The defense argument in favor of abortion sees the fetus as an invader, a trespasser, someone against whom violence is justified, since this very young person (the fetus) has initiated violence against his mother. Hewitt [30] rejects this argument. The present paper maintains the justification of this defense argument. My perspective is based on the private property rights of the mother. She owns her person. It is as if her body is her house, and a trespasser has invaded it. Surely, she has the right to evict such a person. This analogy is relatively easy to see in the case of rape. The unwanted fetus, now occupying a part of her body is in effect a intruder. If she really owns her body, which I contend she certainly does, she has a right to expel this person from her property. I also argue that voluntary sexual intercourse does not constitution an "invitation" for the pre-born baby to occupy her premises for nine months.
Dominiak (2019) agrees with the Blockian proviso: homesteading in a bagel or donut format is illicit, since it allows the owner to control land (the hole, the territory in the middle) with which he has not mixed his labor. Thus, a person who does so must open up an easement allowing outside home-steaders through his property, and into this so-far virgin land. But, this author claims this proviso of Block's does not go far enough. It should also be extended further, not only to incorporate the bagel format, but also in justification of easements through private property in emergencies, and so as to avoid entrapment. I strongly support Dominiak in his defense of the Blockian proviso against critics (Kinsella, 2007, 2009C) in the first part of his excellent paper, but find I cannot agree with this second contention of his. In short, Dominiak agrees with Block regarding easements in the bagel case, but wants to extend this concept to when property owners are encircled, and thus trapped. In my view, extending easements to cases other than the bagel is incompatible with libertarianism's emphasis on the sanctity of private property rights. Certain positive rights (to, in this case, movement) are essential to Dominiak's argument. And these rights do not exist. Therefore, Dominiak's argument is unsound. (original abstract)
In the present paper, I develop further my original argument for extending the Blockian Proviso to landlocked property. I use Walter Block's newest rejoinder as an opportunity to generalize my case for necessity easements. I argue that in order to attenuate various conflicts of rights, libertarianism should interpret its thesis that property rights are absolute in a less demanding way. (original abstract)
W artykule rozważono wkład twierdzenia Coase'a w narodziny ruchu nowej ekonomicznej analizy prawa. Coase podjął się pierwszej próby zastosowania ekonomicznej analizy do tych obszarów prawa, które w sposób bezpośredni nie dotykały kwestii ekonomicznych. Traktował regulacje prawne jako czynnik, który przy dodatnich kosztach transakcyjnych, ma zdolność do wywierania wpływu na rozwój całej gospodarki. Wskazał, że stosowanie narzędzi ekonomii może poprawić efektywność funkcjonowania prawnych instytucji i nadać ich właściwy kształt. (abstrakt oryginalny)
EN
The article examines the contribution of the Coase theorem in motion the birth of a new economic analysis of law. Coase undertook the first attempts to apply economic analysis to those areas of law that did not directly touch the economic issues. He treated the regulation as a factor that with positive transaction costs, has the ability to influence the development of the whole economy. He pointed out that the use of economic tools can improve the efficiency of the functioning of the institutions and give them proper shape. (original abstract)
Teoretyczny zarys problematyki stanowiącej sedno badań ładu korporacyjnego zostaje osadzony na teoriach nowej ekonomii instytucjonalnej. Teoria kontraktów, teoria agencji, ekonomia kosztów transakcyjnych i teoria praw własności zostają zaprezentowane poprzez ekspozycję zjawiska asymetrii informacji wyłaniającego się w różnorodnych aspektach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Wnioskiem płynącym z rozważań prowadzonych w ramach niniejszego artykułu jest stwierdzenie, że nadzór korporacyjny każdego przedsiębiorstwa jest silnie warunkowany specyfiką działania wszystkich jego interesariuszy - hierarchią ich celów, oczekiwaniami, kompetencjami, skłonnościami do ryzyka - a za tym również stymulowaniem poziomu asymetrii informacji, wykorzystaniem mechanizmów kompensacji czy motywacji służących czerpaniu korzyści z wykorzystywania informacji prywatnych.(abstrakt oryginalny)
EN
The theoretical outline of the issues which constitute the essence of corporate governance research is settled in the theories of the new institutional economics. The theory of contracts, the theory of agency, economy of transaction costs and the theory of rights of ownership are presented with the phenomenon of asymmetry of information which appears in various aspects of functioning of a company. The conclusion from the analysis within this paper is the statement that corporate supervision in any company is strongly determined with the specific nature of the activities of all its parties: the hierarchy of their objectives, expectations, competencies, willingness to undertake risk, thus including also stimulation of the level of asymmetry of information, using mechanisms of compensation or motivations used for drawing benefits from using private information.(original abstract)
Przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe są ważnym podmiotem z punktu widzenia podstawowych funkcji, jak i są ważnym podmiotem w alokacji zasobów poprzez rynki finansowe i kapitałowe. W artykule przeprowadzono analizę przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego w kontekście różnych teorii przedsiębiorstw i rynków.
EN
Economists, whose opinions are varied and inconsistent, have endlessly discussed the issue of a company's business aims. The dynamics of political and socio-economic changes have now and again led to a re-visit to the issue. This is even more significant in the context of insurance companies whose scope and nature of activity often falls beyond pure marketing thoughts. The role that insurance has to play as well governmental provisions put the problem of achievable business aims for companies operating in this field in a completely new perspective. The huge role of the government, especially its legislative and strategic provisions including the importance of insurance to most countries has led to unsatisfactory and inconclusive discussion of this issue in insurance publications. Discussions on this issue are of significant importance for assessing the efficiency of these companies and the insurance sector of a country as a whole. The issue is even more visible in the definition of aims Mutual Insurance Companies, which as can be noticed are not profit oriented. The issue of business aims of insurance companies was confronted with selected company theories. (original abstract)
Autorka omawia strukturę i atrybuty prawa własności a także cząstkowe prawa własności i ich atrybuty w przedsiębiorstwie państwowym.
EN
The goal of this paper is a presentation and systematization of various approaches to an issue of ownership structure in an economy during a transformation process. Application of metodological assumptions of new institutional economy, and in particular school of property rights made possible an observation of transformation of property rights in a state owned enterprise. This paper presents also a characterization and description of configuration of property right created in the state owned enterprises in the course of privatization process.(original abstract)
Podmiot gospodarczy, stanowiący centrum zainteresowania ekonomii, ulegał pzemianom, w ślad za którymi szła ewolucja teorii ekonomicznych. Celem artykułu jest analiza drogi jaką przeszły koncepcje ekonomiczne koncentrujące się na analizie ekonomicznej kategorii własności, z uwzględnieniem czynników jakie mogły mieć wpływ na tę ewolucję. Autor dokonuje także próby udowodnienia tezy, że teorie ekonomiczne powstałe w określonych historycznie warunkach gospodarczej rzeczywistości nie tylko nie zyskują waloru ponadczasowości, ale również tego, że nie można za ich pomocą tłumaczyć zjawisk, które wystąpiły w innych warunkach, zmodyfikowanych przez dokonujący się nieustannie rozwój form i rozmiarów produkcji.
Kościół opowiada się za takim kapitalizmem, który uznaje pozytywną rolę rynku, przedsiębiorstwa i własności prywatnej oraz wynikającą stąd odpowiedzialność. Mówi o systemie, który nie ogranicza ludzkiej inicjatywy w dziedzinie gospodarczej, lecz pozwala na swobodny rozwój jednostki, w zgodzie z jej uzdolnieniami. Człowiek urzeczywistnia siebie jako podmiot poprzez przeistaczanie świata dla dobra wszystkich ludzi. W tym działaniu tkwi podstawa prawna do inicjatywy oraz do własności prywatnej. Na własności ciąży jednak obowiązek moralny udzielania nadwyżki dóbr potrzebującym. Może on być realizowany za pośrednictwem państwa, które zabezpiecza dobro wspólne obywateli, działając na zasadzie pomocniczości. Wysokość płacy, jak i wysiłki państwa powinny zmierzać do upowszechnienia własności, a tym samym do poszerzenia granic wolności człowieka. Kościół wskazuje również na godność człowieka i nadrzędny charakter osoby nad rzeczą, starając się zachować równowagę pomiędzy pracą i kapitałem. (abstrakt oryginalny)
EN
The Catholic Church accepts such capitalism which acknowledges positive role of the market economy, enterprise and private ownership, as well as resulting responsibility. It is against limiting human initiative in the sphere of economy and it is for the free development of individuals according to their individual talents. A person realizes himself/herself in the process of transforming the world to the benefit of all people. This activity provides legal basis for initiative and private ownership. The owners, however, have moral obligation to share surplus goods with those in need. This duty can be realized through the mediation of the state which is to secure collective property of all citizens by providing assistance. Individual profits should be coordinated; the efforts of the state should be oriented towards universal ownership and towards extension of the limits of individual freedom. The Church stresses human dignity and superiority of persons over objects, trying to keep the balance between work and capital. (original abstract)
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł jest poświęcony wyjaśnieniu kwestii dotyczących badań metodologicznych nad rozwojem własności, tworzenia teoretycznej i metodologicznej podstawy praktycznej działalności dla transformacji przekształceń własnościowych we współczesnej gospodarce ukraińskiej. Przedstawiono wyniki badań autora dotyczących instytucji własności jako systemu. W oparciu o badania wybitnych naukowców w zakresie teorii rozwoju własności oraz badania własne zbadano elementy tego systemu i jego relacje. (abstrakt oryginalny)
EN
The article focuses on clarifying the questions related to the methodological research of property development, creation of theoretical and methodological basis of the practical activity for transformation of property transition in modern Ukrainian economy. The results of the author's research of institute of property as a system are given. On the basis of the research of the eminent scientists in the theory of property development and the own research elements of the system and their relationships are investigated. (original abstract)
Cel - przedstawienie współpracy przedsiębiorstw współkontrolujących inny podmiot gospodarczy w ujęciu teorii nowej ekonomii instytucjonalnej. Metodologia badania - zastosowano metodę analizy literatury oraz przepisów prawnych, metodę porównań i analogii. Wynik - ważnym obszarem, w którym upatruje się szans na osiągnięcie wymaganej efektywności jest współpraca z innymi podmiotami. Działanie w ramach większej, złożonej struktury gospodarczej może przyczynić się do znacznego obniżenia kosztów i zwiększenia efektywności działalności. Podmioty gospodarcze pozostające w związku współkontroli, tj. wspólnicy i jednostki współzależne w pełni wpisują się w omawiany nurt myśli ekonomicznej. Oryginalność/Wartość - po raz pierwszy w badaniach z zakresu rachunkowości podjęto problem współpracy podmiotów oraz współkontroli nad innym podmiotem w aspekcie teorii ekonomicznych. (abstrakt oryginalny)
EN
In the below article the author outlines the Purpose - presentation of cooperation between jointly controlling enterprises in terms of economic theory, the new institutional economics. Design/Methodology/Approach - the method of analysis of the literature and legislation, the method of comparison and analogy were used in the study. Findings - an important area where it sees the chances of achieving the required efficiency is the cooperation with other entities. An activity in the context of a larger, complex structure of business can contribute to a significant reduction in costs and increase the efficiency of operations. Companies in connection joint control, ie. associates and jointly controlled entities fully fit discussed in mainstream economic theories. Originality/Value - for the first time in the study of accounting has taken the problem of cooperation entities and joint control over another entity in terms of economic theory. (original abstract)
W artykule, na przykładzie polskiego przemysłu, potwierdzono hipotezę teorii praw własności, że przeniesienie własności z sektora publicznego do sektora prywatnego zwiększa efektywność produkcyjną. Oszacowano zmodyfikowaną funkcję wydajności pracy, z której wynika, że pod wpływem prywatyzacji efektywność procesów produkcyjnych w 1998 roku była wyższa o ok. 18 procent od efektywności jaka byłaby osiągnięta, gdyby przemysł w całości pozostał w sektorze publicznym. Założono, że w przyszłości własność prywatna obejmie maksymalnie 90 procent przemysłu. Wtedy, na podstawie funkcji wydajności, można oczekiwać, że efektywność produkcyjna będzie wyższa o ok. 50 procent od tej sprzed prywatyzacji.
We współczesnej teorii przedsiębiorstwa można wyróżnić sześć głównych nurtów: neoklasyczną teorię firmy, menedżerskie teorie firmy, behawioralną teorię firmy, teorię agencji, teorię praw własności, teorię kosztów transakcyjnych. Celem tego opracowania jest prezentacja i ocena najbardziej charakterystycznych poglądów dotyczących trzech ostatnich koncepcji. Tworzą one trzon tzw. nowej ekonomii instytucjonalnej.
Problematyka zasygnalizowana w tytule artykułu jest przedmiotem rozlicznych kontrowersji - zarówno w publicystyce, jak i w literaturze naukowej. Dokonam krótkiego przeglądu dwu sposobów analizy stosunków własności, które dominowały na łamach literatury przedmiotu w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Pierwszy z nich nawiązuje do koncepcji liberalnych, drugi osadzony jest w neomarksowskiej tradycji naukowej i był wykorzystany w konstrukcji programów niektórych partii socjaldemokratycznych. Datująca się od lat siedemdziesiątych ekspansja neoliberalizmu, w naukach społecznych zaowocowała dość gruntowną krytyką wszelkich kolektywnych form własności zarzucając im nieefektywność i marnotrawstwo. Krytyce poddano zarówno przedsiębiorstwa państwowe, jak i oligopolityczne spółki akcyjne, z jednoczesną aprobatą indywidualnej przedsiębiorczości prywatnej1*. Omawiana formacja intelektualna została określona mianem "property rights school". (fragment tekstu)
W wyniku ewolucji społeczeństwa kapitalistycznego w społeczeństwo wiedzy, kluczowego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstw nabierają zasoby ludzkie. Istotnym elementem potencjału zasobów ludzkich przedsiębiorstwa jest zaangażowanie pracowników, w szczególności tzw. pracowników wiedzy. Są oni - w przeciwieństwie do siły roboczej w kapitalizmie - właścicielami narzędzi produkcji, tj. wiedzy, którą mogą zabrać ze sobą gdzie chcą i kiedy chcą. Interesujący wgląd w tę problematykę oferuje nowa ekonomia instytucjonalna. W artykule przedstawiono spojrzenie na fenomen zaangażowania pracowników z perspektywy kontraktualnej teorii firmy oraz spojrzenie od strony teorii praw własności. Potwierdzają one zasadność inwestowania w budowanie zaangażowania pracowników.(abstrakt oryginalny)
EN
According to the evolution of the capitalist society into knowledge based society human resources (HR) became key factor of the success of the firm. Important element of the HR potential is employee engagement, particularly engagement of so called knowledge workers. In the opposite of the labor force in the capitalism, knowledge workers are owners of the means of production i.e. knowledge. They can take knowledge with themselves when they wish and where they wish. New institutional economics offers an interesting insight into this issue. In the paper the phenomenon of employee engagement is elucidated from the perspective of contractual theory of the firm and property rights theory. Both theories confirm the rationale for investing in building of employee engagement.(original abstract)
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł dotyczy twierdzenia Coase'a, które objęto rozważaniami z punktu widzenia ekonomicznej analizy prawa. Przedstawione zostały różne formuły twierdzenia, ze szczególnym rozwinięciem pojęcia kosztów transakcyjnych. Następnie skoncentrowano się na problemie relacji: koszty transakcyjne a regulacje prawne, identyfikując określone zależności. Analizą ekonomiczną objęto wybrane obowiązujące polskie przepisy prawne. (abstrakt oryginalny)
EN
The article discusses the Coase theorem from the perspective of law and economics. Different conceptualizations of the theorem are presented, with special emphasis on the concept of transaction costs. Another problem addressed in the article is the relation between transaction costs and legal regulations, manifested in specific relationships. Economic analysis will be applied to selected regulations of the Polish law. (original abstract)
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie: jak wyjaśnić sytuację, gdy wieloletni, posiadający olbrzymią wiedzę i doświadczenie, uzdolnieni menedżerowie podejmują decyzje prowadzące do bankructwa przedsiębiorstwa, kryzysu całych krajowych gospodarek, a nawet regionów czy całego świata gospodarczego? Odpowiedź na to pytanie wymaga nie tylko analizy uwzględniającej konstrukcję konkretnych rozwiązań instytucjonalnych, ale także głębokiej transformacji aksjomatów paradygmatu ekonomii głównego nurtu. W tym celu w artykule dokonano: • analizy (nie)prawdziwości założenia racjonalności podejmowanych decyzji, • reinterpretacji (rozszerzeń) twierdzeń nowej ekonomii instytucjonalnej, • prezentacji etapów ewolucji instytucjonalnych uwarunkowań wykonywania praw własności (podejmowania decyzji o sposobach wykorzystania rzadkich zasobów). Zaprezentowane w artykule twierdzenia oraz sformułowane do nich rozszerzenia wraz z faktem pogłębiającej się niekompletności i niewyłączności praw własności są przyczyną pojawienia się niekontrolowanej przez nikogo apropriacji. Wzajemne napędzające się zjawiska oportunizmu, asymetrii informacji i ograniczonej racjonalności umożliwiają (napędzają) "moralny hazard", tj. ryzyko podejmowania przez decydentów nieumocowanych na prawach własności decyzji (apropriacji) niezgodnych (w tym bardziej ryzykownych) z interesem (w tym akceptowalnym poziomem ryzyka) właścicieli umocowanych na prawach własności. W konsekwencji musi to prowadzić do spadku efektywności systemów społeczno-gospodarczych, bankructw firm, które nigdy nie powinny upaść, kryzysów w skali sektorów gospodarczych, krajów, a nawet kryzysów ogólnoświatowych(abstrakt oryginalny)
EN
The aim of the article is to answer the question: how to explain the situation, when many years of talented managers who have enormous knowledge and experience make decisions leading to the bankruptcy of the enterprise, the crisis of entire national economies and even regions or the entire economic world. The answer to this question requires not only an analysis taking into account the construction of specific institutional solutions, but also a deep transformation of the axioms of the mainstream economics paradigm. To this end, the article states: • analysis of (in)appriopriateness of assumption of the rationality of decisions made, • interpretation (extensions) of the claims of the new institutional economics, • presenting the stages of the evolution of institutional conditions for the exercise of ownership rights (making decisions on how to use scarce resources). The theorems presented in the article as well as formulated extensions to them together with the fact of the deepening incompleteness and non-inclusion of property rights are the cause of uncontrolled apriopriation. Mutual driving opportunistic opportunism, asymmetry of information and limited rationality enable (fuel) "moral hazard", i.e. the risk of decision-makers unowned on the rights of proprietary (incompatible) decisions (including more risky) with interest (including an acceptable level of risk) of owners authorized under the ownership rights. As a result, it has to lead to a decline in the efficiency of socio-economic systems, bankruptcies of companies that should never fail, crises in the scale of economic sectors, countries and even global crises(original abstract)