Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania fizykochemiczne ścieków komunalnych na przykładzie Zakładu Oczyszczania Ścieków Płaszów w kontekście redukcji potencjału eutrofizującego. Cz. 1

Pyssa Justyna, Piech Magdalena

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 10

1092--1099

PL

Przedstawiono wyniki analiz wybranych parametrów fizykochemicznych ścieków komunalnych z Zakładu Oczyszczania Ścieków Płaszów. Omówiono zjawisko eutrofizacji oraz pierwiastki biogenne. W części badawczej skupiono się na analizie bioprzyswajalnych form azotu oraz fosforu w ściekach. Ponadto porównano właściwości fizykochemiczne ścieków surowych i oczyszczonych biologicznie oraz oceniono skuteczność systemu oczyszczania ścieków w Płaszowie.

EN

The phys. chem. parameters of municipal sewage from the Płaszów Wastewater Treatment Plant were analyzed, such as the content of bioavailable forms of N and P, total suspended solids, BOD5, COD and pH. The phys. chem. properties of raw and biologically treated sewage were compared and the effectiveness of sewage treatment in Płaszów was assessed. During the analyzed period, the av. efficiency of removing the tested pollutants from sewage was high and, in most cases, exceeded 94%

2

Pływające wyspy hydrofitowe jako rozwiązanie problemów eutrofizacji wód - koncepcja metody, zastosowanie i wybrane zagadnienia projektowe

Nawrot Nicole, Janowicz Natalia, Wojciechowska Ewa

Instal

|

2023

|

nr 3

46--49

PL

Pływające wyspy hydrofitowe są coraz częściej spotykanym elementem krajobrazu - szczególnie na otwartych akwenach miejskich. Posiadają walory estetyczne, są rozwiązaniami opartymi na naturze, poprawiają mikroklimat, a przede wszystkim pełnią funkcję oczyszczającą. Do tej pory jednak nie udało się precyzyjnie sklasyfikować rozwiązań pływających wysp hydrofitowych (z ang. floating treatment islands) w nomenklaturze polskiej. Brakuje również specyficznych wytycznych do ich projektowania. W niniejszym artykule podjęto się wyjaśnienia idei metody, klasyfikacji systemu pływających wysp hydrofitowych, omówiono podstawowe mechanizmy usuwania zanieczyszczeń oraz wybrane zagadnienia projektowe. Praca powstała w wyniku realizacji projektu Preludium 18 [2019/35/N/ST8/01134].

EN

The popularity and presence of floating treatment istalnds in the landscape is increasing rapidly, particularly on open urban reservoirs. They are distinguished by their aesthetic value, belong to nature-based solutions, improve the microclimate, and, most importantly, have a cleansing function. However, in the Polish nomenclature, floating treatment islands solutions have yet to be precisely classified. There are also no specific design guidelines. This article attempts to explain the method’s concept, classify the system of Floating Treatment Wetlands, discuss the basic pollutant removal mechanisms, and discuss selected design issues. The work was created as a result of the Preludium 18 project [2019/35/N/ST8/01134].

3

Wielopoziomowa walka z zanieczyszczeniem wód - nowa odsłona dyrektywy ściekowej

Dawidowicz Magdalena, Kowalczyk Jakub, Pietrzak Dominik

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 3

24--27

PL

Za zanieczyszczenie wód substancjami biogennymi - azotem i fosforem - w dużej mierze odpowiadają rolnictwo i gospodarka ściekowa. By ograniczyć wpływ tych sektorów na stan wód, regularnie prowadzone są przeglądy i aktualizacje programów i polityk w tym zakresie, zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i krajowym, oraz realizowany jest szereg działań i inwestycji. Z uwagi na dynamiczny rozwój przemysłu i produkcji w ostatnich dekadach problemem dla wód stały się nowe rodzaje zanieczyszczeń. Do walki z ich ograniczeniem służyć ma szeroki wachlarz nowych rozwiązań proponowanych w projekcie znowelizowanej dyrektywy ściekowej.

EN

Agriculture and wastewater management are among the main sources of pollution of waters with biogenic substances such as nitrogen and phosphorus. In order to reduce the impact of these sectors on the status of waters, regular revisions and updates of related programmes and policies are carried out, both on EU and national levels, followed by a series of actions and investments. Due to the dynamic development of industry and production over recent decades, waters now face new types of pollutions. The draft revision of the wastewater directive - the so-called transformation - includes a wide range of new solutions to reduce them.

4

Ochrona wód przed azotanami w dobie przyspieszającej zmiany klimatu

Piórkowski Piotr

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 3

19--23

PL

Dobry stan ekosystemów wodnych ma kluczowe znaczenie dla życia i zdrowia ludzi oraz dla rozwoju gospodarki. Jedną z przyczyn degradacji tych ekosystemów są zanieczyszczenia biogenami, takimi jak azot i fosfor, przyczyniające się do eutrofizacji, a jednym z głównych źródeł tych zanieczyszczeń jest rolnictwo. W artykule przedstawiono zmiany wprowadzone w aktualizacji „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” w kontekście kierunków polityki Unii Europejskiej i zobowiązań wynikających ze strategii i inicjatyw Europejskiego Zielonego Ładu, takich jak: unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030, nowy plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym czy strategia „od pola do stołu”. Artykuł opisuje znaczenie zrównoważonego rolnictwa dla ochrony wód i ograniczenia zjawiska eutrofizacji.

EN

Good status of water ecosystems is of key importance to the life and health of people, as well as to the economic development. One of the reasons behind degradation of these ecosystems is biogenic pollution, including nitrogen and phosphorus, contributing to eutrophication; one of the main sources of this pollution is agriculture. The article presents modifications introduced to the updated "Programme of measures to reduce water pollution with nitrates from agricultural sources and prevention of further pollution" in the context of EU policy directions and obligations resulting from the strategy and initiatives of the European Green Deal, such as: EU Biodiversity Strategy for 2030, new Circular Economy Action Plan, or Farm to Fork Strategy. The article describes the importance of sustainable agriculture for the protection of waters and reduction of the eutrophication phenomenon.

5

Kryzys fosforowy – czym jest i jak się z nim można uporać?

Byczyński Łukasz

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 11

14--19

PL

Wyczerpujące się zasoby łatwo dostępnego dla roślin fosforu, wzrost cen pasz i fosforytów oraz zanieczyszczenie fosforanami wód powierzchniowych są objawami szerszego zjawiska, określanego jako kryzys fosforowy. W artykule pokrótce wyjaśniono, jakie znaczenie ma fosfor w produkcji rolniczej i żywieniu zwierząt, z czego wynika obecna sytuacja związana ze zmniejszaniem się źródeł fosforu oraz jego udziałem w procesie eutrofizacji wód, a także dokąd prowadzą te zmiany oraz jak można sobie z tym problemem poradzić.

EN

The depletion of readily available for plants phosphorus, the increase in feed and phosphate prices, and the pollution of surface waters with phosphate are symptoms of a wider phenomenon known as the phosphorus crisis. This article briefly explains the importance of phosphorus in agricultural production and animal nutrition, what causes the current situation with decreasing sources of phosphorus and its contribution to process of eutrophication of waters, as well as where we are going and how we can deal with this problem.

6

Zastosowanie reaktora ze złożem ruchomym do procesu denitryfikacji w ściekach po złożach zraszanych

Kopeć Łukasz, Drewnowski Jakub

Inżynieria Morska i Geotechnika

|

2022

|

nr 3

95--101

PL

Badania prototypowego reaktora ze złożem ruchomym (MBBR) służącego do procesu denitryfikacji i zainstalowanego na końcu układu technologicznego składającego się ze zbiornika i dwóch filtrów zraszających. Określenie stężenia biomasy zawieszonej i biomasy przyczepionej do powierzchni ruchomego złoża EvU Perl. Badanie wpływu zewnętrznego stężenia węgla organicznego na szybkość denitryfikacji i efektywność usuwania azotu całkowitego.

EN

Research of a prototype moving bed biofilm reactor (MBBR) used for the postdenitrification process and installed at the end of a technological system consisting of a septic tank and two trickling filters. Determination of the concentrations of suspended biomass and biomass attached on the EvU Perl moving bed surface. Examination of the impact of the external organic carbon concentration on the denitrification rate and efficiency of total nitrogen removal.

7

Ocena możliwości zastosowania teledetekcyjnych metod pomiaru eutrofizacji śródlądowych zbiorników wodnych

Pierzchała Łukasz

Inżynieria Ekologiczna

|

2020

|

Vol. 21, nr 4

27--32

PL

Rozwój satelitarnych technologii obserwacji powierzchni ziemi stwarza możliwości wdrożenia nowoczesnych narzędzi monitoringu jakości wód powierzchniowych. W niniejszym artkule zaprezentowano wyniki badań, których celem było opracowanie zautomatyzowanej metody pomiaru eutrofizacji wód śródlądowych. Przeanalizowano zalety i ograniczenia przedmiotowej technologii oraz oceniono potencjalne możliwości jej wykorzystania. Podstawowym wskaźnikiem stanu troficznego wód powierzchniowych jest koncentracja chlorofilu-a w wodzie. W ramach przeprowadzonych badań uzyskano silny związek pomiędzy wartościami koncentracji chlorofilu-a określonych na podstawie standardowych metod pomiarowych, a wartościami tego parametru obliczonymi na podstawie satelitarnych danych spektralnych. Przedstawiono także funkcjonalności opracowanego oprogramowania pozwalającego na automatyczny pomiaru eutrofizacji wód śródlądowych za pomocą teledetekcji. Pomimo szeregu ograniczeń technologii, wykazano wysoki potencjał aplikacyjny przedmiotowego rozwiązania.

EN

The development of satellite technologies for observing the earth’s surface creates the possibility of implementing modern tools for surface waters quality monitoring. This article presents the results of the research aimed at developing an automated method for assessment of the eutrophication of inland waters. The advantages and limitations of the technology were analyzed and the potential possibilities of its application were described. The basic indicator of the trophic state of surface waters is the concentration of chlorophyll-a in the water. As result of the research, a strong relationship was obtained between the chlorophyll-a concentration values determined on the basis of standard measurement methods, and the chlorophyll-a values calculated on the basis of satellite spectral data. The functionalities of the developed software for automated measuring eutrophication of inland water using temote sensing were also presented. Despite a number of limitations of the technology, high application potential of the solution has been demonstrated.

8

Osady ściekowe a problem eutrofizacji wód

Gromiec Marek

Gospodarka Wodna

|

2020

|

Nr 12

25--27

PL

W artykule przestawiono związki pomiędzy nadmiernymi substancjami biogennymi zawartymi w ściekach i osadach ściekowych, w tym w odciekach z przeróbki osadów, a procesem eutrofizacji wód powierzchniowych, wraz z jego skutkami środowiskowymi. Nadmiar substancji biogennych wywiera wpływ na znaczne przyspieszenie eutrofizacji. Ścieki i osady ściekowe, wraz ze spływami obszarowymi, uznane zostały za istotne źródła zanieczyszczeń biogennych, stąd niezbędne stało się ich efektywne usuwanie i odzysk, szczególnie fosforu.

EN

The article presents the relationship between the excess of nutrients in wastewater and sludge, including in liquors from sludge treatment, and the process of eutrophication of surface waters and its consequences for the environment. The excess of nutrients greatly accelerates the process of eutrophication. Wastewater and sludge, together with non-point sources, are considered as significant sources of nutrients, hence the necessity of their efficient removal and recovery, phosphorus in particular.

9

Zlewniowa ochrona wód przed eutrofizacją w Metropolii Chicago

Gromiec Marek

Technologia Wody

|

2019

|

Nr 5 (67)

12--15

PL

Fosfor stanowi podstawowy element utrzymania życia, jednakże gdy wysokie ładunki fosforu i azotu zrzucane są do wód, to wymienione substancje biogenne powodują eutrofizację środowiska wodnego. W pracy przedstawiono przykład największej na świecie instalacji do odzysku substancji biogennych, szczególnie fosforu, poprzez technologię krystalizacji struwitu z odcieków z przeróbki osadów ściekowych w Metropolitarnym Rejonie Odzyskiwania Wody Wielkiego Chicago.

EN

Phosphorus is an essentials element to sustain life, however when high loads of phosphorus and nitrogen are discharged to water bodies, these nutrients result in eutrophication of aquatic environment. In this article, an example of the biggest in the world installation for nutrients recovery, particularly on the implementation phosphorus recovery from sludge treatment liquors by struvite crystallization technology, in Metropolitan Water Reclamation District of Greater Chicago, is presented.

10

Wstępna ocena wielkości stężeń związków azotu i fosforu odprowadzanych z wodami powierzchniowymi do Zatoki Puckiej z terenu gminy Puck

Wojciechowska Ewa, Matej-Łukowicz Karolina, Nawrot Nicole, Gajewska Magdalena, Obarska-Pempkowiak Hanna

Technologia Wody

|

2019

|

Nr 4 (66)

14--21

PL

Nawozy sztuczne stosowane w rolnictwie negatywnie wpływają na jakość wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych. Zatoka Pucka jest szczególnie narażona na eutrofizację spowodowaną napływem substancji odżywczych, ponieważ jest otoczona terenami intensywnie wykorzystywanymi w rolnictwie. Na wybrzeżu znajduje się także wiele ośrodków turystycznych. Strumienie i rzeki łatwo przenoszą ładunek azotu i fosforu do morza. W ramach projektu WaterPuck, finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), badano jakość rzek i strumieni płynących przez terytorium Gminy Puck i wpadających do Zatoki Puckiej. Były to: Reda, Kanał Łyski, Kanał Mrzezino, Gizdepka, Potok Błądzikowski, Płutnica i Kanał Młyński. Badane rozpoczęto w lipcu 2017 r., a próbki wody są pobierane co 3-4 tygodnie pobliżu ujść strumieni. Mierzone są stężenia związków azotu (amoniak, azotan(III) i azotan(V)) oraz fosfor ogólny i fosforany. Regularne monitorowanie jakości strumieni umożliwia ocenę sezonowych zmian stężeń składników odżywczych, a także ich rozmieszczenia przestrzennego. Stworzy to podstawę do śledzenia zależności między użytkowaniem gruntów i praktykami rolniczymi a ładunkiem składników odżywczych zrzucanych do Zatoki Puckiej z niepunktowych źródeł zanieczyszczeń. Wstępne wyniki wskazują na znaczące sezonowe zmiany stężeń zanieczyszczeń, prawdopodobnie związane z harmonogramem prac rolniczych. Kolejna część projektu badawczego skupi się na identyfikacji obszarów przyczyniających się do zanieczyszczenia strumieni. Oceniane będą zmiany stężeń składników pokarmowych podczas intensywnych opadów deszczu. Wyniki będą podstawą do modelowania transportu składników pokarmowych wodami powierzchniowymi w gminie Puck.

EN

The ferilizers used in agriculture negatively affect the surface and groundwater quality. The Bay of Puck is a semi-closed part of the Gulf of Gdańsk, which is particularly vulnerable to eutrophication caused by the inflow of nutrient substances. The Bay is surrounded by the lands intensively used in agriculture. Also a number of touristic resorts is located on its coast. The streams and rivers carry the load of nitrogen and phosphorus to the sea. Within the project WaterPuck, financed by the National Centre of Research and Development in Poland (NCBiR), the quality of rivers and streams flowing through the territory of the Puck Community and discharging to the Bay of Puck is being researched. The quality of seven streams: Reda, Kanał Łyski, Kanał Mrzezino, Gizdepka, Potok Błądzikowski, Płutnica and Kanał Młyński is investigated. The researched was started in July 2017. The samples of water are collected every 3-4 weeks at sampling points located close to the streams estuaries. The concentrations of nitrogen species (ammonia, nitrate III and nitrate V) as well as total phosphorus and phosphates are measured. The regular monitoring of streams quality make it possible to assess the seasonal changes of nutrients concentrations as well as their spatial distribution. This will provide the basis for tracking the relationships between the land use and agricultural practices and the load of nutrients discharged to Bay of Puck from non-point sources of pollution. The preliminary results indicate quite significant seasonal variations of pollutants concentrations, probably associated to the time schedule of agricultural practices. The highest concentrations of nutrients where present in sampling points located on Błądzikowski Potok, Kanał Mrzezino as well as Gizdepka – all flowing through arable lands. Concentrations of nitrates V in Błądzikowski Stream varied from 2,27 to 7,55 mg NO3-/dm3, while the concentrations of total phosphorus – from 0,24 to 0,45 mg P/dm3. The next part of the research project is going to focus on identification of areas contributing to the streams pollution. The changes of nutrients concentrations during intensive rainfalls will be evaluated. The results will provide the basis for modelling of nutrient transport with surface waters in the Puck Community.

11

Light pollution as an environmental hazard

Ściężor Tomasz

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 8

129--142

EN

Light pollution is one of the most widespread but at the same time least noticeable environmental hazards resulting from human activity. It is defined as disturbing the nocturnal environment with light emitted by anthropogenic sources. Light pollution is described as the glare, the trespass, and the sky glow resulting from the scattering of artificial light in the atmosphere. The paper analyses the impact of these three categories on the environment. The results of the long-term research on this problem are presented. It was found that the largest impact on the environment, both direct by the glare and indirect by the sky glow, result from lamps with spherical shields and LED advertising billboards. The possible influence of light pollution on the eutrophication of reservoirs was also researched.

PL

Zanieczyszczenie świetlne jest jednym z najpowszechniejszych, lecz jednocześnie najmniej zauważalnych zagrożeń środowiskowych. Jest ono rozumiane jako zaburzanie nocnego środowiska naturalnego światłem emitowanym przez źródła antropogeniczne. Przejawia się poprzez: olśnienie, zaświecanie oraz łunę świetlną, powstającą wskutek rozpraszania sztucznego światła w atmosferze. Przedstawiono wpływ wymienionych kategorii zanieczyszczenia świetlnego na środowisko naturalne. Zaprezentowano wyniki własnych badań tego zagadnienia. Stwierdzono, że największy wpływ, zarówno bezpośredni poprzez olśnienie, jak też pośredni, poprzez łunę świetlną, mają lampy z kulistymi osłonami oraz reklamowe tablice LED. Zbadano również możliwy wpływ zanieczyszczenia świetlnego na eutrofizację zbiorników wodnych.

12

Preliminary Study for Water Quality Improving in Storage Reservoir by Introducing of Artificial Phytolittoral

Sender J., Garbowski M., Urban D., Demetraki-Paleolog A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 1

392--416

EN

Storage reservoirs are artificially created and in order to function properly, require constant human interference. Zemborzycki reservoir has undergone a successive eutrophication. In 2010, an experimental artificial land surfaces were developed throughout the reservoir. Various native species were transplanted on these lagoons to enrich biodiversity within the reservoir and to reduce phosphorus supply through the plant barrier. The aim of this study was to determine the role of these artificially constructed lagoons and their associated vegetation on phosphorus reduction throughout the reservoir. The reservoir is affected by water rich in phosphorus. In the estuary zone which hosts a developed phytolittoral zone with macrophytes phosphorus load is significantly reduced. In the lagoon area there was also a marked reduction in phosphorus concentration in study years, along with the progressive colonization of plants. The significant reduction of phosphorus compounds in the artificial phytolittoral zone confirms the necessity of such zones. At present, the negative ecological potential of the reservoir and its declining natural and recreational values, it seems justified to separate the so-called natural zone in a reservoir that would serve as a natural biofilter. However, the most important action is to regulate incoming wastewater in the catchment area of the Bystrzyca River. Studied artificial substrates for plants (sand and gravel), although slowly, but gradually settled by water plants, can be a tool supporting the purification of dam reservoir waters. They are also durable and can be shaped in any way, which can be an additional asset – aesthetic.

PL

Zbiorniki retencyjne, utworzone przez człowieka, dla prawidłowego funkcjonowania wymagają ciągłej jego ingerencji. Zbiornik Zemborzycki ulega sukcesywnej eutrofizacji. W roku 2010 zapoczątkowane zostało tworzenie na obszarze zbiornika sztucznych powierzchni roślinnych dla wzbogacania bioróżnorodności. Ich powstanie miało także na celu wyhamowanie wody wpływającej do zbiornika i przez ich przepływ przez powierzchnię roślinną ograniczenie dostaw fosforu. Celem badań było określenie roli sztucznie ukształtowanego fitolitoralu w redukcji fosforu. W tym celu określono ładunek fosforu dopływający do zbiornika ze źródeł powierzchniowych, z wodami rzecznymi oraz ze źródeł zewnętrznych. Do zbiornika wpływa woda bogata w fosfor. W strefie ujściowej rzeki Bystrzycy, w której znajduje się rozwinięta strefa naturalnego fitolittoralu, ładunek fosforu jest znacznie zmniejszony. W strefie lagun odnotowano również znaczne zmniejszenie stężenia fosforu w kolejnych latach badań, wraz z postępującą kolonizacją ich przez rośliny. Znacząca redukcja związków fosforu w sztucznej strefie fitolitoralu potwierdza konieczność ich istnienia. Przy obecnym, złym potencjale ekologicznym zbiornika Zemborzyckiego i obniżających się walorach przyrodniczych oraz możliwościach jego rekreacyjnego wykorzystania, uzasadnione wydaje się wydzielenie tzw. strefy przyrodniczej w zbiorniku, która pełniłaby rolę naturalnego biofiltra. Jednak najważniejszą jest uregulowana gospodarka ściekowa w zlewni rzeki Bystrzycy i zbiornika. Badane sztuczne podłoża dla roślin, chociaż wolno, ale sukcesywnie zasiedlane są przez rośliny, mogą stanowić narzędzie wspomagające oczyszczanie wód zbiorników zaporowych. Są jednocześnie trwałe i mogą być dowolnie kształtowane, co może stanowić dodatkowy atut – estetyczny.

13

Impact of Extra Nitrogen on Ecological Stoichiometry of Alpine Grasslands on Tibetan Plateau : Meta-Analysis

Zhang H. R., Sun W., Li S. W., Han F. S., Yu C. Q., Zhang X. Z., Wang J. S., He Y. T., Zhong Z. M.

Polish Journal of Ecology

|

2018

|

Vol. 66, nr 4

315--324

EN

The general impact of extra nitrogen on ecological stoichiometry was examined in alpine grasslands on the Tibetan Plateau. Extra nitrogen increased the ratio of nitrogen to phosphorus (N:P ratio) in leaves and aboveground parts of plants by 43.4% and 32.7%, respectively. In contrast, extra nitrogen reduced the ratio of carbon to nitrogen (C:N ratio) in leaves by 30.6%. Extra nitrogen decreased soil C:N ratio by 9.1% in alpine meadows, but increased soil C:N ratio by 3.4% in alpine steppes. Extra urea had a stronger positive impact on aboveground vegetation N:P ratio than did extra ammonium nitrate. Extra urea rather than ammonium nitrate decreased aboveground vegetation C:N ratio and soil C:N ratio. The impact of extra nitrogen on aboveground vegetation N:P ratio was positively correlated with latitude, mean annual temperature and precipitation, nitrogen application rate and accumulated amount, but negatively correlated with elevation, duration and aboveground vegetation N:P ratio of the control plots. The impact of extra nitrogen on leaves N:P ratio was positively correlated with nitrogen application rate and accumulated amount. The impact of extra nitrogen on leaves C:N ratio was positively correlated with latitude, but negatively correlated with mean annual temperature and precipitation, nitrogen application rate, accumulated amount, duration and leaves C:N ratio of the control plots. Therefore, nitrogen enrichment caused by human activities will most likely alter element balance and alpine plants from nitrogen limitation to phosphorus limitation. This effect may weaken with time, and increase with climatic warming, increased precipitation and nitrogen input rate.

14

Ocena stanu troficznego wód zbiornika Siemiatycze w aspekcie ochrony walorów użytkowych

Szatyłowicz E., Siemieniuk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 5

57--62

PL

W pracy podjęto próbę oceny stanu troficznego wód zbiornika Siemiatycze, położonego na Podlasiu w powiecie siemiatycki, w obrębie miasta Siemiatycze. Prowadzono badania systematycznie raz w miesiącu w 2014 roku w 7 punktach pomiarowo-kontrolnych. Wybór i rozmieszczenie punktów badawczych w przekroju podłużnym zbiornika wynikał z konieczności określenia zachodzących w nim zmian badanych wskaźników. W badaniach wykorzystano dostępne w literaturze indeksy troficzne (TSI – Trophic State Index) opierające się na dokonanych pomiarach stężeń chlorofilu „a”, fosforu ogólnego i azotu ogólnego. Uzyskane wyniki badań jednoznacznie wskazują, że na stan troficzny zbiornika Siemiatycze największy wpływ miało stężenie fosforu ogólnego. W związku z tym wskaźnik TSI (TP), klasyfikuje wody zbiornika do hipertroficznych. Wszystkie wartości wskaźników TSI obliczone na podstawie azotu ogólnego, fosforu ogólnego i chlorofilu „a” wskazały na podwyższoną żyzność wód badanego zbiornika. W celu ochrony walorów użytkowych akwenu należy ograniczyć punktowe źródła zanieczyszczeń biogenami z oczyszczalni i obiektów turystycznych i wdrożyć inne działania ochronne wokół zbiornika.

EN

The aim of this study was to assess a trophic state of water in Siemiatycze dam reservoir. This object is located in Podlaskie voivodship in the municipality Siemiatycze. Studies were carried out systematically once pursued in seven measurement-control points in 2014 year. The selection and placement of points in a longitudinal section of the reservoir was based on the need to capture the changes occurring in the studied indicators. In the researches there were used available in literature Trophic State Index, based on made measurement of the concentration of chlorophyll “a”, total phosphorus and total nitrogen. Research results clearly show that concentration of total phosphorus and TSI (TP) index had greatest impact on a trophic state of water in Siemiatycze reservoir, which allowed to classify water to hypertrophy. The values of all calculated Indexes point to the fertility of the water in the studied reservoir. Any actions in order to protection should be taken, first of all by the reducing the impact of point sources’ pollution from wastewater treatment plants and tourist objects.

15

Fluorescencja chlorofilu jako narzędzie do oceny stopnia eutrofizacji ekosystemów wodnych na przykładzie stawów na obszarze gminy Raszyn

Szymański N., Burzyńska I., Kalaji H. M., Mastalerczuk G.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 2

73--80

PL

Obecnie dostępne metody oceny stopnia eutrofizacji są kosztowne, czasochłonne i wymagają posiadania zaawansowanej aparatury laboratoryjnej oraz wiedzy. Celem niniejszej pracy było określenie prostej i uzasadnionej ekonomicznie metody monitorowania skutków eutrofizacji wody na obszarze rolniczym oraz powiązanie wyników monitorowania parametrów fizykochemicznych wody z fluorescencją chlorofilu jako potencjalnego zagrożenia dla zdrowia na podstawie ustalonych poziomów alarmowych. Badania prowadzono w zbiornikach wodnych zlokalizowanych na obszarze wiejskim, różniących się intensywnością eksploatowania terenów przyległych: znajdujących się w otoczeniu obszarów intensywnie uprawianych rolniczo oraz w obszarze chronionym rezerwatu przyrody. W pracy określono wydajność aparatu fotosyntetycznego glonów oraz właściwości fizykochemiczne wody. Badania wykazały, że wzrost intensywności fluorescencji chlorofilu związany jest ze zwiększonym ładunkiem substancji biogennych oraz ze wzmożonym wzrostem mikroogranizmow zawierających chlorofil. Wyniki wskazują, na możliwość zastosowana pomiarów fluorescencji chlorofilu do oceny stopnia eutrofizacji wód. Zaprezentowana metoda ma szanse na nieinwazyjną, szybką i precyzyjną ocenę stanu fizjologicznego ekosystemów wodnych na obszarach wiejskich, szczególnie narażonych na procesy eutrofizacji.

EN

The currently available methods for the assessment of the eutrophication degree are expensive, time-consuming and require advanced laboratory equipment and knowledge. The aim of this work was to determine a simple and economically justified method of monitoring the effects of eutrophication of water in the agricultural area and linking the results of monitoring physicochemical parameters of water with chlorophyll fluorescence as a potential health risk on the basis of established alarm levels. The research was conducted in water reservoirs located in the rural area, differing in the intensity of exploitation of adjacent areas: located in the vicinity of intensively cultivated areas and in the protected area of the nature reserve. The work determined the efficiency of the photosynthetic apparatus of algae and physicochemical properties of water. The studies have shown that the increase in the chlorophyll fluorescence intensity is associated with an raised biogenic load and an increased occurrence of chlorophyll-containing micro-fractions. The results indicate the possibility of using chlorophyll fluorescence measurements to assess the degree of water eutrophication. The presented method can be used for a non-invasive, quick and precise assessment of the physiological status of water ecosystems in rural areas, particularly vulnerable to the eutrophication processes.

16

Foundation and Application of New Method of Trophic State Assessment

Neverova-Dziopak E., Kowalewski Z.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2018

|

Vol. 12, no. 2

63--79

PL

Jednym z narzędzi służących do osiągnięcia celów ramowej dyrektywy wodnej jest monitoring, który powinien dostarczać informacji na temat stanu wód. Zadaniem priorytetowym w zakresie ochrony wód powierzchniowych jest zapobieganie procesom eutrofizacji. Odpowiednie środki ochronne powinny być oparte na wiarygodnej ocenie poziomu troficznego. Istnieją różne wskaźniki szacowania stanu troficznego wód powierzchniowych, ale generalnie charakteryzują się one dużą złożonością i wysokimi kosztami oceny. W artykule przedstawiono nową metodę oceny poziomu troficznego, opartą na wskaźniku liczbowym ITS (Index of Trophic Status). ITS został opracowany z uwzględnieniem głównej charakterystyki funkcjonalnej dowolnego ekosystemu – stanu równowagi biotycznej i może być obliczony na podstawie pomiarów rutynowych parametrów hydrochemicznych. Proponowany wskaźnik jest instrumentem, który ułatwia m.in.: szybki monitoring wód powierzchniowych, retrospektywną i predykcyjną analizę stanu wód, ustanawianie regionalnych standardów emisji biogenów, rozwiązywanie zadań inżynieryjnych i modelowania matematycznego. Weryfikacja indeksu ITS zastała przeprowadzona dla wód powierzchniowych różnego typu w różnych krajach. Obecnie sposób ten zyskuje na popularności jako prosta, wiarygodna oraz niekosztowana metoda oceny stanu troficznego.

EN

One of the tools used to achieve the objectives of the Water Framework Directive is monitoring, which should provide information on the status of surface waters. The priority task of water protection is the prevention of the eutrophication process. Appropriate protection measures should be based on the reliable assessment of trophic levels. There are different indexes for estimating the trophic state of surface waters, but they are generally characterized by their large complexity and high cost of assessment. This paper presents a new method of trophic-level monitoring, based on numerical indicator ITS (Index of Trophic Status). ITS is elaborated to consider the main functional characteristics of any ecosystem – the state of biotic balance – and can be calculated by using routine measurements of the hydrochemical characteristics of water. The proposed criterion is the instrument that simplifies the solution of many applied tasks: express-monitoring of surface waters, retrospect analysis and eutrophication process prognosis, setting of regional ecological standards of biogenic matter, solving engineering tasks, and for the purposes of mathematical modeling. Verification of the ITS criterion was carried out under the conditions of different types of waters in different countries. Actually, this method is gaining more popularity as a simple, reliable, and low-cost tool for trophic status monitoring.

17

Zmiany warunków abiotycznych małej rzeki z uwzględnieniem wpływu wód poprodukcyjnych z hodowli ryb

Bonisławska M., Nędzarek A., Rybczyk A., Czerniejewski P., Żuk B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 4

5--23

PL

Ocena zmian warunków abiotycznych cieku z uwzględnieniem wpływu wód zrzutowych ze stawów karpiowych została wykonana w ciągu 6 miesięcy na górnym odcinku rzeki Młynówki. Wybrane wskaźniki hydrochemiczne wody, pobranej w czterech stanowiskach kontrolnych, oznaczano zgodnie z metodykami APHA. Wody cieku charakteryzowały się typową dla niewielkich rzek północnej Polski zmiennością termiki wody wraz z ich biegiem, lekko zasadowym odczynem (pH = 7,5– 7,7) dobrym natlenieniem – stężenie tlenu rozpuszczonego w wodzie (ang. DO – dissolved oxygen) zawierało się w przedziale 7,4–9,1 mg O2∙dm-3, a natlenienie 67,6–76,7% O2, z wyjątkiem miesięcy zimowych. Zawartość materii organicznej (BZT5, ChZTCr, chlorofil a) charakteryzowała się dużą zmiennością i sezonowością z biegiem rzeki. Dla BZT5 wartości zawierały się w przedziale 3,8–9,5 mg O2∙dm-3, dla ChZTCr 8,4–73,9 mg O2∙dm-3, a dla chlorofilu a w przedziale 3,7–94,1 mg•m-3. Badany odcinek rzeki należy uznać za zasobny w pierwiastki biogeniczne. Średnie stężenie azotu nieorganicznego wynosiło 2,166 mg N∙dm-3 , a fosforu reagującego 0,078 mg P∙dm-3, wartości te były odpowiednio 18 i 7,8 razy większe od koncentracji notowanych w wodach niepoddanych antropopresji. Wykazano podwyższone, niespełniające wymogów dla ryb karpiowatych wartości BZT5, zawiesiny ogólnej (ang. TSS – total suspended solids), N-NO2 - i fosforu całkowitego (ang. TP – total phosphorus). Na jakość wody w rzece Młynówce istotny wpływ, oprócz naturalnych czynników hydrologicznych i zlewniowych, mogą mieć wprowadzane wody poprodukcyjne ze stawów karpiowych.

EN

Changes in abiotic conditions, considering the effect of water discharged from carp ponds were assessed in the upper section of the Młynówka River (within 6 months). The analyses of hydrochemical indicators were conducted according to methodology recommended by APHA. The river’s water was characterised by a variation in temperature with the distance from the source, which is typical of rivers of northern Poland, slightly alkaline reaction (pH = 7.5–7.7), good oxygenation (DO – dissolved oxygen concentration within 7.4–9.1 mg O2∙dm-3, oxygenation 67.6–76.7% O2) except for winter months. Organic matter content (BOD5, CODCr , chlorophyll a) was characterised by a large seasonal variation and varied with the river course. For BOD5 the values were within 3.8–9.5 mg O2 dm-3, for CODCr within 8.4–73.9 mg O2∙dm-3 and for chlorophyll a within 3.7–94.1 mg∙m-3. The studied river section should be regarded as rich in biogenic substances. The mean concentration of inorganic nitrogen was 2.166 mg N∙dm-3 and the reactive phosphorus 0.078 mg P∙dm-3, the values were respectively 18 and 7.8 times higher than those recorded for waters not subject to anthropopressure. The values of BOD5, TSS (total suspended solids), N-NO2- and TP (total phosphorus) were increased, not meeting the requirements for cyprinid fishes. Besides the natural hydrological and catchment area features, the water quality in the Młynówka River was significantly affected by the discharge of water from the carp ponds.

18

Kryteria stężeniowe i indeksy troficzne w ocenie stanu troficznego wód na przykładzie zbiorników zaporowych Polski południowo-wschodniej

Bartoszek L., Gruca-Rokosz R., Koszelnik P.

Technologia Wody

|

2017

|

Nr 1 (51)

54--58

PL

W pracy dokonano oceny stanu troficznego wód siedmiu zbiorników zaporowych południowo-wschodniej Polski. Do oceny troficzności wykorzystano kryteria stężeniowe oparte na analizie stężeń fosforu ogólnego (Pog), azotu ogólnego (Nog) oraz chlorofilu a (Chl a). Obliczono również wskaźniki TSI oraz ITS. Trzy spośród analizowanych zbiorników (Rzeszów, Maziarnia i Nielisz) zaklasyfikowano do zbiorników hipertroficznych. Kolejne trzy (Ożanna, Kamionka i Cierpisz) charakteryzowały się poziomem troficzności na pograniczu eutrofii/hypertrofii. Zbiornikowi Besko przyporządkowano zaś najniższy poziom troficzności na pograniczu mezotrofii/eutrofii. Zaobserwowano, że kryteria oceny stanu troficznego wód oparte na analizie substratów procesu eutrofizacji (Pog, Nog) wskazywały na wyższy stan troficzny wód niż kryteria oparte na analizie produktu eutrofizacji w postaci Chl a. Wobec powyższego, uznano, że w przypadku zbiorników zaporowych, ze względu na ich przepływowy charakter i fakt, że spora ilość substancji biogennych może opuszczać zbiornik bez włączenia w łańcuch troficzny; stosowanie wskaźników bazujących na analizie stężenia chlorofilu a jest bardziej zasadne i daje wiarygodniejsze wyniki w ocenie stanu troficzności.

EN

The paper presents an assessment of the trophic status of waters of the seven reservoirs from SE Poland. To evaluate the trophy criteria based on an analysis of the concentration of total phosphorus (TP), total nitrogen (TN) and chlorophyll a (Chi a) were used. Moreover trophic state indexes TSI and ITS were calculated. Three of the analyzed reservoirs (Rzeszow, Maziarnia and Nielisz) were classified as hypertrophic, whereas another three (Ożanna, Kamionka and Cierpisz) were characterized as eutrophic or hypertrophic. The Besko reservoir had the lowest trophic status: mesotrophic eutrophic. It was observed that the criteria for the trophic Plains assessment based on the analysis of the substrates of eutrophication (TP, TN) indicated a higher trophic state than the criteria based on an analysis of the product of eutrophication (Chl a). Accordingly. it is considered that in the case of reservoirs a large amount of nutrients discharge the reservoir. the use of indexes based on concentration of chlorophyll a is more reasonable and gives more reliable results in the assessment of the trophic status.

19

Wpływ naturalnych i sztucznych spiętrzeń wody na redukcję stężeń azotu w ciekach powierzchniowych na przykładzie zlewni Kocinki (Wyżyna Wieluńska)

Michalczyk T., Bar-Michalczyk D., Zięba D.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1339--1343

EN

Groundwater and surface waters are a common, inseparable resource of drinking water. The agricultural Kocinka River catchment in southern Poland is among the case studies within the BONUS - Soils2Sea project (Reducing of nutrient loadings from agricultural soils to the Baltic Sea via groundwater and streams). The study is oriented on exploring the possibilities of reducing nitrates. High concentrations of nitrates are observed in groundwater of the Upper Jurassic Major Groundwater Reservoir No. 326, in which the Kocinka catchment area is located. Previous studies in this area failed to determine whether there is denitrification of nitrates in groundwater. The aim of the study is to investigate the significance of denitrification processes in surface water for the quality of waters in catchments. The influence of artificial and natural water reservoirs on nitrogen removal in the catchment was evaluated. Samples and measurements were taken with particular attention to sites upstream and downstream of the reservoirs. Concentrations of nitrates, conductivity (EC), pH, dissolved oxygen and isotope ratios of oxygen and nitrogen in nitrates were determined in selected locations. The results indicate that nitrate reduction potential differs between the reservoirs. Especially fish ponds show high potential to remove nitrates, depending on seasonal variability.

20

Wadi Bounamoussa’s waters quality in the north-east of Algeria: Statistical treatment of some physical and chemical parameters

Boussaha S., Laifa A.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 34

77--83

EN

Nowadays, problems with wastes constitute a danger increasingly important for the recipient environments. Indeed, the water is affected in an increasing way by mineral and organic materials from which some ones are pathogenic and thus dangerous for the ecosystem. It is in this context that the present study took place, it relates to the surface waters pollution of the Wadi Bounamoussa in the Algeria northeast. The study concerns the analysis of physical and chemical parameters of waters such as: temperature (T), pH, electrical conductivity (EC), Cl–, chemical oxygen demand (COD), total absorbance colour (TAC), total hardness (TH), PO4 3–, total phosphorus (Ptot) along the wadi in one year long survey (October 2013 to July 2014). Waters were sampled at ten study sites with a quarterly sampling. In order to establish a relationship between various physical and chemical parameters and for a better assessment the anthropogenic effect on the Wadi Bounamoussa's water quality, we have processed a statistical treatment by means of the Principal Component Analysis (PCA). PCA has revealed two gradients. The first reflects the eutrophication caused by chemical fertilizers used in agriculture and the intensive livestock farming development, while the second describes the resulting water mineralization of high rates of the Cl– and EC. Moreover, PCA has allowed discriminating the stations according to their physical and chemical data. This study has allowed us also to reveal the influence of seasonal variations.

PL

Odpady stwarzają obecnie rosnące zagrożenie dla środowisk, do których trafiają. Tak jest w przypadku wód w coraz większym stopniu zasilanych substancjami nieorganicznymi i materią organiczną, która może zawierać patogeny stanowiące zagrożenie środowiska. Realizowane w tym kontekście badania dotyczą zanieczyszczenia wód powierzchniowych epizodycznej rzeki Bounamoussa w północnowschodniej Algierii. Badania obejmowały analizę fizycznych i chemicznych parametrów wód takich jak: temperatura (T), pH, przewodnictwo elektrolityczne (EC), stężenie jonów chlorkowych (Cl–), chemiczne zapotrzebowanie na tlen (COD), zasadowość (TAC), całkowita twardość (TH), jonów fosforanowych (PO4 3–) i fosforu ogólnego (Ptot) mierzonych wzdłuż biegu rzeki od października 2013 do lipca 2014 r. Wody do analiz pobierano z dziesięciu stanowisk, co trzy miesiące. W celu ustalenia zależności pomiędzy różnymi parametrami fizycznymi i chemicznymi i lepszej oceny oddziaływań antropogenicznych na jakość wód rzeki przeprowadzono analizę statystyczną metodą głównych składowych (PCA). Analiza ta ujawniła dwa gradienty. Pierwszy odzwierciedla eutrofizację wywołaną dostawą nawozów z rolnictwa i intensywnego chowu zwierząt; drugi opisuje mineralizację wód, która przejawia się dużym stężeniem chlorków i dużym przewodnictwem. Analiza PCA pozwoliła ponadto wyodrębnić stanowiska według ich właściwości fizycznych i chemicznych. Wyniki badań umożliwiły także wykazanie sezonowej zmienności analizowanych parametrów.