Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dynamika kumulacji i zaniku polichlorowanych bifenyli w wybranych narzadach i tkankach karpia [Cyprinus carpio L.]

100%

Ciereszko W.

Rozprawy. Akademia Rolnicza w Szczecinie

|

1994

|

tom 160

67

2

Zawartość DDT i jego metabolitów oraz PCB w mięśniach i wątrobach węgorzy z Zalewu Szczecińskiego

100%

Ciereszko W.

|

1988

|

tom 17[133]

3

Zawartosc wybranych polichlorowanych weglowodorow w olejach jadalnych

100%

Ciereszko W.

Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis. Scientia Alimentaria

|

2002

|

tom 02

31036

4

Polychlorinated hydrocarbons in fishes, blue mussel Mytilus edulis, and bottom sediments of the South-Western Baltic Sea

100%

Ciereszko W.

|

nr 2

EN

Polychlorinated hydrocarbons are convenient indicators of environmental pollution. The aim of this study was to determine the presence of p,p′-DDT and its metabolites (p,p′-DDE and p,p′-DDD) and γ-HCH and PCBs in: the dorsal muscles of 3 most important fish species (cod, herring, and flounder), in blue mussel, and in the bottom sediments off the coast of the south-western Baltic Sea. The analyses were carried out using the method of gas chromatography. The presence of all analysed compounds was detected in the samples studied. The highest concentrations of polychlorinated hydrocarbons in the bottom sediments were stated at the coast of Kiel, while the lowest-in the Świnoujście area. In blue mussels no such significant differences in the content levels of the analysed compounds were observed. The muscles of herring demonstrated the highest content of ΣDDT and PCBs. The present results will constitute a contribution to the knowledge on the presence of polychlorinated hydrocarbons in the marine environment of the south-western Baltic Sea.

5

Accumulation dynamics of PCBs in selected organs and tissues of carp [Cyprinus carpio L.]

100%

Ciereszko W.

Acta Ichthyologica et Piscatoria

|

2001

|

tom 31

|

nr 2

EN

The study was aimed at the PCB (Clophen A50) accumulation dynamics in the gill filaments, muscle tissue, perintestinal adipose tissue, alimentary tract and the liver of cultured carp, Cyprinus carpio L. when taken, only, either from contaminated water or contaminated diet. The highest accumulation dynamics was observed in first 5-10 days of intoxication followed by a visible decrease resulted partly from increase in a growth rate of the tested organs and tissues as well as from the smaller daily intake per weight unit of the tested fish.

PL

Obecność polichlorowanych bifenyli (PCB) w środowisku, ich trwałość i toksyczność stanowią poważne zagrożenie dla biosfery. W środowisku wodnym związki te jako nierozpuszczalne w wodzie kumulują się głównie w osadach dennych i organizmach wodnych. Badania dotyczyły dynamiki kumulacji PCB (Clophen A50) w listkach skrzelowych, tkance mięśniowej, okołojelitowej tkance tłuszczowej, przewodzie pokarmowym i wątrobie karpi hodowlanych (Cypinus carpio L.) przy wchłanianiu go tylko z wody i przy pobraniu z paszą. Badania analityczne wykonano metodą chromatografii gazowej. Wykazano, że obecne w wodzie i paszy PCB przenikają do organizmu ryb i charakteryzują się zróżnicowaną dynamiką kumulacji w poszczególnych narządach i tkankach w czasie 40 dni ekspozycji. Stwierdzono różnice w dynamice kumulacji w zależności od dróg pobrania toksykantów. Najwięcej PCB w ciągu 40 dni intoksykacji, niezależnie od dróg pobrania kumulowała w mokrej masie okołojelitowa tkanka tłuszczowa. W przeliczeniu na lipidy największy wzrost poziomu koncentracji obserwowano w listkach skrzelowych, a najmniejszy w okołojelitowej tkance tłuszczowej. Największą dynamikę kumulacji obserwowano w pierwszych 5-10 dniach intoksykacji, a następnie wyraźny jej spadek, który wynikł częściowo z przyrostu masy analizowanych narządów i tkanek oraz spadku podaży skażonej paszy na jednostkę masy ciała analizowanych ryb.

6

Dynamics of the PCBs decline in selected organs of carp [Cyprinus carpio L.] during depuration in clean water

100%

Ciereszko W.

Acta Ichthyologica et Piscatoria

|

2001

|

tom 31

|

nr 2

EN

The aim of this study was to determine the dynamics of PCB content decline in three selected organs and tissues (gill filaments, muscle tissue, perintestinal adipose tissue, liver, and alimentary tract) of cultured carp, previously exposed to Clophen A50 via oral route, in the course of their 40-day stay in PCB-free environment. The samples were analysed using gas chromatography. The highest decrease in PCB concentration, related to wet weight was noted for the perintestinal adipose tissue and the alimentary tract. The lowest PCB decrease in lipids was recorded in the liver (l0.0 %) and the highest one-in the alimentary tract. In decrease related to the total weight of the organs and tissue studied was the highest for the gill filaments (61.6 %) while the values compared for perintestinal adipose tissues showed a 6.6 % increase.

PL

Za główne źródło skażenia środowiska wodnego PCBs uważa się ścieki przemysłowe i komunalne, odprowadzane do zbiorników wodnych, oraz odpady stałe poprodukcyjne i komunalne gromadzone na składowiskach, z których łatwo przenikają do gleby i wód powierzchniowych oraz ulatniają się z parą wodną do atmosfery. W zbiornikach wodnych polichlorowane bifenyle, jako lipofllne szybko włączają się w obieg troficzny i charakteryzują się wysokimi współczynnikami biokumulacji. Z wody do organizmu ryb PCB wnikają głównie przez skrzela oraz wraz z pokarmem i kumulują się głównie w zapasowej okołojelitowej tkance tłuszczowej oraz innych organach i tkankach bogatych w lipidy. Celem badań jest określenie dynamiki zaniku PCB w 5 wybranych narządach i tkankach (listki skrzelowe, tkanka mięśniowa, okołojelitowa tkanka tłuszczowa, wątroba i przewód pokarmowy) karpia hodowlanego, uprzednio skażonego drogą pokarmową Clophenem A50, podczas 40-dniowego przetrzymywania w wodzie wolnej od polichlorowanych bifenyli. Badania analityczne wykonano metodą chromatografii gazowej. Wykazano, że największy spadek PCB w wartościach względnych (stężenie) w mokrej masie obserwowano w okołojelitowej tkance tłuszczowej i w przewodzie pokarmowym. W lipidach po 40 dniach ekspozycji najmniejszy spadek zawartości notowano w wątrobie (10,0%), a najmniejszy w przewodzie pokarmowym (90,0% ). W wartościach bezwzględnych w przeliczeniu na masę całych narządów i tkanek, największym spadkiem zawartości charakteryzowały się listki skrzelowe - 61,6%, natomiast w okołojelitowej tkance tłuszczowej stwierdzono 6,6% jej wzrost w stosunku do poziomu wyjściowego Wyliczony półokres spadku stężenia w analizowanych narządach i tkankach kształtował się następująco: listki skrzelowe — 13, przewód pokarmowy — 14, tkanka mięśniowa i okołojelitowa tkanka tłuszczowa - 19, a wątroba - 34 dni ekspozycji w środowisku wolnym od PCB

7

Absorption of polychlorinated biphenyls [PCB] through gills and skin of common carp, Cyprinus carpio L.

63%

Klyszejko B. , Ciereszko W.

Acta Ichthyologica et Piscatoria

|

1999

|

tom 29

|

nr 2

99-108

EN

Gills and skin of mirror carp were exposed separately to Clophen A-50 in the concentration of 200 µg/dm3. After one hour, the content of polychlorinated biphenyls (PCB) was determined in the wet weight of the blood, muscles, and the skin as well as in the lipids of these tissues. It turned out that 63% ofthe PCB were absorbed through the gills, while only 32% - through the skin.

PL

Badano wchłanianie związków PCB z wody przez skrzela i skórę ryb. Doświadczenie wykonano w warunkach akwaryjnych na 26 karpiach lustrzeniach o masie jednostkowej 320-470 g, które przez okres 1 godziny przetrzymywano w koncentracji 200 ug/dm3 preparatu Clophen A-50. Ekspozycji poddano całą powierzchnię ciała (skóra i skrzela) oraz tylko skrzela i tylko skórę. Następnie u badanego materiału określono zawartość PCB w mokrej masie krwi, wątroby, mięśni i skóry oraz w lipidach tych tkanek. Najwyższą zawartość PCB stwierdzono w tkankach ryb, u których ekspozycji na Clophen A-50 poddano całą powierzchnię ciała (wartości przyjęte jako 100% wchłaniania przez powierzchnię ciała), niższą przy ekspozycji tylko skrzeli - ok. 63% i najniższą przy ekspozycji tylko skóry - ok. 32%.

8

Wplyw zawartosci dioksynopodobnych kongenerow PCB w miesie ryb pochodzacych z Miedzyodrza na stopien zagrozenia toksykologicznego konsumentow

63%

Tomza-Marciniak A. , Ciereszko W.

Medycyna Weterynaryjna

|

2008

|

tom 64

|

nr 02

189-192

EN

The aim of this study was the toxicological risk assessment for consumers on the basis of toxic equivalents (TEQs) from fish netted from Miêdzyodrze waters. The quantitative analysis of dioxin-like compounds (non- and mono-orto PCBs) were conducted using the capillary gas chromatography method (GC MSD HP 6890/5973). Toxic equivalents values were dependent of the most toxic congeners concentration, e.g. PCB 126 and PCB 169. Mean TEQ ranged from 0.03 ± 0.02 ng-TEQ/kg w.w. to 0.09 ± 0.01 ng-TEQ/kg w.w. The highest equivalents were received for ide’s meat and the lowest - for roach’s meat. Consideration of the mean consumption of fish in Poland and the highest TEQs of examined fish ascertained that their meat is safe for consumers from the hygienic and toxicological perspective.

9

Concentration of PCBs and selected pesticides in bottom sediments, zebra mussel and in some more important fish species of the Szczecin Lagoon

63%

Ciereszko W. , Witczak A.

|

2002

|

tom 32

|

nr 1

EN

The objective of the present study was to determine concentration levels of p,p′-DDT and its metabolites (p,p′-DDE and p,p′-DDD) as well as γ-HCH and PCBs in bottom sediments, zebra mussel and in 3 more important fish species.

PL

Celem niniejszych badań było określenie zawartości ρ,ρ'-DDT i jego metabolitów (p,p'-DDE i ρ,ρ'-DDD) oraz γ-HCH i PCB w osadach dennych, racicznicy i w 3 ważniejszych gatunkach ryb. Do analizy zastosowano metodę chromatografii gazowej. We wszystkich próbach stwierdzono obecność analizowanych związków. Największe stężenia γ-HCH wykryto w osadach dennych w południowej części Zalewu (07). W racicznicy w mokrej masie tkanek miękkich zawartości tego związku były dwukrotnie większe niż w analizowanych tkankach mięśniowych ryb. W osadach największe koncentracje ρ,ρ'-DDT i jego metabolitów wykryto w punkcie 07., a PCBs na północy Zalewu w punktach 02. i 03. oraz na południu w punktach 06. i 07. Koncentracje ρ,ρ'-DDT w mokrej masie tkanek racicznicy i analizowanych ryb kształtowały się na podobnym poziomie. Największą zawartość Σ DDT stwierdzono w racicznicy w punkcie badawczym 08., a wśród badanych ryb w leszczu. Największe koncentracje PCBs występowały w racicznicy pozyskanej w punkcie 04. W mięśniach u leszcza i sandacza stwierdzono większe stężenia PCBs niż w mięśniach płoci.

10

Analiza ryb wedzonych dostepnych na rynku szczecinskim pod katem zawartosci dioksynopodobnych kongenerow PCB

51%

Witczak A. , Ciemniak A. , Ciereszko W.

Bromatologia i Chemia Toksykologiczna

|

2010

|

tom 43

|

nr 2

163-169

11

Zawartosci ogolnego PCB i kongenerow wskaznikowych w korze sosny [Pinus sylvestris L.] oraz w glebie na obszarze Lesnictwa Moracz

51%

Ciereszko W. , Witczak A. , Tomza A. , Borowicz J.

Acta Scientiarum Polonorum. Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria

|

2004

|

tom 03

|

nr 2

23-31

12

Sklad chemiczny podlozy ogrodniczych dostepnych w sieci handlowej wojewodztwa szczecinskiego

51%

Niedzwiecki E. , Protasowicki M. , Ciereszko W. , Wojcieszczuk T.

|

tom 62

|

nr 2

375-382

13

Porownanie zawartosci wybranych pestycydow chloroorganicznych w korze sosny [Pinus sylvestris L.] oraz w glebie na terenie Nadlesnictwa Moracz

51%

Witczak A. , Tomza A. , Ciereszko W. , Borowicz J.

Acta Scientiarum Polonorum. Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria

|

2005

|

tom 04

|

nr 2

135-146

14

Uptake of polychlorinated biphenyl congeners in freshwater mussels Anodonta complanata from the Lower Odra River

51%

Tomza A. , Witczak A. , Ciereszko W.

Polish Journal of Environmental Studies

|

2006

|

tom 15

|

nr 4

15

Chemiczne wlasciwosci gleb legow regalickich Wyspy Puckiej w obrebie Szczecina w zaleznosci od sposobu ich uzytkowania

45%

Niedzwiecki E. , Protasowicki M. , Ciereszko W. , Markowski S. , Meller E.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

1993

|

tom 412

161-164

PL

Chemiczne właściwości gleb torfowo-murszowych Wyspy Puckiej wyraźnie różnicuje sposób ich użytkowania. Gleby pod trwałymi użytkami zielonymi, na tle gleb uprawnych bądź stanowiących pracownicze ogrody działkowe, są bardziej kwaśne, wykazują mniej przyswajalnego potasu, fosforu i magnezu, a także metali ciężkich (tab. 1, 2).

EN

Chemical properties of peat-muck soils of Pucka Island essentially differ according to the way of their utilization. Meadow soils when compared with the arable soils or communal garden areas are more acid and contain less of the available potassium, phosphorus, magnesium and heavy metals as well (tab. 1, 2).

16

Chemical composition of the vegetation introduced on the areas reclaimed by uing sewage sludge

45%

Niedźwiecki E. , Protasowicki M. , Czyż H. , Ciereszko W. , Nowak G.

|

tom Vol. 3, nr 3

15-16

EN

The aim of this study was to analyse the chemical composition of the gramineous vegetation planted in 1997, in the areas reclaimed by the sewage sludge from Świnoujście (Poland) municipal sewage treatment plant. Grasses were introduced into the soil-less ground after the application of sewage sludge, containing a considerable amount of zinc, copper and lead, at the dose of 120 t-ha exp. -1. Chemical analyses included the content of: macroelements (K, P, Mg, Ca and Na), heavy metals (Cu, Zn, Fe, Mn, Ni, Pb, Hg) and chloroorganic substances (y-HCH, HCB, DDT, DDE, DDD, I DDT, PCB). During the whole period (1998 - 2000) the gramineous vegetation was found to have a favourable content of macroelements (K, P, Mg, Ca and Na) and relatively high, exceeding permissible concentrations, contents of copper, zinc manganese, iron, nickel. The content of chloroorganic compounds was also unfavourable (y-HCH and PCB). Chemical analyses of the plant material showed that it can be used as a component of compost.

17

Bioaccumulation of PCB's [Aroclor 1242] and its effects on the electrocardiogram of the eel Anguilla anguilla L.

45%

Klyszejko B. , Mourad M. , Glebocka G. , Ciereszko W. , Sciazko T.

Acta Ichthyologica et Piscatoria

|

1993

|

tom 23

|

nr 1

111-117

EN

Fish exposed to 200 and 300 μg/1 PCB′s (Aroclor 1242) for 24 hr demonstrates negative chronotropic effect; increase in the duration of segments and intervals as well as the waves amplitude. A tachycardia was also observed during the experiments. On the other hand, bioaccumulation of PCB′s in the eel fish was depended upon the concentration and time, the level of PCB′s in the liver was significantly higher than the level observed in the other tissues. Also, the descending order of PCB′s accumulated after 24 hr was found in the gills, blood, kidney, liver and muscle, respectively.

PL

Ryby poddane działaniu dawki 200 i 300 ug PCB/1 (Arochlor 1242) przez 24 h, charakteryzuje ujemna chronotropowa reakcja, wydłużony czas trwania odcinków i odstępów oraz większa amplituda fal. Podczas trwania doświadczeń obserwowano takie zjawisko tachykardii. Stwierdzono, że bioakumulacja związków PCB u węgorza zależy od stężenia związku i czasu działania. Wyjściowo, zawartość związków PCB w wątrobie jest wyraźnie wyższa od tej stwierdzanych w innych tkankach. Po 24 h ekspozycji na działanie PCB ilości akumulowanych polichlorowanych dwufenyli były najwyższe w skrzelach i coraz niższe, odpowiednio, w krwi, nerkach, wątrobie i mięśniach.

18

Metale ciężkie i chlorowane węglowodory w niektórych gatunkach ryb z rzeki Odry

38%

Protasowicki M. , Ciereszko W. , Perkowska A. , Ciemniak A. , Bochenek I. , Brucka-Jastrzębska E. , Błachuta J.

|

tom Tom 9

95-105

PL

Jednymi z wielu zanieczyszczeń, które z całego obszaru dorzecza Odry trafiają do jej ujścia są metale ciężkie oraz chlorowane węglowodory, w tym pestycydy i polichlorowane bifenyle. Substancje te są powszechnie znanym wskaźnikiem zanieczyszczenia środowiska. Porównanie stężeń metali ciężkich w badanych materiałach i porównanie ich z wartościami naturalnymi pozwala oszacować stopień skażenia ekosystemów, a w tym żyjących w nich organizmów (Johnels et al., 1967; Portmann, 1972). Z drugiej strony obecność substancji chloroorganicznych takich jak lindan, DDT czy polichlorowane bifenyle, które w środowisku są substancjami obcymi pokazuje nam w jakim stopniu w poszczególnych obszarach istotny jest problem antropopresji (Falandysz, 1982; Schneider, 1982; Zitko i in., 1976). Badania zawartości tych substancji w rybach i innych organizmach wodnych żyjących w wodach estuarium Odry podjęto na początku lat 70-tych (Chodyniecki i in., 1975). Wyniki badań wskazują, że poziom zanieczyszczenia hydrobiontów w estuarium Odry był bardzo zróżnicowany, co jest szczególnie widoczne w przypadku planktonu, w którym poziom kontaminantów obniżał się w miarę oddalania się od Szczecina w kierunku Bałtyku. Pewne różnice notowano także na podstawie badania tkanek ryb (Protasowicki, 1991; Ciereszko, 1993). Analiza wyników wieloletnich badań pozwoliła stwierdzić, że w tym czasie poziom rtęci, cynku i DDT w niektórych hydrobiontach wykazywał trend spadkowy. Rosła natomiast zawartość kadmu, ołowiu i PCB. Pozostałe badane ksenobiotyki (Cu i gamma-HCH) nie wykazywały istotnych tendencji zmian (Protasowicki, 1991; Ciereszko, 1993). Ryby są często wykorzystywane jako bioindykatory zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi i innymi substancjami toksycznymi czy szkodliwymi (Johnels i in., 1967; Portmann, 1972; Statham i in., 1976). Celem niniejszych badań było określenie poziomu bioakumulacji niektórych metali ciężkich i substancji chloroorganicznych w wybranych gatunkach ryb z Odry.

EN

Heavy metals and chlorinated hydrocarbons, in this pesticides and polychlorinated biphenyls are among many pollutants which from the whole area of Odra riverbasin flow to its outlet. These substances are universally well-known coefficient of environment pollution. Level of the contamination of ecosystems and living in them organisms may be estimated by comparison of concentrations of heavy metals in studied materials and comparison them with natural values. On the other hand presence of chloroorganic substances such as lindane, DDT or polychlorinated biphenyls, which are alien substances in the environment, shows us in what level in individual areas atropopression problem is significant. Fish are often used as bioindicators of environment pollution with heavy metals or other toxic or harmful substances. Bioaccumulation of some heavy metals (Hg, Cd, Pb, Cu, Zn) and chlororganic substances (?-HCH, ?DDT, PCB) in muscles, liver, kidneys, and gills of the selected fish species from the Odra River were determined. Fish for studies were caught in years 1996 - 2000 in Międzyodrze and Wrocław area: roach - Rutilus rutilus, rudd - Scardinius erythrophtalmus, bream - Abramis brama, white bream - Blicca bjoerkna, blue bream - Abramis ballerus, carp - Cyprinus carpio, asp - Aspius aspius and perch - Perca fluviatilis. Content of heavy metals and chlororganic substances in studied tissues differed depending on fish species, kind of organ and fishing area (the last conclusion concerns heavy metals content only). The higher contents of mercury and lead were fund fish organs caught in Międzyodrze than these coming from Odra in Wrocław area. In the case of copper and zinc relations were opposite. While relation among contents of cadmium was not so explicit and depended from organ in considerable measure - the higher content of this element occurred in fish kidneys and gill while its concentration was lower in muscles in Wroclaw area and in livers these differences changed in dependence on species. Analysed chlorinated hydrocarbons in biggest quantities usually were accumulated in livers, and in far order in muscles and gills. Accumulation of lindane in asp organs was an exception

19

Charakterystyka odpadow potartacznych w aspekcie mozliwosci ich zagospodarowania

38%

Niedzwiecki E. , Protasowicki M. , Nowak A. , Czyz H. , Ciereszko W. , Meller E.

Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis. Agricultura

|

1999

|

tom 77

295-298

20

Wykorzystanie osadów ściekowych przy zakładaniu trawników na glebie piaszczystej

38%

Niedźwiecki E. , Protasowicki M. , Czyż H. , Ciereszko W. , Śliwiński D. , Nowak Z.

Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej. Instytut Technologii Nieorganicznej

|

1998

|

tom Nr 547

256-259

PL

Rekultywację przeprowadzono dwiema metodami: 1/ zakładania trawników z wykorzystaniem gotowej darniny; 2/ wysiewu mieszanki trawiastej. W obu metodach do poprawy wcześniej ustalonego stanu żyzności podłoża, zastosowano niekompostowane osady ściekowe z uruchomionej oczyszczalni w Świnoujściu. Przed ich zastosowaniem określono skład chemiczny osadów, ze szczególnym uwzględnieniem zawartości metali ciężkich. Uzyskane dane posłużyły do ustalenia dawki nawożeniowej (120 t s.m. osadu/ha). Opracowana koncepcja zadarniania terenu oczyszczalni sprawdziła się w praktyce, a tym samym można ją stosować przy rekultywacji gruntów bezglebowych, gleb zdegradowanych przez erozję wietrzną i wodną oraz wyłączonych z produkcji rolnej gleb piaszczystych.

EN

Two methods of reclamation were used: 1/ using earlier produced sod; 2/ sowing grass mixture. In both the methods the row sludge from the biological sewage treatment plant were used for improving the soil fertility. The chemical composition of the sludge, especially heavy metals content had been determined before its application. The obtained results were used for estimating fertilization dose (120 t of sludge dry matter per ha). Since sodding the area proved to be useful it can be recommended for the reclamation of: soil-less land, soil degraded by water and wind erosion and non-arable sandy soil.