PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 26

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Slavic studies
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Władysław Kuraszkiewicz – uczony i nauczyciel
100%
Walczak B.
|
|
tom 25
|
nr 1
281-288
EN
The author presents the life and work of professor Władysław Kuraszkiewicz, especially pointing to his works concerning east Slavic languages and dialects, with a particular emphasis in Ukrainian. He also highlights studies of the history of Polish literary language, didactic and pedagogic presentation of professor Kuraszkiewicz as a creator of the Poznań school of historical linguistics.
2
Content available Łužisko-serbska bibliografija – jeje stawizny a přichod
100%
Šěn F.
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
|
2014
|
tom 49
99-107
EN
The first Sorbian bibliographic registers were compiled in the 18th century and also became a tool for the growing national­historical awareness of the Sorbian intelligentsia. In 1847, the society named Maćica Serbska was founded to promote scholarly and cultural discussions for a national-­cultural discourse. In this function, it also made publication activities possible. In addition, the society founded a central Sorbian library and recorded all new Sorbian-­language books in its journal. A genuine Sorbian bibliography was compiled by Jakub Wjacsławk in 1929 (re-­issued and supplemented in 1952). The Institute for Sorbian People Research, founded in Bautzen in 1951 (since 1992 called the Sorbian Institute) continued this work. Predominantly in five-­year intervals, altogether ten volumes of this bibliography were published in the period 1945–2005. Since 1986, this was done electronically, establishing a database, which has been made available on the website of the Sorbian Institute since 2003 and also forms part of the German-language virtual library Slavistik, the so called Slavistik-­Portal.
3
Content available Wspomnienie pośmiertne prof. zw. dr hab. Mieczysław Tanty (* 19. lipca 1928 – † 22. kwietnia 2015)
100%
Rubacha J.
|
|
tom 16
EN
Obituary – Professor Mieczysław Tanty (* 19 July 1928 - † 22 April 2015)This obituary outlines the professional career and work of the outstanding Polish historian and Slavic studies scholar, Professor Mieczysław Tanty (19.07.1928–22.04.2015). Wspomnienie pośmiertne – prof. zw. dr hab. Mieczysław Tanty (* 19 lipca 1928 – † 22 kwietnia 2015)Tekst wspomnienia przedstawia drogę naukową i dorobek wybitnego polskiego historyka i znawcy dziejów Słowiańszczyzny, prof. Mieczysława Tantego.
4
Content available remote Profesor Tadeusz Skulina – historyk języka i onomasta
88%
Pihan-Kijasowa A.
|
|
tom 25
|
nr 1
263-271
EN
Professor Tadeusz Skulina (1929–1992) was born in Katowice but from the Second World War he was connected with Great Poland. Also in Poznań, he studied Polish Studies and following his graduation became employed at Adam Mickiewicz University in Poznań where he completed the consecutive stages of his scholarly career. As a disciple of Professor Władysław Kuraszkiewicz he conducted research on the Polish language of the Old-Polish era and of the 16th century. His doctoral thesis (1964) was devoted to historical phonetics and historical dialectology but soon he changed his scholarly interests and entered the field of Slavic studies, especially East-Slavic languages. In his habilitation thesis he discussed the question of the Old-Ruthenian anthroponymy. This thesis, published in 1973, was the first original, so extensive and detailed thesis about the Old-Ruthenian names. As we know, in the period following the receipt of his habilitation degree Professor Tadeusz Skulina had plans to prepare a monograph about Polish feminine onomastics. He had pursued this for years, however, unfortunately, never managed to prepare a synthesis. He only left an unfinished editorial draft of this book. Apart from research activities, Professor Skulina was involved in didactics and also performed responsible administrative functions at the Institute of Polish Philology, was a member of numerous scholarly societies. For his achievements, he received many awards and honours. Professor Tadeusz Skulina died in 1992 after a long and emaciating illness. The scholarly achievements he has left inspire the successive generations of researchers. He also left unfinished written works and ideas which he never managed to realize.
5
Content available Sprawozdanie z konferencji Polyslav XVII (Kijów 11–14 września 2013 roku)
88%
Jankowiak M.
|
2014
|
nr 3
110-112
EN
The paper is a conference report. Young Slavists meet each other every year at the Polyslav conference. The previous meeting took place in Kiev and was organized by the Institute of Philology of the Taras Shevchenko National University in Kiev (Department of the Modern Ukrainian Language). Young linguists from 11 countries presented 68 reports associated with Slavic languages. The reports were related to almost all areas of linguistics.
PL
Tekst jest sprawozdaniem z konferencji. Młodzi slawiści co roku spotykają się na konferencji Polyslav. Ostatnia z nich została zorganizowana przez Instytut Filologii Państwowego Uniwersytetu Kijowskiego im. Tarasa Szewczenki (Katedra Współczesnego Języka Ukraińskiego) w Kijowie. Młodzi slawiści z 11 krajów zaprezentowali 68 referatów opisujących języki słowiańskie. Referaty dotyczyły prawie wszystkich dziedzin językoznawstwa.
6
Content available remote Slovanský přehled a historická slavistika
88%
Vlček R.
|
|
tom 101
|
nr 3
593-617
EN
The aim of this essay is to explain the significance of the Slavonic Review for the shaping and profiling of the field of historical Slavic studies. Historical Slavic studies is understood here in the sense of Slavonic studies that focus on the inception and development of the ideas of Pan-Slavism and inter- Slavic relations. At the same time, this field is complemented by the history of the field of Slavic studies itself, with which it shares many topical and methodological features. Both fields produce analytical work that is enriched with discussions of the broader contexts made possible by the more general approach.
7
Content available Wybór publikacji Hienadzia Cychuna wyrazem wszechstronności zainteresowań slawistycznych autora
88%
Kozłowska-Doda J.
|
|
tom 55
PL
Niniejsza publikacja stanowi recenzję monografii Hienadzia Cychuna pt. Прастора мовы. Моўныя сувязі. Гісторыя слоў: выбраныя працы [Przestrzeń języka. Związki językowe. Historia słów. Wybrane opracowania]. Recenzowana praca opisuje zagadnienia kontaktów językowych, socjolingwistyki, etymologii oraz terminologii. Dotyczy szeroko rozumianej slawistyki zarówno w aspekcie diachronicznym, jak i synchronicznym, ze szczególnym uwzględnieniem języka białoruskiego.
EN
This article is a review of Henadzʹ Tsykhun’s volume of selected studies entitled Prastora movy: Moŭnyia suviazi: Historyia sloŭ: vybranyia pratsy [Language Space, Language Connections, History of Words: Selected Studies]. The reviewed work describes issues of language contact, sociolinguistics, etymology and terminology. The volume concerns widely understood Slavic studies in both diachronic and synchronic aspects, with a special emphasis on the Belarusian language.
8
Content available Język staro-cerkiewno-słowiański: źródło inspiracji czy zbędny balast? O możliwościach wykorzystania gramatyki języka scs. w nauce współczesnych języków słowiańskich
88%
Fałowski P.
|
|
tom 58
PL
Celem artykułu było zbadanie statusu języka staro-cerkiewno-słowiańskiego w kontekście dzisiejszej dydaktyki akademickiej, szczególnie slawistycznej. Badania miały na celu sprawdzenie dwóch hipotez: a) kurs języka staro-cerkiewno-słowiańskiego jest przydatny w nauczaniu współczesnych języków słowiańskich, b) studenci studiów slawistycznych dostrzegają praktyczny wymiar kursu tego języka oraz powiązania języka staro-cerkiewno-słowiańskiego z innymi językami słowiańskimi. W toku analizy potwierdzone zostały obie hipotezy: udowodniono, że kurs języka staro-cerkiewno-słowiańskiego może mieć praktyczne zastosowanie, a dla większości studentów ten aspekt zajęć jest istotny. Wyniki przeprowadzonych badań mogą zostać wykorzystane do udoskonalenia kursu z gramatyki języka staro-cerkiewno-słowiańskiego: począwszy od korekty zapisów w sylabusach, aż po konkretne ćwiczenia w ramach zajęć ze studentami.
EN
The aim of this article was to investigate the status of the Old Church Slavonic language in the context of today’s academic didactics, especially in Slavic studies. The research aimed to test two hypotheses: (a) an Old Church Slavonic course is useful in the teaching of modern Slavic languages, (b) students of Slavic studies can see the practical dimension of a course in this language and the links between Old Church Slavonic and other Slavic languages. In the course of the analysis, both hypotheses were confirmed: it was proven that the Old Church Slavonic language course can have a practical application, and for most students this aspect of the course is important. The results of the study can be used to improve the course on the grammar of Old Church Slavonic: from the revision of the syllabus entries to specific exercises in classes with students.
9
Content available Ku pamięci. W 95. rocznicę urodzin prof. dra hab. Adama Supruna
88%
Kozhinowa A. , Rudenka A.
|
|
tom 58
PL
W artykule z okazji 95. rocznicy urodzin prof. Adama Supruna omówiono jego biografię, pracę zawodową i zainteresowania naukowe. Przedstawiono jego osiągnięcia i najważniejsze dzieła oraz szkołę naukową prof. Supruna.
EN
The article is dedicated to the memory of Professor Adam Suprun on the 95th anniversary of his birth. It provides a brief overview of his biography, scholarly activities and research interests, and presents his main works and his school of thought.
10
Content available Языковой ландшафт Закарпатской области как части Украины: понятие, проблемы и новые подходы
88%
Шилов В.
|
|
tom 58
PL
Zakarpacie to jeden z najbardziej interesujących regionów Ukrainy. Tylko w XX wieku znajdowało się w granicach sześciu różnych państw, co skutkowało częstymi zmianami priorytetów językowych w regionie. W rezultacie na terenie Zakarpacia można znaleźć napisy w języku ukraińskim, rosyjskim, węgierskim, angielskim, rumuńskim, czeskim oraz wielu innych. Dlatego uzasadnione jest przeprowadzenie analizy krajobrazu językowego tego regionu. Pojęcie „krajobrazu językowego” nie jest już nowe dla Ukrainy, a zwłaszcza dla Zakarpacia, co pozwala nam podkreślić zalety i wady wcześniejszych badań. Tekst został zilustrowany fotografiami wykonanymi przez autora artykułu na terenie obwodu zakarpackiego w Ukrainie.
EN
Transcarpathia (Zakarpattia) is one of the most interesting regions of Ukraine. It was part of at least six different states only in the twentieth century, and thus language priorities were subject to frequent changes. As a result, there are inscriptions in Ukrainian, Russian, Hungarian, English, Romanian, Czech and many other languages there today. This makes the linguistic landscape of Transcarpathia worth analysing. The concept of “linguistic landscape” is no longer new for Ukraine and for Transcarpathia in particular, which allows us to highlight the advantages and disadvantages of previous works on the topic. The article is illustrated with photographs taken by the author in the Transcarpathian region of Ukraine.
11
Content available Działalność czasopisma „Novorečje” na tle serbskich i polskich badań nad neologizmami
87%
Mirocha P.
|
|
nr 19
429-443
EN
The paper presents the activity of a new Serbian journal “Novorečje” dedicated exclusively to neologisms in language. Analyses disseminated in this periodical are discussed in the context of the approaches to new vocabulary elaborated in the framework of Serbian linguistics. Parallels and divergences with respect to Polish linguistic tradition are also presented. Finally, the paper tries to summarise main research tendencies represented by the authors publishing in the journal “Novorečje”: analyses of new feminatives, discussions on derivative mechanisms, neosemantisms, semantic drives, phraseological innovations, lexemes denoting new phenomena, as well as methodological problems.
12
Content available Сравнительный обзор индоевропейских культурно-цивилизационных истоков славянства
75%
Rostoszyńskij A.
|
2017
|
tom XIII
41-52
EN
This article takes a comparativistic approach to the manifestation of a common Indo-European heritage in the Slavic geo-culture, and the influences of this on the social structure of Slavic society and the religious dualism, or syncretism, characteristic to this community. In this social structure, the estate of the clergy is of special interest, and its use of the sacral liturgical Church-Slavonic language, commonly identified in popular literature with the Old Slavonic language as a pagan Old Bulgarian profane dialect. The article discusses the influence of Indo-European archetypes on the Slavic collective subconscious, and on the manifestation of these archetypes in public relations. Special attention is paid to different etymological aspects of the term “Slav”. The comparative-historical method allows for the recognition of the philosophical, linguistic and sociological aspects of the term, an especially, the idea of the term as a “socionym”, not only an ethnonym. In this context, the term “Slav” is regarded as a category of spiritual unity, more ethical than ethnic, based on the idea of the “second birth”.
PL
Artykuł dotyczy problemu indoeuropejskiego dziedzictwa geokultury Słowian. Historyczna spuścizna kultury Słowian, a także kultury europejskiej bierze swój początek z dwóch podstawowych źródeł: chrześcijańsko-semickiego i pogańskiego – indoeuropejskiego. Chrześcijańska tradycja strzeżona jest przez Kościół dwa tysiące lat. Indoeuropejskie korzenie badane są od niedawna. Rozważając problem wspólnoty słowiańskiej, należy zwrócić uwagę na ponadnarodowy charakter terminu „słowiaństwo”. Można sformułować tezę, że sekularyzacja pojęć, będąca rezultatem rozwoju świeckich języków literackich, a także konfrontacji duchowej i świeckiej tradycji, odcisnęła swoje piętno na terminie „Słowienie – Słowianie”, stworzyła podstawę pod sformułowanie „nowej mitologii”. Dla tworzenia mitów niezbędne jest, by niektóre rzeczowniki i sformułowania zagubiły swój pierwotny sens.
13
Content available Przekraczając studia „europejskie” i „słowiańskie”. Czy badania dotyczące Ukrainy mogą odmienić te dziedziny?
75%
Dudko O.
|
|
nr 4
127-135
EN
The invasion of Russian troops into Ukraine brought the country into the spotlight of both public opinion and academic circles. The fact that it did not fall within a few days of the massive Russian attack surprised the international community and forced it to ask a fundamental question: what is Ukraine? Of course, both the Orange Revolution and the Revolution of Dignity attracted worldwide attention. For the "West", however, Ukraine was still an "unexpected nation" that seemed to exist only for those brief moments of presence in the global media. In fact, the entire region between Western Europe and Russia remains understudied by Western scholars and objectified in the media covering international affairs. However, the Russian attack in February 2022, which received wide political and media coverage, means that the importance of this region can no longer be ignored. The Kremlin's attempt to take over Ukraine has raised a broader and perhaps even more fundamental question, namely how to conceptualize issues related to the area in question.
PL
Inwazja wojsk rosyjskich na Ukrainę spowodowała, iż kraj ten znalazł się w centrum zainteresowania zarówno opinii publicznej, jak i środowisk akademickich. Fakt, że nie upadł on w ciągu kilku dni po zmasowanym ataku Rosjan zaskoczył międzynarodową społeczność i zmusił do postawienia zasadniczego pytania: czym jest Ukraina? Oczywiście Pomarańczowa Rewolucja, jak i Rewolucja Godności, przyciągnęły uwagę całego świata. Dla „Zachodu” Ukraina wciąż jednak była „nieoczekiwanym narodem”, który zdawał się istnieć tylko przez owe krótkie chwile obecności w globalnych mediach. W rzeczywistości, cały region znajdujący się pomiędzy Europą Zachodnią a Rosją, pozostaje niedostatecznie zbadany przez zachodnich uczonych oraz zobiektywizowany w mediach zajmujących się sprawami międzynarodowymi. Niemniej, odbijająca się szerokim echem politycznym i medialnym rosyjska napaść w lutym 2022 roku sprawiła, że nie można już dłużej ignorować znaczenia tego regionu. Próba opanowania Ukrainy przez Kreml wywołała zarazem szersze i być może nawet bardziej fundamentalne pytanie, mianowicie o to, w jaki sposób kwestie związane z rzeczonym obszarem konceptualizować.
14
Content available К изучению названий внебрачного ребенка в старославянском и чешском языках
75%
Janyšková I.
|
2021
|
tom 56
PL
Niniejszy artykuł jest poświęcony nazwom używanym na określenie dziecka z nieprawego łoża w języku staro‑cerkiewno‑słowiańskim i czeskim. Przedstawia nazwy czeskie (zwłaszcza formy dialektalne), z których wiele jak dotąd nie pojawiło się w pracach poświęconych tej tematyce, oraz wyjaśnia ich motywację semantyczną i etymologię.
EN
This article is devoted to designations for an illegitimate child in Old Church Slavonic and in Czech. The study presents Czech expressions (especially dialectal), many of which have not as yet been mentioned in works dealing with this topic, and explains their semantic motivation and etymology.
15
Content available George Y. Shevelovʼs Contribution to Slavic Historical-Comparative Linguistics with a Focus on Language Contact: Remarks on "A Prehistory of Slavic"
75%
Boček V.
|
|
tom 57
PL
Z okazji 20. rocznicy śmierci ukraińskiego językoznawcy Jurija Szewelowa niniejszy artykuł podejmuje próbę oceny jego wkładu w językoznawstwo historyczno-porównawcze. Komentując jego kluczowe dzieło A Prehistory of Slavic: The Historical Phonology of Common Slavic (1964/1965), skupiamy się głównie na tym, jak Szewelow rozumiał rolę kontaktu językowego w rozwoju języków w ogóle, a w rozwoju fonologicznym języka prasłowiańskiego w szczególności. Jego podejście jest analizowane za pomocą naszej koncepcji językoznawstwa historyczno-porównawczego, która obejmuje paradygmaty: konwencjonalistyczny, rewizjonistyczny i rewolucyjny w języku.
EN
On the occasion of the 20th anniversary of the death of the Ukrainian linguist G. Y. Shevelov, this article attempts to evaluate his contribution to historical-comparative linguistics. Commenting on his pivotal work A Prehistory of Slavic: The Historical Phonology of Common Slavic (1964/1965), we mainly focus on how Shevelov understood the role of language contact in the development of languages in general and in the phonological development of Common Slavic in particular. His approach is analyzed with the help of our concept of paradigms of historical-comparative linguistics, working with the conventionalist, revisionist, and revolutionary paradigms.  
16
Content available Sprawozdanie z konferencji naukowej „Метамови словникiв рiзних типiв: будова та застосування” (5–6 czerwca 2018, Kijów)
75%
Kowalski P.
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
|
2019
|
tom 54
EN
“Metalanguages of Dictionaries of Various Types: Construction and Application” (Kiev, 5–6 June 2018): A Conference ReportThis article is a report from an international academic conference held on 5–6 June 2018 in Kiev, organised by the Institute of the Ukrainian Language, National Academy of Sciences of Ukraine. The event was entitled “Metalanguages of dictionaries of various types: Construction and application” and was devoted to the methodology of developing different types of dictionaries and metalanguages used in Slavic and non-Slavic lexicography.Sprawozdanie z konferencji naukowej „Метамови словникiв рiзних типiв: будова та застосування” (5–6 czerwca 2018, Kijów)Artykuł stanowi sprawozdanie z odbywającej się w dniach 5–6 czerwca 2018 roku w Kijowie konferencji „Metajęzyki słowników różnych typów: budowa i zastosowanie”, której organizatorem był Instytut Języka Ukraińskiego Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Omówiono referaty uczestników dotyczące opracowywania różnego typu słowników i metajęzyków w słowiańskiej i niesłowiańskiej leksykografii.
17
Content available Polskie i czarnogórskie spiranty ś i ź
63%
Bońkowski R.
|
|
nr 2
271-279
EN
Montenegro’s independence in 2006 and the introduction of Montenegrin as an official language in the Republic of Montenegro paved the way for institutional ized normative work on the Montenegrin language, in which the phonemes ś and ź officially appeared as full-fledged. Thus, the official Montenegrin language is the only South Slavic language and the third, next to Polish and Lower Sorbian, to have in its phonemic stock the soft spirants analyzed in the paper. The purpose of this analysis is to present and compare Polish and Montenegrin spirants ś and ź in terms of genetic description and their contemporary status. Such a comparison does not ignore dialectal contexts.
18
Content available Between the East and the West: The Serbian language through the eyes of Japanese and Serbian researchers
63%
Grygiel M.
|
|
nr LXVIII
19
Content available Profesor Władysław Lubaś (1932–2014)
63%
Skudrzyk A.
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
|
2014
|
tom 49
10-12
20
Content available Profesor Roman Laskowski (1936–2014)
63%
Bobrowski I.
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
|
2014
|
tom 49
6-9
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.