Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Migrants’ Leisure with the Example of Poles in Brno

100%

Maurer J.

|

nr 2

94 - 102

EN

The article focusses on the analysis of migrants’ leisure activities with the example of Polish minority in Brno. Based on participant observation and interviews with Polish migrants who spent at least one year in Brno, it is possible to reveal the diversity in leisure activities as well as common trends occurring during free time. Migrants’ understanding of free time in their new destination is encumbered by the context of the place of origin and the customs formed there. The analysis of migrants’ leisure activities shows the level of migrants’ integration and their interest in active participation in the life in their new environment. During their free time, they maintain contacts with their country of origin – family, friends, and cultural background. Migrants’ specific habitus is created, which can be implemented due to their stay “here” and “there” (most migrants use their free time to travel home), and the trans-national identity is constructed. Free time also becomes a space for more or less official meetings of Poles within their own language and ethnic group.

2

Polacy w Azji Centralnej. Analiza czynników kształtujących zesłańczą zbiorowość i jej stan obecny

86%

Gawęcki M.

|

nr 2(34)

85-105

EN

The aim of this paper is to explore the issue of Polish communities in Central Asia. The first part of the article provides some basic historical and socio‑demographic characteristics of Poles and people of Polish descent in this region. Next, the author discusses the characteristics and living conditions in subsequent eras (deportation and war time, post‑war Stalinist period, Khrushchev’s and Brezhnev’s rule, perestroika). The final section examines the situation of Poles in the newly independent post‑Soviet states. Moreover, the author looks at the issue of ties between Poles and their motherland, particularly in the context of migration/repatriation to Poland.

3

Uwagi o języku Elementarza Henryka Balka i Zofii Charszewskiej z 1940 roku jako przyczynek do badań polskojęzycznych podręczników w Związku Radzieckim

86%

Graczykowska T.

|

nr 14

179-194

EN

The aim of this paper is to present a new object of linguistic research, namely the entirety of publishing activities (mainly textbooks) intended for the Polish minority living in the USSR. This paper is divided into two parts. In the first section, the author shows the historic and political kontext of this publishing activity for Polish citizen speaking Polish in the interwar period. Thanks to autonomy, there appeared the possibility of education in Polish and publishing of textbooks for the Polish education, which was a part of the Soviet Union’s schooling system – the most important tools for the indoctrination and sovietisation of all nationalities, including the Polish minority. The second part presents the textbook entitled Elementarz by Balk and Charszewska, published in Moscow in 1940 and intended for learning Polish to children starting primary school education. The paper focused on the description of how propaganda and ideology were implemented in the Polish-language textbooks (eg. portraits of Stalin, Lenin, short readings contained difficult, clearly political context for young children). In the second part some distinctive features in the field of syntax, inflexion and lexis found in Elementarz are also presented. Analysis shows that deviations from the general Polish are not numerous (only 12 items). Most of them represents sovietisms – lexems denoting new objects and phenomena of Soviet reality, mainly borrowed from Russian (eg. kołchoz, szturmowo).

4

Bariery w komunikacji społecznej pomiędzy Anglikami a mniejszością polską w Hertfordshire

72%

Kula A.

|

nr 2(101)

145-156

PL

Niniejsza praca przedstawia problematykę komunikacji pomiędzy członkami dwóch grup społecznych – rodowitymi Anglikami i polskimi emigrantami. Przybliżono pojęcia komunikacji i ich barier. Zdefiniowano mniejszość polską i opisano paradygmat interakcjonizmu symbolicznego wraz z teorią ugruntowaną. Zbadano istnienie korelacji między poziomem uprzedzeń a komunikacją, a także pomiędzy poziomem zdolności językowych i ponownie komunikacją. Użyto w tym celu triangulacji metod ankiety, wywiadu i obserwacji. Próbę badawczą odnaleziono metodą kuli śnieżnej i zbadano respondentów w zróżnicowanym wieku z klasy średniej. Nieproporcjonalnie duża ilość angielskich respondentów wykazała się wysokim poziomem tolerancji. Ostatecznie nie stwierdzono korelacji pomiędzy uprzedzeniami a komunikacją ani pomiędzy poziomem znajomości języka i komunikacją.

EN

This article presents the barriers of communication between members of two social groups - native Englishmen and Polish emigrants. The concepts of communication and their barriers were introduced. The Polish minority was defined, and the paradigm of symbolic interactionism was described, along with the grounded theory. The correlation between the level of prejudice and communication was investigated, as well as between the level of language skills and communication again. For this purpose, the triangulation of survey, interview and observation methods was used. The research sample was found using the snowball sampling and middle-class respondents of various ages have been surveyed. A disproportionately large number of English respondents have showed a high level of tolerance. Ultimately, correlation between prejudice and communication, nor between language proficiency and communication have not been found.

5

Polski Teatr Ludowy we Lwowie – fenomen radzieckich czasów

72%

Sawicz A.

|

nr 1

116-135

EN

The Polish People's Theater in Lviv is an extraordinary stage in many respects. It was founded in the Ukrainian Soviet Socialist Republic in 1958 by a retired Polish language teacher, Piotr Hausvater. He gathered around him a group of enthusiasts, amateurs who over the years managed to create a team that played not only in the Soviet Union, but also outside its borders. There were no professionals among the actors, but the Theater reached a fully professional level and won numerous awards, presenting plays in Polish in the difficult conditions of a totalitarian state. Pupils, students, workers, engineers, teachers and intellectuals - all devoted their private time to create art for charity. The effect of their work was for many Poles in the USSR the only contact with their native language. It was also a way to become acquainted with the cultural heritage of the country with which they still felt a bond. Interestingly, the band was made up not only of people with Polish roots, but also Ukrainians and Russians. It was the Russian artist Valery Bortyakov who managed the Theater after its director, Zbigniew Chrzanowski, had to leave the Soviet Union due to repressions for laying flowers at the monument to Adam Mickiewicz in Lviv. The theater managed to survive the communist repressions and successfully operates to this day, in free Ukraine.

PL

Polski Teatr Ludowy we Lwowie to scena pod wieloma względami niezwykła. Powstał w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej w 1958 r., a założył go emerytowany nauczyciel języka polskiego Piotr Hausvater. Zebrał on wokół siebie grupę pasjonatów, amatorów, którym przez kolejne lata udało się stworzyć zespół dający przedstawienia nie tylko w Związku Radzieckim, ale też poza jego granicami. Wśród aktorów nie było profesjonalistów, ale Teatr osiągnął w pełni profesjonalny poziom i zdobywał liczne nagrody, prezentując w trudnych warunkach państwa totalitarnego sztuki w języku polskim. Uczniowie, studenci, robotnicy, inżynierowie, nauczyciele i intelektualiści – wszyscy poświęcali swój prywatny czas, by charytatywnie tworzyć sztukę. Efekt ich pracy był dla wielu Polaków w ZSRR jedynym kontaktem z ojczystym językiem. Był to też sposób, by zapoznać się z dorobkiem kulturalnym kraju, z którym wciąż czuli więź. Co ciekawe, zespół tworzyli nie tylko ludzie o polskich korzeniach, ale także Ukraińcy i Rosjanie. To rosyjski artysta Walery Bortiakow kierował Teatrem Ludowym po tym, jak jego dyrektor, Zbigniew Chrzanowski, musiał wyjechać ze Związku Radzieckiego w związku z represjami za złożenie kwiatów pod pomnikiem Adama Mickiewicza we Lwowie. Teatrowi udało się przetrwać komunistyczne represje i z powodzeniem działa do dziś, w wolnej Ukrainie.

6

Język polski w krajobrazie językowym Wilna

72%

Geben K.

|

tom 46

PL

Celem artykułu jest analiza użycia polskich znaków językowych w przestrzeni publicznej w Wilnie i znalezienie odpowiedzi na pytanie, jakie są przyczyny obecności lub nieobecności języka polskiego w krajobrazie językowym Wilna w roku 2022. Przedmiotem badań są napisy w języku polskim znalezione w przestrzeni publicznej na Starówce wileńskiej. W wyniku eksploracji prowadzonej od grudnia 2021 do maja 2022 roku zgromadzono 52 zdjęcia napisów, na których występuje język polski. Znaki zostały zanalizowane metodą przyjętą w badaniach krajobrazu językowego, podzielono je według specyfiki językowej na znaki: (1) jednojęzyczne, (2) polifoniczne oraz (3) mieszane. Ponadto podzielono znaki na publiczne i prywatne. Specyfiką funkcjonowania języka polskiego w Wilnie jest jego forma mówiona, mieszkańców cechuje wielojęzyczność oraz naprzemienne użycie kilku języków. Chęć pozostania anonimowym, przypisania siebie do większości społeczeństwa mówiącej bardziej prestiżowym językiem wpływa na to, że nie powstają napisy nieformalne (np. graffiti) w języku polskim. Tablice informacyjne w innych językach niż litewski nie są postrzegane przez respondentów jako konieczne, w dodatku ich instalowanie skutecznie jest hamowane przez system kar administracyjnych.

EN

The aim of this article is to analyse the use of Polish-language signs in public space in Vilnius and to identify the reasons for the presence or, conversely, absence of Polish in the linguistic landscape of Vilnius in 2022. The subject of the study is inscriptions in Polish found in public space in the Old Town in Vilnius. As a result of the exploration carried out from December 2021 to May 2022, 52 photos of inscriptions in Polish were taken. The signs were analysed using the method adopted in the study of the linguistic landscape. They were classified according to their linguistic specificity into (1) monolingual, (2) polyphonic and (3) mixed signs. Apart from this, they were also classified into public and private ones. The specificity of the functioning of the Polish language in Vilnius is that it functions in speech rather than writing. Poles from Vilnius are multilingual and use several languages alternately. The willingness to remain anonymous by assigning oneself to the majority of society speaking a more prestigious language means that informal inscriptions (e.g. graffiti) are not created in Polish. Information signs in languages other than Lithuanian are not seen by the respondents as necessary, and their installation is effectively hampered by the system of administrative penalties.

7

Polityka językowa na Białorusi oraz jej wpływ na sytuację filologii polskiej jako obcej na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym w Mińsku

72%

Jasińska-Grabowska E.

|

nr 10

61-77

EN

Teaching Polish as a foreign language has a long tradition both at home and abroad. At present in Belarus, one can talk of a longer crisis in Polonistic studies due to the strong political context. The main topic of this article is a review of Polish language policy and an overview of the current socio-demographic situation of the Polish minority living in Belarus based on the census data conducted in 2019.

PL

Nauczanie języka polskiego jako obcego ma długoletnią tradycję zarówno w kraju, jak i za granicą. W obecnym czasie na Białorusi można mówić o dłuższym kryzysie studiów polonistycznych z uwagi na silny kontekst polityczny. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie polityki językowej oraz jej wpływu na obecną sytuację społeczno-demograficzną mniejszości polskiej mieszkającej na Białorusi w oparciu o dane spisu powszechnego przeprowadzonego w 2019 roku.

8

Zwierciadło niedoskonałe. O wizerunku polskiej diaspory z Nord-Pas-de-Calais na łamach „Echo de la Polonia” 1998–2018

51%

Pugacewicz I. H.

|

2018

|

nr 4 (75)

47-59

PL

Na tle najnowszych losów polskiej emigracji z północnej Francji scharakteryzowano jej wiodący periodyk „Echo de la Polonia”. Z zastosowaniem metody prasoznawczej przeanalizowano zawartość treściową pisma w kontekście utrzymania polonijnej spójności i tożsamości narodowej. Zaprezentowano okoliczności powstania, ewolucję i samą zawartość gazety oraz środowisko wokół niej skupione. Ukazano zarówno ważność, jak i nieprzystawalność treści w stosunku do rzeczywistych problemów emigracji. Podkreślono jej sukcesy i porażki oraz kluczową rolę periodyku w utrzymaniu polonijnej jedności i rejestracji dziedzictwa emigracyjnego.

EN

The article examines the newspaper “Echo de la Polonia” with a reference to the latest fate of the Polish emigration from Northern France. Through a case study approach and content analysis of the magazine the study looks at maintaining cohesion and national identity of Polish citizens abroad. The paper presents the origins and evolution of the magazine and dynamic changes in economy, society, and so on. It also aims at presenting the essence of Polish life in exile, some successes and failures, as well as the key role of the magazine in maintaining the Polish identity and emigration heritage.