The aim of this paper is to compare and analyse two depictions of the experience of childhood, as well as the portrayal of the characters and events contained within two works: Od Karpat nad Bałtyk, written in 1946 by Aniela Gruszecka, and Dzieci wśród nocy, written in 1948 by Irena Krzywicka. Each of the novels depicts children’s wartime experiences, with particular significance being conferred upon contrasting portrayals of the experiences of German and Jewish children. The authors have successfully captured the destruction of the children’s worlds in two novels that are well worth remembering and contemplating.
PL
W artykule podjęta została próba analizy i porównania obu ujęć dziecięcych przeżyć, kreacji bohaterów i wydarzeń zawartych w: Od Karpat nad Bałtyk Anieli Gruszeckiej z roku 1946 oraz Dzieci wśród nocy Ireny Krzywickiej z roku 1948. Obie wybrane powieści realizują ten sam temat – opisują doświadczenie wojny z punktu widzenia dziecka, a ich istotnym elementem jest wykreowany obraz dzieci żydowskich i niemieckich, skonstruowany na zasadzie kontrastu. Aniela Gruszecka i Irena Krzywicka w swych utworach wiernie oddały obraz zagłady dziecięcego świata, a same powieści warte są przypomnienia.
Celem artykułu jest prezentacja sposobów ukazywania obrazów wojny i okupacji w utworach dla młodych czytelników. Analizie i interpretacji poddane są dwa teksty opublikowane tuż po zakończeniu działań wojennych – Marii Zarębińskiej-Broniewskiej Dzieci Warszawy oraz Dzieci wśród nocy Ireny Krzywickiej. Zbadane zostają poszczególne elementy świata przedstawionego, strategie narracyjne, użyte konwencje literackie (baśniowe, realistyczne, przygodowe), podporządkowanie wymogom ówcześnie obowiązującej ideologii, wreszcie obecne niejawnie wątki autobiograficzne. Przywołane w analizie koncepcje teoretyczne memory studies pozwalają utwory obu autorek włączyć we współczesny dyskurs dotyczący kulturowych reprezentacji procesów pamięci.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article analyses Irena Krzywicka’s coverage of the so-called Gorgonowa case, in which a Yugoslavian citizen, Rita Gorgon, was accused of killing her teenage stepdaughter. The authors notice two seemingly dissonant practices in the analysed text: Krzywicka’s involvement in the fight for women’s rights is accompanied by taking away the accused’s voice. The feminist writer treats the case as a pretext for a critique of the bourgeoisie and its institutions, which she achieves by revealing and exaggerating the theatricality coupled with sadism present in the court proceedings. The strategy of exoticisation of Rita Gorgon, which affected her perception as a stranger, is also explored. In the emotionally charged description of the trial, there is surprisingly little space for the voice of the accused herself, who is not represented by Krzywicka, but merely presented. The pursuit of rehabilitation undertaken by Rita Gorgon’s daughter and granddaughter appears to be an attempt to symbolically return the voice to the accused and to recreate the “feminine continuum”.
The aim of the article is to investigate the Blok group from the perspective of the avant-garde’s local networks and international relations. The starting point for the analysis is the 1st International Exhibition of Modern Architecture in Warsaw (1926), seen as the culmination of a larger open project that had been underway since 1924. Involved in this project, in addition to Mieczysław Szczuka and the Blok group, were Wanda Melcer-Rutkowska and Szczęsny Rutkowski; the Polish Artistic Club was involved institutionally. The presentation of modern architecture in Warsaw was linked to the avant-garde’s absence at the International Exhibition of Decorative Arts in Paris and to the promotion of Blok in Turkey in connection with the Polish Exhibition in Constantinople. An analysis of particular issues of the “Blok” magazine has revealed new maps of relationships and a network of translators of the texts published there (Wanda Melcer-Rutkowska, Irena Krzywicka, Maria Stromengerowa, Stanisław Helsztyński, Janina Saloni). Side themes, such as the participation of women writers or the dominance of the French language in avant-garde relations, and marginalities, such as the financing of culture or the process of consolidation of the architectural community, have made it possible to show the Blok group as a whole, in an expanded research perspective.
PL
Celem artykułu jest spojrzenie na grupę Blok z perspektywy lokalnych sieci i międzynarodowych relacji awangardy. Punkt wyjścia stanowi I Wystawa Międzynarodowa Architektury Nowoczesnej w Warszawie (1926), potraktowana jako zwieńczenie trwającego od 1924 r. większego projektu otwartego, w który – obok Mieczysława Szczuki i grupy Blok – zaangażowani byli Wanda Melcer-Rutkowska i Szczęsny Rutkowski, a instytucjonalnie Polski Klub Artystyczny. Prezentacja architektury nowoczesnej w Warszawie została powiązana z nieobecnością awangardy na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu oraz z promocją Bloku w Turcji w związku z Wystawą Polską w Konstantynopolu. Analiza poszczególnych numerów „Bloku” ujawniła nowe mapy relacji oraz sieć tłumaczy publikowanych tam tekstów (Wanda Melcer-Rutkowska, Irena Krzywicka, Maria Stromengerowa, Stanisław Helsztyński, Janina Saloni). Poboczne wątki (jak udział pisarek czy dominacja języka francuskiego w relacjach awangardy) oraz marginalia (jak finansowanie kultury czy proces konsolidacji środowiska architektów) pozwoliły przybliżyć nieznane szerzej relacje i wielogłos polskiej awangardy skupionej wokół grupy Blok.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.