Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Poglądy w kwestii potrzeby oraz zakresu edukacji kobiet panujące w drugiej połowie XIX i na przełomie XIX i XX wieku

100%

Dobkowska J.

|

nr 96

89-107

EN

In the Kingdom of Poland, after the January Insurrection was crushed, many upper-class women were forced to support themselves because of the economic situation; there was therefore a heated discussion, among others in the press, about the need and extent of female education; it closely followed the discussion about the role and position of women in the society. So-called the „drawing-room” education with focus on teaching foreign languages which used to prevail so far, was strongly criticised. Its outcome – the so-called „drawing room doll” – was contrasted with the ideal of a „good housewife”. There were no doubts as to preparations necessary to run a household; general education became the main topic of polemics, as well as preparation to paid work. The postulated narrowing of girls’ education to practical skills only was opposed by many women, such as Eliza Orzeszkowa and Maria Ilnicka – the editor of „Bluszcz” who treated education as the internal improvement of a human being. There existed a viewpoint, especially popular in the intelligentsia community, that the aims of education were not simply material but also spiritual benefits since learning was a value in itself. The high growth of educational aspirations of women was observed in the second half of the 19th century. Quite often, their aspirations were not directly related to a desire to learn a profession. Girls graduated from schools with ambitious curricula, run by female activists with ties to the educational movement, where they did not learning any actual profession. Women attended public lectures and classes of the so-called Flying University. On the other hand, the economic situation forced some upper-class women to seek paid work. The prospect of becoming able to support themselves contributed to perceiving education as preparation to work. There were great hopes attached to crafts, especially in the 1870s. Craft schools and courses were organised for women and the press eagerly supported those actions. Unfortunately, it soon turned out that crafts failed to meet the expectations: there was no sufficient sale market and supply exceeded demand. In the late 1880s and early 1890s, the interest in crafts declined but interest in trade schools sparkled. At the end of the 19th century, paid work done by women due to necessity was no longer controversial; however, it was neither prestigious nor ranked high socially. That situation was altered by a group of „female pioneers” who strived to work in the intelligentsia professions, not only as teachers, and who were among the very first female university graduates. Women studying at universities was another heated issue with emotional response reflected in the press.

PL

W Królestwie Polskim po klęsce powstania styczniowego, w związku z sytuacją ekonomiczną, która zmusiła wiele kobiet z wyższych klas społeczeństwa do samodzielnego utrzymywania się, rozgorzała (m.in. na łamach prasy) dyskusja dotycząca potrzeby i zakresu edukacji płci żeńskiej, wiążąca się ściśle z dyskusją o roli oraz pozycji kobiety w społeczeństwie. Krytykowano dominującą do tej pory tzw. edukację salonową, której podstawę stanowiła nauka języków obcych. Jej efektowi, tzw. lalce salonowej, przeciwstawiono ideał „dobrej gospodyni”. Konieczność przygotowania w zakresie gospodarstwa domowego nie budziła wątpliwości, natomiast tematem polemik stało się wykształcenie ogólne, a także przygotowujące do pracy zawodowej. Postulaty zawężenia edukacji dziewcząt wyłącznie do zajęć praktycznych wywołały sprzeciw wielu kobiet, m.in. Elizy Orzeszkowej i redaktorki „Bluszczu” Marii Ilnickiej, traktującej wykształcenie jako doskonalenie wewnętrzne jednostki. Pogląd, że celem wykształcenia są nie tyle materialne, co duchowe korzyści, bo nauka stanowi wartość sama w sobie, był popularny zwłaszcza w środowisku inteligenckim. W drugiej połowie XIX w. obserwujemy zjawisko wysokiego wzrostu aspiracji edukacyjnych kobiet. Często nie łączyły się one bezpośrednio z pragnieniem zdobycia zawodu. Dziewczęta kończyły niedające zawodowych uprawnień pensje z ambitnym programem, prowadzone przez działaczki związane z ruchem oświatowym, brały udział w publicznych wykładach czy zajęciach tzw. Uniwersytetu Latającego. Z drugiej jednak strony sytuacja ekonomiczna zmuszała część kobiet z klas wyższych do poszukiwania płatnego zajęcia. Perspektywa samodzielnego utrzymania się uczyła patrzeć na edukację jako na przygotowanie do zawodu. Wielkie nadzieje, zwłaszcza w latach siedemdziesiątych XIX w., wiązano z rzemiosłem. Organizowano szkoły i kursy rzemieślnicze dla kobiet, prasa zaś sekundowała tym akcjom. Wkrótce okazało się, że rzemiosło nie spełni pokładanych w nim nadziei: nie ma wystarczającego rynku zbytu i podaż przewyższa popyt. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XIX w. zainteresowanie nauką rzemiosła spadło na korzyść szkół handlowych. Pod koniec XIX w. praca zawodowa kobiet, kojarzona z koniecznością, nie budziła już kontrowersji, ale też nie wiązała się z prestiżem ani wysoką pozycją społeczną. Tę sytuację zmieniało grono „pionierek”, które dążyły do pracy w zawodach inteligenckich, nie tylko nauczycielskim, i jako jedne z pierwszych kończyły studia uniwersyteckie. Zjawisko studiów uniwersyteckich kobiet znów wzbudziło duże emocje, którym dawano wyraz na łamach prasy.

2

Ocena poprawności językowej prac egzaminacyjnych uczniów III klasy gimnazjum: wewnętrznojęzykowe przyczyny trudności w ocenie, wyniki zastosowania skali egzaminacyjnej, zalecenia dla systemu egzaminacyjnego

63%

Dobkowska J. , Hącia A.

|

2012

|

nr 2(118)

93-117

PL

Artykuł przedstawia przyczyny trudności w ocenianiu poprawności językowej prac pisemnych uczniów na przykładzie prac uczniowskich z badania Diagnoza kompetencji gimnazjalistów 2011. Przyczyny te mają charakter ściśle językowy (np. nie zawsze wiadomo, jak klasyfikować pewne zjawiska tekstowe) lub zewnętrzny (np. egzaminatorzy różnie oceniają te same błędy). Decyzje egzaminatorów są tym bardziej istotne, że podczas egzaminu gimnazjalnego stosuje się skalę ilościową, co oznacza, że na ostateczny wynik ucznia ma wpływ liczba wskazanych przez egzaminatora błędów. Analiza przedstawiona w artykule dowodzi, że jest to rozwiązanie zawodne. Aby poprawić obecny – wysoce niezadowalający – stan rzeczy, należy ułatwić nauczycielom doskonalenie zawodowe oraz zmodyfikować sposób oceniania warstwy językowej prac uczniowskich podczas egzaminów kończących etapy edukacyjne.

EN

The article is based on students’ compositions from the Lower Secondary School Students Competence Assessment 2011 and discusses the sources of problems in assessing the linguistic accuracy of students’ written work. The reasons are both strictly linguistic in nature (e.g. it not always being clear how to classify certain textual phenomena) and extralinguistic (e.g. different examiners inconsistently evaluate the same errors). Examiners’ decisions are important in the lower secondary school examination as a quantitative scale is used to determine students’ final scores according to the number of errors identified by the examiner. The analysis presented demonstrates the unreliability of this approach. To mollify this situation, we should conduct teacher support activities and modify the method of evaluating linguistic aspects of students’ work in the public examination system.

3

Ocenianie rozprawki egzaminacyjnej, czyli od klucza do skali

63%

Brożek A. , Dobkowska J.

|

2012

|

nr 3(119)

63-74

PL

Autorzy artykułu krytycznie omawiają klucz punktowania rozprawki stosowany na egzaminie gimnazjalnym w latach 2002–2011. Przedstawiają podejmowane w Instytucie Badań Edukacyjnych próby opracowania holistycznej skali oceny tej formy wypowiedzi, które przyczyniły się do wprowadzenia zasadniczej zmiany w ocenianiu egzaminacyjnej rozprawki oraz stały się inspiracją dla zespołu pracującego w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej nad modernizacją egzaminu maturalnego z języka polskiego.

EN

The authors of the article give a critical analysis of the essay evaluation criteria used in the final lower secondary school examinations in the years 2002–2011. Subsequently they present the attempts at preparing a holistic scale of essay evaluation undertaken at the Educational Research Institute. The attempts eventually resulted in the implementation of a significant modification in the essay evaluation criteria, which provided an inspiration for the team working on the modernization of the final general lower secondary school of Polish language examination.

4

W poszukiwaniu modelu partycypacyjnego w edukacji międzykulturowej uczniów i uczennic ze zróżnicowanym kontekstem społeczno-kulturowym – doniesienie z badań

51%

Markowska-Manista U. , Dobkowska J. , Balkan M.

Edukacja Międzykulturowa

|

2023

|

tom 21

|

nr 2

163-176

PL

Artykuł przedstawia wyniki badania jakościowego, opartego na metodologii humanizującej oraz podejściu transformacyjnym, które przeprowadzone zostało w przestrzeni wspólnych, międzykulturowych, partycypacyjnie zorientowanych działań uczniów i studentów oraz badaczek. Międzykulturowe działania i badania zostały zrealizowane w trzecim miesiącu wojny w Ukrainie jako odpowiedź na bieżące wyzwania, przed którymi stanęły polskie szkoły i polskie uniwersytety. Wyniki pochodzą z obserwacji uczestniczącej (3) oraz częściowo ustrukturyzowanych wywiadów (34) przeprowadzonych ze studentami pracującymi z uczniami polskimi i uczniami ukraińskimi metodą projektu w partycypacyjnym modelu L. Lundy w przestrzeni Uniwersytetu Warszawskiego. Analiza wyników przedstawia główne aspekty dotyczące rozumienia przez studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej pojęcia partycypacji w pracy z uczniami i uczennicami ze zróżnicowanym kontekstem społeczno-kulturowym w środowisku międzykulturowym. Badanie pokazało również, jak ważne jest włączanie w działanie i wspólne partycypowanie dzieci polskich oraz dzieci z doświadczeniem uchodźstwa i migracji, pozwalające budować bezpieczną przestrzeń werbalnej i pozawerbalnej (poprzez sztukę) komunikacji dzieci z dziećmi i dzieci z dorosłymi.

EN

This article presents the results of a qualitative study based on the humanizing methodology and a transformative approach, conducted in a space of collaborative intercultural, participatory activities of children and university students, as well as female researchers. The intercultural activities and research were implemented in the third month of the war in Ukraine as a response to current challenges faced by Polish schools and universities. The results are obtained from participant observation (3) and semi-structured interviews (34) conducted with university students working with Polish and Ukrainian pupils, using the project method based on L. Lundy’s participation model in the space of the University of Warsaw. The analysis of the results presents the main aspects of how preschool and early childhood education students understand participation in their work with children from diverse sociocultural backgrounds. The study also showed how important it is to include Polish children and children with refugee and migration experience in the activities and joint participation, which allows one to build a safe space for verbal and non-verbal communication (through art) of children with children and adults.