Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Komputerowe systemy telewizji użytkowej a bezpieczeństwo w transporcie kolejowym

100%

Dyduch J. , Sabat R.

|

tom R. 23, nr 12

412--416

PL

W artykule omówione zostały zagadnienia implikacji i rozwoju cyfrowych, komputerowych systemów telewizji użytkowej w sterowaniu ruchem kolejowym i monitoringu obiektów infrastruktury transportowej. Opisano rosnący wpływ rozwiązań technicznych na poprawę bezpieczeństwa ruchu i warunków eksploatacyjnych oraz przedstawiono perspektywy nowych zastosowań tych systemów.

EN

This article discusses the implications and development of digital broadcast television systems for rail traffic control and transport infrastructure monitoring as well as describes the increasing influence of technical solutions on the improvement of traffic safety and maintenance conditions. The prospects of new applications of the systems are also presented here.

2

Characterisation of five potato cultivars according to their nutritional and prohealth components

80%

Gumul D. , Noga M. , Sabat R.

|

tom 10

|

nr 1

EN

Introduction. Potatoes are very popular vegetables in Poland, not only in terms that they are easy to prepare, but also by the fact that they combine the wholesomeness of cereals and delicacy and characteristic chemical composition of vegetables, so it is important that they fmd their place in our diet. Nutritional value of potatoes is determined by the content of nutrients such as protein, starch, fat, minerals, and absence of toxins, as well as by a significant content of bioactive components from the group of polyphenols, which guarantee proper antioxidant activity of this vegetable. The study was performed in order to analyse 5 Polish potato cultivars, according to nutritional components, i.e.: proteins, fat, starch, carbohydrates, ash and biologically active compounds: such as polyphenols, flavonoids, as well as dietary fibre. At the same time antioxidant activity of the cultivars was determined by means of two independent methods. Material and methods. The material for the study consisted of five varieties of potatoes: Saturna, Hermes, Raja, Rosalind, Courage, which were analysed for the content of nutrients i.e. protein, fat, starch, carbohydrate, ash and biologically active compounds: polyphenols, flavonoids, and fiber. Antioxidant activity of the examined potato varieties was determined by two independent methods. Results. It was shown, taking into account the nutrients, that the potato variety Raja was characterised by the lowest content of carbohydrate and ash, and high amounts of protein and fat. The highest content of insoluble dietary fibre was determined for Raja, and its soluble fraction for Saturna. The amounts of insoluble fibre were three times as much as the content of soluble fibre in the analysed potato cultivars. The highest total polyphenol content was measured for Saturna, and the lowest for Rosalind. Other cultivars revealed similar amounts of these components (3 mg catechin/g d.m.). The contents of flavonols and flavonoids was not proportional to total polyphenol content in the analysed potato cultivars. Antioxidant activity determined by two independant methods was proportional to total polyphenol content in the analysed plant material. Conclusions. It was shown that the content of pro-health ingredients such as: dietary fiber, total polyphenols and antioxidant activity was preferable for two of the five examined varieties of potatoes: Saturna and Raja.

PL

Wstęp. Ziemniaki są bardzo popularne w Polsce, łącząc łatwość przygotowania, pożyw- ność roślin zbożowych oraz delikatność i skład chemiczny charakterystyczny dla warzyw. Dlatego tak ważne jest, aby znalazły miejsce w naszej diecie. Wartość żywieniowa ziemniaków jest determinowana zawartością składników odżywczych, tj. białka, skrobi, tłuszczu, składników mineralnych, nieobecnością toksyn oraz wieloma składnikami biologicznie aktywnymi z grupy polifenoli, które gwarantują odpowiednią aktywność antyutleniającą tego warzywa. Celem pracy jest charakterystyka pięciu odmian polskich ziemniaków pod względem składników odżywczych, tj. białka, tłuszczu, skrobi, węglowodanów, popiołu oraz związków biologicznie aktywnych, czyli polifenoli, flawonoidów i błonnika. Ponadto celem pracy było określenie dwoma niezależnymi metodami aktywności anty- utleniającej pięciu odmian ziemniaków. Materiał i metody. Materiałem do badań było pięć odmian ziemniaków: Saturna, Hermes, Raja, Rosalind, Courage, w których oznaczono zawartość składników odżywczych: białka, tłuszczu, skrobi, węglowodanów, popiołu oraz związków biologicznie aktywnych, czyli: polifenoli, flawonoidów i błonnika. Określono również dwoma niezależnymi metodami aktywność antyutleniającą analizowanych odmian ziemniaków. Wyniki. Wykazano, biorąc pod uwagę składniki odżywcze, że odmiana Raja charakteryzowała się najmniejszą zawartością węglowodanów i popiołu, a dużą ilością białka i tłuszczu. Stwierdzono, że największą zawartością frakcji nierozpuszczalnej charakteryzowała się Raja, a frakcji rozpuszczalnej - odmiana Saturna. Ilość frakcji nierozpuszczalnej błonnika była trzy razy większa od ilości frakcji rozpuszczalnej w analizowanych odmianach ziemniaków. Największą zawartością polifenoli ogółem charakteryzowała się Saturna, a najmniejszą Rosalind. Pozostałe odmiany ziemniaków wykazały podobną zawartość wspomnianych związków (3 mg katechiny/g s.m.). Natomiast ilość flawonoidów i flawonoli nie była proporcjonalna do zawartości polifenoli ogółem w analizowanym materiale roślinnym. Aktywność anty oksydacyjna, wyznaczona dwoma niezależnymi metodami, była proporcjonalna do zawartości polifenoli ogółem w analizowanych próbkach. Wnioski. Wykazano, że spośród pięciu analizowanych odmian ziemniaków Saturna i Raja wypadły korzystnie pod względem zawartości składników prozdrowotnych tj.: błonnika pokarmowego, polifenoli ogółem oraz aktywności antyutleniającej.

3

Wlasciwosci technologiczne polskich odmian pszenzyta ozimego, a jakosc chleba

80%

Cygankiewicz A. , Gambus H. , Nowotna A. , Sabat R.

|

tom 06

|

nr 3

55-63

PL

W pracy oceniono wartość technologiczną 12 polskich odmian pszenżyta ozimego, stosując kryteria obowiązujące dla pszenicy i porównano ją z pszenicą uprawianą w tych samych warunkach. Wykazano, że wydajność mąki z pszenżyta była większa od wydajności mąki z pszenicy Emika. Stwierdzono także że, w odróżnieniu od mąki pszennej, ocena farinograficzna i wartość indeksu glutenowego, nie są wystarczającymi wskaźnikami wartości wypiekowej mąki pszenżytniej, bowiem jakość chleba z większości odmian pszenżyta nie koreluje z tymi parametrami.

EN

Using criteria obligatory for wheat, the technological value of 12 Polish triticale varieties was estimated and compared with wheat cultivated in the same condition. It was shown, that in distinction from wheat flour, farinographic and gluten index evaluation were not sufficient indicators of triticale flour baking quality, because bread quality from the majority of triticale varieties did not correlate with these parameters.

4

Proby poprawy jakosci chleba bezglutenowego przez dodatek maki z szarlatu

80%

Gambus H. , Gambus F. , Sabat R.

|

nr 2

99-112

PL

Celem pracy było ustalenie optymalnego dodatku mąki z szarłatu (Amaranthus sp.) do wypieku chlebów bezglutenowych, który nie pogarszając jakości, w widoczny sposób zwiększy ich wartość odżywczą. Udział mąki z szarłatu w ilości do 10% masy skrobi przewidzianej recepturą, zwiększył objętość chlebów i spójność miękiszu podczas przechowywania, hamując jednocześnie jego twardość, w porównaniu z chlebem standardowym. Udział mąki z szarłatu w chlebach bezglutenowych wzbogacił je w cenne białko, włókno pokarmowe oraz szereg makro- i mikroelementów.

EN

In gluten free breads: 5, 7.5, 10, 12 and 15% amount of corn starch provided by recipe was replaced by amaranthus flour in order to increase the nutritious value. It was stated, that addition of 10% amount of flour caused an increase in volume and efficiency of the obtained breads, with no deterioration of their sensoric evaluation. The participation of amaranthus flour (especially in amount of 7.5% in comparison to mass of starch) definitely influenced on slowing down the process of gluten free bread crumb hardening, simultaneously increasing its cohesiveness and eliminating the excessive crumbling during storage period. The participation of amaranthus flour in gluten free breads enriched them in valuable protein, fiber and numerous macro- and microelements. The amounts of these compounds successively increased with the increasing share of the amaranthus flour, and at 10% addition this increase was respectively: protein - 32%, fiber - 152%, P - 43%, K - 21%, Ca - 34%, Mg - 96%, Cu - 55%, Zn - 27%, Fe - 87%, in comparison with standard bread. For commercial use it's recommended the addition in amount not greater than 10 % of the replaced starch by amaranthus flour in gluten free breads.

5

Zastosowanie termowizji do badań rozkładu temperatury w tunelach foliowych wyposażonych w akumulatory ciepła

71%

Sabat R. , Konopacki P. , Hołownicki R. , Kurpaska S. , Latała H.

|

tom R. 17, nr 3, t. 1

345--354

PL

Celem prowadzonych badań była ocena możliwości zastosowania termowizji jako metody pomiaru temperatury w uprawach pod osłonami. Użyte metody zobrazowań termalnych umożliwiły wykazanie różnic temperatur między badanymi obiektami uprawowymi. Pozwoliły także na szybkie ustalenie gradientu temperatur w tunelach foliowych bez konieczności instalacji dużej liczby czujników temperatury. Dzięki metodom termograficznym było możliwe zaobserwowanie zjawiska konwekcyjnego przenikania ciepła ze złoża kamiennego akumulatora do wnętrza tunelu. Uzyskane wyniki sugerują dużą przydatność technik termograficznych do rejestrowania warunków termicznych, panujących w uprawach pod osłonami.

EN

The objective of this study was to evaluate the possibility of applying thermovision as a method for measuring the temperature of crops under cover. The thermal imaging methods allowed demonstration of temperature differences between the investigated crop objects. They also enabled quick determination of the temperature gradient in plastic tunnels without a need for installation of a large number of standard temperature sensors. Moreover, the thermographic method allowed the observation of the phenomenon of convectional heat transfer from the bed of the stone accumulator into the tunnel. The results suggest that thermography is a very useful technique for recording thermal conditions of crops under cover.

6

Starch extrudates as a source of low molecular dextrins slowing down bread staling

71%

Ziobro R. , Gambus H. , Nowotna A. , Bala-Piasek A. , Sabat R.

|

tom 05

|

nr 4

251-258

7

Wykorzystanie mąki owsianej - produktu ubocznego przy produkcji koncentratu z owsa - w piekarstwie

61%

Gibinski M. , Gambus H. , Nowakowski K. , Mickowska B. , Pastuszka D. , Augustyn G. , Sabat R.

|

nr 3

PL

Wysoka wartość odżywcza mąki owsianej, stanowiącej produkt uboczny podczas uzyskiwania koncentratu β-D-glukanu BETAVEN, zasugerowała możliwość jej wykorzystania do wypieku pieczywa pszennego i pszenno-żytniego. Celem badań było opracowanie receptury chlebów pszennych i mieszanych, w których część mąki pszennej zastąpiono odpadową mąką owsianą w ilości 10, 20, 25 % masy mąki pszennej, a także określenie wpływu zastosowanej mąki owsianej na cechy sensoryczne i żywieniowe uzyskanych produktów. Przedstawione wyniki wskazują, że odpadowa mąka owsiana jest dobrym źródłem białka o korzystnym składzie aminokwasowym, włókna pokarmowego oraz tłuszczu surowego i nadaje się w ilości do 20 % masy mąki pszennej do suplementowania jasnego pieczywa pszennego i pszenno-żytniego.

EN

A high nutritional value of oat flour constituting a by-product derived from manufacturing a BETAVEN β-D-glucan concentrate suggested that the oat flour could be used as an addition in wheat and wheat-rye breads. The objective of the research project was to develop a recipe of wheat and mixed breads, where a portion of wheat flour was substituted with the leftover oat flour amounting to 10 %, 20 %, and 25 % of the wheat flour content. Another objective was to determine the impact of the oat flour used on the sensory and nutritional properties of the products manufactured. The results obtained show that the leftover oat flour is a good source of protein with a beneficial amino-acids composition, dietary fibre, and crude lipids, and its amount not exceeding 20% of wheat flour is fit for use as a supplement in wheat and wheat-rye white breads.

8

Starches from wheat of various technological value

61%

Nowotna A. , Gambus H. , Ziobro R. , Berski W. , Lewandowicz G. , Sabat R. , Cygankiewicz A.

|

nr 2

EN

The research was carried out on the grain of wheat classified to different quality classes (A, В or C) grown in 1998-1999. Protein content, wet gluten were measured, and bread was baked from flour. When starch was extracted from the flour, the following analyses were performed: amylose and phosphorus content, and its swelling and pasting characteristics. It was stated that investigated starches from the varieties of wheat belonging to different classes greatly vary in their properties. It was stated with full confidence that a high pasting temperature and medium water binding capacity and solubility are favourable for baked bread volume.

PL

Materiałem badawczym było ziarno pszenicy zaklasyfikowane do różnych klas jakości (A, B lub C), uprawiane w latach 1998-1999. Oznaczono w nim zawartość białka i glutenu mokrego, po czym z mąki wypieczono chleb. Po wyodrębnieniu skrobi z mąki, została ona przebadana pod względem: zawartości amylozy i fosforu oraz wyznaczono ich charakterystykę pęcznienia i kleikowania. Stwierdzono, że pod względem przebadanych właściwości skrobie z odmian pszenic, należących do jednej klasy, znacznie różnią się właściwościami. Stwierdzono z całą pewnością, że wysoka temperatura kleikowania skrobi wpływa korzystnie na objętość wypieczonego chleba.

9

The influence of extruder's temperature profile on the characteristics of processed starch

61%

Ziobro R. , Nowotna A. , Golachowski A. , Gambus H. , Hernik M. , Sabat R.

|

tom 09

|

nr 4

EN

The study concerned the influence of extruder's temperature profile on physico-chemical characteristics of processed cereal starches. The products obtained at higher temperature were more expanded and less dense, however there were differences in response of various starches on the change of processing parameters. Solubility and water binding capacity of extruded corn starch strongly depended on thermal conditions in extruder while in case of rye and triticale no significant relation was observed.

PL

W pacy przebadano fizycznochemiczne i molekularne właściwości skrobi kukurydzianej, pszenżytniej i żytniej poddanej procesowi ekstruzji w jednoślimakowym ekstruderze w temperaturze 140-160-170°C, jak również w (80-95)-120-150°C. Produkty otrzymane w niższej temperaturze charakteryzowały się mniejszą ekspansją i większą gęstością. Ponadto ekstrudowana skrobia kukurydziana, uzyskana w niższej temperaturze, charakteryzowała się mniejszą zdolnością wiązania wody i rozpuszczalnością w wodzie, w porównaniu do otrzymanej w wyższej temperaturze.