Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 18

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Polish Historical School in Economy
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
XX
Omówiono poglądy ekonomiczne Stanisława Głąbińskiego prezentowane w jego dziełach, a w szczególności ideę narodową.
EN
Stanisław Głąbiński, a leading representative of the Polish historical school of economic thought, continues the traditions of the national school. He refers to the output of F. Skarbek and J. Supiński and, like them, he bases the economic theory and the problems of economic policy on the national idea. He creates a system of the national economics. The nation is a subject and purpose of the social economy, it is an everlasting value ensuring stability and continuity for the economic life. Głąbiński replaces the conception of an economic man with the principle of the national interest. He does not reject deduction but supplements it with historical and institutional studies. Politically linked with the National Democracy, he supported its economic programme based on nationalistic and autarkical policies. He drew attention to the need for financial and economic reforms.(original abstract)
XX
Autorka omówiła poglądy ekonomiczne Leona Bilińskiego, przedstawiciela lwowskiej szkoły historycznej, który jednak uniknął jej jednostronności, kładąc nacisk na teorię ekonomii.
EN
The author analyzes the scientific output of Leon Biliński, professor of the Lwów University, the leading representative of the historical school in economic sciences. His conceptions are a continuation of the work of the Polish economists Fryderyk Skarbek and Józef Supiński. In his analyses the deductive element is complemented with historical and institutional studies. He acknowledges the nomothetic nature of economic sciences and demonstrates a relative character of economic laws. Leon Bielicki was also an outstanding expert in finances. Appointed the minister of finance in the Austrian Government, he carried out a reform of direct taxation. In The Polish Second Republic he contributed to the better organization of public finances. (original abstract)
XX
W artykule przedstawiono sylwetkę Stanisława Głąbińskiego - czołowego przedstawiciela kierunku historycznego na Uniwersytecie Lwowskim. W pracy zaprezentowano główne założenia metodologiczne szkoły historycznej, oraz przeanalizowano dorobek Stanisława Głąbińskiego - reprezentanta młodszej szkoły historycznej.
EN
This article analyses the views of Stanisław Gląbiński as the leading representative of the historical school. Głąbiński embraced the views of the younger German historical school. While supporting the methodological approach of Gustav von Schmoller, he criticized adherents of the psychological school. Hę opposed both the overuse of the deductive method in economic research as well as the explanation of individual economic behaviour exclusive]y in terms of the good-management principle and the homo oeconomicus premise. In Głąbiński's opinion, it was essential to conduct historical research taking into account the socio-economic conditions of a given nation, and that theoretical studies should precede such research. (original abstract)
XX
Przedstawiono genezę powstania idei gospodarstwa narodowego, jej najwybitniejszych przedstawicieli (F. Skarbek i J. Supiński), oraz kontynuatorów w polskiej szkole historycznej (l.Biliński, S.Głąbiński, W. Ochenkowski, S. Grabski, R.Rybarski, L.W. Biegeleisen).
EN
The author traces the origin of the idea of the national economy back to the views of the national school - F.Skarbek and J.Supiński. Both economists departed from the universalism of the classical school and imparted a national character to the science of economics. Their successors, the creators of the historical scool in the economy L.Biliński and W. Ochenkowski among others, picked up the idea of the national economy and carried out a critical assesment of the assumption of the Austrian School. The representatives of this trend in the economy in the inter-war period, who inclued among others S.Grabski and T.Brzeski, aimed at the broadening of the scope of the research of the economy in such a way as to embrace classifications and statements of sociology and social psychology.
XX
Drugim równoległym do nurtu subiektywistyczno-marginalistycznego kierunkiem w myśli ekonomicznej był historyzm. Narodził się w Niemczech z rozwijanych od początku XIX w. do lat 40. nurtów społecznych: romantycznego i narodowego. Na ich bazie powstała najpierw starsza, a następnie młodsza szkoła historyczna. Genezy niemieckiej szkoły historycznej należy szukać w sytuacji ekonomiczno-społecznej, jaka występowała w XIX w. na obszarze tego państwa. "W Niemczech prąd socjologiczny wypłynął z różnych, choć zbliżonych do siebie źródeł. Hegla pojmowanie dziejów jako urzeczywistnienia absolutu w ludzkości oraz obiektywne znaczenie, przypisywane przezeń każdemu kompleksowi dziejowemu jako logicznie koniecznemu szczeblowi tego urzeczywistnienia, zawierały oczywiście pierwiastki, które mogły się rozwinąć w pogląd na świat O charakterze częściowo historycznym, częściowo socjologicznym, skoro tylko ukształtowało się należycie pojęcie społeczeństwa". Połączenie rozważań socjologicznych Fichtego, Hegla i Schellinga dotyczących roli społeczeństwa, wzrastający nacjonalizm i odmienność ustroju społeczno-politycznego Niemiec stanowiły dogodne warunki do budowy własnej, odrębnej szkoły naukowej. Wskazuje się także, że powstanie tej szkoły to odpowiedź na ekonomię klasyczną. Poglądy stanowiły zarówno opozycję wobec utylitarystyczno-indywidualnej filozofii angielskiej, jak również wobec badań ekonomicznych (angielskich i francuskich), gdzie dominowały abstrakcja i uogólnienia. (fragment tekstu)
|
|
nr nr 6
363-373
XX
Reprezentanci szkoły historycznej okresu międzywojennego, podobnie jak ich poprzednicy, zespalają koncepcje teoretyczne z całokształtem zagadnień ekonomiczno-społecznych. Teorie ekonomiczne opierają nie tylko na analizie zjawisk gospodarczych, ale i na realizowanym systemie wartości moralnych i kulturowych, socjologii i polityce, określających warunki życia społeczeństwa. Podejmują problemy gospodarcze i społeczne II Rzeczypospolitej. Ich prace mają nie tylko znaczenie historyczne, ale są źródłem ważnych informacji dla współczesnych badaczy. Na szczególną uwagę zasługują prace W. Grabskiego o rolnictwie, R. Rybarskiego o polityce gospodarczej i finansowej państwa oraz Z. Daszyńskiej-Golińskiej o problemach demograficznych. T. Brzeski i R. Rybarski prowadzą nowotarskie badania z zakresu psychologii społeczno-gospodarczej, starają się w ten sposób ściślej powiązać teorię z rzeczywistością. W rozważaniach A. Kostaneckiego podstawą postępu społecznego jest odrodzenie wartości etycznych. W pracach L.W. Biegeleisena ważnym elementem analizy stają się czynniki socjologiczno-teleologiczne. Jego modelowe systemy gospodarcze oparte są na założeniu o konieczności prowadzenia przez państwo planowej polityki ekonomicznej. (fragment tekstu)
EN
The author presents the establishment and development of the Polish historical school and its contribution to the development of the theory of economics. The historical school was based on the ideological foundation of the national school whose representatives, F. Skarbek and J. Supiński, departed from the universalism of the classical school in favour of the national characteristics of economics. Their "organic work" programme aimed to regain national independence. The achievements of the leading representatives of the inter-war period historical school including S. Grabski, W. Grabski, R. Rybárski and T. Brzeski are based on a number of innovative ideas related to the reliance of theoretical research on historical analyses, the criticism of the theoretical and cognitive skepticism of the German school, the inclusion of social psychology in economics and the combining of theoretical considerations with economic and social policy problems. (original abstract)
XX
W artykule przedstawiono sylwetkę Stanisława Grabskiego ekonomisty i polityka przełomu XIX i XX wieku. Omówiono jego poglądy ekonomiczne. Zwrócono uwagę na fakt, że był efektywnym działaczem politycznym, człowiekiem który wyraźnie dostrzegał potrzebę reform polskiej gospodarki.
EN
This article discusses Stanisław Grabski, one of the leading politicians and economists of the Second Republic. His political views, after a brief socialist episode, were essentially nationalist. As a National Democracy Party activist, he held on numerous occasions the post of Minister for Religious Minorities and Public Education. Twice was he charged with the task of negotiating Poland s borders - the eastern border during peace talks with the Soviet Union in Riga, and the western border at the Potsdam conference. As an economist, Grabski was linked to the historical school, although he questioned some of its methodological assumptions on the non-existence of economic laws. He also disagreed with the classical school`s concept of homo oeconomicus. In his works, he accentuated the social character of the economy, which enables him to be classified as a representative of the sociological school. (original abstract)
XX
Omówiono w jaki sposób i w jakim zakresie środowisko przyrodnicze (przyroda) znalazło odzwierciedlenie w rozwijanej przez przedstawicieli szkoły historycznej teorii ekonomii i w analizach historyczno-gospodarczych. (fragment tekstu)
EN
The article has presented the ideas of Historical School on the role of natural environment in the economic processes and in the economic growth. There are ideas which were developing in the Old- and New Historical School and were very important for the theory of economics, environmental economics and economic geography. (original abstract)
XX
Praca naukowa, podobnie jak działalność gospodarcza i polityczna, należy do tych obszarów aktywności, które wymagają permanentnego dokonywania wyborów. Potwierdza to przedstawiony przypadek W.M. Zawadzkiego. W młodości, mimo braku doświadczenia, wybrał - po wielu latach poszukiwań - właściwy kierunek studiów, a później obszar zainteresowań w ramach uprawianej nauki. Prowadzenie badań w zakresie ekonomii matematycznej przyniosło W.M. Zawadzkiemu międzynarodowy rozgłos. Uczony ten wskazywał, że wykorzystanie metod matematycznych umożliwiło odkrycie współzależności zjawisk gospodarczych, stworzenie teorii ogólnej równowagi ekonomicznej oraz wyrugowanie z ekonomii teorii wartości. Swoimi rozważaniami przyczynił się do rozwoju powszechnej myśli ekonomicznej. Mimo międzynarodowego uznania w późniejszym okresie oddalił się od szkoły lozańskiej. W dojrzałym wieku, będąc już wybitnym teoretykiem ekonomii, został zaangażowany do działalności gospodarczej i politycznej. (fragment tekstu)
PL
Opóźnienie gospodarcze i rozbicie terytorialne Niemiec w pierwszych dziesięcioleciach XIX w. zaważyły na dziewiętnastowiecznej niemieckiej myśli ekonomicznej. Przedstawiciele młodszej szkoły historycznej: Max Weber, Werner Sombart czy Gustav von Schmoller, wychodzili z negacji angielsko-francuskiej ekonomii klasycznej, przy czym wyjątkowo krytycznie oceniali jej dorobek w zakresie miejsca państwa w sferze ekonomicznej. Według przedstawicieli młodszej szkoły historycznej państwo nie tylko wspierało rodzimą produkcję, ale także roztaczało opiekę nad każdą jednostką oraz ułatwiało dostęp do dóbr społecznie pożądanych.
EN
The underdevelopment of Germany and its territorial division in the first decades of the 19th century influenced 19th century theory in this country, also the role of the state in the economy. The representatives of the younger historical school: Max Weber, Werner Sombart and Gustav von Schmoller negated English and French classical economy. Moreover, they were extremely critical about its views on the role of the state in the economic sphere. According to the representatives of the younger historical school, the state was supposed not only to support domestic production, but also provide care of every single human being and ease the access to socially desirable goods.
12
Content available remote Państwo w gospodarce - poglądy przedstawicieli Młodszej Szkoły Historycznej
63%
XX
Opóźnienie gospodarcze i rozbicie terytorialne Niemiec w pierwszych dziesięcioleciach XIX w. zaważyły na dziewiętnastowiecznej niemieckiej myśli ekonomicznej. Przedstawiciele młodszej szkoły historycznej: Max Weber, Werner Sombart czy Gustav von Schmoller, wychodzili z negacji angielsko-francuskiej ekonomii klasycznej, przy czym wyjątkowo krytycznie oceniali jej dorobek w zakresie miejsca państwa w sferze ekonomicznej. Według przedstawicieli młodszej szkoły historycznej państwo nie tylko wspierało rodzimą produkcję, ale także roztaczało opiekę nad każdą jednostką oraz ułatwiało dostęp do dóbr społecznie pożądanych.(abstrakt oryginalny)
EN
The underdevelopment of Germany and its territorial division in the first decades of the 19th century influenced 19th century theory in this country, also the role of the state in the economy. The representatives of the younger historical school: Max Weber, Werner Sombart and Gustav von Schmoller negated English and French classical economy. Moreover, they were extremely critical about its views on the role of the state in the economic sphere. According to the representatives of the younger historical school, the state was supposed not only to support domestic production, but also provide care of every single human being and ease the access to socially desirable goods.(original abstract)
XX
Głównymi ośrodkami polskiej myśli ekonomicznej w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości były Kraków i Lwów. Znaczenie tych ośrodków akademickich wynikało z korzystnych warunków występujących w zaborze austriackim, które umożliwiały polonizację Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Formująca się na tych uczelniach ekonomia odpowiadała na myśl zachodnioeuropejską, przy czym posiadała własną metodologię i oryginalny sposób rozwiązywania zasadniczych problemów społeczno-ekonomicznych odradzającego się państwa polskiego. Istotne było także znaczenie Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, późniejszej Akademii Umiejętności, która wydawała opracowania i analizy pod redakcją Adama Krzyżanowskiego. Poza starymi ośrodkami uniwersyteckimi w II Rzeczypospolitej rodziły się nowe centra wiedzy ekonomicznej w Krakowie, Poznaniu i Lwowie. Do głównych placówek naukowych tego okresu należy zaliczyć: Instytut Gospodarstwa Społecznego, Instytut Badania Koniunktur Gospodarczych i Cen oraz Główny Urząd Statystyczny. Popularne wtedy czasopisma to m.in. "Ekonomista" (Warszawa), "Przegląd Ekonomiczny" (Lwów) "Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne" (Kraków), "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" (Poznań). Do znaczących ekonomistów tego okresu należy zaliczyć Adama Krzyżanowskiego, Oskara Langego, Michała Kaleckiego oraz Władysława Zawadzkiego.(abstrakt oryginalny)
EN
In the first years after regaining independence, the main centers of Polish economic thought were Kraków and Lviv. The significance of these academic centers was due to the favorable conditions in the Austrian Partition, which enabled the Polonization of the Jagiellonian University and the Jan Kazimierz University in Lviv. The economics formed at these universities responded to Western European thought, but had its own methodology and an original way of solving the fundamental socio-economic problems of the reviving Polish state. The significance of the Krakow Scientific Society, later the Akademia Umiejętności, was also significant, as it published studies and analyzes edited by Adam Krzyżanowski. In addition to the old university centers in the Second Polish Republic, new centers of economic knowledge were born in Kraków, Poznań and Lviv. The main scientific institutions of this period include: Institute of Social Economy, Institute for Economic Condition and Prices Research and the Central Statistical Office. Popular journals at the time include "Ekonomista" (Warsaw), "Przegląd Ekonomiczny" (Lviv) "Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne" (Krakow), "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" (Poznań). Important economists of this period include Adam Krzyżanowski, Oskar Lange, Michał Kalecki and Władysław Zawadzki.(original abstract)
XX
Polska szkoła historyczna w ekonomii wyrosła na tradycjach szkoły narodowej, której początki sięgają pierwszej połowy XIX wieku. Autorka ukazała poglądy głównych przedstawicieli nurtu historycznego i na tej podstawie wyodrębniła 5 cech charakterystycznych dla polskiej szkoły historycznej: oparcie badań teoretycznych na analizach historycznych, odrzucenie sceptycyzmu teoriopoznawczego szkoły niemieckiej, odejście od rozumowania generalizującego wyrażające się w rozwoju idei gospodarstwa narodowego, poszerzenie ekonomii o psychologię społeczną, łączenie rozważań teoretycznych z problemami polityki społecznej i gospodarczej. Zarysowała sytuację Polski okresu II Rzeczpospolitej, zwracając uwagę na koncepcje reformatorskie tego okresu, propagowane przez przedstawicieli tej szkoły. Badaniami objęto okres od początku XIX w. do wybuchu II wojny światowej i prowadzono je w ramach głównych ośrodków ekonomii akademickiej w kraju, działających w dobie rozbiorów, jak i w ośrodkach uniwersyteckich II Rzeczpospolitej po 1918 roku.
XX
Praca została podzielona na dwie części. Pierwsza prezentuje dorobek angielskiej i francuskiej ekonomii klasycznej uwzględniający podłoże społeczno-ekonomiczne, a także filozoficzne tego kierunku. Zapoznanie się z poglądami zachodnich ekonomistów szkoły klasycznej pozwoli lepiej zrozumieć osiągnięcia rodzimych klasyków. Druga, właściwa część, stanowi wnikliwą analizę polskiej myśli klasycznej również w kontekście społeczno-ekonomicznych i politycznych uwarunkowań. (fragm. tekstu)
XX
Przedstawiciele polskiego historyzmu, podobnie jak marginaliści, mieli swoją wizję państwa oraz jego funkcji gospodarczych. W poglądach autorów zaliczanych do nurtu historycznego dominowała idea narodu i państwa narodowego, szczególnie u Stanisława Głąbińskiego oraz Stanisława Grabskiego. Znaczący wpływ na ich przekonania miało odzyskanie przez Polskę niepodległości po zakończeniu pierwszej wojny światowej. W dziełach obu ekonomistów, zaliczanych do ośrodka lwowskiego, można również zauważyć częste nawiązywanie do aspektów socjologicznych. S. Głąbiński twierdził, że wszystkie zjawiska gospodarcze mają charakter społeczny, zaś S. Grabski widział w ekonomii swoistą socjologię życia gospodarczego. Obaj profesorowie Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie reprezentowali poglądy związane z Narodową Demokracją.Stanisław Głąbiński nazwał system ekonomiki systemem narodowym, nawiązując do odzyskania przez Polskę niepodległości po wielu latach zaborów. Twierdził on, że naród polski powinien znaleźć ideowego wychowawcę w życiu społeczno-gospodarczym. Nie był jednak zwolennikiem etatyzmu ani gospodarki planowej, a postulował jedynie, aby działania wszystkich podmiotów gospodarczych miały na uwadze, oprócz własnego interesu, także poszanowanie dla interesu ogólnego, narodowego. Głąbiński sugerował powrót do idei narodowej Fryderyka Skarbka, niedostatecznie przez niego rozwiniętej, jako "naturalnego, historycznego łącznika pomiędzy jednostkami, warstwami społecznymi, rozmaitymi organizacjami a społeczeństwem świadomym swej jedności duchowej, swej przeszłości i swych ideałów czyli narodem". (fragment tekstu)
XX
Słaby rozwój gospodarczy krajów Trzeciego Świata tłumaczono różnie - złym systemem cen, złą alokacją, niekorzystnym usytuowaniem tych krajów w strukturach rynku światowego, barierami instytucjonalnymi, ale też niewłaściwym wyborem technik produkcji. Trudno byłoby jednak obronić tezę, że niewłaściwy wybór techniki miał tu decydujące znaczenie, ale czy pomniejsza to wagę toczonej przez wiele lat dyskusji? Trudno tu o jednoznaczną odpowiedź. Wprawdzie obecnie jest ona jedynie historyczną ciekawostką, lecz w owych latach stanowiła niezwykle ważny element teorii rozwoju gospodarek zacofanych, teorii, którą współtworzyli i istotnie wzbogacili polscy ekonomiści. (fragment tekstu)
XX
Ekonomia jest nauką o gospodarowaniu, polegającym na dokonywaniu wyborów w kwestiach wielkości i struktury produkcji, metod wytwarzania oraz zasad podziału wytworzonych dóbr i usług. Decyzję podejmują konsumenci, przedsiębiorstwa oraz państwo, dokonując wyboru w aktualnej, rzeczywistości, gdyż tylko w teraźniejszości dysponują oni wiedzą i świadomością, na podstawie których podejmują obecne decyzje. Decyzji nie można podjąć ani w przeszłości, ani w przyszłości, ale to przyszłość weryfikuje obecny wybór. Ponieważ działania gospodarcze nie odbywają się w próżni, ale we współpracy z innymi podmiotami, może okazać się ex post, że decyzja nie była optymalna i zamiast oczekiwanych profitów przyniosła stratę. By zmniejszyć ryzyko, dokonujący wyboru starają się zracjonalizować proces dochodzenia do decyzji. Uciekają się do dedukcyjnego myślenia, prognozowania i modelowania procesów gospodarczych, swego doświadczenia, a gdy i one zawodzą, do intuicji. Zatem korzystają i z przeszłości, i przyszłości. W ekonomii można spotkać kierunki i poglądy, które gloryfikują znaczenie przeszłości w procesie dokonywania wyboru. Ale zmiany we współczesnej gospodarce, polegające na jej globalizacji, regionalizacji oraz integracji, a także tempo postępu technicznego i innowacyjnego, skłaniają do przyjęcia tezy, że to raczej wyobrażenie przyszłego obrazu świata niż pewna przeszłość powinno być podstawą decyzji podejmowanych w teraźniejszości. (fragment tekstu)
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.