Rozwój studiów nad pierwszo- i trzecioosobowym doświadczeniem ludzkim, jaki nastąpił w XX wieku, ujawnił potrzebę reempiryzacji antropologii tomistycznej. Wśród myślicieli, którzy podjęli się tego zadania, byli Karol Wojtyła i Mieczysław Krąpiec. Reempiryzacja ta była związana z dostosowaniem narzędzi poznawczych wypracowanych w ramach nowożytnej filozofii podmiotu do opisu doświadczenia pierwszoosobowego. Wojtyła zakładał, że punktem wyjścia poznania osobowego podmiotu jest doświadczenie spełniania aktu, w opozycji do tego, co dzieje się w człowieku. Krąpiec poddał krytyce tę koncepcję i zaproponował oparcie antropologii tomistycznej na podmiotowym doświadczeniu istnienia, w którym „ja” przejawia się poprzez „moje”-akty. Z jednej strony dosświadczenie aktu, a z drugiej – immanencja i transcendencja „ja” w odniesieniu do „moich”-aktów pozwoliły tym filozofom zbudować antropologiczny pomost do systemu tomistycznego.
EN
The development of studies on the first- and third-person human experience which took place in the 20th century revealed the need to re-empirize Thomistic anthropology. Among the thinkers who undertook this task were Karol Wojtyła and Mieczysław Krąpiec. This re-empirization was linked with adapting the cognitive tools developed within the modern philosophy of the subject to descriptions of the first-person experience. Wojtyła assumed that the starting point of the cognition of the personal subject was the experience of performing an act, in opposition to what happens within a man. Krąpiec criticized this concept and proposed basing Thomistic anthropology on the subjective experience of existence, in which the ‘I’ manifests itself through ‘my’-acts. The experience of the act, on the one hand, and the immanence and transcendence of the self in relation to ‘my’-acts, on the other hand, allowed these philosophers to build an anthropological bridge to the Thomistic system.
The aim of this paper is to discuss the problem of the human body as to whether it is wholly and directly influenced by the rational forces of the soul, or it contains something instinctive or unconscious that can exert a determinative influence on human actions and behavior. Drawing on Thomistic anthropology, the author gives his interpretation of organic factors in the human body and their place in the free and rational actions of the human being through the case study of sensual appetitive powers. The latter, he concludes, are what simplify the execution of desires of the soul.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.