Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Developmental Participation: The Necessity of Cultural Perspectives in Developmental Psychology

100%

Siekiera N. , Białek A.

Roczniki Psychologiczne

|

2020

|

tom 23

|

nr 1

45-61

EN

This main aim of this paper is to present some theoretical considerations about the need for a cultural approach in modern developmental psychology. Starting with a critique of the over-universalisation of developmental research in American psychology, the authors present a paradigm of a relational-developmental system, using the concept of embodiment and a cultural approach in psychological research, in which the principal object of analysis is person-in-action as a culturally inclusive alternative for developmental psychology. This approach will be exemplified by research on development through guided participation and the role of shame in moral and social development in Confucian culture.

2

Ontogenesis of the “why” question from the perspective of genetic epistemology, and its philosophical implications

88%

Duchliński P.

Logos i Ethos

|

2019

|

tom 51

EN

The question “why” is generally thought to be one of the most important of philosophical questions. Indeed, many philosophers hold that it is responsible for defining the essential contours and identity of philosophical discourse itself. Moreover, all attempts to reject it are perceived as a manifestation of minimalist tendencies in philosophical research. This article presents Piaget’s views concerning the ontogenesis of the “why” question. After having reconstructed the latter, it seeks to spell out their potential philosophical implications. The author argues that ontogenetic considerations can certainly play a heuristic role in the formulation of philosophical theses and hypotheses, and that they can lead to a correcting of the conceptions we tend to have of certain philosophical questions – namely, ones that do not refer to any empirical data.

3

Dziecko i filozofia. Spór o filozofowanie dzieci

88%

Walczak P.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2017

|

tom 38

5-19

EN

The answer to the question of child’s philosophizing requires the prior decisions on fundamental issues in areas such as metaphilosophy, epistemology, psychology and pedagogy. The position in the dispute over a child’s philosophy is usually the consequence of adopting a certain attitude towards issues related to understanding the nature of philosophy itself, what childhood is, how human cognitive competences develop, and what the education is and what it should be. Supporters of child’s philosophizing probably have different definition of the philosophy, they also have another vision of child’s cognitive development than philosophers who are skeptical towards philosophy practiced by children. In this paper I will attempt to order the arguments of supporters and skeptics of child’s philosophizing, stressing the importance of various authors’ positions on issues which are substantial for the problem of child’s philosophizing. A special role in this dispute plays criticism of Piaget’s theory of development of cognitive competences. According to critics of Piaget, he is focused on constructing a model of development and does not notice the phenomenon of child’s philosophizing. Children are in the wrong at any stage of development. But their mental constructions are essentially brilliant philosophical problematizing of the world.

4

Podstawa programowa do języka polskiego z perspektywy rozwoju psychologicznego

75%

Rycielski P.

Polonistyka. Innowacje

|

2022

|

nr 15

163-168

EN

The paper is a basic review of new curriculum proposed for teaching polish language and literature in public elementary and secondary schools in Poland (K-12). The review of proposed curriculum is prepared according to basic concepts of developmental psychology (Piaget, Erikson, Kohlberg) and with respect to Skills for 2030 OECD project.

PL

Artykuł stanowi recenzję proponowanej podstawy programowej języka polskiego kierowanej do szkół podstawowych i ponadpodstawowych w polskim systemie edukacji. Przegląd podstawy programowej języka polskiego został przygotowany w oparciu o kluczowe koncepcje psychologii rozwojowej (Piaget, Erikson, Kohlberg) i w odniesieniu do projektu Skills for 2030 autorstwa OECD.

5

Ontogeneza pytania „dlaczego” w perspektywie epistemologii genetycznej i jej filozoficzne implikacje

63%

Duchliński P.

Logos i Ethos

|

2018

|

tom 47

|

nr 1

EN

The question “why” is generally thought to be one of the most important of philosophical questions. Indeed, many philosophers hold that it is responsible for defining the essential contours and identity of philosophical discourse itself. Moreover, all attempts to reject it are perceived as a manifestation of minimalist tendencies in philosophical research. This article presents Piaget’s views concerning the ontogenesis of the “why” question. After having reconstructed the latter, it seeks to spell out their potential philosophical implications. The author argues that ontogenetic considerations can certainly play a heuristic role in the formulation of philosophical theses and hypotheses, and that they can lead to a correcting of the conceptions we tend to have of certain philosophical questions – namely, ones that do not refer to any empirical data.

PL

Pytanie „dlaczego” uważa się za jedno z najważniejszych pytań filozoficznych. Wielu filozofów sądzi, że decyduje ono o profilu i tożsamości dyskursu filozoficznego. Wszelkie zaś próby jego odrzucenia postrzega się jako przejaw tendencji minimalistycznych w badaniach filozoficznych. W artykule przedstawiono poglądy J. Piageta na ontogenezę pytania „dlaczego”. Po ich zrekonstruowaniu ujawniono, jakie implikacje filozoficzne mogą z nich wynikać. Autor artykułu argumentował, że dane ontogenezy mogą odgrywać heurystyczną rolę w formułowaniu tez i hipotez filozoficznych. Mogą one prowadzić do skorygowania niektórych koncepcji pytań filozoficznych, które nie powołują się na żadne dane empiryczne.

6

INNE UMYSŁY

63%

Gut A. , Gut P.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

tom 60

|

nr 4

123-146

EN

In presented paper we consider the problem of knowledge of other minds. We develop a systematic argument against this theory that has come to known as argument from analogy. We look to the philosophical and psychological ideas whose meaning boils down to the claim that metacognitive processes so critical for self-awareness, self-knowledge emerge and develop in a strong connection with the process of attribution of mental states to others. We spin in one position some philosophical traditions, dating historically from Augustine, Descartes to Strawson and Davidson. Then, we combine philosophical discourse with the findings provided in developmental psychology, which show that children’s attributions of their own mental states emerge in a strong correlation with the attribution of mental states to others. Next, we combine those psychological findings with philosophical discussion of the conceptual conditions for the attribution of mental states. At the same time, we show that a key issue in the design of an argument against the theory which recognizes the primacy of the first person or uses in some sense the argument from analogy in solving the problem of other minds, is to refer to cognitive conditions for the acquisition of language and its functioning which we find historically in Descartes’ works and recently in works of cognitive psychologists.

PL

W prezentowanym artykule rozważamy problem poznania innych umysłów. W sposób systematyczny rozwijamy argument wobec tych teorii, której modelowym przykładem jest teoria poznania przez analogię. Sięgamy do idei filozoficznych i psychologicznych, których sens sprowadza się do twierdzenia, że procesy metakognitywne, tak kluczowe dla procesów samoświadomych (w ramach których realizuje się odniesienie do siebie, wiedza na temat własnych stanów mentalnych i własnego „ja”), wyłaniają się i wykształcają w silnym związku z procesem atrybucji stanów mentalnych innym podmiotom. Rozwijając tak sformułowane stanowisko spinamy w jedną całość różne wątki i tradycje filozoficzne, przemieszczając się historycznie od Augustyna, Kartezjusz do Strawsona czy Davidsona. Następnie, łączymy dyskurs filozoficzny z ustaleniami poczynionymi w psychologii rozwojowej, które pokazują, że atrybucje stanów mentalnych sobie samemu wyłaniają się w logicznym czasowym związku z atrybucjami trzeci-osobowymi. Następnie, ustalenia psychologiczne łączymy z dyskusją filozoficzną nad warunkami konceptualnymi dotyczącymi atrybucji stanów mentalnych. Jednocześnie pokazujemy, że kluczową sprawą w konstrukcji argumentu przeciw teorii uznającej prymat pierwszej osoby jest odniesienie się do tzw. kognitywnych warunków nabywania języka i jego funkcjonowania, co odnajdujemy w pracach Kartezjusza a współcześnie w publikacja psychologów kognitywnych.

7

Znaczenie wybranych postaw rodzicielskich (nadopiekuńczości i niekonsekwencji) w rozwoju emocjonalno-społecznym dzieci w wieku pięciu i sześciu lat

63%

Milewska M. , Iłendo–Milewska A.

Zagadnienia społeczne

|

2021

|

tom 1

|

nr 15

65-85

EN

The aim of the article is to define the psychological meaning of the parental attitude in the process of child development at the age of five and six, in particular, in emotional and social development. The most important aspects of the emotional and social development of preschool children have been characterized under the framework of the conducted research as well as the relationship between overprotective and inconsistent parenting.

PL

Celem artykułu jest określenie psychologicznego znaczenia postawy rodzicielskiej w procesie rozwoju dziecka w wieku pięciu i sześciu lat, w szczególności rozwoju emocjonalnego i społecznego. Scharakteryzowano najważniejsze aspekty rozwoju emocjonalnego i społecznego dzieci w wieku przedszkolnym. Przestawiono zależności między postawą nadopiekuńczości i niekonsekwencji w ramach przeprowadzonych badań.

8

WYZWANIA WE WSPÓŁCZESNEJ EDUKACJI – ZNACZENIE WIEDZY Z ZAKRESU PSYCHOLOGII ROZWOJOWEJ, NOWE ROLE NAUCZYCIELA I KSZTAŁCENIE DOROSŁYCH

63%

Knap-Stefaniuk A.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2017

|

nr 2(52)

197-213

PL

Celem artykułu jest pokazanie roli znajomości zagadnień z zakresu psychologii rozwojowej w pracy nauczyciela, identyfikacja nowych ról nauczycieli oraz wskazanie znaczenia kształcenia dorosłych we współczesnej edukacji. Bazując na licznych źródłach udowodniono, że wyzwania związane ze współczesną edukacją są bardzo duże. W pierwszej części artykułu uzasadniono, że wiedza z zakresu psychologii rozwojowej ma duży wpływ na właściwe postępowanie nauczyciela i budowanie relacji z uczniami. W dalszej kolejności wykazano, że odpowiedzialność za edukację kolejnych pokoleń wymaga od nauczycieli występowania w nowych rolach. Szczególnie istotne są role związane ze wspieraniem aktywności edukacyjnej uczniów, aby ich osiągnięcia były większe niż nauczycieli, wychodzenie poza schematy i dotychczasowe sposoby działania oraz myślenia. Zaangażowanie uczniów, ich chęć do zdobywania wiedzy powinna być wynikiem odpowiedniego rozpoznania przez nauczycieli ich zdolności i zainteresowań oraz potrzeb i oczekiwań. W ostatniej części artykułu podkreślono, że istotnym wyzwaniem we współczesnej edukacji jest także kształcenie dorosłych. Szybko zmieniająca się wokół nas rzeczywistość oraz konieczność podnoszenia kwalifikacji i rozwoju umiejętności wymuszają dużą aktywność w tym obszarze. Na podstawie źródeł literaturowych udowodniono, że o sukcesie każdej współczesnej szkoły decydują przede wszystkim nauczyciele, którzy potrafią z pasją i zaangażowaniem przekazywać uczniom wiedzę, inspirując ich do odważnego i kreatywnego poszukiwania nowych rozwiązań.

EN

An aim of the article is to show the role of knowledge of the issues in the area of developmental psychology in the work of teacher, to identify new roles of teachers as well as to indicate the importance of adult education in the contemporary education. Based on numerous sources, the author proved that the challenges related to the contemporary education are very big. In the first part of the article, she justified that the contemporary education in the area of developmental psychology has a great impact on the proper conduct of the teacher and building their relations with pupils/students. Further on, she showed that responsibility for education of next generations requires from teachers playing new roles. Particularly important are the roles connected with the support provided for pupils’ educational activity in order to make it their achievements could be greater than those of teachers, exceeding the schemes and the hitherto ways of acting and thinking. Pupils’ commitment, their desire to acquire knowledge should be a result of a proper recognition by teachers of their abilities as well as needs and expectations. In the last part of the article, the author emphasised that a crucial challenge in the contemporary education is also adult education. The quickly altering reality around us and the need to raise one’s qualifications and the level of skills force a great activity in this area. Based on the literature sources, the author proved that the success of every contemporary school is determined, first of all, by teachers who are able with passion and commitment convey knowledge to pupils inspiring them to seek in a courageous and creative way new solutions.

9

NATURA LUDZKA A RÓŻNORODNOŚĆ KULTUROWA

63%

Anna Łozińska N. A.

Problemy Profesjologii

|

2015

|

nr 2

99-112

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie czego na temat natury ludzkiej może nauczyć nas obserwacja różnorodności kultur i sposobów życia ludzi. Rozważane są takie aspekty ludzkiego życia jak wiedza, szeroko pojęta moralność i współpraca które, jak pokazują badania, mają tendencję do znacznej międzykulturowej zmienności, ale także wykazują pewien stopień podobieństwa pomiędzy kulturami. W dociekaniach odnoszę się do najnowszych badań psychologii rozwojowej. Artykuł kończą wnioski własne dotyczące natury ludzkiej w kontekście różnorodności oraz próba oceny tego jak koncepcja natury ludzkiej F. Fukuyamy (2004) wytrzymuje próbę różnorodności kulturowej.

EN

In the article I attempt to address the question what cultural diversity can teach us about human nature. Knowledge, morality and cooperation are that aspects of human life that tend to show both cultural diversity and similarity between cultures in certain respects. In the text the newest research in developmental psychology is invoked. Finally, in the article I try to asses how F. Fukuyama’s (2004) view on human nature withstand the test of cultural diversity and propose my own conclusions regarding human nature.

10

Wyzwania edukacji (w Polsce) z perspektywy psychologicznej

63%

Cyzio D. , Szczeciński U.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2017

|

tom 36 (1)

EN

The aim of this paper is to look at the issues concerning the challenges of the modern education system, including the situation in Poland. It cannot be denied that institutionalized education is imperfect and does not develop human’s full potential. It even turns out that the current education system can be harmful to natural child’s development: it can limit child’s abilities and personal resources. Conditions of present education system are based on wrong assumptions, which contradict the psychological theories including learning processes, practicing creative thinking, intellectual, emotional and social development, and many others. All this contributes to the transfer of knowledge largely useless in everyday life or downplaying the uniqueness of the individual. It prevents learning how to flexibly adapt to the dynamic life conditions. Chances to cope with these serious challenges are various forms of alternative education that take into account the natural human development and psychological functioning.

11

Pomiar kontroli hamowania testem sortowania kart dla dzieci

51%

Jabłoński S. , Kaczmarek I. , Kaliszewska-Czeremska K. , Brzezińska A. I.

Edukacja

|

2012

|

nr 1(117)

44-60

PL

Artykuł poświęcony jest prezentacji założeń teoretycznych i konstrukcyjnych Testu sortowania kart dla dzieci (TSKD). Autorzy zaprojektowali go jako standardową metodę indywidualnej diagnozy poziomu rozwoju funkcji wykonawczych. TSKD opiera się na założeniach dwuwymiarowego testu sortowania kart (DTSK), powszechnie wykorzystywanego w badaniach naukowych z udziałem dzieci. Narzędzie zostało przetestowane w badaniu pilotażowym na grupie 49 dzieci w wieku 3–11 lat. Zaobserwowano w nich identyczne wzorce wykonania testu jak w przypadku DTSK, co pozytywnie rokuje dla stworzenia ostatecznej wersji TSKD.

EN

The paper presents theory and design of Children Card Sort (CCS). The authors created the CCS as a standard method of psychological assessment of executive functions development. Design of the CCS is based on the Dimensional Change Card Sort (DCCS) commonly used in scientific research with children. The tool was tested in a pilot study with 49 children aged 3–11. The results showed a similar pattern of scores as in the DCCS to give a good starting point to design a final version of the CCS.

12

Kompetencje medialne i cyfrowe dzieci w wieku 3–16 lat. W stronę medioznawstwa stosowanego

51%

Ogonowska A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2022

|

tom 14

|

nr 4

17-29

EN

The article aims to examine how the design and implementation of applied media educational activities relate to the development of media and digital competencies in children aged 3–16. Researching media use strategies, understanding media messages, and determining the base level of competence in the indicated group of respondents requires using methods already used in psychology. These results are then used to develop specific educational activities and recommendations for educational decision-makers related to literary media. The proper assessment of base-level competencies is extremely important for the effective implementation of educational projects, especially since the Polish educational system operates within the framework of theso-called distributed media education. This means that there is still a lack of formal education in methodical and systematic educational activities that would consistently, systematically, and purposefully develop skills, knowledge, and competencies related to media competency at individual stages of education and groups of students (relational approach). The article proposes methodsfor testing the basic level of competence in a specific skill according to individual age groups.

PL

Celem artykułu jest ukazanie roli medioznawstwa stosowanego w projektowaniu i wdrażania działań edukacyjnych związanych z rozwijaniem kompetencji medialnych i cyfrowych u dzieci w wieku 3–16 lat. Badanie strategii korzystania z mediów i rozumienia przekazów medialnych oraz oznaczenie bazowego poziomu kompetencji u wskazanej grupy badanych wymaga sięgnięcia po metody znane już na terenie psychologii, a następnie wykorzystanie ich wyników do projektowania konkretnych działań edukacyjnych i opracowania rekomendacji dla decydentów oświatowych związanych z media literacy. Właściwe oszacowanie poziomu kompetencji bazowych jest niezwykle istotne dla efektywnego wdrażania projektów służących ich doskonaleniu, zwłaszcza, że polski system edukacyjny działa w ramach modelu tzw. rozproszonej edukacji medialnej. Oznacza to, że wciąż brakuje – w ramach formalnej edukacji – metodycznych i systematycznych działań edukacyjnych, które w sposób spójny, uporządkowany i celowy rozwijałyby umiejętności, wiedzę i kompetencje związane z mediami na poszczególnych etapach kształcenia, a na dodatek w synchronizacji z profilem kształcenia oraz potrzebami poszczególnych grup uczniów i uczennic (ujęcie relacyjne). W artykule zaproponowano metody badania bazowego poziomu kompetencji określonego typu w odniesieniu do poszczególnych grup wiekowych.

13

Sortowanie kart jako metoda badania giętkości poznawczej u dzieci w wieku 3–8 lat

51%

Jabłoński S. , Kaczmarek I. , Kaliszewska-Czeremska K. , Zakrzewska M.

|

nr 1(121)

54–72

PL

Artykuł prezentuje teoretyczne podstawy powszechnie stosowanego w badaniach funkcji wykonawczych u dzieci dwuwymiarowego testu sortowania kart (DTSK), odwołując się do pojęć kontroli hamowania, pamięci, rozumowania pojęciowego i teorii złożoności. Ze względu na brak argumentów jednoznacznie wykluczających stosowanie któregokolwiek z tych konstruktów do analizy czynności sortowania kart, autorzy proponują traktować DTSK jako narzędzie pomiaru giętkości poznawczej u dzieci. W artykule zaprezentowano również dwie równoległe wersje testu sortowania kart dla dzieci (TSKD), opracowane na podstawie dwuwymiarowego testu sortowania kart. Umożliwiają one stosowanie procedury sortowania kart w indywidualnej diagnozie psychologicznej. Podczas pilotażowego badania grupy 41 zdrowych dzieci w wieku 3–8 lat dokonano oceny rzetelności obu wersji TSKD oraz trafności sposobów obliczania wyników dla poszczególnych części narzędzia. Badania potwierdziły rzetelność obu wersji TSKD oraz wykazały konieczność zmiany sposobu obliczania wyników.

EN

Two parallel versions of Children Card Sort (CCS) designed by the authors on the basis of the Dimensional Children Card Sort (DCCS) are presented. Both of these versions of CCS have been standardized for application in the investigation of child executive functioning. In the pilot study, 41 healthy children aged 3–8 were tested and the reliability of both types of CCS investigated. The validity of a method for calculating final scores for different aspects of CCS was also tested. The research confirmed the reliability of both versions of CCS and showed the need for new procedures to calculate final scores. Theoretical foundations of the card sort method, commonly used in the research of child executive functions are described and the concepts of inhibitory control, memory, conceptual reasoning and theories of complexity are discussed. Since none of these concepts are commonly accepted to explain the processes underlying card sorting the authors suggest interpretation of CCS as a measure of cognitive flexibility.