Dezagraryzacja produkcyjno-ekonomiczna gospodarstw rolnych w Polsce – próba pomiaru zjawiska

• Autorzy: Tomasz Wojewodzic

Warianty tytułu

EN

Production and economic disagrarization of farms in Poland – attempt at measuring the phenomenon

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

To implement an efficient policy of the development of rural areas it is necessary to measure and evaluate processes occurring on farms. The paper is an attempt at evaluating the advancement (intensity) of the disagrarization process from a production and economic perspective at a sub-regional (local) level. Constructing a synthetic disagrarization rate, three variables were employed explaining: a percentage rate of households with an owner of a farm that do not earn income from agricultural activities, the share of land being in a poor agricultural condition in the area of arable land on farms and the livestock stocking density. Calculations made confirmed greater advancement of the phenomenon of disagrarization on the areas characterized by fragmented agrarian structure. The following sub-regions are characterised by the highest intensity of production and economic disagrarization: the Częstochowa, Sosnowiec, Kielce, Oświęcim, Bielsko-Biała and Rzeszów sub-regions.

PL

Do prowadzenia skutecznej polityki rozwoju obszarów wiejskich niezbędne są pomiar i ocena procesów zachodzących w gospodarstwach rolnych. W opracowaniu przedstawiono próbę oceny zaawansowania (natężenia) procesu dezagraryzacji w ujęciu produkcyjno-ekonomicznym na poziomie subregionalnym (lokalnym). W konstrukcji syntetycznego wskaźnika dezagraryzacji wykorzystano trzy zmienne objaśniające: odsetek gospodarstw domowych z właścicielem gospodarstwa rolnego, które nie czerpią dochodów z działalności rolniczej, udział gruntów w złej kulturze rolnej w powierzchni użytków rolnych w gospodarstwach oraz obsadę zwierząt. Przeprowadzone obliczenia potwierdziły większe zaawansowanie zjawiska dezagraryzacji na obszarach o rozdrobnionej strukturze agrarnej. Do jednostek o największym natężeniu dezagraryzacji produkcyjno-ekonomicznej należą podregiony: częstochowski, sosnowiecki, kielecki, oświęcimski, bielski oraz rzeszowski.

Słowa kluczowe

PL

dezagraryzacja; struktura agrarna; gospodarstwo rolne; działalność rolnicza

EN

disagrarization; agrarian structure; farm; agricultural activity

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• Czasopismo: Journal of Agribusiness and Rural Development
• Rocznik: 2014
• Numer: 4(34)
• Strony: 213-223

Twórcy

autor

Tomasz Wojewodzic

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie,

Bibliografia

• Bank Danych Lokalnych GUS. 2014. www.stat.gov.pl [dostęp: 13.02.2014].
• Halamska M., 2011. Transformacja wsi 1989-2009: zmienny rytm modernizacji. Stud. Reg. Lok.2(44), 5-25.
• Karwat-Woźniak B., 2013. Zmiany w społeczno-ekonomicznych uwarunkowaniach rozwojowychrolnictwa. J. Agribus. Rural Dev. 2 (28), 121-131.
• Kukuła K., 2000. Metoda unitaryzacji zerowanej. PWN, Warszawa.
• Musiał W., 2007. Wiejskie obszary górskie Karpat Polskich w procesie przemian społecznogospodarczych.Studia i Monografie 3. IRWiR PAN, Warszawa.
• Musiał W., 2007. Dezagraryzacja polskiej wsi – problemy ekonomiczne, ekologiczne i społeczne.Wieś i Roln. 3, 29-44.
• Wojewodzic T., 2010. Zjawiska schyłkowe w gospodarstwach osób fizycznych i prawnych na obszarze Karpat Polskich. W: Sytuacja ekonomiczna gospodarstw z terenów górskich i pogórskich.Seria Program Wieloletni 2005-2009. NR 185. IERiGŻ-PIB, Warszawa, 53-76.
• Zegar J.S., 2012. Współczesne wyzwania rolnictwa. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.