Celem artykułu jest zainicjowanie dyskusji na temat metod analizy pojęciowej blisko spokrewnionych języków. Proponuję analizę porównawczą leksykonu aksjologicznego w języku rosyjskim i ukraińskim, na podstawie pojęć чужбина i чужина (‘obcy kraj’ lub szerzej ‘każde miejsce, które nie jest domem’). Pojęcia te odgrywają w obu kulturach pierwszorzędną rolę. W artykule autor analizuje tradycyjny ich obraz w folklorze na podstawie pieśni, wierszy religijnych, ballad, wierszy żałobnych, kolęd, przysłów, idiomów i toponimów. Porównuje definicje leksykograficzne słów чужбина/чужина od średniowiecza do chwili obecnej, utarte połączenia tych słów i ich synonimów z innymi leksemami, a także wybrane konteksty literackie ich użycia.
EN
The aim of the article is to initiate a discussion on the methods of conceptual analysis of closely related languages. It proposes a contrastive conceptual analysis of the axiological lexicon in Russian and Ukrainian, based on the example of the concepts чужбина and чужина (‘a foreign country’, or in a broader sense ‘any place which is not home’). The concepts are of primary importance for both languages and cultures. The article explores the traditional representation of чужбинa in folklore on the basis of incantations, religious poems, ballads, mourning verses, carols, proverbs, idioms and toponyms. Compared are lexicographic definitions of the lexemes чужбина/чужина in both languages, since the Middle Ages till now. Fixed word combinations with the lexemes and their synonyms, as well as selected literary contexts are also investigated.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW