Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Edukacja międzykulturowa jako ćwiczenie duchowe. Pedagogiczne wymiary kształtowania kultury duchowej i rozumienia wartości ponadkulturowych w kontekście zróżnicowania religijnego i pluralizmu światopoglądowego

100%

Rembierz M.

|

nr 2

90-130

EN

It has been assumed in programme statements concerning intercultural education that, among its basic goals and duties, there is also the search for universal values and developing the skill of intercultural communication. This requires going beyond the borders of the own culture, entering multicultural borderlands of religious diversity and ideological pluralism. What is also taken into account is the spiritual transformation which should take place in a person who applies the goals and obligations of intercultural education as the own, a person who aims at their implementation and, due to this, exercises the skills indispensable for participation in intercultural relations. Moreover, it seems that owing to this, this person can become ”internally richer”. The set of beliefs which constitute the foundations of intercultural education is compliant with the issues signalled in the title, where classically understood spiritual exercising is mentioned and “supracultural values” (values viewed as universal) are focused on. The pedagogical thought of Tadeusz Kotarbiński is referred to – combining the improvement of spiritual culture (manifested e.g. in the openness to universal values and issues) with shaping “jointly rational people”. The ways of understanding the truth, good and beauty – the values considered “supracultural” and shaping the persons’ spiritual life have been recognized as the leading issue, which can also become an object of spiritual exercise and a form of practising intercultural education. The significance and role of these values are analysed in the context of multiculturalism, borderland, religious diversity, ideological pluralism and competences enhancing intercultural communication – the aspects on which intercultural education focuses. This context comprises some questions, raised by e.g. Władysław Stróżewski, about understanding the values which are considered to transcend the limits of a particular cultural formation (transcultural values). The reflections oriented in this way should contribute to the further development of the Polish concept of intercultural education. They can be understood as an example of co-acting of pedagogical and philosophical thought, as their joint contribution to intercultural education. These reflections might encourage to develop the philosophical and axiological reflection upon the problems undertaken by intercultural pedagogy and education.

PL

W programowych wypowiedziach o edukacji międzykulturowej, wskazujących na jej zasadnicze cele i powinności, przyjmuje się, że należy do nich również poszukiwanie wartości mających wymiar uniwersalny, kształtowanie umiejętności komunikowania międzykulturowego, co wymaga przekraczania granic własnej kultury, wychodzenia na wielokulturowe pogranicza zróżnicowania religijnego i pluralizmu światopoglądowego. Uwzględnia się przy tym przemianę (przemianę duchową), która powinna zachodzić w kimś, kto przyjmuje za własne cele i powinności edukacji międzykulturowej, kto dąży do ich urzeczywistniania, kto z tej racji ćwiczy się w sprawnościach niezbędnych do uczestniczenia w relacjach międzykulturowych. Co więcej, uznaje się, iż dzięki temu może on stawać się „bogatszym wewnętrznie”. Ten zestaw przekonań, leżących u podstaw edukacji międzykulturowej, współgra z kwestiami sygnalizowanymi w tytule, gdzie mowa o klasycznie rozumianym ćwiczeniu duchowym oraz zwraca się uwagę na „wartości ponadkulturowe”, czyli wartości postrzegane jako uniwersalne. Nawiązuję m.in. do myśli pedagogicznej Tadeusza Kotarbińskiego, łączącego doskonalenie kultury duchowej – wyrażające się m.in. otwartością na wartości i sprawy uniwersalne – z kształtowaniem „ludzi wspólnie rozumnych”. Jako wiodącą kwestię, która może być też przedmiotem ćwiczenia duchowego, będącego formą uprawiania edukacji międzykulturowej, obrano sposoby rozumienia prawdy, dobra i piękna, czyli wartości określanych mianem „ponadkulturowych”, zespolonych z kształtowaniem życia duchowego człowieka. Analizę znaczenia i roli tych wartości usytuowano w interesującym edukację międzykulturową kontekście wielokulturowości i pogranicza, zróżnicowania religijnego i pluralizmu światopoglądowego oraz kompetencji służących komunikacji międzykulturowej. W tym kontekście usytuowane są także – podjęte m.in. za Władysławem Stróżewskim – pytania o rozumienie tych wartości, które uznaje się za jakości przekraczające (transcendujące) ograniczenia danej formacji kulturowej (za wartości transkulturowe). Tak ukierunkowane dociekania mają być przyczynkiem do dalszego rozwoju polskiej koncepcji edukacji międzykulturowej. Mogą być odczytane jako przykład współdziałania refleksji pedagogicznej i filozoficznej, jako ich wspólny wkład do edukacji międzykulturowej. Mogą zachęcać do rozwijania refleksji filozoficznej i aksjologicznej nad problematyką podejmowaną przez pedagogikę i edukację międzykulturową.

2

Metafizyczne doświadczenie niestałej Arche

80%

Sikora P.

|

tom 41

25-42

EN

In my paper I sketch a conception of metaphysical experience as the experience of Arche – a ground of being and existence. I argue that Arche is unstable and fluid, but hidden beneath our everyday, commonsense experiences of the world consisting of beings with firmly established identities. I also sketch the way leading from that everyday experience of the world towards the experience of the hidden Arche.

PL

W swoim artykule szkicuję koncepcję doświadczenia metafizycznego jako doświadczenia Arche - podstawy bycia i egzystencji podmiotu. Argumentuję, że Arche jest nietrwała i płynna, lecz ukryta pod naszym codziennym doświadczeniem świata jako składającego się bytów o trwale ustalonych tożsamościach. Szkicuję także drogę prowadzącą od doświadczenia codziennego do doświadczenia ukrytej Arche.

3

Ćwiczenie się w samopoznaniu jako motyw spajający kompozycję Augustyńskich "Wyznań"

70%

Skorupka W.

|

nr 72

125-158

PL

Wychodząc od współczesnej dyskusji na temat niejednoznacznej formy Augustyńskich Wyznań i odwołując się do rozumienia filozofii jako ćwiczenia duchowego, w artykule niniejszym zwracam uwagę na zasadniczą rolę, jaką w tekście Augustyna spełnia motyw samopoznania oraz zawarta w X księdze refleksja na temat pamięci. W tym celu rozpoczynam od zarysowania specyficznie podmiotowego charakteru augustyńskiej filozofii oraz wskazania na filozoficzne znaczenie autobiograficznej części Wyznań. Zestawiając następnie przedstawione przez autora trzy etapy filozoficzne oraz trzy przełomy w rozumieniu samego siebie, księgę X interpretuję jako centralny punkt conversio i transformacji podmiotu, który łączy część autobiograficzną i egzegetyczną w jedną, spójną całość. Co więcej, celem tej zawartej w Wyznaniach, niejednoznacznie autobiograficznej oraz posiadającej zarazem znaczenie ogólnoantropologiczne opowieści, okazuje się być porwanie za sobą czytelnika, który zgodnie z poglądami Augustyna na naturę naszego poznania, to w sobie samym odkrywa prawdę dotyczącą źródła i celu swojego doczesnego życia. W tym też sensie tekst Wyznań spełnia rolę partytury ponadczasowego duchowego ćwiczenia, prowadzącego do rozpoznania samego siebie jako podmiotu egzystencjalnie oraz poznawczo zależnego od Boga.

EN

I begin this article by looking at the contemporary discussion on the ambiguous form of Augustine’s Confessions and by referring to the understanding of philosophy as a spiritual exercise. Then I draw my attention to the fundamental role played in Augustine’s text by the theme of self-knowledge and by the reflection on memory contained in Book X. To this end, I begin by outlining the specifically subjective character of Augustinian philosophy and by pointing to the philosophical meaning of the autobiographical part of Confessions. Next, comparing the three philosophical stages and three breakthroughs in self-understanding which we can find in Augustine’s text, I interpret book X as the central point of conversio and transformation of the subject, which combines the autobiographical and exegetical parts into one uniform whole. Moreover, the goal of this ambiguously autobiographical story turns out to be to inspire the reader who, according to Augustine’s views on the nature of our cognition, discovers in himself the truth about the source and purpose of human temporal life. In this sense, the text of Confessions plays the role of a carrier for a timeless spiritual exercise leading to the recognition of oneself as existentially and cognitively dependent on God.