinfachung der Sprachetikette.

7

Jakim językiem mówią tekst i obraz? O relacji tekst-obraz na przykładzie demotywatorów

86%

Makowska M.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2013

|

nr 6

169-202

EN

The article presents a linguistic analysis of verbal-iconic structures of ‘demotivators’. It is the ‘demotivators’ that constitute an excellent example of how strong and multi-dimensional the relation between a text and a picture can be. The constitutive feature of ‘demotivators’ is the co-existence of two sovereign, and yet to some extent also symbiotic, planes i.e. the plane of text and the plane of picture. The type of mutual relation between the above mentioned planes determines the functions of ‘demotivators’. The article presents various types of ‘demotivators’ and provides a classification of the functions of those visual planes.

PL

W artykule zaprezentowano lingwistyczną analizę struktur werbalno-ikonicznych, dokonaną na przykładzie demotywatorów. Właśnie demotywatory stanowią doskonały przykład tego, jak silna i wielopłaszczyznowa potrafi być relacja między tekstem i obrazem. Cechą konstytutywną demotywatorów jest współistnienie dwóch suwerennych, a jednak w pewnym sensie także symbiotycznych płaszczyzn, jakimi są płaszczyzna tekstu i płaszczyzna obrazu. Typ relacji, w jakiej pozostają wobec siebie owe płaszczyzny, determinuje z kolei funkcje demotywatorów. W artykule przedstawiono różne typy demotywatorów oraz sklasyfikowano funkcje tychże płaszczyzn wizualnych.

DE

Im vorliegenden Beitrag wird die linguistische Analyse von Text-Bild-Gefügen präsentiert, deren Bezugspunkt Demotivatoren bilden. Gerade die Demotivatoren gelten als Beispiel dessen, wie eng und vielfältig die Beziehung zwischen Text und Bild sein kann. Zum konstitutiven Merkmal der Demotivatoren wird die Koexistenz zweier souveräner, aber auch im gewissen Sinne symbiotischer Flächen, d. h. einer Text-Fläche und einer Bild-Fläche. Der Typ der Beziehung, zu der es zwischen den beiden Teilflächen kommt, nimmt Einfluss auf die Funktion des Demotivators. Im Beitrag werden unterschiedliche Typen der Demotivatoren präsentiert und Funktionen dieser Sehflächen werden klassifiziert.

8

Wpływy obce w tekstach czasopism luksusowych w języku rosyjskim, polskim i hiszpańskim (na przykładzie Cosmopolitan)

72%

Romanik A.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2021

|

tom 21

195-211

EN

The focus of this paper is the impact of English observed in the language of an international magazine Cosmopolitan. The research was conducted taking into account three language versions of the monthly magazine: Russian, Polish and Spanish. Factual material was excerpted from the periodicals published in 2017–2021. Taking up this topic stems from the need to fill the gap in research on the language of luxury magazines, which have a great influence on forming the canons of linguistic norms and the linguistic awareness of their readers. The aim of the study is to analyze the collected Anglicisms (mainly loanwoard) in terms of their function, way of adaptation and presentation in the text space. Determining the reasons for the popularity of foreign forms in a given language space is also an important point of analysis. An additional assumption of the publication is to indicate the connections between the use of borrowings and the ideological concept of the magazine with cosmopolitanism.

9

Poverty and the Poor in the Media Discourse in Poland: Compassion or Blame?

72%

Pokrzywa M.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2023

|

tom 66

|

nr 2

31-44

PL

Celem artykułu jest ukazanie w jaki sposób przedstawiane jest ubóstwo i osoby go doświadczające przez różne środki masowego przekazu (prasa, programy telewizyjne, itp.) w Polsce. Odwołując się do badań i analiz medialnych reprezentacji tego zjawiska starano się wyeksponować przypisywane mu przyczyny i wartościowanie. Dyskurs medialny na temat ubóstwa zarówno kształtuje, jak i powiela społeczne wyobrażenia o nim. Jest istotny, gdyż wpływa na sposób traktowania biednych przez współobywateli oraz polityki mające na celu minimalizację tego zjawiska. Można wyodrębnić dwa dominujące typy narracji środków masowego przekazu na temat biednych, jako: 1) zasługujących na wsparcie ze względu na zewnętrze w stosunku do nich czynniki losowe będące źródłem ich ubóstwa oraz 2) niezasługujących, którzy są sami winni swojej sytuacji materialnej ze względu na złe postawy, nawyki i dewiacyjne zachowania.

EN

The purpose of this article is to show how poverty and the people who experience it are presented by various media (press, television programmes, etc.) in Poland. Referring to research and media analyses of the representation of this phenomenon, attempts were made to reveal the causes and valuations attributed to it. The media discourse on poverty shapes and proliferates social perceptions about it. It is crucial because it influences how fellow citizens treat the poor and policies aimed at minimising this phenomenon. Two dominant mass media narratives about those affected by poverty can be divided as follows: 1) the deserving poor worthy of support because their poverty is due to external sources beyond their power, and 2) the undeserving poor, who are themselves responsible for their material situation due to bad attitudes, habits, and deviant behaviours.

10

Dyskurs o wielokulturowości Lublina w lokalnej prasie

72%

Szulich-Kałuża J.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2019

|

tom 10

|

nr 3

5-25

PL

Zasadniczym celem podjętym w artykule jest charakterystyka medialnego dyskursu o wielokulturowości w mediach lokalnych i pytanie, czy dyskurs przyczynia się do jakościowych, pozytywnych zmian w sferze społecznej, ekonomicznej, środowiskowej i budowania społeczeństw opartych na wartościach w pełni demokratycznych. W szczególności interesują mnie dwa zagadnienia: środki językowe w tworzeniu dyskursu o wielokulturowości oraz kategorie tematyczne i znaczeniowe definiujące wielokulturowość Lublina. Materiał badawczy tworzą artykuły prasowe lokalnych tytułów: internetowe wydania dzienników Kurier Lubelski i Dziennik Wschodni oraz bezpłatnych tygodników lubelskich: Nowy Tydzień i Nasze Miasto. W analizach własnych wykorzystane zostały: analiza zawartości i analiza pól semantycznych.

EN

The main purpose of the article is to examine the media discourse on multiculturalism in local media and the question whether the discourse contributes to qualitative, positive changes in the social, economic and environmental spheres and whether it shapes the societies based on fully democratic values. In particular, I am interested in two issues: language measures in creating a discourse on multiculturalism and thematic and meaning categories defining multiculturalism in Lublin. The research material consists of press articles of local titles: online editions of the dailies: Kurier Lubelski and Dziennik Wschodni and free Lublin weeklies: Nowy Tydzień and Nasze Miasto. In our own analyses they were used: content analysis and analysis of semantic fields.

11

Antyimperialny czy antyukraiński? Medialny dyskurs (anty)wojenny polskiej lewicy radykalnej – na podstawie postów na platformie Facebook

72%

Taradejna P.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2024

|

tom 81

139-158

PL

Celem niniejszego artykułu jest Krytyczna Analiza Dyskursu antywojennego polskiej lewicy radykalnej, na podstawie postów publikowanych na oficjalnych profilach Polskiej Partii Robotniczej, Komunistycznej Partii Polski i Alternatywy Socjalistycznej na platformie Facebook. Autor nakreśla podłoże teoretyczne i metodologiczne w oparciu o koncepcje Teuna van Dijka i Ruth Wodak. Zwraca uwagę na cechy charakterystyczne antywojennego dyskursu radykalnej lewicy i jego wewnętrzne zróżnicowanie. Jakościowa analiza języka stosowanego przez PPR wobec wojsk i władz ukraińskich i rosyjskich wykaże znaczącą dysproporcję w krytyce działań tych pierwszych, niemal w całości przerzucając ciężar odpowiedzialności za konflikt na stronę ukraińską i wskazując na przewagę moralną strony rosyjskiej. Autor pochyla się nad kwestią stygmatyzującego języka, używanego w ramach dyskursu prowadzonego przez PPR. Temat ten został wybrany ze względu na niewielki udział omawianego dyskursu w polskiej debacie publicznej.

EN

The aim of this article is a critical analysis of the anti-war discourse of the Polish radical left organizations based on posts published on their official Facebook profiles. The author outlines the theoretical and methodological background based on the ideas of Teun van Dijk and Ruth Wodak. He draws attention to the characteristic features of the radical left’s anti-war discourse and its internal differentiation. The qualitative analysis of the language used by the Polish Workers’ Party towards the Ukrainian and Russian troops and authorities will show a significant disproportion in its criticism of the actions of the former. The author focuses on the issue of the stigmatizing language used within the discourse conducted by the Polish Workers’ Party.

12

Symmetrism in Polish Media Discourse in the Light of the Concept of Objectivity

72%

Chyliński M.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2024

|

tom 83

24-44

PL

Artykuł jest próbą teoretycznego ustrukturyzowania i postawienia diagnozy naukowej fenomenu symetryzmu, postawy ideologicznej komentatorów życia politycznego, polegającej na poszukiwaniu identyczności w działaniach Prawa i Sprawiedliwości i Platformy Obywatelskiej. Stara się umieścić zjawisko w nurcie normatywnych wytycznych dziennikarstwa, szczególnie obiektywizmu oraz zmieniających się ról i zachwiania tożsamości dziennikarskiej wynikającej z transformacji polskiego systemu medialnego. Redefiniuje i rozważa symetryzm jako kategorię komunikacyjną, analizuje strategie dyskursu przez pryzmat czynników definiujących dziennikarstwo, jego aktorów, modele i praktyki retoryczne w hybrydowym systemie komunikacji. Do badania mechanizmów przekazywania stronniczych argumentów i budowania wpływów przez symetrystów i ich oponentów wykorzystano analizę zawartości mediów, której formalne i aksjologiczne wyniki nałożono na model funkcji i schemat bimodalnego rozkładu opinii. Jeden z istotnych wniosków badań głosi, że symetrystyczna zasada „utrzymywania równowagi” pomiędzy przeciwstawnymi stanowiskami nie jest normą wynikającą z doktryny obiektywizmu, ani dowodem profesjonalizmu, a zasada „równego dystansu” nie respektuje reguł intersubiektywnej komunikowalności.

EN

The article is an attempt to theoretically structure and scientifically diagnose the phenomenon of symmetrism, an ideological attitude of commentators of political life, which consists in seeking identicality in the actions of the Law and Justice (PIS – Prawo i Sprawiedliwość) and Civic Platform (PO – Platforma Obywatelska) parties. At the same time, it aims to place the phenomenon within the current of normative guidelines of journalism, particularly objectivity, as well as the changing roles and tottering identity of journalism resulting from the transformation of the Polish media system. It redefines and analyses symmetrism as a communication phenomenon, reviews discourse strategies through the prism of factors defining journalism, its actors, models and rhetorical practices in a hybrid communication system. A media content analysis was conducted to examine the mechanisms of transmission of biased arguments and influence-building used by symmetrists and their opponents. Its formal and axiological results were applied to a function model and a bimodal opinion distribution scheme. One important conclusion of the research is that the symmetrist principle of “maintaining balance” between opposing positions is not a norm derived from the doctrine of objectivity, nor is it indicative of professionalism. The principle of “equal distance” does not respect the rules of intersubjective communicability and testability, assuming that facts can and should be discovered independently of individual perspectives.

13

A study of coinages: the case of a stand-up comedy

72%

Onyshchuk M.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2022

|

tom 10

|

nr 1

51-66

PL

Niniejszy artykuł przedstawia studium przypadku dotyczące neologizmów w dyskursie mediów społecznościowych. Głównym źródłem rozważań jest interakcja w mediach społecznościowych oraz analiza nowo tworzonych wyrazów jako charakterystycznych form słownych pojawiających się w programach komediowych i odzwierciedlających bieżące wydarzenia w przestrzeni społecznej. W tekście uwzględnione zostały warunki wstępne, powstawanie neologizmów w stand-upowym dyskursie komediowym oraz ich percepcja przez non-native speakerów. Zastosowane metody pozwalają ocenić potencjał derywacyjny neologizmów, omówić najbardziej produktywne techniki słowotwórcze jak również opisać reakcje respondentów na neologizmy, badając jednocześnie poprawność interpretacji danych jednostek. Uzyskane wyniki wskazują na charakterystyczną rolę cyfrowych innowacji językowych we współczesnym języku angielskim. Dowodzą one hipotezy, że twórczość satyryczna ma silny wpływ na nasze społeczeństwo i język, którego używamy. Nakreślono również potencjalne przyszłe kierunki badań w dziedzinie neologii mediów społecznościowych w innych niepowiązanych językach.

EN

This paper investigates neologisms in data retrieved from stand-up comedies. It postulates social media interaction as a main source of new words, and analyses coined words as specific wordforms in the stand-up comedy routines that mirror current society events. Preconditions, formation of coined words in the stand-up comedy discourse, and their perception by non-native speakers are considered. The article touches the derivational potential of new coinages, discusses the most productive word-building techniques, and describes respondents’ reactions to coinages in order to understand whether they can adequately interpret the words’ meanings. Obtained results demonstrate the relevance of digitally coined words in modern English. They prove the hypothesis that satirical work across the world has a strong impact on our society and the language we use. Potential future research in the field of social mass media neology on the basis of other non-related languages is suggested.

14

Polska i jej miejsce w Europie. Europa jako konstrukt dyskursywny

72%

Wilk P.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2012

|

tom 24

57-69

PL

Autor analizuje wizerunki Europy pojawiające się w prasowym dyskursie brytyjskiego dziennika „Guardian” w kontekście wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. W oparciu o materiał badawczy, który stanowią 44 artykuły prasowe, opublikowane pomiędzy rokiem 2002 a 2006, autor pokazuje, iż Europa i jej kreowany w prasie wizerunek to dynamicznie zmieniający się konstrukt dyskursywny. Wydaje się, że data 1 maja 2004 roku, a więc dzień przystąpienia Polski do struktur Unii Europejskiej, stanowi swoistą cezurę w postrzeganiu i prezentowaniu Polski, a w efekcie również Europy, przez ten dziennik. Autor pokazuje, w jaki sposób wartościujące kategorie Wschodniej i Zachodniej Europy (gdzie Europa Zachodnia utożsamiana jest z Unią Europejską) ujawniają silną polaryzację wśród krajów europejskich. Widziana z perspektywy kraju kandydującego do Unii Europejskiej, Europa przybiera różne metaforyczne postaci. W artykule omawia się cztery najwyraźniej manifestujące się metaforyczne obrazy Europy: Europa jako twierdza, Europa jako elitarny klub, Europa dominująca oraz Europa wykluczenia. Autor dochodzi do wniosku, iż trudno mówić o jednolitym i monolitycznym wizerunku Europy, widzianym nawet z jednej konkretnej perspektywy – uwidacznia się to na przykład w tym, iż pomimo zmniejszenia dyskursywnego dystansu między Polską a Europą w sensie geograficznym w wyniku akcesji Polski do Unii, stosunek Europy do Polski w dalszym ciągu cechuje sceptycyzm, nieufność i chęć dominacji. Mamy tu więc do czynienia raczej z kilkoma odrębnymi wizerunkami Europy, które wspólnie tworzą jej dynamicznie rozwijający się dyskursywny obraz.

EN

The author analyzes images of Europe in the press discourse of the „Guardian”, against the background of Poland’s accession to the European Union. In an analysis of 44 press articles published between 2002 and 2006, the author shows that Europe and its image in the press is a dynamic discourse construct. The date of May 1, 2004 (the date of the accession) appears to be a turning point in perceiving and construing Poland and hence also Europe by the British newspaper. The author shows how the evaluative categories of Eastern and Western Europe (the latter being equivalent to the European Union) polarize European countries. Seen from the perspective of an EU applicant country, Europe is construed in terms of various metaphors. The article focuses on four most conspicuous of those, namely Europe as a stronghold, Europe as an elite club, a dominant Europe and a Europe of exclusion. The author concludes that it is difficult to talk about one monolithic image of Europe, constructed from one perspective. This is visible, for example, in the fact that although the discursive distance between Poland and Europe has shortened after Polish accession to the EU, Europe’s attitude towards Poland is still skeptical and distrustful. Hence, one rather deals with several images of Europe, which make up its dynamic image in discourse.

15

Pedagogiczny wymiar badań dyskursu prasowego

72%

Rzyska A.

|

2018

|

nr 1

82-99

PL

W artykule postawione zostaje pytanie o pedagogiczny wymiar badań prasy. Kontekstem dla podjęcia rozważań stają się aktualne przeobrażenia w sferze komunikowania masowego oraz powszechność i dominacja nowego medium, jakim jest internet. Artykuł prezentuje krótki zarys rozwoju polskich badań nad prasą oraz uwypukla obecną we współczesnych badaniach prasoznawczych (medioznawczych) optykę dyskursywną jako wartą pedagogicznej uwagi. Przedstawiona zostaje charakterystyka dyskursu medialnego, prasowego oraz prasy jako środka edukacyjnego zapośredniczenia. Pedagogiczny wymiar badań dyskursu prasowego ukazany zostaje w artykule jako powiązany z rolą współczesnego pedagoga jako tłumacza oraz z wizją pedagogiki jako instytucji translacji, pedagogiki medialnego przekładu.

16

Obniżenie wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego – reprezentacje społeczne problemu w debacie publicznej

72%

Zbróg Z.

|

nr 4(35)

85-93

EN

The article shows, on the example of discussion about the lowering of the school age, how it can be analysed by means of communication mechanisms distinctive of the social representation theory (anchoring, objectification) and the procedure of media discourse research in what way the media and citizens create social representations concerning socio-political problems, including educational problems. Social representations as a key tool describing the reality give meanings within the frame of the perceived world and join the private and the public reality. The knowledge encompassed in the representations clarifies the reality. The author’s own analysis included press materials published in the on-line versions of Rzeczpospolita, Gazeta Wyborcza and the web page Interia in years 2013–2014.

17

Dyskurs prywatny czy o prywatności? Intymny świat autorek postów internetowych

72%

Kalisz A.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

tom XXIII/3

149–163

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu czynię kategorię prywatności, której śladów poszukuję w postach internetowych publikowanych na profilu jednej z tajnych grup zawiązanych w mediach społecznościowych. Poddany analizie materiał badawczy ukazuje genologiczną proweniencję wpisu internetowego, tym samym udowadniając, że wirtualna przestrzeń, wbrew powszechnym opiniom, nie stanowi obszaru wypełnionego zupełnie nowymi gatunkami mowy. Zmianie ulega bowiem jedynie forma przekazu, co ma związek z otoczeniem medialnym, w którym osadzony jest post. W przeanalizowanych wpisach internetowych odnaleźć więc można dobrze znane wzorce gatunkowe wykorzystywane w celu osiągania określonych zamiarów komunikacyjnych. Podjęte rozważania pozwalają również ustalić parametry dyskursu prywatnego, a w upublicznionej prywatności dostrzec swoistą strategię ujawniania siebie, coraz chętniej stosowaną przez użytkowników mediów społecznościowych.

EN

The article focuses on the category of privacy, whose traces are looked for in Internet posts published on the profile of a secret group formed in social media. The analysed research material reveals genological provenance of an Internet post, thus proving that virtual space, contrary to popular belief, is not an area filled with completely new genres of speech. What undergoes change is only the form of message, which is related to the media environment where the post is embedded. Thus, in the analysed Internet posts one can find well-known genre patterns applied to achieve particular communication intentions. The undertaken considerations also allow one to determine parameters of private discourse, and to perceive privacy that has been made public as a specific strategy of self-disclosure, more and more willingly used by social media users.

18

Wokół koncepcji demokracji. Parytet płci w świetle polskiego dyskursu prasowego

72%

Krzyżanowska N.

Studia Socjologiczne

|

2012

|

nr 1(204)

199-223

EN

This article analyses Polish media discourse about gender parity by arguing that the latter is not only a call for the increased participation of women in Polish public life but also a reason for the discursive redefinition of different visions of Polish democracy. The analysis focuses on a period between the first and second Polish Women’s Congress (2009–2010) when the idea of gender parity – and, later on, of the related official legal acts – became one of the central elements of Polish public debates. Anchored in the Discourse-Historical Approach in critical discourse analysis (CDA), the qualitative discourse analysis focuses on the constructions of arguments against gender parity in selected articles from key Polish broadsheet newspapers. The systematic analysis of those arguments allows establishing that gender is, in fact, treated as a decisive factor for one’s participation in the Polish public life. By the same token, the article explicates that media-based perceptions of parity as vital or marginal are directly related to broader definitions of gender as either social/cultural or biological. These, as the article shows, influence relevant conceptions of democracy and constructions of its key principles in acts of either discursively supporting or rejecting gender parity.

PL

Artykuł skupia się na analizie dyskursu medialnego o parytecie płci jako kwestii, która odnosi się zarówno do sposobów zwiększenia udziału kobiet w sprawowaniu władzy oraz, szerzej, do polskiej wizji demokracji. Analiza obejmuje okres między pierwszym a drugim Kongresem Kobiet Polskich (2009–2010), kiedy idea parytetu (bądź rozwiązań kwotowych) została nagłośniona w polskim życiu publicznym oraz w – będącym jego częścią – dyskursie medialnym. Podstawą jakościowej analizy, przeprowadzonej zgodnie z założeniami podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu (KAD), są wybrane publikacje prasowe, w których zostały zrekonstruowane aporie wysuwane przez przeciwników paryte- tu płci. Systematyczna analiza argumentów przeciw parytetowi płci w dyskursie medialnym uwidacznia nie tylko to, że płeć może decydować o wymaganiach stawianych różnym uczestnikom sfery publicznej, ale też fakt, że postrzeganie ważności lub nieważności kategorii płci w kontekście problematyki związanej z demokracją w Polsce powiązane jest ze sposobem, w jaki płeć jest definiowana (np. jako atrybut jednostki proweniencji społecznej lub kultu- rowej czy biologicznej). Jednocześnie dyskursywnie konstruowany sposób rozumienia płci może wpływać zarówno na to, jak rozumie się demokrację oraz czy akceptuje się lub odrzuca ideę parytetu, jako jej przejaw.

19

Metodologie łączenia analizy treści z analizą dyskursu. Przykład badań nad dyskursem medialnym dotyczącym inwigilacji i prywatności

72%

Seklecka A.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2023

|

tom 78

195-208

PL

Artykuł ma charakter metodologiczny i skupia się na rozważaniach na temat procesu przygotowania badań. Analiza dotyczy wykorzystania różnych podejść (indukcja, dedukcja) i metod badawczych (ilościowa i jakościowa analiza treści, analiza dyskursu, krytyczna analiza dyskursu) do badania dyskursu medialnego na temat prywatności. Celem artykułu jest promowanie interdyscyplinarnego podejścia do badań poprzez pokazanie możliwości wykorzystania różnych podejść badawczych. W tekście pokazano też przeszkody, które mogą pojawić się w tego typu badaniach. W celu zobrazowania analizowanej tematyki odwołano się do dwóch badań: dyskursu medialnego na temat prywatności w wybranych polskich mediach oraz dyskursu medialnego na temat Pegasusa, które przeprowadziła autorka wraz z zespołem.

EN

The article is methodological and focuses on the study preparation process. The analysis addresses the use of different approaches (induction, deduction) and methods of research (quantitative and qualitative content analysis, discourse analysis, critical discourse analysis) to study privacy media discourse. The article aims to promote a multidisciplinary approach to research by demonstrating the possibilities of using different research approaches. The text also shows obstacles that may appear in this type of study. To illustrate the discussed subject, two studies referred to media discourse on privacy in selected Polish media and media discourse on Pegasus, which the author and the team conducted.

20

Prywatyzacja sektora kosmicznego w polskim dyskursie medialnym. Badania jakościowe tematyki kosmicznej w środowisku dziennikarzy popularnonaukowych w Polsce w latach 2022–2023

72%

Zadruska A.

|

nr 1

157-193

EN

The topic of the article is the emerging image of the privatization of the space sector in the Polish media discourse. The analysis covered mainly online media, including popular science channels on YouTube. The aim of the publication is to try to answer the question what changes regarding the development of the space industry can currently be observed in the Polish media discourse of popular science journalism. The author used the method of a structured, in-depth interview.