Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Phytoseston communities used for the assessment of running water quality : an example based on the Upper Vistula River. A review

100%

Bucka H.

|

2004

|

tom Vol. 33, No. 4

5--26

EN

This is a review of data that were obtained in the past and in more recent years by various authors who have often been involved in collective, interdisciplinary studies of the usefulness of phytoseston for evaluating the water quality of the Upper Vistula River. It is commonly known that drifting microflora in riverine bioseston is primarily a mixture of benthic forms that have been washed out from the bottom – their prior habitat. A considerable contribution of allochthonous forms were found among them. They originated from a reservoir created by river damming and also from tributaries. Generally, at the end of the 1990s at some Sites of the studied sector of the Vistula River there was intense development of potentially toxic cyanobacteria. The predominant taxa (e.g., Microcystis spp., Anabaena spp., Woronichinia naegeliana) and coccal green algae (e.g., Scenedesmus spp., Pediastrum spp.) are usually noted in eutrophic water bodies. These taxa competed with diatoms or sometimes prevailed over them in abundant populations. Since these groups were omitted from the benthic diatom index method, phytoseston analysis contributed very important additional information to the diatom index results applied by other authors.

2

Ecological aspects of the mass appearance of planktonic algae in dam reservoirs of southern Poland

100%

Bucka H.

|

tom 29

|

nr 2

3

Ecology of selected planktonic algae causing water blooms

100%

Bucka H.

|

nr 3-4

4

Diversity of flora and fauna in running waters of the Province of Cracow [Southern Poland] in relation to water quality. 6. Characteristics of rivers on the basis of phytoseston communities

100%

Bucka H.

|

tom 42

|

nr 3-4

5

Occurence of dominating species in the vegetative period in two chosen dam reservoirs of Southern Poland (Wisła-Czarne reservoir and Dobczyce reservoir)

63%

Wilk-Woźniak E. , Bucka H.

|

tom Vol. 27, No. 2

77-81

EN

The influence of temperature and pH of water on the development of chosen species of algae and cyanophytes (Cyanobacteria, Cyanoprocaryotes) causing water blooms in two dam reservoirs, was studied. Their mass development was observed in various seasons of the year. Each species preferred different environmental conditions. The dominating species of phyto-plankton varied in both reservoirs, only dinoflagellate Ceratium hirundinella being the exception.

6

Horizontal distribution of phytoplankton and zooplankton from the littoral towards open waters under wind stress

63%

Żurek R. , Bucka H.

|

2004

|

tom Vol. 33, No. 3

69--81

EN

The distribution of algae and zooplankton on two transects across reed and Polygonum stands was observed. The algal community in the Polygonum stand had a mosaic structure mainly comprised of green algae plus desmids and diatoms (Pediastrum simplex, Scenedesmus acutus, Closterium ehrenbergii), whereas blue-green algae (cyanobacteria) Microcystis aeruginosa and Woronichinia naegeliana dominated from the reed boundary towards open waters. Some species, such as Euchlanis dilatata, prefer to be associated with plants, while others, like Synchaeta kitina, are more numerous in open waters. On a windward shore, wind at a velocity of 4 – 5 m s-1 caused a slow back current from 8 to 18 m h-1. Movements of water were sometimes linear, but at times they developed in two dimensions.

7

Prognoses of changes in phytocoenoses of the River Dunajec [Southern Poland] as a result of hydrotechnical constructions

63%

Sanecki J. , Bucka H.

|

nr 4

357-373

EN

The review covers investigations carried out by the present authors and different other workers on algae in the River Dunajec and in the Rożnów and Czchów dam reservoirs. Changes occurring with the passage of time were investigated, particular attention being paid to the considerable degree of environmental degradation. Stages in the life of dam reservoirs and measures taken for prolongation of the most favourable of them are described. On the basis of available information, prognoses for the future Czorsztyn Reservoir were elaborated.

PL

W związku z hydrotechniczną zabudową Dunajca i przyszłymi przemianami fitocenoz, dokonano przeglądu prac dotyczących badań rzeki (tabela I) oraz istniejących już zbiorników zaporowych w Rożnowie i Czchowie (ryc. 1, tabela III), uwzględniając relacje rzeka-zbiornik-rzeka (tabela II). Przedstawiono również przyczyny eutrofizacji zbiorników i możliwości jej ograniczenia lub zahamowania. Jeszcze w latach 50-tych Dunajec posiadał I stopień czystości wody. Od połowy lat 60-tych następuje stała degradacja rzeki spowodowana nadmiernym dopływem biogenów do zlewni. Obecnie jednak Dunajec broni się w miarę skutecznie dzięki silnemu prądowi, zapewniającemu dobre natlenienie, a tym samym szybką mineralizację zanieczyszczeń. Z badań wynika, że proces samooczyszczania najintensywniej przebiega na odcinku Knurów-Sromowce Niżne, którą to strefę obejmie zbiornik Czorsztyński. W rozważaniach dotyczących przewidywanych przemian fitocenoz w przyszłym zbiorniku Czorsztyńskim wykorzystano, wyodrębnione wcześniej przez innych autorów, cztery etapy życia zbiorników zaporowych. Pierwsze dwa z formowaniem się biocenoz, trzeci - najkorzystniejszy, tzw. "oligotrofizacja", a czwarty - postępująca eutrofizacja z zakwitami sinicowymi. Zasugerowano pewne kierunki zmian w wodzie Dunajca: dojdzie do wyrównania przepływu w cyklu rocznym i dobowym. Średnia temperatura obniży się o ok. 2°C, a roczna jej amplituda będzie także mniejsza. Zbiornik Czorsztyński będzie miał w porównaniu z Rożnowskim dwa razy dłuższy średni czas retencji wody. Jeżeli przed spiętrzeniem nie zostanie uporządkowana gospodarka wodno-ściekowa tego regionu, wówczas duży dopływ biogenów do zbiornika z wodami rzeki oraz poprzez spływy powierzchniowe ze zlewni, skróci wyraźnie okres oligotrofizacji. Wystąpią masowe pojawy glonów, głównie sinic i zielenic chlorokokkowych. Wpływ zbiornika na rzekę zaznaczy się wyrównaniem przepływu. Mineralne składniki pokarmowe i materia organiczna skumulowane w ubogim w tlen hypolimnionie, będą przedostawały się do rzeki, powodując wzrost trofii (upusty denne). Nastąpią zmiany w zespołach roślinnych (masowy pojaw plech Cladophora glomerata). Nastąpi wydłużenie strefy zanieczyszczonej, gdyż zmniejszy się przepływ wody. Jeżeli decyzja o zniszczeniu naturalnej biocenozy górnego Dunajca zostanie podjęta, to należy za wszelką cenę przywrócić jeszcze przed jego spiętrzeniem I stopień czystości wody.

8

Zastosowanie testow glonowych do oceny zyznosci i zanieczyszczenia wod dorzecza gornego biegu Wisly

63%

Bednarz T. , Bucka H.

|

nr 3-4

27-32

9

Future in the past: a review of phytoplankton studies conducted in Southern Poland over the past fifty years

63%

Bucka H. , Wilk-Wozniak E.

|

nr Suppl.1

10

Dr.Maria Klimczyk-Janikowska 1924-2000

63%

Wlodek J. M. , Bucka H.

|

tom 42

|

nr 3-4

11

Species diversity of algae and cyanobacteria in phytoplankton communities on the example of history of Roznow dam reservoir. A review

63%

Wilk-Wozniak E. , Bucka H.

|

tom 47

|

nr 2

12

On the primary production and ecological characteristics of phytobenthos and phytoplankton in the littoral of the Goczalkowice Reservoir [southern Poland]

51%

Kwadrans J. , Bucka H. , Zurek R.

|

nr 3

335-355

EN

The primary production of littoral algae was characterized by periodical high intensity, with a maximum in summer (0.204 g C m-2 24 h-1 phytobenthos and 2.77 g C m-2 24 h-1 phytoplankton). The investigation results support the hypothesis that in certain environmental conditions, besides ecological competition between the algae, the phytobenthos and phytoplankton communities are mutually enriched with species. The more labile phytoplankton communities, however, have a greater effect on the quality of the water in the studied reservoir than have the communities of phytobenthos.

PL

Badania prowadzono (maj-październik 1992 r.) w litoralu zbiornika zaporowego (ryc. 1), wzdłuż transektu głębokości od 0.2-2.0 m (ryc. 2, 3). Dokonano oceny: zawartości chlorofilu ɑ (ryc. 5, 6), wielkości produkcji pierwotnej w cyklu dobowym zbiorowisk fitobentosu (ryc. 4, 7) i fitoplanktonu w wodzie (ryc. 8). Uwzględniono również sezonową dynamikę rozwoju obu tych ugrupowań ekologicznych i ich wzajemne zależności (tabela I). Skład gatunkowy zbiorowisk fitobentosu, w porównaniu z fitoplanktonem cechował się większą stabilnością w badanym okresie. W lecie wśród fitocenoz dennych dominowała sinica Oscillatoria tenuis, z masowo towarzyszącymi jej plechom okrzemkami. Ilości chlorofilu ɑ wahały się wówczas w zakresie od 11.05 do 88.43 mg m-2, z maksimum na stanowisku III. W jesieni, równolegle ze wzrastającym obniżaniem się poziomu lustra wody i odsłonięciem znacznej powierzchni dna (ca 15 km2), nastąpiło zahamowanie rozwoju zbiorowisk dennych. W fitoplanktonie w połowie lata notowano intensywny zakwit wody, wywołany przez sinice planktonowe, głównie Gomphosphaeria compacta, której towarzyszyły inne pławne sinice oraz okrzemki. Ich obfity udział znalazł wyraźne odbicie we wzroście ilości chlorofilu ɑ. W jesieni struktura fitoplanktonu była bardziej urozmaicona obecnością licznych zielenic chlorokokkowych, euglenin i kryptomonad. W tym okresie zaznaczył się wyraźny spadek zawartości chlorofilu ɑ. Na ogół produkcja pierwotna glonów literalowych charakteryzowała się okresowo dużą intensywnością, z maksimum w lecie na stanowisku II (0.204 g C m-2 24 h-1) oraz na stanowisku III (2.77 g C m-2 24 h-1 ), odpowiednio dla fitobentosu i fitoplanktonu. Szczyty ilości chlorofilu ɑ w osadach nie pokrywały się z maksymalnymi wartościami produkcji pierwotnej fitobentosu, czego przyczyną mogła być heterogeniczność siedlisk obserwowana już na małych powierzchniach w obrębie litoralu. Wyniki badań popierają hipotezę, że w pewnych warunkach środowiskowych obok "ekologicznej konkurencji pomiędzy glonami", zbiorowiska fitobentosu i fitoplanktonu zasilają się wzajemnie gatunkami. Ich okresowo nadmierny rozwój i wysoka produkcja oraz intensywność procesów destrukcji na dnie, dowodzi, że materia organiczna wyprodukowana w tej strefie, zostaje szybciej włączana w obieg, niż zachodzi to w innych partiach zbiornika. Podsumowując, zbiorowiska fitoplanktonu jako bardziej labilne niż zbiorowiska fitobentosu, mają jednak większy wpływ na jakość wody w wodociągowym Zbiorniku Goczałkowickim.