Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Gender Stereotype in the Context of Social Roles – As Perceived by Older Preschool Children

100%

Jędrzejowska E.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2021

|

tom 34

|

nr 1

159-170

PL

Postrzeganie płci przez dzieci, podobnie jak przez dorosłych, naznaczone jest stereotypami zbudowanymi na społecznych przekazach i konwencjach. Może się to okazać niekorzystne i przyczyniać się do powstawania nierównych szans w funkcjonowaniu społecznym kobiet i mężczyzn. W oparciu o wywiad przeprowadzony ze 158 dzieci sześcioletnich z Opola w artykule skierowano uwagę na dziecięce postrzeganie płci w kontekście ról społecznych pełnionych przez kobiety i mężczyzn. Stało się to przedmiotem podjętych badań, których główny cel dotyczył ustalenia dziecięcego spojrzenia na role pełnione przez kobiety i mężczyzn. Pytania badawcze obejmowały próbę oceny, czy (i w jakiej mierze) trwające od lat zainteresowanie tematem i szeroko wyrażana potrzeba przeciwstawiania się stereotypizacji ról płciowych przyniosły skutki w postaci zmian w świadomości dzieci. Rezultaty przeprowadzonych badań potwierdzają, że spojrzenie dzieci w wieku przedszkolnym na role społeczne – zawodowe i domowe – kobiet i mężczyzn nie jest wolne od stereotypizacji płciowej, ale jej wpływ nie jest tak duży, jak wstępnie założono. Być może uzyskane wyniki są efektem postępującej transformacji świadomości społecznej w postrzeganiu ról pełnionych przez kobiety i mężczyzn oraz uboższych doświadczeń dzieci w wieku przedszkolnym w porównaniu z tymi, którymi dysponują dzieci starsze, u których z wiekiem wzmacnia się stereotypizacja płci.

EN

In the article, based on interviews with 158 six-year-old children from Opole, attention is paid to the children’s perception of gender in the context of social roles played by men and women. The main aim was to establish children’s perception of the roles. The questions covered an attempt at evaluating whether (and to what extent) the interest in the problem area, which has been present for years now, as well as the broadly expressed need for opposing role stereotypes relating to the sexes, have brought about expected effects in the form of changes in children’s awareness. The results of the study confirm the thesis that the ways in which preschool children see social roles performed by women and men in their professional lives, with reference to duties at home, are not free from gender stereotyping. Still such influence is not as strong as initially assumed. Possibly, the obtained results are the effect of progressing transformation of social consciousness in the sphere of roles played by women and men as well as poorer experience of children at preschool age in comparison with experience of older children. With time gender stereotyping becomes stronger.

2

Social Self-reliance of Preschool Children

100%

Jędrzejowska E.

|

nr 12

PL

Apart from practical and mental autonomy, the social self-reliance of preschool children constitutes an important aspect of an individual’s attaining independence and school maturity. According to the author, contemporary children sometimes present an insufficient level of social self-reliance, which may hinder them from taking actions and implementing future life roles, especially that of a student, as well as from developing independence and a sense of success. In consequence, this may contribute to lower self-esteem and difficulties in the social functioning of the child. The author supplements theoretical considerations with the results of her own research conducted in preschool education institutions in the Opole region in 2018. An analysis of 530 questionnaires from the observation of five and six-year-old children indicated that most of them attained social self-reliance in the studied areas. There were, however, also children who scored low or very low in the area and who require particular support on their way towards self-reliance. The children had the best results in their engagement and perseverance while performing jobs for others, and the poorest – in the sphere of taking decisions or co-deciding.

3

Expressing Movement in Drawings of Children at Preschool and Early School Age

100%

Jędrzejowska E.

|

tom 2

|

nr 15

PL

W artykule podjęto rozważania teoretyczne, ale także analizy empiryczne – na podstawie badań przeprowadzonych wśród dzieci 5–6-letnich i uczniów edukacji wczesno-szkolnej – nad zagadnieniem trudnej sztuki obrazowania ruchu w rysunku. Analiza 1471 dziecięcych rysunków dowiodła, że badane dzieci na ogół tworzą rysunki, które charakteryzuje brak dynamiki (51,3%), czasem jednak podejmują próby zobrazowania ruchu – mniej lub bardziej udane. Najczęściej dzieci czynią to poprzez zgięcie kończyny, inne ułożenie ciała, czasem stosują zróżnicowanie wielkości sylwetek i sugerują ruch za pomocą strzałek, kresek lub smug podkreślających dynamizm sytuacji, rzadziej zaznaczają ujęcie profilowe i zgięcie korpusu ciała. Ba-dania wykazały również, że płeć jest czynnikiem różnicującym umiejętność obrazowania ruchu w rysunku – dziewczynki na ogół radziły sobie z tym lepiej niż chłopcy. Porównanie umiejętności ujmowania ruchu w rysunku współczesnych dzieci z wynikami badań innych badaczy wskazuje na to, że dzieci badane przez autorkę częściej niż te badane przez Stefana Szumana czy Bolesława Hornowskiego podejmowały w rysunkach próby przedstawiania ruchu. Ogólnie rzecz biorąc, dla dziecka, które pragnie wypowiadać się poprzez rysunek, trudności techniczne nie stanowią poważnego problemu, znajduje ono bowiem sposoby, żeby zobrazować ruch.

EN

The article presents theoretical considerations and empirical analyses – based on research conducted among 5–6-year-old preschool children and pupils of early school education (Grades 1–3 of elementary school) – dealing with the issue of the difficult task of illustrating movement in drawings by children. The analysis of 1,471 drawings proved that the children examined by the author generally created pictures which lack in dynamics (51.3%). However, they occasionally undertake to express motion, their attempts being more or less successful. They most frequently do this through drawing bent limbs, different placements of the body, sometimes by application of different sizes of silhouettes or may suggest movement by the use of an arrow, stroke or a streak meant to stress the dynamic character of the situation. Among the less frequently used means, there are representation of a figure in profile, from the side and by bending the trunk of the human body. The research proved also that the sex is a factor which varies the skill of expressing movement in drawings – girls, generally, coping with the task with more expertise than boys. The comparison between the skill of illustrating motion typical of contemporary children and that reported on by researchers in the past points to the fact that today’s children more often undertake to illustrate motion in their pictures than their counterparts examined, for instance, by Stefan Szuman or Bolesław Hornowski about 90 and 50 years ago, respectively. On the whole, technical difficulties do not pose a serious problem for a child attempting self-expression through drawing – he or she will find a way to somehow illustrate movement.