W analizach sektora zdrowia modele mikrosymulacyjne stają się coraz bardziej popularne, ich wyniki wzbudzają bezpośrednie zainteresowanie obywateli, decydentów, ubezpieczycieli i świadczeniodawców usług medycznych. Zastosowanie mikrosymulacji pozwala na wyznaczenie całkowitego rozkładu efektów, umożliwiając wnioskowanie i podejmowanie decyzji w zakresie polityki społecznej państwa, a w szczególności polityki lekowej. Dotychczas w Polsce nie prowadzi się na szeroką skalę badań mikrosymulacyjnych dotyczących systemu ochrony zdrowia. Dlatego celem artykułu jest przeprowadzenie przestrzenno-czasowej analizy prywatnych bezpośrednich wydatków farmaceutycznych gospodarstw domowych w Polsce, w oparciu o wyniki eksperymentu mikrosymulacyjnego przeprowadzonego z zastosowaniem modelu FARMMES dla lat 2010 – 2020. Uzyskane rezultaty wskazują, które regiony (województwa i klasy miejscowości) są najbardziej narażone na nierówności w dostępie do leków i produktów farmaceutycznych.
Przedstawiono dane o wydatkach polskich gospodarstw domowych na ciepło i inne media energetyczne na tle wydatków ogółem oraz informacje o ruchu cen nośników energii. Zamieszczono również strukturę wydatków na media energetyczne oraz gospodarkę ciepłem w sektorze mieszkalnictwa.
EN
Data on Polish households expenditures for thermal energy in the context of all family expenses and for energy media as well as data about the price index have been presented in this paper.
This paper presents the quality of statistical data from household budget surveys. It pays attention to those aspects of quality that are associated with applied methods and the problem of non-participation of the households selected for HBS. In addition, it attempts to assess the informational value of subjective data. This paper contains a considerations on the quality of data in statistics, the quality of methodology in household budget analysis and the results of empirical research
PL
Artykuł poświęcony jest jakości danych statystycznych pochodzących z badań budżetów gospodarstw domowych. Zwrócono uwagę na te aspekty jakości, które wiążą się ze stosowaną metodą reprezentacyjną oraz występującymi odmowami udziału w badaniu wylosowanych gospodarstw domowych. Ponadto podjęto próbę oceny wartości informacyjnej danych o charakterze subiektywnym. W pracy zawarto rozważania na temat jakości danych w statystyce, metodologii badań budżetów gospodarstw domowych oraz wyniki badań empirycznych.
Inwestowanie w dobra i usługi związane z kształceniem mogą przynieść wymierne efekty społeczne. W artykule skupiono się na analizie cech determinujących wydatki na rozwój intelektualny członków rodziny w wiejskich gospodarstwach domowych oraz dokonano porównania poziomu wydatków na kształcenie w zależności od miejsca lokalizacji, tj. uwzględniono gospodarstwa domowe zlokalizowane w największych miastach oraz gospodarstwa domowe zlokalizowane na wsiach. Wydaje się, że mimo licznych przeobrażeń polskiej wsi nadal utrzymują się znaczne różnice w modelach konsumpcji, także w odniesieniu do wydatków na kształcenie, między gospodarstwami domowymi z miast i ze wsi.
EN
The article focuses on the analysis of the characteristics that determine spending on education in rural households, and compared the level of expenditure on education depending on where location. Includes households located in the largest cities and villages. Despite the many transformations of the Polish countryside there are still significant differences in spending on education between households of the cities and the countryside.
Badania budżetów domowych na podstawie danych GUS, potwierdzają ogólne tendencje zachodzące w gospodarce, obserwowane w oparciu o dane makroekonomiczne. W latach 2000-2003 dochody ludności rolniczej w Polsce spadły o ok. 1,5-2,0%, podczas gdy w sferze pozarolniczej wzrosły o ok. 8,1%. Zmieniała się struktura dochodów. Udział dochodów dodatkowych, wspierających budżet gospodarstw pracowników, spadł z 19,6% w roku 2000 do 17,7% w roku 2007. W gospodarstwach domowych rolników miała miejsce tendencja odwrotna. Dochody dodatkowe wzrosły z 20,8 do 22,5% ogółu dochodów. W latach 2000-2007 dochody realne rolników wzrosły o 60%, emerytów i rencistów o 17%, a pracowników o niecałe 12%. Szybszy wzrost dochodów w rolnictwie, w porównaniu z resztą gospodarki, spowodował zmniejszenie rozpiętości dochodowych ludności między strefą rolniczą a pozarolniczą. O ile dochody rolników w roku 2000 były niższe od dochodów pracowników o 30,6%, o tyle w roku 2007 wskaźnik ten spadł do poziomu 7,4%. Trudno dziś orzec, czy zmniejszanie rozpiętości dochodowych jest trwałą tendencją w gospodarce polskiej. Postępujący proces recesji, jak się wydaje, może tę tendencję odwrócić.
EN
The household budget studies made by the Central Statistical Office, confirm general trends occurring in the economy, observed pursuant to the macroeconomic data. In the period of 2000-2003, the income of the farming population in Poland decreased by about 1.5―2.0%, while in the non-farming group there was an increase of about 8.1%. The structure of income has changed. The share of the additional revenue supporting workers' budgets decreased from 19.6% in 2000 to 17.7% in 2007. The opposite trend has been observed in farmers' households. Additional revenue increased from 20.8% up to 22.5% of a total revenue. In the years 2000-2007, the real income of fanners increased by 60%, retirees and pensioners by 17%, and workers with less than 12%. Faster income growth in agriculture compared with the rest of the economy, caused a reduction of income differences between agricultural and non-agricultural population. While fanners' income in 2000 was lower by about 30.6% than the workers' income, this indicator declined to 7.4% in 2007. It is difficult to decide today whether the reduction of the differences in income is a permanent trend in the Polish economy. It seems, that the ongoing recession can reverse this trend.
Przedstawiono dane statystyczne dotyczące wydatków polskich gospodarstw domowych na media energetyczne (ze szczególnym uwzględnieniem ciepła) w latach 1990-2002. Zamieszczono również informacje o zmianach cen mediów energetycznych takich jak: energia elektryczna, centralne ogrzewanie i ciepła woda, gaz i opał w odniesieniu do ogólnego wskaźnika cen towarów i usług konsumenckich.
EN
Data concerning expenditures on energy media in Polish families of various social groups from 1990 to 2002 are presented. Information about price changes of electric energy, central heating, hot water, gas etc. regarding general price index for goods and service is given.
This article presents a general theoretical model of consumer demand formulated by W. Welfe. An analysis shows the changes occurring in the disposable income, the average number of people, the average number of households, total expenditure and expenditure on food by households belonging to different socio-economic groups in the years 1993–2011. The linear models of development trends and cause and effect models were used in the analysis.
W pracy zaprezentowano wyniki statystycznej analizy kształtowania się wydatków gospodarstw domowych w latach 2000–2014. Okres badania obejmuje lata trwającej transformacji gospodarczej i społecznej, charakteryzuje się zmianami szeroko pojętych warunków życia. Zmieniają się wzorce konsumpcji, powstają nowe potrzeby, kształtują się zachowania konsumpcyjne, których odzwierciedleniem są wydatki gospodarstw domowych. W niniejszej pracy uwagę skoncentrowano na strukturze wydatków ponoszonych na zakup podstawowych agregatów dóbr i usług konsumpcyjnych. Analizę przeprowadzono w ujęciu czasowym i przestrzennym. Poruszane problemy dotyczą: zróżnicowania terytorialnego poziomu i struktury wydatków; określenia społeczno-ekonomicznych determinant kształtowania się wydatków; zmian zachodzących w poziomie i strukturze wydatków w latach 2000–2014; oceny poziomu nasycenia dla podstawowych agregatów dóbr i usług. W analizie wykorzystano zagregowane dane liczbowe pochodzące z badań budżetów gospodarstw domowych przeprowadzanych przez GUS w latach 2000–2014. Punkt odniesienia w ocenie dynamiki badanych cech stanowi rok 2000, w którego cenach wyrażono realne dochody i wydatki gospodarstw domowych. Narzędzia badawcze wykorzystane w prowadzonych analizach można podzielić na dwie grupy: metody klasyfikacji (cech, obiektów i okresów) oraz modele ekonometryczne. Pierwsza grupa metod pozwoliła m.in. na wyodrębnienie faz rozwojowych (podokresów), charakteryzujących się wewnętrznym podobieństwem struktury wydatków. Próba zastosowania wielu postaci modeli regresyjnych umożliwiła przeprowadzenie analizy porównawczej kształtowania się poziomu i struktury wydatków w podzbiorach gospodarstw domowych, wskazania na podobieństwa oraz różnice w rozdysponowaniu ich dochodu, określenia istotnych zmian w strukturze wydatków w badanym okresie.
EN
The paper presents the results of the statistical analysis of the evolution of household expenditures in years 2000–2014. This time span covers the ongoing economic and social transformation, characterised by evolving living conditions, i.e. consumption patterns, needs, and behaviours which are reflected in household expenditures. In this paper, the attention is focused on the structure of expenditures on basic consumer goods and services. It examines the following problems: the territorial differentiation of the levels and structures of household expenditures; the socio-economic determinants of the expenditures; the changes in the level and structure of the expenditures in years 2000–2014; household needs regarding the considered goods and services. The analysis uses the aggregated data from household budget surveys carried out by Central Statistical Office of Poland between 2000 and 2014. The benchmark for the dynamics of the studied features is the year 2000. Thus, its prices are used to estimate real incomes and expenditures of households in the analysed period. The research tools used in the analysis consist of the methods of classification of features, objects, and periods, as well as econometric models. The methods of classification allow identifying the sub-periods characterised by an internal similarity of expenditure structure. The attempts to apply the multiple regression models enable to compare the level of and structure of the expenses in household subsets, the similarities and disparities in income distribution, and significant changes in the structure of the expenditures over the period considered.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The aim of the study was to analyse the structure of expenditure in rural households paying attention to the upgrading of consumption. The research material used in the present study was individual data from the household budget survey for 2004, 2006 and 2012 which is conducted annually by the Central Statistical Offi ce of Poland. In the conducted study a conventional statistical analysis and multivariate statistical method was used. The process of upgrading the structure of consumer spending is observed in all types of rural households. Disposable incomes are the main determinant affecting consumption models in rural households and their level of upgrading. Socio-demographic characteristics play an increasingly important role in shaping consumer expenditure in rural households. Decreasing spending on consumer staples, and increasing spending on goods of a higher order are observed in the structure of expenses.
PL
Celem opracowania była identyfi kacja symptomów unowocześnienia konsumpcji w wiejskich gospodarstwach domowych. Materiał badawczy stanowiły indywidualne dane z badania budżetów gospodarstw domowych Głównego Urzędu Statystycznego za rok 2004, 2006 i 2012. W przeprowadzonym badaniu posłużono się tradycyjną analizą statystyczną oraz wielowymiarową metodą statystyczną. Proces unowocześniania struktury wydatków konsumpcyjnych obserwuje się we wszystkich typach wiejskich gospodarstw domowych, aczkolwiek ich natężenie wykazuje duże zróżnicowanie, przede wszystkim w zależności od głównego źródła zarobkowania oraz niektórych zmiennych socjodemografi cznych. Dochody rozporządzalne są podstawową determinantą kształtującą modele konsumpcji w wiejskich gospodarstwach domowych i poziom ich unowocześnienia. Cechy społeczno-demografi czne odgrywają coraz większą rolę w kształtowaniu wydatków konsumpcyjnych w wiejskich gospodarstwach domowych. Obserwuje się tam unowocześnianie modeli konsumpcji. W strukturze wydatków maleją wydatki na dobra podstawowe, a wzrastają na dobra wyższego rzędu. Maleje siła związku między wydatkami i dochodami rozporządzalnymi, a rosną wskaźniki korelacji między wydatkami i cechami socjodemografi cznymi gospodarstw domowych.
Zaburzenia na światowych rynkach finansowych zapoczątkowane w połowie 2008 r., globalna recesja i kryzys zadłużeniowy państw strefy euro doprowadziły do znacznego osłabienia aktywności gospodarki światowej, co nie pozostało bez wpływu na gospodarkę Polski. W latach 2009-2011 znacznemu spowolnieniu uległo tempo wzrostu polskiego PKB i dochodów dyspozycyjnych ludności. Z rachunków narodowych GUS wynika, że wzrost spożycia indywidualnego w sektorze gospodarstw domowych był dwukrotnie mniejszy niż w latach 2006-2008, przy stagnacji spożycia żywności. Badania budżetów gospodarstw domowych wskazują na spadek realnych wydatków na żywność we wszystkich grupach gospodarstw domowych. Potwierdzeniem negatywnych tendencji w rozwoju popytu na żywność w ostatnich latach są statystyki sprzedaży. Głównymi czynnikami deprecjonującymi popyt na żywność w latach 2009-2011 były: niskie tempo wzrostu płac, trudna sytuacja na rynku pracy, realne podrożenie żywności, zmiana struktury kosztów utrzymania oraz wzrost popytu na towary nieżywnościowe i usługi.
EN
Turbulences in the global financial markets that began in the mid-2008, the global recession and debt crisis of the Eurozone states led to a significant weakening of activity of the global economy what also affected the economy of Poland. In 2009-2011, a significant slowdown was observed in the rate of growth of the Polish GDP and population’s disposable incomes. The CSO national accounts show that the growth of individual consumption in the sector of households was twice lower than in the years 2006-2008, with stagnation of food consumption. Household budgets surveys indicate a drop in real expenditure on food in all groups of households. The negative trends in development of demand for food in the recent years are confirmed by the sales statistics. The main factors depreciating demand for food in the years 2009-2011 were: the low rate of growth of wages and salaries, difficult situation in the labour market, real rise in prices for food, change of the structure of living costs and growth of demand for non-food goods and services.
RU
Потрясения на мировых финансовых рынках, которые начались в половине 2008 года, глобальный экономический спад и кризис задолженности государств еврозоны привели к замет ному ослаблению активности мировой экономики, что не осталось без влияния на экономику Польши. В 2009-2011 гг. значительное замедление претерпели темпы роста польского ВВП и располагаемых доходов населения. Национальные счета ЦСУ показывают, что рост личного потребления в секторе домохозяйств был вдвое меньше, чем в 2006-2008 гг., наряду со стагнацией потребления продуктов питания. Обследования бюджетов домохозяйств указывают на снижение реальных расходов на продукты питания во всех их группах.Отрицательные тенденции в развитии спроса на продукты питания в последние годы подтверждаются статистикой продажи. Основными факторами, снижающими спрос на продукты питания в 2009-2011 гг., были: низкий темп роста заработной платы, трудная ситуация на рынке труда, реальное удорожание продуктов питания, изменение структуры прожиточного минимума и рост спроса на непродовольственные товары и услуги.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.