Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dziadkowie jako znaczący inni w biograficznym doświadczeniu parentyfikacji

100%

Chojnacka B.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2023

|

tom 66

|

nr 3

63-81

EN

In modern societies, extended families are less frequent, while nuclear families are the norm, which is why narrow systems include parent-and-child subsystems. When disturbances and crises arise in such a structure, these situations are conducive to the mechanism of role reversal (parentification). It involves the system’s drawing from the resources available to it and thus transferring to children the responsibility and tasks that belong to adults. The subject of this study is a broader perception of the family taking into account its surroundings, especially grandparents. Based on the autobiographical narratives of individuals who experienced parentification in childhood, the reconstruction and analysis of their role as people of significance to their grandchildren was made. Grandparents supported their grandchildren, acted as guardians of the family, and ensured a sense of security, endowing parentified individuals with positive experiences and childhood memories.

PL

We współczesnych społeczeństwach coraz rzadziej mamy do czynienia z rodzinami wielopokoleniowymi, standardem zaś są rodziny nuklearne, a zatem wąskie systemy obejmujące podsystem rodzicielski i dziecięcy. Gdy w takiej strukturze dochodzi do zakłóceń, kryzysów są to sytuacje sprzyjające mechanizmowi odwracania ról (parentyfikacji). Polega on na czerpaniu przez system z dostępnych mu zasobów, a więc przenoszeniu odpowiedzialności i zadań przynależnych dorosłym na dzieci. Przedmiotem niniejszego opracowania jest szersze postrzeganie rodziny, uwzględniające jej otoczenie, a więc dziadków. Na podstawie narracji autobiograficznych ludzi, którzy doświadczyli parentyfikacji w dzieciństwie, dokonano rekonstrukcji i analizy ich roli jako osób znaczących dla wnuków. Dziadkowie wspierali swoich wnuków, pełnili funkcję strażników rodziny, zapewniali poczucie bezpieczeństwa, wyposażając osoby parentyfikowane w pozytywne doświadczenia i wspomnienia związane z dzieciństwem.

2

Codzienność dziecka parentyfikowanego – rekonstrukcje narracyjne

100%

Chojnacka B.

Przegląd Pedagogiczny

|

2021

|

nr 1

277-297

PL

Parentyfikacja to zjawisko występujące w życiu rodzinnym, polegające na funkcjonalnym i/lub emocjonalnym odwróceniu ról między dzieckiem a rodzicem/rodzicami. W realizowanych przez autorkę badaniach, osadzonych w paradygmacie interpretatywnym, parentyfikacja staje się głównym przedmiotem zainteresowania. Doświadczenie odwrócenia ról rodzinnych jawi się jako zjawisko stanowiące element biografii, w różny sposób ją kształtując. W artykule podjęta została próba przedstawienia narracyjnych rekonstrukcji codzienności dziecka parentyfikowanego w rodzinie. Analiza wywiadów (auto)biograficznych pozwoliła na odtworzenie zadań i ról przez nie realizowanych.

3

Droga wolontariatu i w wolontariacie w kontekście rozważań nad pokoleniem Y i Z – propozycja metodologiczna

100%

Chojnacka B.

Praca Socjalna

|

2021

|

tom 36(4)

157-175

EN

What is volunteering? What is it for a volunteer and what is its place in their life? What is or was her/his ‘road’ to volunteering, in voluntary work or as a result of volunteering? In the article, the author looks for answers to these questions, presenting a research perspective using the metaphor of the road, projection and narrative techniques. Placing them in the context of the Y and Z generations, i.e. contemporary students – volunteers. It turns out that volunteering is a very intimate, subjective experience that specifically identifies a single person – a volunteer. The presented methodological approach is a proposal for the implementation of research that allows to discover the hidden meanings of volunteering in the life of a young person.

PL

Czym jest wolontariat? Czym jest on dla wolontariusza i jakie miejsce zajmuje w jego życiu? Jaka jest lub była jej/jego droga do wolontariatu, w wolontariacie czy w wyniku wolontariatu? W artykule autorka poszukuje odpowiedzi na te pytania, prezentując perspektywę badawczą wykorzystującą metaforę drogi, techniki projekcyjne i narracyjne. Osadzając je w kontekście pokolenia Y i Z, a więc współczesnych studentów – wolontariuszy. Okazuje się, że wolontariat to doświadczenie bardzo intymne, subiektywne, w konkretny sposób wyznaczające pojedynczego człowieka – wolontariusza. Przedstawione ujęcie metodologiczne jest propozycją realizacji badań pozwalających na poznanie ukrytych sensów i znaczeń wolontariatu w życiu młodego człowieka.

4

Parentyfikacja – identyfikacja i analiza środowisk wychowawczych. Perspektywa biograficzna

100%

Chojnacka B.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2022

|

nr 607(2)

53-63

EN

Parentification is a phenomenon of reversal of intrafamily roles between children and parents (Minuchin, 1968). Children become persons responsible for the family system, assuming the roles, instrumental and emotional, of adults – parents. The available literature on the subject of research allows for the identification of specific family situations as circumstances favourable for the occurrence of this process. Each family as a group with specific bonds functions in various contexts, which in social pedagogy can be called "environments". This article transmits the category of educational environments to the biographical experiences of parentified people. The author identifies, analyses and describes them using fragments of (auto)biographical narrative interviews. Retrospective approach to family experiences allows, by narrators, to define the distinguished environments as a potential and a biographical reference point that helps to apply individual strategies of coping with difficult, sometimes traumatic experiences, related to the reversal of roles in the family.

PL

Parentyfikacja jest zjawiskiem polegającym na odwróceniu ról wewnątrzrodzinnych - między dziećmi a rodzicami (Minuchin, 1968). Dzieci stają się osobami odpowiadającymi za system rodzinny, przejmując role osób dorosłych – rodziców, te instrumentalne i te emocjonalne. Dostępna literatura przedmiotu badań pozwala na wyodrębnienie konkretnych sytuacji rodzinnych jako okoliczności sprzyjających występowaniu tego procesu. Każda rodzina jako grupa o specyficznych więziach funkcjonuje w rozmaitych kontekstach, które w pedagogice społecznej można określić mianem „środowisk”. W niniejszym artykule dokonana zostaje transmisja kategorii środowisk wychowawczych na grunt biograficznych doświadczeń osób parentyfikowanych. Autorka je identyfikuje, analizuje oraz opisuje wykorzystując fragmenty (auto)biograficznych wywiadów narracyjnych. Retrospektywne ujęcie doświadczeń rodzinnych pozwala przez narratorów określać wyodrębnione środowiska jako potencjał oraz biograficzny punkt odniesienia pomagający stosować indywidualne strategie radzenia sobie z trudnymi, niekiedy traumatycznymi doświadczeniami związanymi z odwróceniem ról w rodzinie.

5

Współuzależnienie i relacje zależnościowe w biograficznych doświadczeniach parentyfikacji

100%

Chojnacka B.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2023

|

tom 26

|

nr 3

163-184

EN

The article combines conceptual analysis with research. The research goal was to analyze the possibility of juxtaposing two concepts: codependency and parentification in the family. The subject of analysis was dependent family mechanisms that are activated in crisis situations and serve to maintain family functionality. The article supplements previous research on the phenomenon of role reversal in the family and its strong embedding in dependent family relationships. Analysis of autobiographical narrative interviews conducted using the technique proposed by Fritz Schütze were used as an exemplification of this problem. By using a retrospective and lifelong view of parentification and family processes, we were able to identify symptoms of codependency in reversed family roles: responsibility, dependence and taking over duties. According to the adaptive model, they perform the function of adaptation, but with a dysfunctional and often destructive effect on the individual. The system theory was used as a theoretical background, which also provided the basis for constructing the concept of “parentification”. Concluding remarks call for broadening the perspective of recognizing and analyzing the experience of dependency in the family.

PL

Artykuł ma charakter koncepcyjno-badawczy. Celem naukowym było przeanalizowanie możliwości zestawienia dwóch konceptów: współuzależnienia oraz parentyfikacji w rodzinie. Przedmiotem rozważań uczyniono zatem zależnościowe mechanizmy rodzinne uruchamiane w sytuacjach problemowych i kryzysowych, a służące utrzymaniu jej funkcjonalności. Artykuł stanowi uzupełnienie dotychczasowych badań nad zjawiskiem odwracania ról w rodzinie oraz silnego ich osadzania w zależnościowych układach rodzinnych. Egzemplifikację dla czynionych tu refleksji stanowiły analizy autobiograficznych wywiadów narracyjnych zrealizowanych przy zastosowaniu techniki zaproponowanej przez Fritza Schützego. Retrospektywne i przyjmujące pespektywę całożyciową postrzeganie parentyfikacji oraz procesów rodzinnych pozwoliło na wskazanie symptomów współuzależnienia obecnych w odwróconym porządku ról rodzinnych: odpowiedzialności, zależności i przyjmowanych obowiązków. Zgodnie z adaptacyjnym modelem, także tutaj pełnią one funkcję adaptacyjną, mającą jednakże charakter dysfunkcyjny i często destrukcyjny dla samej jednostki. Teoretycznym tłem w podjętych rozważaniach uczyniono teorię systemową, która jednocześnie stała u podstaw konstruowania pojęcia „parentyfikacji”. Refleksje i końcowe wnioski prowadzą do postulatu poszerzania perspektywy rozpoznawania i analizowania doświadczeń zależnościowych w rodzinie.

6

Sprawozdanie z XXIX Letniej Szkoły Młodych Pedagogów, 14–19 września 2015 r., Pułtusk–Warszawa

63%

Chojnacka B. , Karapuda J.

Pedagogika Szkoły Wyższej

|

2015

|

nr 2

EN

Raport from XXIX „Summer School Educators” 14–19 of September 2015 r., Pułtusk–Warszawa

7

Struktura rodziny i oczekiwania wobec ról rodzinnych w opinii Polaków

63%

Chojnacka B. , Iwański R.

Wychowanie w Rodzinie

|

2022

|

tom XXVII

|

nr (2/2022)

183-196

EN

Aim. The article presents the results of the analysis of the data illustrating the attitude of Poles towards two issues: the requirement of the completeness of the family as a condition for creating the most appropriate educational environment for a child, and traditional family roles, especially due to the tasks assigned to women and men. The most important socio-demographic variables were taken into account: age, sex, place of residence, level of education, which were important for differentiating the respondents’ opinions on the above-mentioned issues. Methods. The study was conducted in Poland in 2019 on a group of 2,119 participants, who responded to the proprietary questionnaire. Quota sampling has been used. Results. The article indicates the relationship between age, sex, place of residence, and the level of education of Poles, and their attitude to the issue of starting a family and the system of roles within the family. Younger respondents, higher educated, and urban-living, respondents turn out to be more accepting of non-traditional forms of family life. Women more often than men show disagreement with socio-cultural expectations both in terms of getting married and maintaining the traditional division of tasks in the family between them and men.

PL

Cel. W artykule przedstawiono wyniki analizy danych obrazujących stosunek Polaków do dwóch kwestii: wymogu pełności rodziny jako warunku tworzenia najwłaściwszego środowiska wychowawczego dla dziecka oraz tradycyjnego układu ról w rodzinie, szczególnie ze względu na zadania przypisywane kobietom i mężczyznom. Uwzględniono tu najbardziej istotne zmienne socjodemograficzne: wiek, płeć, miejsce zamieszkania i poziom wykształcenia, które mają znaczenie w różnicowaniu opinii respondentów wobec powyższych kwestii. Metody. Badanie przeprowadzono w Polsce w 2019 roku na próbie 2210 respondentów. Wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety. W badaniach zastosowano kwotowo-warstwowy dobór próby. Rezultaty. W artykule wskazano na związek pomiędzy wiekiem, płcią, miejscem zamieszkania oraz poziomem wykształcenia Polaków a ich ustosunkowaniem się do kwestii zakładania rodziny oraz układu ról w niej. Respondenci młodsi, lepiej wykształceni i mieszkający w miastach okazują się bardziej akceptujący wobec nietradycyjnych form życia rodzinnego. Kobiety częściej niż mężczyźni nie zgadzają się ze społeczno-kulturowymi oczekiwaniami zarówno w kwestii zawierania związku małżeńskiego, jak i utrzymywania tradycyjnego podziału zadań w rodzinie między nimi a mężczyznami.

8

Students facing the perspective of returning to school after the period of remote education. Based on the Comfort–Stretch-Panic concept

51%

Chojnacka B. , Iwański R. , Litwiński M. , Sielicka E.

International Journal of Pedagogy, Innovation and New Technologies

|

2023

|

tom 10

|

nr 2

126-152

EN

The aim of the study was to identify the factors that influence situating the students in the Comfort–Stretch-Panic (CSP) zones in the perspective of transition from remote to direct education. The study uses an original tool adapted upon the CSP concept. The presented data was obtained in 2021, from a representative sample of 1125 students. Thus, obtained data allowed to determine the factors of willingness of the primary school students to return to direct education. The research hypotheses were verified using a multinomial logit model. The study shows that the students' readiness depends on factors such as: gender and age, active participation in the online educational process, difficulties related to the process and relationships at school, as well as the family and school support potential. The significant influence caused by the students' personal problems and psychophysical condition on their potential return to direct education was not observed.