Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 16

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
2
Content available Antagonism between lead and zinc ions in plants
80%
EN
The article presents the results of research which describes antagonism between Pb-Zn in selected plant species from the area of Czestochowa – Mirow district (north-western part of the Czestochowa Upland). There were analyzed changes in the ratio of Pb/Zn in different organs of the tested plants as a function of the Zn content changes. The content of metals in the plants and the soil was determined using atomic absorption spectrophotometry AAS. In all organs of the plants there was observed antagonistic decrease of Pb uptake and accumulation, resulting from the increase in the concentration Zn. Antagonism between Zn and Pb in roots of the tested plants occurred at Zn content of 200–600 μg/g. In turn, antagonism in stems and flowers occurred at lower contents of zinc (100–180 μg/g). In leaves, antagonism between Pb and Zn occurred when Zn was present at the level of 300–800 μg/g. Ex definition of the analyses confirm the presence of antagonism of lead with regard to high levels of Zn. The study also confirmed that the degree of antagonism depends on the plant species.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań opisujące występowanie antagonizmu pomiędzy Pb-Zn w wybranych gatunkach roślin z terenu Częstochowy – dzielnica Mirów (północno-zachodnia część Wyżyny Częstochowskiej). Analizowano zmiany ilorazu zawartości Pb/Zn w poszczególnych organach badanych roślin jako funkcję zmian zawartości Zn. Zawartość metali w roślinach i w glebie została określona metodą atomowej spektrofotometrii absorpcyjnej AAS. We wszystkich organach roślin obserwowano antagonistyczny spadek pobierania i kumulacji Pb, będący skutkiem wzrostu koncentracji Zn. Antagonizm między Zn i Pb w korzeniach badanych roślin występował przy zawartości Zn 200–600 μg/g. Z kolei w łodygach i w kwiatach, antagonizm występował przy niższych zawartościach cynku (100–180 μg/g). W liściach antagonizm pomiędzy Pb i Zn pojawiał się w przypadku obecności Zn na poziomie zawartości 300–800 μg/g. Szczegółowe wyniki analiz potwierdzają obecność antagonizmu ołowiu w niektórych roślinach, w odniesieniu do dużych zawartości cynku. Badania potwierdziły także, że stopnień antagonizmu zależy od gatunku rośliny.
EN
Principal components analysis is one of the modern mathematical-statistic methods and it enables the reduction and organization of the results in order to indicate important implicit features. In such an analysis the components, correlated with each other, are shown on the basis of the matrix correlation of many variables. The examined materials were femur heads of hip joints which had various degenerative-deforming changes and came from people who lived on the industrial area. The examined population of 103 femur heads came from 64 women and 39 men. The determination of the content of 12 metals in samples of femur heads was made using atomic absorption spectrophotometry (AAS) by the means of the Pye Unicam SP-9 in the flame acetylene-air. The principal components analysis in most examined groups showed that the first factor describes the change of the Cr, Ni, Cu, Zn, Na and Ca contents. Other main components emphasized variously the meaning of a given parameter. The results of PCA analysis are in accordance with the results of correlative analysis.
PL
Analizując występowanie ołowiu, wapnia i magnezu w grupie wybranych gatunków roślin nie można pominąć kwestii potencjalnych interakcji w roślinie między tymi pierwiastkami. Efektem przebiegu procesu ich kumulacji w poszczególnych częściach morfologicznych roślin może być dyskryminacja jednych kosztem obecności pozostałych. Ponieważ reakcje antagonistyczne dla układów Pb-Ca oraz Pb-Mg szeroko omawiane są w literaturze tematu, dlatego podjęto próbę analizy zmian ilorazu Pb/Ca i Pb/Mg w częściach morfologicznych 60 badanych gatunków roślin w odniesieniu do zmieniających się ilości Ca oraz Mg w glebie. Przeprowadzone badania potwierdziły dyskryminację ołowiu w roślinach, którego poziom pozostaje charakterystyczny dla danego gatunku, jako rezultat obecności Ca i Mg w glebie. Zawartość ołowiu w roślinach oznaczono za pomocą spektrofotometru Pye Unicam SP9 z dokładnością 0,01 µg/g. Dyskryminacja ołowiu w korzeniach wybranych gatunków roślin tytułem dużych zawartości wapnia w glebie ma miejsce w zakresie 6-8 tys. µg/g. Przy zawartości wapnia w granicach 6-8 tys. µg/g w glebie jony ołowiu dyskryminowane są w łodygach, a w zakresie stężeń wapnia od 10-24 tyś. µg/g jony ołowiu dyskryminowane są w kwiatach badanych gatunków roślin. Własności dyskryminacyjne jonów ołowiu występują przy zawartości magnezu w glebie 2-3,5 tys. µg/g; z kolei dyskryminacja jonów ołowiu w łodygach wybranych gatunków roślin występowała przy zawartości magnezu rzędu 2-4 tys. µg/g w glebie. Dyskryminacje jonów ołowiu ze względu na obecność magnezu 5-8 tys. µg/g dotyczyły kwiatów wszystkich badanych roślin, natomiast antagonistyczne reakcje Pb-Mg w liściach wybranych roślin, występowały przy poziomie magnezu w glebie 4-8 tys. µg/g. Szczegółowe wyniki analiz dla poszczególnych 60 gatunków roślin potwierdzają obecność procesów dyskryminacji ołowiu w odniesieniu do dużych zawartości Ca, Mg w glebie.
EN
Analyzing the presence of lead, calcium and magnesium in a group of selected plant species one cannot disregard the issue of potential interactions in the plant between these elements. The process of accumulation of these elements in different morphological parts of the plants may result in the discrimination of some of them at the expense of the presence of the others. As the antagonist reactions for Pb and Pb-Ca-Mg are widely discussed in the literature, therefore, there has been taken an attempt to analyze the changes in ratio of Pb/Pb and Ca/Mg in morphological parts of 60 tested plant species in relation to varying amounts of Ca and Mg in the soil. The study confirmed the discrimination of lead in plants, the level of which is characteristic for a given species, as a result of the presence of Ca and Mg in the soil. The lead content in plants was determined with the use of Pye Unicam SP9 spectrophotometer to an accuracy of 0.01 µg/g. Discrimination of lead in roots of some plant species by way of high levels of calcium in the soil takes place in the range of 6-8 thousand µg/g. When the calcium content is in the range of 6-8 thousand µg/g in the soil lead ions are discriminated against in stems, and when the calcium concentration is in the range of 10-24 thousand µg/g lead ions are discriminated against in flowers of the tested plant species. Discriminatory properties of lead ions occur when the magnesium content in the soil is 2-3.5 thousand µg/g; in turn, discrimination of lead ions in stems of the selected plant species occurred when the magnesium content was 2-4 thousand µg/g in the soil. Discriminations of lead ions due to the presence of magnesium of 5-8 thousand µg/g referred to flowers of all the tested plants, while antagonistic reactions of Pb -Mg in leaves of some plants, occurred at the level of magnesium in the soil of 4-8 thousand µg/g. Detailed results of the analysis for each of the 60 species of plants confirm the presence of lead discrimination processes with regard to large quantities of Ca Mg in the soil.
EN
The object of our study was to estimate Pb content in the legally-protected plant Hacquetia epipactis, as well as stinging nettle (Urtica dioica), in the nature reserves laid in the border zone between Poland and the Czech Republic. The following forms of Pb reserves in soil were determined for biotopes of these plants: pseudo- total content and speciation forms, as well as soluble and insoluble forms in dust settled on leaves. Migration of Pb was analyzed from forms directly bioavailable (exchangeable and adsorbed) and indirectly bioavailable (organically bound and carbonates) in soil in the soil-rhizome system. We also assessed the migration of Pb in settled dust system – leaves. Research shows that H. epipactis has the ability to accumulate Pb in the form of exchangeable and adsorbed Pb from the soil and soluble forms Pb in settled dust on the leaves.
PL
Zawartość Ni, Fe, Cu, Zn w powietrzu, glebie i opadach w centrum Zawoi oznaczono metodą ICP-AES. Pobór imisji tych metali wykonano za pomocą pyłomierza stałego kierunkowego i ruchomego w sąsiedztwie ulicy i odległości 200m od ulicy. Zjawisko wtórnego pylenia opisano za pomocą współczynników kontaminacji Endler’a, współczynnika wtórnej emisji Steward’a, współczynnika wzbogacenia Endler’a. Dodatkowy udział tego zjawiska i ogólną zawartość metali w przyziemnej warstwie powietrza określono według Szymczykiewicza. Stanowisko Markowe Szczawiny (Babia Góra) może być wykorzystane w badaniach prospektywnych jako układ odniesienia jakości powietrza. Na terenach semirekreacyjnych znaczący okresowy dodatkowy udział ma wtórna emisja pyłów. Współczynniki kontaminacji Endler’a (dwie wersje) oraz Szymczykiewicza i Steward’a dobrze charakteryzują względną zmianę jakości powietrza w sąsiedztwie powierzchni utwardzonych i w funkcji odległości od ruchliwej ulicy.
EN
The content of Ni, Fe, Cu, Zn in the air, soil and rainfall was determined by ICP-AES. The consumption of the imissions of these metals was performed using the fixed and moving direction dust meter in the vicinity of the street and at the distance 200m from the street. The phenomenon of the secondary dust emission was described using Endler’s coefficients contamination, the Steward's coefficient of secondary emission and the Endler’s enrichment factor. The additional part of this phenomenon and the overall content of metals in the ground layer of air was determined by Szymczykiewicz. The position Markowe Szczawiny (Babia Mountain) can be used in prospective studies as a reference air quality. In semirecreational areas the secondary dust emission has influence on the additional significant periodic. The coefficients of contamination of Endler’s (two versions), Szymczykiewicz and Steward’s feature relative change in the air quality in the vicinity of the surface hardened and in the distance function from the busy street.
PL
Celem pracy było określenie zdolności do kumulowania manganu i żelaza różnych gatunków grzybów, rosnących w ekosystemach leśnych będących w zasięgu oddziaływania emisji przemysłowej. Próbki 24 różnych gatunków grzybów pochodziły z 4 miejscowości leżących w okolicy lasów: Hałcnów, Kobiór, Pszczyna, Wapienica. Miejscowości te leżą w bezpośrednim sąsiedztwie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i Rybnickiego Okręgu Węglowego. Taka liczebność gatunkowa i lokalizacja poboru próbek grzybów umożliwiła określić rolę właściwości gatunkowych oraz uwarunkowań topograficzno-fizjograficznych w procesach intoksykacji grzybów manganem i żelazem. Próbki grzybów pobierano od lipca do września 2002 roku. Próbki badanych grzybów dzielono na kapelusz i trzon, w których oznaczano zawartość Mn i Fe metoda płomieniową AAS. W przypadku Mn, największą ilość tego pierwiastka oznaczono w sromotniku bezwstydnym pobranym w Hałcnowie - 618,8 žgMn/g s.m. (w kapeluszu) i 197,1 žgMn/g s.m. (w trzonie). W przypadku Fe, największa ilość tego pierwiastka oznaczono w trzonach: muchomora mglejarka - 3860,9 žgFe/g s.m., krowiaka aksamitnego - 2572,8 žgFe/g s.m., gołąbka merowskiego - 1291,0 žgFe/g s.m. zebranych w Wapienicy, oraz w trzonie gołąbka czarniawego pozyskanego w Hałcnowie - 3646,3 žgFe/g s.m. Większe ilości Mn i Fe znajdują się, w większości przypadków, w trzonie badanych gatunków grzybów. Największe ilości Mn i Fe występowały w grzybach zebranych w Hałcnowie i w Wapienicy.
EN
The qualification of ability was the aim of work to accumulating manganese and iron of different the mushrooms' species, growing in forest being in range ecosystems the influence of industrial emission. They sample 24 the different species the mushrooms came from from 4 locality lying in neighbourhood of forests: Hałcnów, Kobiór, Pszczyna, Wapienica. Localities these lie in direct neighbourhood of Górnośląski Okręg Przemysłowy and Rybnicki Okręg Węglowy. Such made possible to qualify the part of choice proprieties as well as conditioning the choice number and location of recruitment of samples mushrooms the topographical-physiographical in processes of the mushrooms' intoxication the manganese and iron. Mushrooms' samples were taken since July till September 2002 year. It studied mushrooms' samples were distributed was on hat and trunk content in which was marked Mn and Fe by flame AAS method. It in case Mn, the largest quantity of this element was marked was in Phallus impudicus taken in Hałcnów - 618,8 žgMn/g d.w. (in hat) and 197,1 žgMn/g d.w. (in trunk). It Fe, the largest quantity of this element in case was marked was in trunks: Amanita fulva - 3860,9 žgFe/g d.w., Paxillus atrotomentosus - 2572,8 žgFe/g d.w., Russula mairei - 1291,0 žgFe/g d.w. gathered in Wapienica, as well as in trunk Russula nigricans gain over in Hałcnow - 3646,3 ž gFe/g d.w. The larger quantities Mn and Fe they find oneself, in majority the cases, in trunk of studied species the mushrooms. They the largest quantities Mn and Fe stepped out in mushrooms gathered in Hałcnów and in Wapienica.
EN
Our research investigated the bioavailability of Pb, Cd, and Ni in the soil of Tatra Mountain National Park (Chochołowska Valley, Kościeliska Valley, Małej Łąki Valley, and Strążyska Valley). The content of Pb, Cd, and Ni was estimated using the ASA method with accuracy of 0.1 μg/g. Rudd's methodology was applied to estimate direct and indirect bioavailability of the metals in question. Ions of Pb in prevailing amounts occur in indirectly bioavailable forms of carbonates and organic compounds. Content of Pb and Ni as scarce particles is much higher in comparison to an average content of Cd in the soil. The amounts measured corresponding to 10 percentile and geometric mean can be used as a reference value in prospective research held in Tatra Mountain National Park or in other protected areas.
PL
Celem pracy było okreslenie roli emisji punktowego źródła na obszar przeciwzawietrzny. Przedmiotem badań były gleby i 23 gatunki roślin, które zostały podzielone na części morfologiczne. Zawartość miedzi w próbkach oznaczono metoda płomieniowej atomowej spektrofotometrii absorbcyjnej. Występowanie miedzi w roślinach zależy od położenia siedliska względem huty jako punktowego źródła emisji.Uzyskane w trakcie badań spostrzeżenia wskazują że: 1. Procedura badań nad migracją metali w środowisku przyrodniczym (opad atmosferyczny – gleba – roślina) powinna uwzględniać określenie biodostępności form miedzi w glebie oraz w poszczególnych częściach morfologicznych roślin leczniczych. 2. Bardzo dobrym bioindykatorem w ocenie wpływu oddziaływania zakładów przetwórstwa rud ołowiowo-cynkowych jest pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.) wykorzystując zawartość miedzi odpowiadającą 10 percentylowi i średniej geometrycznej. 3. Rolę emisji związków miedzi ze źródła punktowego (Huta Miasteczko Śląskie) dobrze odwzorowują zawartości miedzi w strumieniu zanieczyszczeń napływających zgodnie z „różą wiatrów” (pyłomierz ruchomy) oraz z wybranych kierunków geograficznych (pyłomierz kierunkowy stały).
EN
The aim of the study was to determine the role of emission of one point source on the area from the leeward side. The objects of the study were soils and 23 plants, which had been divided into morphological parts. The copper contents in the samples were determined by fl ame atomic absorption spectrophotometry. The occurrence of copper in plants depends on the location of the habitat from the steelworks as a point source of emission. Findings obtained during the study indicate that: 1. The research procedure on migration of metals in the natural environment (precipitation – soil – plant) should take into account the determination of bioavailability of copper forms in soil and in particular morphological parts of medicinal plants. 2. A very good bioindicator for the assessment of the impact of lead and zinc ores processing plants is the nettle (Urtica dioica L.) using copper contents corresponding to the 10 percentile and to the geometric mean values. 3. A role of emission of copper compounds from a point source (Zincworks in Miasteczko Slaskie) in a good way can be illustrated by copper contents in the stream of pollution coming in accordance with both the rose of winds (a mobile dust meter) and from selected geographical directions (a directional dust meter).
EN
The objective of the research was to determine the effect of habitat type of selected species of trees on the nature of cooccurrence of Fe, Mn, Zn, Cu, Pb, Cd, Ni, Cr and Co. The presence of speciation forms of these metals was investigated, with reference to the species composition of tree stands in selected areas of the Tatra Mountain National Park (Chochołowska Valley, Strążyska Valley, Kościeliska Valley, as well as Mała Łąka Valley). Contents of selected metals in samples were determined by the flame ASA method, with an accuracy of 0.1 μg/g. In habitats dominated by maples, the Pb content in the Chochołowska Valley, unlike Kościeliska Valley covered with beeches, the Pb content in the form directly bioavailable, was twice as high. This was clearly proved in the case of Strążyska Valley where the soil in beech tree habitats contained larger quantities of exchangeable forms of Pb, than that in the Chochołowska Valley. The soil of the valleys, including the Mała Łąka Valley, showed peculiar characteristic averaging of the contents of selected speciation forms of metals in the soil. Content corresponding to 10 percentile and geometrical average may be regarded as benchmarks in future studies of the Tatra Mountain National Park, or other protected areas.
EN
The evaluation of role of the content of elements in plants carried out based on the division equation and usefulness of the factors of division K1 and K2 on examples of 11 species of plants. Factors from the division equation describing participation of the given element in the exchangeable and adsorbed forms in soil was determined graphically. The division factors gained in the research allowed to determine the participation of the exchangeable and adsorbed form in soil on the overall content of the elements in plants. The participation of the exchangeable and adsorbed form in overall content of the elements in plant proved to be very differential depending on the species. The investigation confirm that the division equation is a good tool to verify accumulation of metals in plants from different habitat areas and they proved the usefulness of the factors of division to rate the ability of plant to accumulation bioavailable forms in soil.
PL
Ocenę roli zawartości pierwiastków w roślinach przeprowadzono w oparciu o równanie podziału, a przydatność współczynników podziału K1 i K2 na przykładzie jedenastu gatunków roślin. Współczynniki z równania podziału charakteryzujące udział danego pierwiastka w formie wymiennej i adsorbowalnej w glebie ustalono metodą graficzną. Uzyskane w badaniach równania podziału pozwoliły określić udział formy wymiennej i adsorbowalnej w glebie na ogólną zawartość metalu w danej roślinie. Udział form wymienych i adsorbowanych w kształtowaniu się ogólnej zawartości metalu w roślinie, okazał się być bardzo zróżnicowany ze względu na gatunek. Badania potwierdziły, że równanie podziału jest dobrym narzędziem do weryfikacji zjawiska kumulacji metali w roślinach z różnych siedlisk obszarowych oraz udowodniły przydatność współczynników podziału do oceny zdolności kumulacji przez roślinę, form biodostępnych pierwiastków obecnych w glebie.
PL
Analizowano wykorzystanie współczynników ekotoksykologicznych: współczynnika wzbogacenia, indeksu geokumulacyjnego, ilorazów zawartości metali w różnych elementach środowiska do oceny występowania Cu, Cd, Pb w mniszku pospolitym - roślinie leczniczej.
EN
Ecotoxicological factors have important role in the estimation of environmental exposure of medicinal plants on the heavy metals, for example dandelion; which arc following: enrichment factor, geochemical index, quotiens of concentration of heavy metals in different compounds in environment, also value of fitoaccumulation coefficient of specific cumulation, coefficient of relative concentration. Ecotoxicological factors characterize occurrence of metals in individual morphological parts of plants, their source of presence, cumulative of specific ability of cumulation of metals plants and distinguish areas of gaining medicinal plants for pharmaceutical purposes.
PL
W pracy przedstawiono rezultaty obliczeń współczynników wzbogacenia i kumulacji, które wykorzystano do oceny zróżnicowania stopnia intoksykacji migdałka gardłowego Pb lub Cu dzieci zamieszkujących na terenie województwa śląskiego. Współczynniki równania podziału wskazują na większe znaczenie obecności tych pierwiastków w pyle zawieszonym w powietrzu w porównaniu do wtórnej emisji cząstek glebowych. Migdałek gardłowy jest dobrym bioindykatorem Pb i Cu. Pb i Cu oznaczono metodą ICP za pomocą aparatu Solar 2000 z dokładnością do 0,01ug/g.
EN
This work presents the results of enrichment and accumulation factor calculations which were used to estimate the level of Pb and Cu intoxication of pharyngeal tonsils of children living in the Silesian Region. The parameters of the equation of division indicate a higher significance of the presence of these elements in dust suspended in the air in comparison to secondary emission of soil particles. Pharyngeal tonsils are a good bio-indicator of Pb or Cu. Using the ICP method with the help of the Solar 2000 apparatus, the estimated accuracy of Pb and Cu were 0.01ug/g.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.