Zabezpieczenie zachodniego skrzydła Zamku Średniego w Malborku

• Autorzy: Mierzwiński Mariusz

Warianty tytułu

EN

The Protection of the Western Wing of the Middle Castle in Malbork

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

EN

Salvaging the western wing of the Middle Castle in Malbork, threatened with damage, was one of the most significant tasks facing the Malbork Museum from the time it opened in 1961. The matter at stake concerned the most valuable fragment of the fortress on the Nogat river, containing i. a. the Great Refectory — a spacious and vaulted hall from the mid-fourteenth century and one of the largest and most beautiful interiors of medieval Europe. The article recalls attempts to protect the endangered wing as well as its realization conducted in accordance with the conception proposed by dr. Tomasz Najder (a graduate of the Gdańsk Polytechnic) from the Swedish firm STABILATOR AB. The authors of the technical documentation were: prof. Henryk Stille and dr. Sture Eresund form the SKANSKA TEKNIK AB design office in Stockholm who co-worked with dr. Zenon Duda from the Mining-Metallurgical Academy in Cracow who is the technical consultant of the Castle Museum. The conception presumed supporting the walls of the western wing on a number of special micropoles inserted some 12 meters deep into the soil. In the opinion of numerous experts dealing with the protection of monuments, this particular task was the most difficult conservation problem in Poland during the recent past. Today, when measurements show a stabilization of the historical walls of the western wing, we can say with satisfaction that after 130 years i. e. from the first conscious attempt at halting devastation, it has been possible to salvage this magnificent monument of the architecture of the past.

Słowa kluczowe

PL

Malbork; Zamek Średni w Malborku; restauracja; regotyzacja; pale Wolfsholza

• Wydawca: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Czasopismo: Ochrona Zabytków
• Rocznik: 1994
• Numer: 2
• Strony: 123-137

Daty

wydano

1994

Twórcy

autor

Mierzwiński Mariusz

Bibliografia

• M. Mierzwiński, Prace konserwatorskie na zamku w Malborku w 1983 r., „Biuletyn Informacyjny Zarządu Muzeow i Ochrony Zabytkow”, 152, 1984, s. 55-57, Prace... w 1984 r., tamże, 157, 1985, s. 92-96; Prace... w 1985 r., tamże, l6l, 1986, s. 96-100;
• J. Albrecht, Zniszczenie odwodnień powierzchniowych jedną z przyczyn destrukcji budowli zabytkowych, „Ochrona Zabytkow”, 1990, nr 3, s. 139-1.42;
• J. Albrecht, Problemy wzmacniania ściany zachodniej Zamku Średniego w Malborku, „Inżynieria i Budownictwo”, 1991, nr 7, s. 279-282;
• A. Ajdukiewicz, A. Kliszczewicz, J. Hulimka, Analiza ustroju nośriego skrzydła zachodniego Zamku Średniego w Malborku, ,Inżynieria i Budownictwo”, 1992, nr 8, s. 276-279;
• A. Ajdukiewicz, Ocena konstrukcyjna zabezpieczeń zachodniej ściany Zamku Średniego w Malborku, .Inżynieria i Budownictwo”, 1992, nr 8, s. 280-282;
• M. Paździor, Prace konserwatorskie na Zamku Średnim w Malborku, „Ochrona Zabytkow”, 1993, nr 1, s. 62-67. Ostatnio M. Mierzwiński, Sukces w Malborku, „Spotkania z Zabytkami”, 1994, nr 8, s. 2-6.
• B. Schmid, Die Marienburg. Ihre Baugeschichte, Wurzburg 1955;
• M. Haftka, M. Mierzwiński, Malbork. Zamek krzyżacki, Warszawa 1992.
• J. T. Frazika (Zagadnienie sklepień o przęsłach trójpodporowych w architekturze średniowiecznej, „Folia Historiae Artium”, 1967, t. IV, s. 81-83)
• F. Von Quast, Schloss Mańenburg, „Neue Preussische Provinzial- Blatter”, R. 11, 1850,
• В. Jakubowska, Jakby z trzech pniow korona krzew olbrzymich, „Pomerania”, 1994, nr 3.
• J. Sembrzycki, Beschreibungen der Marienburg 1565-1724 (wypisy z lustracji Ekonomii Malborskiej dot. zamku) oprawny, dwujęzyczny pol.-niem. rękopis z 1890'r. w Bibliotece Muzeum Zamkowego w Malborku, sygn. III. 2636.
• Źrodła do dziejow Ekonomii Malborskiej, t. II, wyd. W. Hejnosz, J. Gronowski, Toruń I960, s. 63
• Źrodła do dziejow Ekonomii Malborskiej, t. I, wyd. W Hejnosz, Toruń 1956, s. 107.
• Źrodła..., t. IV, wyd. W. Hejnosz, J. Waluszewska, Toruń 1967, s. 58.
• C. H. Clasen, Der Hochmeisterpalast der Marienburg, Konigsberg 1924, s. 15.
• J. Dunajewska, Wstępne opracowanie historycznych materiałow dotyczących budowy i przebudowy Zamku Średniego w Malborku, 1982, maszynopis w Muzeum Zamkowym w Malborku, sygn. MZM/DW/IO6, s. 10.
• G. Meinhard, Die Geschichte des Kreises Marienburg zwischen 1772 und 1945 (w:) Neues Marienburger Heimatbuch, wyd. R. Zacharias, Herford 1967, s. 139
• E. Bahr, Wirtschaft und Erwerbsgefuge im landkreisMarienburg 1819 bis 1939 (w:) Neues Marienburg Heimatbuch..., s. 565 i 569.
• M. Mierzwiński, Restitutio ad integrum. Reseksje z okazji 25-lecia Muzeum Zamkowego w Malborku, „Muzealnictwo” 1988, nr 31, s. 36-48.
• F. Mamuszka, Ratujmy refektarz malborski, „Rejsy”, 17.05.1953・
• Z. Wysocki, J. Witkiewicz, Rozpoznanie stanu technicznego skrzydła zachodniego w Malborku, Gdańsk 1961
• Inwentaryzacja i analiza systemow zabezpieczających ścianę zachodnią Zamku Średniego w Malborku, cz. II, oprac. J. Albrecht, Malbork 1989, dokumentacja w Dziale Dokumentacji Naukowej Muzeum Zamkowego w Malborku — dalej cyt. DDN.).
• S. Rydlewski, W. Buczkowski, Orzeczenie techniczne dot. ściany zachodniej w Malborku, Gdańsk 1963, dokumentacja w archiwum PKZ Oddział w Gdańsku.
• J. Dembek, Orzeczenie techniczne, Gdańsk 1970 (dokumentacja w archiwum PKZ Oddział w Gdańsku).
• Z. Przewłocki, S. Wojtera, Orzeczenie techniczne dot. zabezpieczenia spękanych murow Sali Rycerskiej w Zamku Średnim w Malborku, Gdańsk 1972.
• Z. Przewłocki, Dwa przykłady wzmocnienia fundamentoiv pod zabytkowymi obiektami (w:) Materiały z konferencji środowiskowej n. t. problemow geotechnicznych w rewaloryzacji zabytkow, Krakow 1986, s. 125-130, s. 129.
• W. Buczkowski, Orzeczenie techniczne dotyczące stateczności ściany zachodniej i sklepień Zamku Średniego w Malborku, Gdańsk 1974, dokumentacja w DDN.
• J. Teliga, Opinia w sprawie wstępnych prac nad zabezpieczeniem ściany zachodniej Wielkiego Refektarza na Zamku Średnim w Malborku, Warszawa 1982, maszynopis w DDN.
• J. Teliga (Opinia opracowań WSI Koszalin dot. II i III etapu prac zabezpieczenia ściany zachodniej w Malborku, Warszawa, marzec 1983, s. 6),
• K. Braun {Protokoł z posiedzenia Rady Muzealno-Konserwatorskiej w Malborku z dnia 9.09.1983, maszynopis w DDN).

Identyfikatory

ISSN

0029-8247