Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Ocena własności smarnych paliw rzepakowych

100%

Szczypiński-Sala W.

|

tom R. 109, z. 7-M

279--286

PL

Paliwa ze źródeł odnawialnych wprowadzane są obecnie na coraz szerszą skalę. Stosowanie paliw wytwarzanych z surowców roślinnych pozwala na obniżenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery w całym cyklu produkcji i użytkowania paliwa. Do olejów napędowych stosowane są domieszki biokomponentów, w tym również surowego tłoczonego oleju rzepakowego, który jest mieszalny z olejem mineralnym w dowolnych proporcjach. Domieszki takie wpływają na własności paliwa, w tym zwłaszcza własności smarne. W artykule opisano wyniki prób oceny własności smarnych mieszanek oleju napędowego z surowym olejem rzepakowym. Testy przeprowadzono na aparacie czterokulowym.

EN

Alternative fuels are needed to aid future engine development. Biofuels are so called “carbon neutral fuels” – if vehicles are run on biofuels, no additional carbon dioxide is released into the atmosphere. Use of biodiesel is one solution to improving the lubricity of diesel fuels too. The rape oil can reduce friction when used as an additive in diesel fuel. Oil from crushed oilseed rape can be blended with mineral fuel. In the paper bench tests comparing friction and wear characteristics of the fuel blends with rape oil are described. The results were obtained in laboratory tests using the four-ball wear test stand.

2

Wpływ zanieczyszczenia tarcz hamulcowych na opóźnienie hamowania pojazdu

100%

Szczypiński-Sala W.

|

tom nr 3

6110--6115

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań, których celem była ocena wpływu obecności cieczy na elementach trących tarczowych mechanizmów hamulcowych na opóźnienia hamowania pojazdów w warunkach drogowych. Ponieważ w mechanizmach tego typu istnieje możliwość łatwego dostępu wody lub inny cieczy takich jak przykładowo płyn hamulcowy do tarczy i nakładek ciernych ocenie poddano wpływ tych czynników na działanie mechanizmu hamulcowego. Prawidłowe i skuteczne działanie tego układu ma decydujący wpływ na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Przeprowadzono próby drogowe opóźnienia hamowania pojazdu dla dwu różnych konstrukcji tarcz hamulcowych pracujących na sucho i przy zawilgoceniu. Wykonano również pomiary w warunkach laboratoryjnych na stanowisku testowym, a otrzymane wyniki wartości współczynnika tarcia porównano z wynikami prób drogowych. Omówiono metodologię badań i przedstawiono analizę uzyskanych wyników.

EN

The paper presents the results of experiments carried out to investigate influence water and brake fluid presence on the friction surface of the brake disc on the car brake decelerations. Due to the easy access of water to the area of interaction between friction elements of disc braking systems, brake pads get damp and brake discs are temporarily wet. The on-road car brake deceleration tests for two different brake discs design and various vehicle operation conditions was conducted. The tests in laboratory conditions on a test stand provided with appropriate instruments and equipment were carried out too. Due to in brake mechanisms, the braking torque is directly influenced by the value of the friction coefficient between the elements rubbing against each other, obtained results have been compared. In the paper research methodology, exemplary test results and general analysis of obtained data have been presented.

3

Wpływ stałych drobin w terenowej eksploatacji pojazdu na działanie tarczowych mechanizmów hamulcowych

100%

Szczypiński-Sala W.

|

tom nr 4

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań, których celem była ocena wpływu obecności stałych cząstek zanieczyszczeń i piasku na elementach trących tarczowych mechanizmów hamulcowych na działanie tych mechanizmów, a tym samych ich skuteczność i uzyskiwane opóźnienia hamowania pojazdu. Ponieważ w mechanizmach tego typu istnieje możliwość łatwego dostępu wszelkiego rodzaju substancji do tarczy i nakładek ciernych, ocenie poddano wpływ oddziaływania zanieczyszczeń zawierających twarde cząsteczki na działanie mechanizmu hamulcowego. Wykonano pomiary w warunkach laboratoryjnych na stanowisku testowym, umożliwiającym pomiar siły tarcia pomiędzy nakładka i tarczą hamulcowa przy danej prędkości obrotowej tarczy. Uzyskane w testach wyniki wartości współczynnika tarcia porównano z wynikami prób drogowych. Prawidłowe i skuteczne działanie układu hamulcowego ma decydujący wpływ na bezpieczeństwo podczas ruchu pojazdu, dlatego przeprowadzono również pomiary opóźnienia hamowania pojazdu wykonane przy obecności drobin stałych na nakładkach i tarczach hamulcowych. Omówiono metodologię badań i przedstawiono analizę uzyskanych wyników.

EN

The paper presents the results of experiments carried out to investigate influence of grid and dust presence on the friction surface of the brake disc on the car brake operation. Due to the easy access of grid contains hard particles to the area of interaction between friction elements of disc brake system, make it operation temporarily non regular. The tests in laboratory conditions on a test stand provided with appropriate instruments and equipment were carried out. The stand was equipped with systems enabling taking measurements of the parameters as rotational speed of the brake disc, fiction force and temperature of brake disc surface. The car brake deceleration tests for different operation vehicle brake disc conditions were conducted too. Due to in brake mechanisms, the braking torque is directly influenced by the value of the friction coefficient between the elements rubbing against each other, obtained results have been compared. In the paper research methodology, exemplary test results and general analysis of obtained data have been presented.

4

Alternatywne dodatki smarnościowe do paliw silnikowych

100%

Szczypiński-Sala W.

|

2014

|

tom nr 6

10313--10318

PL

W artykule omówiony zostały wyniki przeprowadzonych pomiarów podstawowych własności mieszanek wykorzystywanych do zasilania silników dwusuwowych. Kompozycyjne składniki do paliwa ze źródeł odnawialnych są obecnie wprowadzane na coraz szerszą skalę. Zastosowanie składników wytwarzanych z surowców roślinnych, pozwala na obniżenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery w całym cyklu wytwarzania i spalania paliw silnikowych. Ocenie poddano mieszanki benzyny z olejem rzepakowym oraz konwencjonalnymi olejami mineralnymi. Badania własności smarnych przeprowadzono na aparacie czterokulowym, oceniając dla poszczególnych mieszanek paliw intensywność zużywania elementów testowych w odniesieniu do nacisku właściwego oraz obciążenia zacierające.

EN

Paper presents selected properties of the tested fuel mixtures, which could be used for two stroke engine fueling. Nowadays raw materials from renewable sources are widely used as an alternative, effective additive of gasoline and lubricating oils. Vegetable oils as an ingredient of engine fuel mixture do not released into the atmosphere additional carbon dioxide. This article discusses prospect of rape oil as a fossil oil substitute. Comparison rape oil and mineral oil mixture with gasoline was conducted. Lubricity tests were performed on a four-ball stand. The wear intensity of test elements in relation to the specific pressure and seizing load for individual mixtures was examined.

5

Komputerowo wspomagana ocena działania pierścieni uszczelniających

100%

Szczypiński-Sala W.

|

tom R. 20, nr 10

2687--2694, CD

PL

W artykule zaprezentowano wyniki symulacji komputerowych i pomiarów stanowiskowych działania pierścieni uszczelniających w różnych warunkach zabudowy i obciążenia. Z wykorzystaniem metody elementów skończonych wykonano obliczenia obciążenia różnych zarysów przekrojów pierścieni. Dla weryfikacji uzyskanych wyników wykonano testy na uszczelnieniach zmieniając warunki pracy, aż do wystąpienia uszkodzenia. Wykonano analizy dla stosowanych, najbardziej uniwersalnych rozwiązań, to znaczy pierścieni o kołowym i kwadratowym zarysie przekroju. Dla obydwu przekrojów porównano intensywność zużycia i rodzaj występujących uszkodzeń. Opisane wyniki obliczeń porównano z efektami uzyskanymi podczas pomiarów na doświadczalnym zestawie uszczelniającym.

EN

In the paper results of load simulation in sealing ring depending on working condition have been presented. Influence working condition on seal ring was observed in model test stand too. Finite element analyze have been used to calculate stress distribution in different cross section of sealing ring. Due to sealing rings with circular or rectangular cross section are widely used in static and dynamic applications, in rotational and reciprocating motion this type of seal have been analysis. For both cross section type wear intensity and seal failures was described. Numerical estimation was verified in test stand. Working conditions were changed to obtain sealing destruction. Receive results from calculation was compared with observation on testing seal.

6

Wpływ dodatku oleju rzepakowego do paliwa na charakterystykę pracy wtryskiwaczy elektromagnetycznych

100%

Szczypiński-Sala W.

|

tom nr 5

1521-1526

PL

W artykule zaprezentowano wyniki pomiarów przeprowadzonych dla oceny wpływu dodatku oleju rzepakowego do mineralnego oleju napędowego na pracę elektromagnetycznych wtryskiwaczy paliwa. Zgodnie z zaleceniami zawartymi w przepisach wprowadzane są bio-dodatki do paliw silnikowych. Rozwiązanie takie ma na celu ograniczenie wpływu wykorzystania paliw kopalnych na środowisko naturalne. Oleje roślinne znacznie szybciej ulęgają biodegradacji, co zmniejsza również ryzyko skażenia gleby i wód gruntowych w przypadku niekontrolowanych wycieków awaryjnych. Zastosowanie bio dodatków ma jednak wpływ na pracę układu zasilania i przebieg spalania paliwa w silniku. W artykule przestawiono porównanie własności fizycznych paliwa będącego mieszanką oleju rzepakowego i mineralnego oleju napędowego, w odniesieniu do oleju probierczego stosowanego przy sprawdzaniu i regulacji aparatury paliwowej silnika. Opisano wyniki pomiarów dawkowania paliwa przy zachowaniu parametrów wysterowania wtrysku paliwa i zastosowaniu cieczy o różnych własnościach. Omówiono wyniki prób stanowiskowych wykonanych dla zakresu ciśnień i czasów otwarcia wtryskiwaczy odpowiadających warunkom pracy silnika.

EN

The paper presents the results of experiments carried out to investigate influence of rape oil addition to mineral diesel fuel on the work of electromagnetic fuel injectors. In accordance with requirements of EU regulations the bio fuel additives are introduced to the fuels used in combustion engines. Use of bio components is one solution to reduction influence of engine fuels on environment. Vegetable oils are biodegradable and its use reduce risk of contaminate soil and subsurface water in cause of uncontrolled leak. However, the addition of bio component to the diesel fuel influences the combustion process as well as the exploitation of a diesel engine. The physical parameters of mixture rape oil and diesel fuel have been compared with calibration fluid used in test stands. Comparative analysis of the changes in the injection fuel dose as a result of different fuel properties was carried out. The analysis of the test results has been performed in relation to the pressure of fuel outflow from the injector nozzle, and injection duration.

7

Własności smarne wybranych kompozycji biopaliw do silników o zapłonie samoczynnym

63%

Szczypiński-Sala W. , Strzępek P.

|

tom R. 105, z. 8-M

143-150

PL

Obecnie na coraz szerszą skalę wprowadzane są paliwa ze źródeł odnawialnych. Do olejów napędowych stosowane są domieszki biokomponentów. W artykule opisano wyniki prób oceny własności smarnych wybranych kompozycji paliw. Testy przeprowadzono na aparacie czterokulowym, a podczas oceny porównano własności estrów metylowych kwasów tłuszczowych olejów roślinnych oraz ich mieszanin z olejem napędowym w różnych proporcjach.

EN

Refined from a renewable resource biodiesel fuel are widely use for diesel engines. The standard mixture is a blend of biodiesel in diesel fuel. In the paper bench tests comparing friction and wear characteristics of the fuels for diesel engines are described. The results were obtained in laboratory tests using the four-ball wear tester.

8

Influence of engine oil on the friction and wear of a surface layer with boron

63%

Lubas J. , Szczypiński-Sala W.

|

2017

|

tom nr 2

107--112

EN

The aim of the present work is to determine the influence of surface layers with boron and engine oil on the processes of friction and wear in friction pairs. The ring samples with a borided surface layer cooperated under test conditions with counterparts made with CuPb30 bearing alloy. During the tests, the friction pairs were lubricated with 15W/40 Lotos mineral oil and 5W/40 Lotos synthetic oil. The friction pairs lubricated by Lotos synthetic oil a generate stronger friction force and higher temperature in the contact area of friction pairs, as compared to the pairs lubricated by Lotos mineral oil. Lubrication of the friction pairs by mineral oil in the start-up phase causes faster stabilization of the friction conditions than in the case of lubrication by synthetic oil. The wear of bearing alloy was lower when lubricated by Lotos mineral oil than by Lotos synthetic oil. The process of friction in the contact area of the friction pair leads to the destruction of the lubricant and the reduction of its operational properties, especially at high temperatures.

PL

Celem pracy jest określenie wpływu warstwy wierzchniej z borem i oleju silnikowego na proces tarcia i zużycia w parach ciernych. Próbki pierścieniowe z borowaną warstwą powierzchni współpracowały w warunkach testowych z przeciwpróbkami wykonanymi ze stopu łożyskowego CuPb30. W trakcie testów pary cierne smarowano olejem mineralnym Lotos 15W/40 i olejem syntetyzującym Lotos 5W/40. Pary cierne smarowane olejem Lotos syntetyczny wytwarzają większe siły tarcia i wyższe temperatury w obszarze styku par ciernych w porównaniu z parami smarowanymi olejem Lotos mineralny. Smarowanie pary ciernej olejem Lotos mineralny w fazie rozruchu powoduje szybszą stabilizację warunków tarcia w obszarze styku niż w przypadku smarowania pary ciernej olejem syntetycznym. Zużycie stopu łożyskowego w warunkach smarowania olejem Lotos mineralny było niższe niż przy smarowaniu olejem Lotos syntetic. Proces tarcia w obszarze styku pary ciernej prowadzi do destrukcji czynnika smarnego i zmniejszenia jego właściwości eksploatacyjnych szczególnie w wyższych temperaturach.

9

The influence of the surface layer structure in disc brake pads on their tribological properties

63%

Gajek A. , Szczypiński-Sala W.

|

2016

|

tom nr 3

71--85

EN

The article presents the results of the stand tribological investigation and microscopic observations of brake pad materials for automotive disc brakes. The reasons for the scatter of the friction coefficient value are analysed. The results of the brake pads’ friction surface topography observations and chemical constitution are presented. The investigations were carried out with scanning electron microscopy SEM and energy dispersive X-ray spectroscopy EDS. The point, line, and surface analysis of friction layer were done. The average contents of the chemical elements on the friction surface are presented. The heterogeneous nature of the structure on the friction layer was observed. The analysis has shown that brake pads with a compact structure of friction layer and large quantity components (10 components with more than 1% content each) had a smaller scatter of the coefficient of friction value in relation to the materials with a loose structure and less quantity components. The next part of the article presents the structure and geometric parameter products of the wear of the friction material. The problem concerning the quantity limitation of the wear particles entering the environment as dust was discussed.

PL

W artykule przedstawiono wyniki stanowiskowych badań tribologicznych oraz obserwacji mikroskopowych materiału ciernego samochodowych okładzin hamulców tarczowych. Ocenie poddano rozrzuty w wartości współczynnika tarcia pary ciernej hamulca tarczowego, które ujawniają się zarówno w badaniach kolejnych próbek materiału tego samego producenta, jak i pomiędzy okładzinami ciernymi różnych producentów. Przedstawiono wyniki badań topografii powierzchni oraz składu chemicznego okładzin. Badania wykonano z zastosowaniem mikroskopu scanningowego SEM. Do analizy mikrorentgenowskiej stosowano analizator EDS IXRF System. Przedstawiono wyniki analizy spektrometrycznej składu chemicznego okładzin. Wykonano analizy punktowe, liniowe i powierzchniowe. Zaprezentowano średnie zawartości pierwiastków w analizowanym obszarze powierzchni tarcia. Wykazano bardzo dużą niejednorodność struktury oraz chemiczną w poszczególnych strefach badanych powierzchni. Stwierdzono, że okładziny o zwartej strukturze powierzchni i dużej różnorodności składu chemicznego (10 składników o zawartości ponad 1% każdy) charakteryzują się mniejszym rozrzutem wartości współczynnika tarcia za-równo w funkcji temperatury, jak i czasu hamowania w stosunku do materiałów o bardziej luźnej strukturze. Przedstawiono strukturę i parametry geometryczne produktów zużycia okładzin oraz problem ograniczania ilości tych produktów wydostających się do środowiska w postaci pyłów.

10

Wpływ dysfunkcji hydraulicznego obwodu hamulcowego na przebieg hamowania pojazdu z układem ABS

63%

Szczypiński-Sala W. , Lubas J.

|

tom nr 6

1313--1319, CD

PL

W pracy omówiono wyniki badań drogowych, których celem była ocena przebiegu hamowania pojazdu wyposażonego w układ ABS i niepełnej sprawności układu hydraulicznego. Obecnie wszystkie nowe pojazdy posiadają systemy wspomagające kierowcę takie jak układy przeciwdziałające blokowaniu kół pojazdu podczas hamowania. Na długość drogi hamowania wpływa wartość opóźnienia hamowania, jakie można uzyskać bez blokowania kół pojazdu, a z kolei o tym decyduje rozkład sił hamujących na poszczególne koła. Dodatkowo kierowalność pojazdu uzależniona jest jednak nie tylko od wyposażenia konstrukcyjnego, ale również od sprawności działania elementów układu hydraulicznego. W celu oceny wpływu dysfunkcji hydraulicznego układu hamulcowego na działania systemu przeciwblokującego kół pojazdu wykonano badania drogowe przebiegu procesu hamowania w różnych warunkach drogowych. Podczas tych testów oceniano dynamikę ruchu pojazdu. W badaniach wykorzystano bezwładnościowe czujniki przyspieszeń zamontowane w pojeździe tak by możliwa była rejestracja przebiegu zmian przyspieszeń we wzdłużnej i poprzecznej osi pojazdu.

EN

The paper presents the results of on-road tests of the braking process of vehicle equipped with anti-lock braking systems. Currently, vehicles are equipped with many kinds of devices that assist drivers in emergency situations, as for example, ABS. These devices focus on active safety, by a targeted intervention of the brakes on the individual wheels. But vehicle ride control depends on vehicle design, and also on the condition of the vehicle braking hydraulic circuit components. The minimum stopping distance of a vehicle depends on the maximum deceleration achievable prior to the wheel lock-up. Braking force distribution has an important role in the vehicle stopping distance and its stability. Additionally, dysfunction in braking hydraulic circuit has influence on a braking process. To examine how this dysfunction impacts the ABS system, road tests were carried out. During the road tests, the parameters of vehicle dynamics were recorded. The orientation of sensors during experiment was such, that one of them was placed in the parallel, and the other in the perpendicular axis of the vehicle. Results obtained from measurements in different road conditions were compared.

11

Some tribological characteristics of disc brake pads

63%

Gajek A. , Szczypiński-Sala W.

|

tom Nr 3

33-46

EN

The article presents results of experiments carried out to investigate the impact of modelled conditions of the vehicle operation and its environment on the coefficient of friction in the disc brake friction pair. The influence of these factors on the scatter of values of the coefficient of friction was analysed. The tests were carried out in laboratory conditions on a test stand provided with appropriate instruments and equipment. The friction pair was modelled by a set-up of materials as used in passenger car brakes, consisting of a cast-iron brake disc and composite brake pads. Time histories of the coefficient of friction in the friction pair were tested at various operating conditions (rotational speed of the brake disc, number of braking cycles) and environmental factors (presence of water or brake fluid in the friction area). Changes in the surface roughness of the cast-iron brake disc resulting from the application of various brake pad materials and from different operating conditions and parameters set on the test stand were examined as well. The histories and values of the parameters measured as recorded during the tests were used as input material for analyses. The results of the research work and the conclusions drawn that are applicable to the analysis of criteria of the acceptable differences between the braking forces measured on diagnostic roller test stands have been presented here in a synthetic form.

PL

W artykule przedstawiono wyniki eksperymentów, których celem było zbadanie wpływu zamodelowanych warunków eksploatacji i otoczenia na współczynnik tarcia pary ciernej hamulca tarczowego. Przeprowadzono analizę ich wpływu na rozrzut wartości tego współczynnika. Badania wykonano na odpowiednio oprzyrządowanym stanowisku badawczym w warunkach laboratoryjnych. Parę cierną modelował układ materiałów, stosowany w hamulcach samochodów osobowych, złożony z żeliwnej tarczy hamulca i kompozytowych nakładek ciernych. Badano przebiegi współczynnika tarcia w parze ciernej dla różnych warunków eksploatacji (prędkości obrotowej tarczy hamulcowej, ilości cykli hamowania) oraz czynników otoczenia (pojawienie się w obszarze tarcia wody, płynu hamulcowego). Badano również zmiany chropowatości powierzchni żeliwnej tarczy hamulcowej wynikające z zastosowania różnych materiałów ciernych nakładek oraz założonych na stanowisku badawczym warunków i parametrów eksploatacyjnych. Zarejestrowane podczas badań przebiegi funkcyjne oraz wartości mierzonych parametrów posłużyły do przeprowadzenia prac analitycznych. W pracy w syntetycznej formie przedstawiono wyniki i wnioski z badań, które mają zastosowanie w analizie kryteriów dopuszczalnej nierówności sił hamujących, mierzonych na rolkowych stanowiskach diagnostycznych.

12

Ocena metod pomiarów opoźnienia hamowania pojazdu w warunkach drogowych

51%

Gajek A. , Szczypiński-Sala W. , Strzępek P.

|

tom nr 6

PL

W artykule przedstawiono analizę metod pomiaru opóźnienia hamowania pojazdów podczas badań drogowych. Omówiono wyniki pomiarów wykonanych różnego typu przyrządami stosowanymi w badaniach drogowych, oceniono błędy popełniane podczas pomiarów.

EN

The paper presents the results of the road investigation of the car brake deceleration. The different measuring instruments with inertia mass were tested. The measuring errors in relation to optical device were calculated.

13

Wpływ biopaliw (FAME) na właściwości eksploatacyjne rozpylaczy paliwa silnika z zapłonem samoczynnym

51%

Cisek J. , Mruk A. , Szczypiński-Sala W.

|

tom R. 109, z. 3-M

233--244

PL

Zgodnie z wymaganiami przepisów prawa Unii Europejskiej, dotyczącymi paliw stosowanych do silników spalinowych wprowadza się do nich dodatki biopaliw, takie jak na przykład estry metylowe oleju rzepakowego (FAME). Taki dodatek biopaliw do oleju napędowego wpływa na proces spalania oraz eksploatację silnika z zapłonem samoczynnym. W niniejszej publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu mieszanin oleju napędowego z FAME na pracę wtryskiwaczy paliwa silnika z zapłonem samoczynnym oraz wyniki oceny własności smarnych tych paliw, mających wpływ na trwałość elementów aparatury paliwowej silnika. Badania własności smarnych tych paliw przeprowadzono na stanowisku czterokulowym, oceniając dla poszczególnych paliw intensywność zużycia elementów testowych w odniesieniu do nacisku właściwego oraz obciążenia zacierającego.

EN

In accordance with requirements of EU regulations on the fuels used in combustion engines, the bio fuel additives are introduced, like for example rape oil methyl esters (FAME). The addition of bio fuels to the diesel fuel influences the combustion process as well as the exploitation of a diesel engine. In this paper, we present the results of the investigation on the influence of a mixture of diesel fuel with FAME on the work of fuel injectors in a diesel engine and the results of the assessment of these fuels lubricity, which have an impact on the life of fuel system elements. Lubricity testing was performed on a four-ball stand. The wear intensity of test elements in relation to the specific pressure and seizing load for individual fuels was examined.

14

Weryfikacyjne metody pomiaru opóźnienia hamowania pojazdu

51%

Szczypiński-Sala W. , Strzępek P. , Janczur R.

|

tom nr 3

PL

W artykule przedstawiono porównanie metod pomiaru opóźnienia hamowania pojazdów podczas badań drogowych, z uwzględnieniem wymagań dotyczących okresowej oceny działania układu hamulcowego w pojeździe. Omówiono wyniki pomiarów wykonanych różnego typu przyrządami stosowanymi w tego typu badaniach. Porównano przyrządy inercyjne dopuszczone do stosowania w stacjach kontroli pojazdów, przyrząd optyczny, oraz dwa zestawy wieloosiowych czujników przyspieszenia. Oceniono rozbieżności wyników pomiędzy poszczególnymi metodami pomiaru.

EN

The paper presents the results of the road investigation of the car brake deceleration. The different measuring instruments with inertia mass were tested. During the tests deceleration was measured with equipment approved for use at the motor vehicle inspection centers, optical instrument and with two sets of multi-axis acceleration sensors. The measuring errors were calculated.

15

Frictional problems in continuously variable transmission belt drives

51%

Szczypiński-Sala W. , Dobaj K. , Kot A.

|

2017

|

tom nr 5

93--100

EN

The article describes the results of the research carried out on the evaluation of the influence of friction pairs (rubber belt – belt pulley in belt drive) on the ability to transmit power. In order to determine the characteristics of the belt drive operation, measurements were made on a real belt drive from the drive train of a light two-wheeled vehicle. The measurement was carried out in conditions of changes in the dynamic load. The measurements of the belt slip on the belt pulley within the whole range of the changes of gear ratios and angular speed of the engine were made. During the tests, belts made from various rubber mixtures were compared. The values of the friction coefficients between the surface of belts and the belt pulley were measured. Model analyses of the impact of belt slip on the wheel related to the temperature of belt drive elements were also made. Generally, one can ascertain that, in belt drive systems, power losses are a combination of speed losses and torque losses. The increase in the efficiency of belt drives is possible by decreasing power losses. It is possible to obtain the high performance of continuously variable transmission belt drives with a V- belt solely with the proper choice of the design parameters, which is possible only after the exact recognition of the operational characteristics unique to this class of belt drive systems.

PL

W artykule omówiono wyniki przeprowadzonych badań, których celem była ocena wpływu pary ciernej: gumowy pas napędowy–koło pasowe w bezstopniowej przekładni pasowej na zdolność przenoszenia mocy. Dla określenia charakterystyki pracy przekładni wykonano pomiary na rzeczywistej przekładni z układu napędowego lekkiego pojazdu jednośladowego. Pomiary te przeprowadzono w warunkach dynamicznych zmian obciążenia. Wykonano pomiary poślizgu pasa na kołach pasowych w całym zakresie wymaganych zmian przełożenia i prędkości obrotowej silnika napędowego. Podczas prób porównano pasy napędowe wykonane z różnych mieszanek gumowych. Dla zastosowanych pasów wyznaczono wartości współczynnika tarcia przy współpracy z kołami pasowymi. Wykonano również analizy modelowe wpływu poślizgu pasa na kole na temperaturę pracy elementów przekładni. W bezstopniowych przekładniach pasowych straty mocy wynikają ze strat prędkości i strat momentu obrotowego. Dlatego też podniesienie sprawności przekładni możliwe jest do osiągnięcia poprzez obniżenie tych start. To z kolei możliwe jest tylko dzięki odpowiedniemu doborowi parametrów konstrukcyjnych. Służy temu gruntowne poznanie charakterystyk roboczych tego typu przekładni.