Potrzeba poznania, mniej formalnie określana potrzebą zrozumienia, radością myślenia, dążeniem do poznania i zrozumienia rzeczywistości; to cecha osobowości charakteryzująca osoby znajdujące radość w myśleniu „chcące wiedzieć”. Osoby z wysokim poziomem potrzeby poznania łatwo angażują się w wymagające intelektualnie zadania, są zaciekawione otaczającym je światem, unikają uproszczeń i powierzchowności. Z wielu powodów rozwinięta potrzeba poznania jest pożądaną cechą u pracowników, menedżerów i studentów. W tym artykule zadano pytanie o źródło potrzeby poznania, a bardziej precyzyjnie o to, czy kształcenie uniwersyteckie przyczynia się do rozwijania potrzeby poznania. Wyniki przeprowadzonych badań sugerują, że odpowiedź na zadane pytanie jest twierdząca: kształcenie wspiera potrzebę poznania studentów uniwersytetów.
The neoclassic economic model assumes that individual’s utility level depends on individual’s or her family’s absolute income. Homo economicus does not compare his income with the income of others. However, number of recent studies suggest the existence of a negative impact of income inequality on the level of subjective well-being. Using the data from Social Diagnosis 2011 the paper aims at measuring the relation of income inequalities in Polish subregions and the level subjective well-being of their inhabitants. The results of the study are not conclusive and do not provide strong arguments either for rejecting or accepting the hypothesis of the negative effect of social inequalities in subregions on subjective well-being.
PL
W ekonomii neoklasycznej zakłada się, że użyteczność jednostki zależy od poziomu jej (ewentualnie jej rodziny) dochodu absolutnego. Homo economicus nie porównuje swojego dochodu z dochodem innych. Jednakże w ostatnim czasie opublikowano wiele badań sugerujących istnienie negatywnego wpływu nierówności dochodowych na poziom subiektywnego dobrostanu. Wykorzystując dane z Diagnozy Społecznej 2011, w tym artykule stawiam sobie za cel pomiar wpływu nierówności dochodowych w polskich subregionach na subiektywny dobrostan ich mieszkańców. Wyniki badania nie przemawiają ani za odrzuceniem ani za przyjęciem hipotezy o negatywnym wpływie nierówności dochodowych w subregionach na poziom subiektywnego dobrostanu.
The social, demographic and economic changes make intergenerational transfers in family gain in importance. An increase in the lifespan and divorce rates, a drop in fertility and a declining number of children in family, an increase in the participation of women in the labour force – all these changes affect the nature, form and volume of intergenerational transfers. The paper presents the theories of altruism and reciprocity (exchange) as two main models explaining intergenerational transfers in family. The papers also provides a review of literature on: forms of transfers, their relations to income, education and social links, as well as the consequences that divorces, the lifespan or the welfare state have for intergenerational transfers.
PL
Zmiany demograficzne, społeczne i gospodarcze sprawiają, że temat transferów międzypokoleniowych w ostatnich latach nabiera szczególnego znaczenia. Rosnąca długość życia, malejąca liczba dzieci w rodzinie, upowszechnienie rozwodów, wzrost aktywności zawodowej wśród kobiet i tym podobne – wszystko to sprawia, że transfery międzypokoleniowe w rodzinach w krajach wysoko rozwiniętych ulegają silnym przeobrażeniom. Artykuł prezentuje teorie altruizmu i wymiany – jako dwa podstawowe modele tłumaczące występowanie transferów międzypokoleniowych w rodzinach. Opierając się na literaturze, przeanalizowano formy transferów międzypokoleniowych, związki prawdopodobieństwa wystąpienia i wysokości transferów z dochodem rodziców i dzieci (wnuków) z siłą więzi oraz wykształceniem beneficjentów i darczyńców. Szczególną uwagę zwrócono na konsekwencje, jakie dla transferów międzypokoleniowych mają rozwody, długość życia oraz państwo opiekuńcze.
Polityka społeczna wobec dzieci została zdominowana przez perspektywę inwestycji społecznych. Nie kwestionując jej zasadności, ten artykuł wskazuje na jej ograniczenia. Inwestycje w dzieci przynoszą korzyści dziecku, jego rodzinie oraz całemu społeczeństwu, opierają się jednak na budzących wątpliwości założeniach: (1) podrzędności dzieciństwa; dzieciństwo traktowane jest jako podrzędna wobec dorosłości faza życia, (2) efektywności i selekcji; należy inwestować tak, by zwrot z inwestycji był największy; (3) przewagi konkurencyjnej; celem inwestowania w dziecko przez rodziców jest zdobywanie przez nie przewagi konkurencyjnej w życiu dorosłym; (4) dominacji perspektywy rynku pracy; inwestować należy w to, co przydaje się w wykonywaniu pracy zawodowej; (5) nierówności talentów (powiązane z poprzednim), niektóre obszary aktywności ludzkiej, talenty i umiejętności człowieka są mniej ważne niż inne, dlatego należy skupić się na tych najważniejszych; (6) wiedzy o przyszłości; współcześni ludzie posiadają wiedzę na temat tego co będzie człowiekowi potrzebne w przyszłości; (7) stałości modelu dorosłości; to co dziś uważa się za „bycie dorosłym” pozostanie niezmienne w przyszłości. Konsekwencją przyjęcia tych założeń jest polityka: wspierająca „stawanie się” dorosłym kosztem „bycia” dzieckiem; skierowana głównie do najuboższych dzieci, gdyż w tej grupie zwrot z inwestycji jest największy; przedkładająca umiejętności i talenty przydatne na rynku pracy nad inne; oparta na normatywnych oczekiwaniach dotyczących dorosłości oraz tego jak będzie wyglądać przyszłość; zachęcająca do zdobywania przewagi konkurencyjnej.
EN
Social policy towards children has become dominated by the perspective of social investment. Without questioning the legitimacy of the social investment concept, this article points out its limitations. While investing in children benefits the children, their families and the general public, it is however based on questionable assumptions: (1) childhood inferiority; childhood is treated as inferior to adulthood, (2) effectiveness and selection; it should be invested in such a way that the return on investment is the largest; (3) competitive advantage; the purpose of investing in the child by parents is for them to gain a competitive advantage in adulthood; (4) the dominance of the labour market perspective; it should be invested into what will be advantageous in obtaining professional work; (5) the inequality of the many varied talents (related to previous point); some areas of human activity, human talents and skills are less important than the others, hence the policy should focus on the most important ones; (6) knowledge of the future; people know what will be needed in the future; (7) stability of the model of adulthood; what is today considered as „being an adult” will remain unchanged in the future. The adoption of these assumptions results in a policy: that supports “becoming an adult” at the expense of “being” a child; is mainly targeted at the poorest children because the return on investment in this group is the greatest; that privileges the skills and talents needed for salary work; that is based on the reigning normative expectations regarding adulthood and what the future will look like; that encourages people to obtain competitive advantages.
An increase of obesity and overweight rates represents a major problems for individuals and social policies in developed countries. Obese individuals face stigmatization, health problems and discrimination, have lower chances for employment of higher positions and lower incomes. There are many reasons to believe that the quality of their life is relatively lower. In the study Body Mass Index was used as a measure of weight, and: happiness, life satisfaction and depression - as measures of quality of life. The study of adult Poles provides evidences overweight and obese individuals are not less happy or satisfied with their life than others.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The societies and welfare states may perceived the deservingness of different groups of people in different way. The models developed in literature indicate six criteria of deservingness: identity, needs level, control over cause, reciprocity, adequacy of behaviour, attitude. The paper aims at contributing to empirical understanding of the issue of deservingness and policy rationing. The study tests the criteria of deservingness in Poland, which to author’s best knowledge represents the first empirical try of the kind.
PL
Społeczeństwa i państwa opiekuńcze w odmienny sposób mogą postrzegać zasługiwanie na pomoc różnych grup. Obecne w literaturze modele zasługiwania na pomoc opierają się na sześciu kryteriach: tożsamości, poziomie potrzeb, kontroli, wzajemności, adekwatności i postawie. Artykuł ma przyczynić się do lepszego rozumienia pojęcia zasługiwania na pomoc i sposobów tworzenia uzasadnienia dla prowadzonej polityki. Prezentowane w nim badanie, zgodnie z wiedzą autora pierwsze takie w Polsce, poddaje empirycznej weryfikacji kryteria zasługiwania na pomoc państwa.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The idea of stalled revolution appears in the writings on division of work, particularly housework, in the households. The literature is dominated with the studies that focus on the division of housework without taking paid work into consideration; the studies related primarily to the very rich countries, and often lack the distinction between couples where both partners are employed and couples where one of the partners is not employed. The purpose of the paper is to compare the distribution of paid and unpaid work in the households in countries with different level of wealth. The main conclusion of the empirical study: along with the enrichment of the population decreases the amount of paid and unpaid work in the household, and the decline relates mostly to women.
PL
O zatrzymanej rewolucji pisze się w kontekście podziału pracy w gospodarstwach domowych, a szczególnie w odniesieniu do obciążenia kobiet pracą niepłatną. W literaturze na temat pracy niepłatnej dominuje ujęcie, w którym autorzy poświęcają uwagę głównie podziałowi pracy niepłatnej w domu, badając ją w oderwaniu od pracy płatnej; badania dotyczą przede wszystkim krajów bogatych; a przy tym często brakuje w nich rozróżnienia na pary, w których oboje partnerów pracuje zawodowo i pary, w których jeden z partnerów pozostaje w domu. Celem artykułu jest porównanie podziału pracy płatnej i niepłatnej w gospodarstwach domowych w krajach o zróżnicowanym poziomie bogactwa. Podstawowy wniosek z przeprowadzonego badania: wraz z bogaceniem się społeczeństw maleje ilość pracy płatnej i niepłatnej wykonywanej w gospodarstwie domowym, a spadek ten dotyczy głównie kobiet.