Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Znaczenie wspólnotowości dla przetrwania gatunków. Perspektywa socjobiologiczna

100%

Czykwin E.

Studia z Teorii Wychowania

|

2022

|

tom XIII(1(38))

9-30

PL

Problem przetrwania społeczeństw ludzkich w obliczu globalnych kryzysów, skłania do postawienia pytania: jak z kryzysami radziły sobie społeczności innych istot żywych na przestrzeni setek tysięcy lat?. Analiza mechanizmów radzenia sobie z kryzysami przez społeczności słoni; wielorybów i płetwali sparmacetowatych oraz lisów syberyjskich - stanowią przykład na wspólne i istotne charakterystyki, które ukształtowały się w procesie ewolucji jako odpowiedź na warunki środowiska. Kierunek zmian tych charakterystyk ma charakter par excelance społeczny i ukierunkowany jest na dobro wspólne. Ma więc charakter prospołeczny i gloryfikujący altruizm. Także w odniesieniu do rozwoju człowieka w perspektywie socjobiologicznej - wskazać można na tożsame charakterystyki ujawniające ich znaczenie i rolę w procesie przystosowania. Przykład przetrwania homo sapiens oraz wyginięcia homo neanderthalensis (człowiek neandertalski) są tego spektakularnym przykładem. Takie charakterystyki jak: przyjazność, altruizm, solidarność, odpowiedzialność, troska o wspólne dobro, prospołeczność stały się gwarantami przetrwania w opozycji do agresji i egoizmu. W obszarze kultury wyraża się to tendencja do przenoszenia w obszar świadomości JA treści i standardów ważnych dla przetrwania MY. Wyżej wymienione charakterystyki mające wymiar antyautorytarny i prodemokratyczny, stają się tym samym standardami rozwoju cywilizacji ludzkich. Trwanie ponadczasowych wartości jakie niesie Dekalog a więc poświęcenia dla innych i „miłowania bliźniego swego jak siebie samego” są przykładem znaczenia rozumienia wspólnotowości. Charakterystyki ważne dla przystosowania są w jakiś sposób intuicyjnie wyczuwane i widoczne w kulturowych tendencjach prospołecznych społeczeństw demokratycznych, wyrażających się w tendencjach wspólnotowych. W tym kontekście znaczenie przyjaźni, wprost łączy się z długością i jakością zdrowia i życia ludzi.

2

Metafora żelaznej kurtyny jako kategoria analityczna

100%

Czykwin E.

Nauka

|

2023

|

nr 2

107-123

EN

The content of the article is a historical analysis of the presence, understanding and validity of the Iron Curtain metaphor in the field of social sciences. After 1989, it might seem that the fall of the Iron Curtain had lost its relevance and the metaphor had become dead. It’s recall by Władimir Załęski in connection with the war in Ukraine prompted a re-analysis of the sense, meaning and emotions associated with it. The question of how this commonly known metaphor influenced (and influences) our understanding of reality and to what extent it constitutes a reliable analytical category is subject to reflection.

3

Nierówności społeczne jako wyraz dysproporcji w partycypacji w zasobach językowych. Znaczenie metafor

100%

Czykwin E.

Studia z Teorii Wychowania

|

2021

|

tom XII(2 (35))

11-20

EN

The text is devoted to the problem of social inequalities created by the fact of unequal participation in language resources. "Gutenberg Galaxy" created social inequalities by setting a caesura between the reader and the author. Scientism limits the ability of lay people to understand specialized scientific knowledge. The participation in the language of actors and spectator of social life also has a different character. Assuming that the human anthropological challenge is the striving for optimal adaptation (D. Hoffman), social communication and adaptation take place in the space of language. As components of language, metaphors enable such an individual meeting. Mid-range metaphors play a special role here.

PL

Tekst poświęcony jest problematyce nierówności społecznych wykreowanych przez fakt nierównego uczestnictwa w zasobach języka. Słowo pisane kreowało nierówności społeczne stawiając cezurę miedzy czytelnikiem i autorem. Scientyzm ogranicza możliwość rozumienia przez laików wyspecjalizowanej wiedzy naukowej. Odmienny charakter ma też udział w języku aktorów i obserwatorów życia społecznego. Przyjmując, że antropologicznym wyzwaniem człowieka jest dążność do optymalnego przystosowania (D. Hoffman) społeczne porozumienie i przystosowanie dokonują się w przestrzeni języka. Metafory, jako składowe języka umożliwiają takie indywidualne spotkanie. Szczególną rolę pełnia tu metafory średniego zasięgu.

4

Swój i obcy w świetle teorii opanowania trwogi (TMT)

100%

Czykwin E.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2017

|

tom Cerkiew a asymilacja- swój i obcy

|

nr 8

9-16

EN

Terror Menagement Theory was published by Jeff Greenberg, Sheldon Solomon, Tom Pyszczynski and others in 1997. Since that time a lot of followers have been continuing their work and checking the assumptions of this theory. In the center of it, there is an assumption that the awareness of death organizes our existential experience in every-day life. This consciousness is painful as the human being has created mechanisms buffering this pain. There are parents for children and one’s own culture for adults. The role of one’s one culture is fundamental for the forming of self-esteem and positive adaptation to social environment and the reduction of the pain related to the death consciousness. One’s own culture gives the mental image, which means to be the „good person”, teaches scenarios and recopies how to act and to cope with the fact of the finitude of a person. One’s own culture gives the standards to create a self image, as a consequence the level of self- esteem, effectiveness, the control of the environment, vitality of the person and, as a result, perseverance in aiming to the tasks makes the person less insensitive to pain and stress. All these symptoms of good adaptation are enhanced by other members of one’s own group. Sharing the same concepts of social reality, especially stereotypes and prejudices, makes one’s social adaptation satisfactory and minimizes the fear of death. In the context of TMT, the reaction of Polish society to Smolensk’s catastrophe (10.IV. 2010) can be analyzed. We see in many investigations that the attitude to one’s own and to strangers is differentiated depending on the impact of mortality and it changes as time passes. Now, as for the fragmentation of the culture, each of us has a problem with consistency of one’s own personality. Sociologists (e.g. Z. Bauman) talked about fragmented identity; inconsistency of personality makes belonging to one’s own culture more and more important. There are four important issues in the reduction of the death fear effect: 1. Religion; 2. High self-esteem; 3. Democratic personality; 4. Close relations with people (see: Stockholm syndrome). TMT is a challenge in the context of the divide between one’s own and stranger and it is much more difficult to reduce than we have considered earlier.