Celem artykułu jest prezentacja wyników badań naukowych prowadzonych na podstawie analizy danych zastanych dotyczących zjawiska agresji związanej z brakiem poczucia bezpieczeństwa psychicznego wśród uczniów. Analizy prowadzono metodą przeglądu systematycz- nego raportów badawczych opisujących badania prowadzone w Polsce, których przedmiotem było zjawisko agresji w kontekście poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów. Artykuł prezentuje podejście evidence based practise jako podstawę teoretyczną prowadzonych badań i ade- kwatną do tego podejścia metodę badawczą, jaką jest przegląd systematyczny. Wyniki badań zinterpretowane w syntezie narracyjnej wskazują na zróżnicowaną wartość merytoryczną i metodologiczną 33 analizowanych raportów, których cele badawcze najczęściej koncentrowały się na określeniu skali zjawiska agresji w szkołach i czynnikach je warunkujących. Wnioski i rekomendacje wypływające z przeprowadzonych badań źródeł wtórnych mają znaczenie tak dla teorii interdyscyplinarnych stanowiących podstawy profilaktyki społecznej, jak i dla praktyki profilaktycznej, szczególnie dla pedagogów odpowiedzialnych za realizację programu wychowawczo-profilaktycznego w szkołach i placówkach oświatowych. Strategie profilaktyczne wpisują się w kontinuum ekskluzja – inkluzja, jako że takie właśnie działania mają potencjał zapobiegania pojawianiu się i utrwalaniu zachowań problemowych, które w konsekwencji mogą prowadzić do wykluczenia społecznego. inkluzja, jako że takie właśnie działania mają potencjał zapobiegania pojawianiu się i utrwalaniu zachowań problemowych, które w konsekwencji mogą powadzić do wykluczenia społecznego.
EN
The aim of the article is to present scientific research based on an analysis of data concerning aggression in terms of pupils feeling inse- cure or vulnerable at school. The analysis was carried out as a systematic review of reports discussing research conducted in Poland. The article presents the evidence-based practice approach as a theo- retical basis for the analysis, and the chosen research method-i.e., systematic review. The results of the research that is interpreted in the narrative synthesis indicate varied substantive and methodological value among the 33 analyzed reports, whose research objectives most often focused on determining the scale of aggression in schools and the factors that determine it. Conclusions and recommendations stemming from the survey of secondary sources are important, both for interdisciplinary theories constituting the basis for social preven- tion and preventative practice, especially for school pedagogues, who are responsible for implementing educational/prophylactic programs in schools and educational institutions. Prophylactic strategies refer directly to the exclusion–inclusion continuum, having the potential to prevent the appearance and perseverance of problematic behavior, which may consequently lead to social exclusion.
Problematyka uzależnień od czynności jest obecna w dyskursie naukowym od lat. Zaburzenia uprawiania hazardu stanowią specyficzną, odrębną jednostkę chorobową. Zaburzenia te mogą dotknąć osoby w różnym wieku, szczególnie podatne na nie są dzieci i młodzież. Przedmiotem badań opisanych w artykule są czynniki ryzyka rozwoju zaburzeń związanych z uprawianiem hazardu przez dzieci, a jego celem jest zaprezentowanie wyników badań prowadzonych w 2021 roku przez zespół badawczy w Uniwersytecie Jagiellońskim. Metodą badawczą był przegląd systematyczny literatury oparty o standardy PRISMA. Materiał badawczy stanowiły wyselekcjonowane artykuły publikowane w anglojęzycznych wysokopunktowanych czasopismach naukowych. Wnioski z badań obejmujące najczęściej występujące czynniki ryzyka uzależnienia od hazardu pozwoliły na sformułowanie zaleceń i rekomendacji w zakresie profilaktyki uniwersalnej i selektywnej kierowanej do dzieci, ich rodziców i opiekunów.
EN
The issue of addiction to activities has been present in the scientific discourse for years. Gambling disorders constitute a specific, separate disease entity. These disorders can affect people of all ages, and children and adolescents are particularly prone to them. The subject of the research described in the article are risk factors for the development of gambling disorders among children, and its aim is to present the results of research conducted in 2021 by a research team at the Jagiellonian University. The research method was a systematic literature review based on PRISMA standards. The research material consisted of selected articles published in English-language high-ranking scientific journals. The conclusions from the research, including the most common risk factors of gambling disorder, allowed for the formulation of recommendations and recommendations in the field of universal and selective prevention addressed to children, their parents and caregivers.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.