Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Organization of Jewish Sports Movement in Łódź in the years 1945–1949

100%

Jaroszewski J.

Central European Journal of Sport Sciences and Medicine

|

2024

|

tom 45

17-23

EN

The article presents the determinants shaping and the development of the sports movement of the Jewish people living in Łódź in the first post-war years. When the German troops left the city of Łódź in 1945, the Jewish people started to arrive in the city. The cultural autonomy present in the years 1945 – 1949 enabled the reactivation of socio-cultural life among the Jews, involving sport. The main factors that affected the development of Jewish sport after WW2 were the Jewish emigration and resettlement to the so called Regained Territories. Until 1949 there were four Jewish sports clubs in Łódź: “Makabi” Jewish Sports Club, the Jewish Chess Club, “Jedność” Jewish Sports Club, “Gwiazda” Jewish Workers Sports Club. Their activities aimed at biological recovery of the Jewish people. The clubs representing the highest sporting level participated in sports associations competitions. The most successful were the chess players from the Jewish Chess Club in Łódź and the table tennis players from “Gwiazda” Jewish Workers Sports Club. The change in the State’s policy towards the Jews and the Stalinisation of Polish sport led to the disappearance of the Jewish clubs. Part of the sportsmen emigrated, others joined the sport model imposed by the Communists. In Łódź the Jewish clubs merged in “Spójnia-Solidarność” Union Sports Club, which was subordinated to “Spójnia” Sports Association.

2

Stalinizacja sportu w województwie łódzkim w latach 1949–1956

100%

Jaroszewski J.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2018

|

tom 17

|

nr 2

85-100

PL

Pod koniec 1948 r. monopartyjne rządy PZPR rozpoczęły bezkrytyczne przeszczepianie na polski grunt sowieckiego modelu państwa. Zmiany objęły także kulturę fizyczną. Wytyczne do nowego modelu zarządzania sportem i wychowaniem fizycznym nadała uchwała Biura Politycznego KC PZPR z 28 września 1949 r. Realizację zadań powierzono Głównemu Komitetowi Kultury Fizycznej. W województwie łódzkim nadzór nad reorganizacją sportu spoczywał na Wojewódzkim Urzędzie Kultury Fizycznej, następnie Wojewódzkim Komitecie Kultury Fizycznej i Łódzkim Komitecie Kultury Fizycznej. Dużym utrudnieniem dla reform był brak kadr. Czystek wśród przedwojennych działaczy nie kompensowały próby zastąpienia ich aktywistami Związku Młodzieży Polskiej. W wyniku wrześniowej uchwały związki sportowe przekształcono w sekcje sportowe, a kluby sportowe utraciły osobowość prawną i tradycyjne nazwy. Włączenie zadań z kultury fizycznej do planu 6-letniego zabezpieczyło środki finansowe na ich realizację. Poziom kultury fizycznej wyznaczały: zasięg kultury fizycznej, imprezy masowe oraz odznaka „Sprawny do Pracy i Obrony”.

EN

At the end of 1948 single party ruling of PZPR (Polish United Workers’ Party) started uncritical following of the Soviet state model. The changes concerned physical culture as well. The guidelines on the new model of sport and physical culture management were created by the resolution of Politburo (BP) of KC PZPR (Central Committee of Polish United Workers’ Party) of September 8th, 1949. The implementation of the tasks were handed over to the Head Committee of Physical Culture. In Łódź Voivodeship it was at first the Voivodeship Office of Physical Culture, then the Voivodeship Committee of Physical Culture and Łódź Committee of Physical Culture that supervised the proces of sports reorganization. The biggest difficulty in the reforms was the lack of staff. The trials of its replacement by the Polish Youth Association did not compensate the purge that was carried out among the pre-war activists. As a result of the September resolution sports unions were reorganized into sports sections and sports clubs lost their legal status and traditional names. The impelmentation od the physical culture tasks into the six-year planning secured the financial resources for their realization.The level of physical culture was marked by its range, mass events and the “Fit for Work and Defence” badge.

3

Zbigniew Czajkowski – praktyk i teoretyk szermierki

63%

Łuczak M. , Jaroszewski J.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2014

|

tom 13

|

nr 1

59-73

PL

Profesor Zbigniew Czajkowski jest cenionym trenerem szermierki i nauczycielem akademickim znanym nie tylko w Polsce, ale też poza jej granicami. Posiada ogromny dorobek metodyczno-szkoleniowy i naukowy z zakresu szeroko pojętych nauk o kulturze fizycznej. Wyjątkowej bystrości umysłu zawdzięcza sukcesy w rywalizacji sportowej. Jako zawodnik wywalczył brązowy medal drużynowych mistrzostw świata w szabli w 1953 r., a w pracy trenerskiej m.in. jego wychowanek Egon Franke zdobył pierwszy w historii polskiego floretu tytuł mistrza olimpijskiego. W czasie kierowania Zakładem Szermierki znacznie pomnożył dorobek naukowy, zapocząt-kowany już w 1951 r. Wydał ponad trzydzieści książek zarówno w kraju, jak i poza jego granicami, np. w USA i w Niemczech, dotyczących teorii i metodyki szermierki, psychologii, pedagogiki, teorii treningu, itp. Opracował podział reakcji psycho-motorycznych (odpowiedzi czuciowo-ruchowe proste, złożone, tzn. z wyborem, różnicowe, intuicyjne, przewidziane, nieuświadomione itp.). Prowadził liczne kursy, wykłady i seminaria na zagranicznych uczelniach i w ośrodkach spor-towych, m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwajcarii, Holandii, Czechach, Austrii, Rosji, na Ukrainie. Wyszkolił stu kilkudziesięciu trenerów szermierki, którzy z powodzeniem pracują w kraju i za granicą. W 1991 r. Zbigniew Czajkowski przeszedł na emeryturę. Nadal jednak pracuje w AWF w Ka-towicach. Prowadzi zespół szermierki, studium trenerskie, liczne kursy trenerskie i instruktorskie oraz wykłady w formie konwersatorium dla studentów AWF. Profesor interesuje się wieloma dziedzinami niezwiązanymi z szermierką – historią mundurów i broni, dziejami ziemi przemyskiej, muzyką orientalną, fotografiką, polityką, dziełami Moliera itd. Jest zapalonym turystą i miłośnikiem przyrody. Do dziś Profesor tryska humorem i dowcipem. Wyznaje zasadę, że ten się starzeje, kto ma na to czas i ochotę.

EN

Profesor Zbigniew Czajkowski is an internationally reknowned Polish fencing coach and aca-demic teacher. His contributions to sports training and research in the area of physical culture sci-ences have been tremendous. Czajkowski’s sharpness of mind has yielded his greatest sports suc-cesses. In his fencing career he won the bronze medal in the team saber event at the Fencing World Championships in 1953. His famous disciple, Egon Franke, became later the first ever Olympic fencing champion in Poland. As the Head of the Department of Fencing of the Academy of Physical Education in Katowice founded in 1951, Czajkowski has greatly expanded his scientific output and published more than thirty books in Poland, Germany and the United States on fencing theory and methodology, psy-chology, pedagogy and training theory. It was Czajkowski who introduced the classification of psychomotor responses (simple, complex, with choice, intuitive, foreseen and unforeseen). Zbigniew Czajkowski has also delivered numerous lectures and seminars in universities and sports centers in the USA, UK, Ireland, Switzerland, the Netherlands, Czech Republic, Austria, Russia and Ukraine. His students include more than one hundred internationally famous fencing coaches. In 1991 Zbigniew Czajkowski retired, but he is still active at the Katowice academy. He man-ages a fencing team, coaching center and numerous courses for trainers and instructors as well as gives tutorials for students. Professor Zbigniew Czajkowski takes interest in multiple areas unrelated to competitive fencing, such as history of arms and military uniforms, Przemyśl regional history, oriental music, pho-tography, politics, Molier and many more. He is an enthusiastic tourist and nature lover. Bursting with humor and stamina, Zbigniew Czajkowski, follows the rule that the one who ages has time for it and wishes it.

4

The Management of Physical Culture in Łódź in 1945–1949

63%

Jaroszewski J. , Łuczak M.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2016

|

tom 15

|

nr 3

25-40

PL

Celem pracy jest przedstawienie zarządzania łódzką kulturą fizyczną w latach 1945–1949 na tle zachodzących zmian społeczno-politycznych. Wprowadzony w 1946 roku model zarządzania kulturą fizyczną łączył sprawy wychowania fizycznego z przysposobieniem wojskowym. Wojewódzki Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Łodzi, a następnie Wojewódzki Urząd Kultury Fizycznej w Łodzi były formami przejściowymi. Ostatecznym celem było wprowadzenie modelu zarządzania sportem łódzkim na wzór realizowanego w Związku Radzieckim. W latach 1946–1949 łódzkie władze sportowe propagowały rozwój wychowania fizycznego i sportu zgodnie z polityką państwa. Forsowano duże imprezy sportowe. Szkolenie sportowe powiązano z wojskowym i rolniczym. Nowa władza państwowa sprzyjała rozwojowi wychowania fizycznego i sportu, szczególnie w organizacjach lewicowych. Stowarzyszenia sportowe, których działalność uznano za wrogą, były likwidowane.

EN

The purpose of this paper is to present how physical culture was managed in Łódź in 1945–48 during the times of social and political changes. This period is characteristic for the rebirth of sport movement after the WWII and the activities of the authorities aimed at introducing a new model of management of physical culture. On the territory of the voivodeship of Łódź, sport activity was revived along with the withdrawal of German army. The activity of reviving clubs and sport unions was quite spontaneous at first. The model of management of physical culture, introduced in 1946,combined physical education issues with military training referring to pre-war models. The newly created Voivodeship Office of Physical Education and Military Training in Łódź in 1948 was temporary. The final objective was introduction of sports management based on the Soviet model. In the years 1946–49 Łódź authorities popularized the development of physical education and sport in the way compatible with the State policy. They put pressure on massive sport events, sport was combined with military and agricultural training. The new authorities supported the development of physical education and sport in leftist organizations. Sports associations which were claimed to be adverse were eliminated.

5

Kultura fizyczna w programach Łódzkiego Oddziału Związku Młodzieży Chrześcijańskiej (YMCA) w latach 1920–2002

63%

Jaroszewski J. , Łuczak M.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2014

|

tom 13

|

nr 2

95-114

PL

Idee głoszone przez YMCA w połowie XIX wieku szybko znalazły zwolenników w Europie i Stanach Zjednoczonych. W Polsce pojawiły się dzięki gen. Jozefowi Hallerowi. Po wojnie z Rosją Radziecką w 1920 r. organizację tę przekształcono w Związek Młodzieży Chrześcijańskiej „Polska YMCA”. Związek funkcjonował w niepodległej Polsce do II wojny światowej, następnie w czasie wojny światowej oraz w latach 1945–1952, po wprowadzeniu zmian ustrojowych po 1989 roku reakty-wował działalność. We wszystkich tych okresach programy „Polskiej YMCA” skierowane były na kształtowanie obywatela przez równomierny rozwój cech charakteru, wiedzy i ciała. Szczególne miejsce w programach zajmowało wychowanie fizyczne, sport i rekreacja. Poprzez szkolenie kadry, prowadzenie zajęć sportowych, użyczanie własnych obiektów sportowych oraz organizowanie wypoczynku tworzono korzystne warunki do poprawy stanu zdrowia mieszkańców miasta Łodzi. Szczególnie ważnym dla Związku i łódzkiej kultury fizycznej było posiadanie własnych obiektów sportowych. Sale sportowe, basen kryty, łaźnie oraz przychodnia lekarska stały się miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców Łodzi. W salach Łódzkiego Oddziału mieszkańcy Łodzi mieli okazję zetknąć się z nowymi dyscyplinami sportowymi, jak: koszykówka, siatkówka, boks. Osiągnięty poziom sportowy sprzyjał zdobywaniu tytułów mistrzów Polski: w siatkówce mężczyzn (w 1929 roku) i koszykówce mężczyzn (w 1948 roku). W późniejszych okresach oferty uczestnictwa w życiu sportowo-rekreacyjnym dostosowywano do indywidualnych zainteresowań ludności. W sezonie wakacyjnym działalność programowa YMCA koncentrowała się na akcji obozowej. We własnych obozowiskach wypoczywający uczestniczyli w zajęciach sportowych, kulturalnych i pracach ręcznych. Propagowanie aktywnych form spędzania czasu wolnego pod okiem wykwalifikowanej kadry i w dobrych warunkach lokalowych korzystnie wpływało na stan zdrowia mieszkańców Łodzi.

EN

The ideas proclaimed by YMCA in the middle of 19th century found many followers in Europe and the USA. They appeared in Poland thanks to General Józef Haller. After the war with the Bol-sheviks the organization was transformed into the Association of Christian Youth “Polish YMCA”. The association functioned in independent Poland until WWII, then during the war and in the years 1945–1952. After introducing the government changes in 1989 it reactivated its activity. In all these periods the programmes of “Polish YMCA” were targeted at creating the citizen through equal development of character features, knowledge and body. A special place in the programmes were kept for physical education, sports and recreation. Pos-itive conditions for the development of the health state of Lodz citizens were created through staff training, sports classes, letting out own sports halls and organizing leisure activities. A specially important issue for the Association and Lodz physical culture was the fact of pos-sessing own sports halls. Gym halls, an indoor swimming pool, baths and a medical centre were all places willingly visited by the citizens. In the rooms of Lodz division the citizens had a chance of meeting new sports disciplines , such as basketball, volleyball or boxing. The acquired level led to winning the titles of Champions of Poland in male volleyball (1929) and male basketball (1948). Later on the offers of participation in sports and recreational activities were individualized ac-cording to people’s scope of interests. During summer holidays the programme activities of YMCA were concentrated on camps. The participants relaxed in YMCA’s own premises taking part in sports and cultural activities, and also physical work. Supporting active forms of spending leisure time with qualified staff in good, well-equipped halls had a very good influence on the citizens’ health condition.

6

Wybitni trenerzy medalistów olimpijskich – absolwenci Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu

63%

Łuczak M. , Jaroszewski J.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2016

|

tom 15

|

nr 2

89-106

PL

W artykule przedstawiono sylwetki 11 wybitnych trenerów absolwentów poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego: Michała Brzuchalskiego, Janusza Czerwińskiego, Mariana Drażdżewskiego, Krzysztofa Kisiela, Pawła Kowalskiego, Tomasza Andrzeja Kryka, Sławomira Nowaka, Czesława Szulca, Wernera Urbańskiego, Marcina Witkowskiego i Aleksandra Wojciechowskiego. Wiedza uzyskana w trakcie studiów z zakresu teorii treningu sportowego i przygotowania do uczestnictwa w zawodach sportowych pozwoliła im szkolić z sukcesami wielu reprezentantów Polski i innych krajów, tak w startach olimpijskich, jak i na mistrzostwach świata i Europy oraz w innych imprezach sportowych wysokiej rangi. Są wśród tych sportowców przedstawiciele lekkiej atletyki, pływania, żeglarstwa, kajakarstwa, wioślarstwa i piłki ręcznej.

EN

The article presents profiles of 11 notable coaches, who graduated from the Academy of Physical Education in Poznań (AWF): Michał Brzuchalski, Janusz Czerwiński, Marian Drażdżewski, Krzysztof Kisiel, Paweł Kowalski, Tomasz Andrzej Kryk, Sławomir Nowak, Czesław Szulc, Werner Urbański, Marcin Witkowski and Aleksander Wojciechowski. The knowledge gained during the study of the theory of sports training and preparation for participation in sports competitions allowed them to train successfully many representatives of Poland and other countries at the Olympic Games, World and European Championships and other events of high rank. Among those athletes there are representatives of athletics, swimming, sailing, canoeing, rowing and handball.