Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Research of Emission of Commercial Binders Used in ALPHASET Technology - Estimated Quantitative Analysis

Roczniak A., Holtzer M., Kmita A.

Archives of Foundry Engineering

|

2018

|

Vol. 18, iss. 1

109--114

EN

The results of investigations of three commercial binders applied in the Alphaset technology marked as: Sample E , Sample T and Sample S are presented in the hereby paper. These samples were subjected to the pyrolysis process at a temperature of 900°C (inert atmosphere, He 99.9999). The gas chromatograph coupled with the mass spectrometer and pyrolizer (Py-GC/MS) were used in the study. The identification of gases emitted during the thermal decomposition was performed on the basis of the mass spectral library. The obtained results indicate a certain diversification of emitted gases. Among the pyrolysis products the following harmful substances were identified: furfuryl alcohol, formaldehyde, phenol and also substances from the BTEX (benzene, toluene and ethylobezneze and xylenes) PAHs (Polycyclic Aromatic Hydrocarbons) and VOC groups (Volatile Organic Compounds). Therefore, from the environment protection point of view performing systematic investigations concerning the harmfulness of binders applied in the moulding and core sands technology, is essential.

2

Zastosowanie techniki Py-GC/MS do analizy spoiw odlewniczych: alkaliczna żywica typu rezolowego

Roczniak A., Holtzer M., Kmita A.

Prace Instytutu Odlewnictwa

|

2017

|

Vol. 57, no. 1

19--28

PL

W artykule zamieszczono wyniki pirolizy żywicy, utwardzacza oraz utwardzonej żywicy stosowanych w technologii ALPHASET. Jest to alkaliczna żywica fenolowa typu rezolowego utwardzana mieszaniną estrów. Pirolizę prowadzono w temperaturze 900°C w atmosferze helu. Do identyfikacji produktów pirolizy zastosowano technikę chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (Py-GC/MS). Produktami pirolizy żywicy nieutwardzonej były głównie pochodne metylowe fenolu i benzenu, natomiast wśród produktów pirolizy utwardzonej żywicy, poza tymi związkami, występowały też substancje pochodzące z utwardzacza (estry). Jako produkt pirolizy utwardzacza zidentyfikowano aceton, który pochodził z rozkładu węglanu propylenu.

EN

The article presents the results of the pyrolysis of resin, the fast hardener as well as cured resin used in the ALPHASET technology. It is an alkaline phenolic resin of the resol type cured with an ester mixture. The pyrolysis was performed at 900°C in an atmosphere of helium. For the identification of the pyrolysis products, the technique of gas chromatography combined with mass spectrometry (Py-GC/MS) was applied. The products of the uncured resin pyrolysis were mainly methyl derivatives of phenol and benzene, whereas the products of the cured resin pyrolysis, beside these compounds, also included substances derived from the hardener (esters). Acetone was identified as the product of the pyrolysis hardener, which originated from the decomposition of propylene carbonate.

3

Impact of electro slag remelting on 14 109 steel properties

Pribulova A., Futáš P., Kmita A., Márasová D., Holtzer M.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2017

|

Vol. 62, iss. 1

181--185

EN

The Electro Slag Remelting (ESR) is one of the remelting processes in the field of metal refinery. In this process, the slag plays various roles, such as heat generation, protection of melt, and chemical refining. The main objective of the experiments described in this article was to identify the most appropriate slag composition for the electro slag remelting of the steel in order to achieve the chemical composition compliant with the standard applicable to the given steel, minimum sulphur content, minimum contents of oxide and sulphide inclusions, as well as mechanical properties corresponding to the standard applicable to the steel STN 14 109. Ten electrodes were remelted, whereas the remelting was carried out under 8 slags. The used slags containing 70% of CaF2 and 30% of Al2O3 with different addition of CaO, the slags consisted of the same components as previous slags, whereas the ratio of individual components was 1:1:1, and with SiO2 and MgO and slag without Al2O3. With regard to all the above mentioned facts, the slag types which may be regarded as the most appropriate for the STN 14 109 steel remelting are the basic slags containing 70% of CaF2 - 30% of Al2O3 with added 30 and 45 weight % of CaO.

4

Nanocomposites Based on Water Glass Matrix as a Foundry Binder: Chosen Physicochemical Properties

Kmita A., Roczniak A.

Archives of Foundry Engineering

|

2017

|

Vol. 17, iss. 1

93--98

EN

The nanocomposites based on water glass matrix were attempted in the study. Nanoparticles of ZnO, Al2O3 or MgO in organic solutions were applied into water glass matrix in the amounts of: 1.5; 3; 4 or 5 mas. %. Wettability of the quartz sad by the nanocomposites based on water glass matrix was determined by testing changes of the wetting angle θ in time τ for the system: quartz – binder in non-stationary state, by means of the device for measuring wetting angles. Wettability measurements were carried out under isothermal conditions at an ambient temperature (20 – 25 oC). The modification improves wettability of quartz matrix by water glass, which is effective in improving strength properties of hardened moulding sands. Out of the considered modifiers in colloidal solution of propyl alcohol water glass modified by MgO nanoparticles indicated the smallest values of the equilibrium wetting angle θr. This value was equal app. 11 degrees and was smaller no less than 40 degrees than θr value determined for not modified water glass. Viscosity η of nanocomposites based on water glass matrix was determined from the flow curve, it means from the empirically determined dependence of the shearing stress τ on shear rate γ: τ = f (γ) (1), by means of the rotational rheometer. Measurements were carried out at a constant temperature of 20 oC. The modification influences the binder viscosity. This influence is conditioned by: amount of the introduced modifier as well as dimensions and kinds of nanoparticles and organic solvents. The viscosity increase of the modified binder does not negatively influence its functional properties.

5

Influence of Reclamation Process on the Ecological Quality of Reclaim Sand

Dereń M., Łucarz M., Roczniak A., Kmita A.

Archives of Foundry Engineering

|

2017

|

Vol. 17, iss. 4

43--46

EN

In this article, there were presented results of research on influence of reclamation process on the ecological quality of reclaim sand with furan resin used in nonferrous foundry. The quality of reclaimed sand is mainly define by two group of chemical substances from elution of reclaimed sand: Dissolves Organic Carbon (DOC) and Total Dissolves Solids (TDS). Reclaimed sand used in test was prepared in experimental thermal reclaimer and mechanical vibration reclaimer REGMAS installed in Faculty of Foundry Engineering at University of Science and Technology in Krakow. The reference point is molding sand shaking out and crumble in jaw crusher. Test of elution was made in acreditation laboratory in Center For Research and Environmental Control in Katowice up to the standard with Dissolves Organic Carbon (DOC) - PN-EN 1484:1999; Total Dissolves Solids (TDS) - PN-EN 15216:2010. The standard for elution test is PN-EN 12457- 4:2006. Except that we were made loss of ignition test, to check how many resin was rest on sand grains.

6

Implementation of Nanoparticles in Materials Applied in Foundry Engineering

Kmita A., Roczniak A.

Archives of Foundry Engineering

|

2017

|

Vol. 17, iss. 3

205--209

EN

The ceaseless progress of nanotechnology, observed in the last years, causes that nanomaterials are more and more often applied in several fields of industry, technique and medicine. E.g. silver nanoparticles are used in biomedicine for disinfection and polymer nanoparticles allow insulin transportation in pharmacology. New generation materials containing nanoparticles are also used in the chemical industry (their participation in the commercial market equals app. 53 %). Nanomaterials are used in electronics, among others for semiconductors production (e.g. for producing nanoink Ag, which conducts electric current). Nanomaterials, due to their special properties, are also used in the foundry industry in metallurgy (e.g. metal alloys with nanocrystalline precipitates), as well as in investment casting and in moulding and core sand technologies. Nanoparticles and containing them composites are applied in several technologies including foundry practice, automotive industry, medicine, dentistry etc. it is expected that their role and market share will be successively growing.

7

Assessment of the Harmfulness of the Slags from Copper Smelting Processes, in an Aspect of their Management

Holtzer M., Bydałek A., Wołczyński W., Kmita A.

Archives of Foundry Engineering

|

2017

|

Vol. 17, iss. 3

191--195

EN

There are two methods to produce primary copper: hydrometallurgical and pyrometallurgical. Copper concentrates, from which copper matte is melted, constitute the charge at melting primary copper in the pyrometallurgical process. This process consists of a few stages, of which the basic ones are roasting and smelting. Smelting process may be bath and flash. Slag from copper production, on the end of process contain less 0,8%. It is treat as a waste or used other field, but only in a few friction. The slag amount for waste management or storage equaled 11 741 – 16 011 million tons in 2011. This is a serious ecological problem. The following slags were investigated: slag originated from the primary copper production process in the flash furnace of the Outtokumpuja Company in HM Głogów 2 (Sample S2): the same slag after the copper removal performed according the up to now technology (Sample S1): slag originated from the primary copper production process in the flash furnace of the Outtokumpuja Company in HM Głogów 2, after the copper removal performed according the new technology (Sample S3). In practice, all tested slags satisfy the allowance criteria of storing on the dumping grounds of wastes other than hazardous and neutral.

8

Czy można pogodzić rozwój motoryzacji z ograniczeniem zanieczyszczenia środowiska?

Kmita A., Holtzer M., Roczniak A.

Przegląd Odlewnictwa

|

2016

|

Vol. 66, nr 1-2

24--30

PL

Transport jest jednym z najważniejszych źródeł emisji zanieczyszczeń środowiska. Jest to szczególnie widoczne w dużych miastach, gdzie występują drastyczne przekroczenia m.in. stężenia tlenku azot (IV) NO2: Londyn 92 mg/m3, Paryż 83 mg/m3, Monachium 80 mg/m3 (norma dla krajów UE wynosi 40 mg/m3) czy pyłu zawieszonego: Sofia 68 mg/m3, Kraków 54 mg/m3 i Bukareszt 48 mg/m3. Wartość normatywna dla krajów UE pyłu PM10 wynosi 40 mg/m3. Obecność NO2 jest typowa dla spalin z silników Diesla. Ze względu na wysoce toksyczne działanie tego tlenku na organizm ludzi okazało się, że silniki Diesla stwarzają większe zagrożenie dla środowiska niż silniki benzynowe. A przez wiele lat opinia specjalistów była odwrotna. Skutkuje to wprowadzaniem coraz ostrzejszych norm w zakresie emisji NO2 oraz wdrażaniem rozwiązań technicznych ograniczających emisję (np. technologię SCR). Główne prace nad ograniczeniem emisji ze środków transportowych koncentrują się na: • redukcji ciężaru pojazdu, • poprawie jakości paliwa, • oraz opracowaniu nowych konstrukcji silników (elektryczne, hybrydowe). W działaniach tych istotna rolę może odegrać przemysł odlewniczy opracowując nowe tworzywa na odlewy dla przemysłu motoryzacyjnego. Tworzywa te powinny charakteryzować się znacznie mniejszym ciężarem właściwym od stali i żeliwa oraz odpowiednimi właściwościami mechanicznymi w temperaturze pokojowej i podwyższonej (w temperaturze pracy silnika). W chwili obecnej najlepszymi zamiennikami wydają się być stopy aluminium i magnezu. Przewiduje się, że udział tych stopów w konstrukcji samochodu osobowego w roku 2030 będzie stanowił 30%, przy czym udział stopów aluminium w roku 2020 będzie wynosił 260 kg/ samochód. Zarówno wzrost udziału odlewów ze stopów aluminium i magnezu w konstrukcji samochodu, jak również przewidywany wzrost produkcji samochodów osobowych i ciężarowych w najbliższych latach stwarzają korzystną sytuacje dla rozwoju przemysłu odlewniczego. Szczególnie dotyczy to wzrostu produkcji odlewów ze stopów aluminium i magnezu.

EN

Transport is one of the most important sources of emitting environmental pollutions. This is especially visible in large cities where drastic exceeds of standard limits occur, among others: nitrogen (IV) oxide concentration (NO2): London 92 mg/m3, Paris 83 mg/m3, Munich 80 mg/m3 (standard for EU countries equals 40 mg/m3), or suspended dusts: Sofia 68 mg/m3, Krakow 54 mg/m3 and Bucharest 48 mg/m3. The standard value of the PM10 dust equals 40 mg/m3, for the EU countries. The presence of NO2 is typical for Diesel engine combustion gases. On account of a highly toxic influence of this oxide on human organisms it occurs that diesel engines are more hazardous for the environment than petrol engines, while the specialists opinion was reverse. Thus, in effect more and more strict standards, in the scope of emission NO2 standards and implementations of technological solutions limiting this emission (e.g. SCR technology), are introduced. The main research on limiting the emission from transport means is focused on: • reduction of a vehicle weight, • improvement of a fuel quality, • development of new engine structures (electric, hybryde). The foundry industry can matter greatly in these activities by developing new materials for castings intended for the automotive industry. These materials should be characterised by a significantly lower specific gravity than the one of steel and cast iron as well as by the proper mechanical properties at a room temperature and at a temperature of operating engines. Currently aluminium and magnesium alloys seem to be the best substitutes. It is expected that these alloys fraction in the structure of passenger cars in the year 2030 will be equal to 30%, and that the aluminium alloys fraction in the year 2020 will be equal to 260 kg/car. An increase of the aluminium and magnesium alloys fraction in the car structure as well as the expected increase of passenger cars and trucks production - in the nearest years - create favourable situations for the development of the foundry industry. This especially concerns the production of aluminium and magnesium alloys castings.

9

Procesy pirolizy i ich wpływ na jakość odlewów oraz na warunki pracy

Holtzer M., Kmita A., Roczniak A.

Prace Instytutu Odlewnictwa

|

2016

|

Vol. 56, no. 3

175--192

PL

W artykule omówiono procesy termiczne, jakim jest poddawana masa formierska w kontakcie z ciekłym stopem odlewniczym. W zależności od charakteru atmosfery w formie może to być proces spalania lub pirolizy (przy braku tlenu). Procesy te, szczególnie gdy w skład masy wchodzą związki zawierające węgiel (np. masy z żywicami lub z bentonitem i nośnikiem węgla błyszczącego (NWB)), generując odpowiednią atmosferę wewnątrz formy, mają duży wpływ na występowanie takich wad w odlewach, jak: żyłki, przypalenia czy penetracja ciekłego metalu. Aby uniknąć tych wad, należy wytworzyć we wnęce formy atmosferę redukującą. W artykule dokonano obszernego przeglądu prac, w tym również prac własnych autorów, w zakresie procesów pirolizy zachodzących w masach z dodatkiem substancji zawierających węgiel. Przedstawiono schematy mechanizmów rozpadu termicznego żywic oraz NWB podawane przez różnych autorów. Procesy pirolizy generują wiele szkodliwych związków z grupy tzw. Niebezpiecznych Zanieczyszczeń Powietrza (HAPs – Hazardous Air Pollutants), w tym z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen i ksyleny) oraz z grupy WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), co zagraża zdrowiu pracowników odlewni.

EN

The article discusses the thermal processes undergone by the sand mould in contact with the liquid casting alloy. Depending on the character of the atmosphere in the mould, this can be the process of combustion or pyrolysis (when there is no oxygen). These processes, especially when the sand mould contains compounds with carbon, (e.g. sand moulds with resins or bentonite and lustrous carbon formers (LCF)), generating the proper atmosphere inside the mould, have a significant effect on the presence of such casting defects as: veinings, burn-ons and liquid metal penetration. In order to avoid these defects, a reducing atmosphere should be formed inside the mould cavity. The article provides a comprehensive review of the studies, including the authors’ own works, in the scope of the pyrolysis process taking place in sand moulds with the addition of a carbon-containing substance. Diagrams of the mechanisms of the thermal decomposition of resins and lustrous carbon formers (LCF) given by various authors are presented. The pyrolysis processes generate many hazardous compounds from the group of the so-called Hazardous Air Pollutants (HAPs), including those from the BTEX group (benzene, toluene, ethylbenzene and xylenes) as well as from the PAH group (polycyclic aromatic hydrocarbons), which create risks for the health of the foundry workers.

10

Analiza stanu wytężenia żelbetowych dźwigarów dachowych nad salą gimnastyczną

Kmita A., Pawlak W.

Materiały Budowlane

|

2016

|

nr 9

84--85

PL

W artykule omówiono stan wytężenia dźwigarów dachowych o monolitycznej konstrukcji żelbetowej. Pomierzono ugięcia dźwigarów i sprawdzono rozwartość rys w przekroju najbardziej wytężonym. Oceniono poziom wytężenia betonu i zbrojenia przy założonych obciążeniach. Oszacowano stany graniczne użytkowalności ugięcia i zarysowania. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów oraz obliczeń kontrolnych zaproponowano koncepcję wzmocnienia konstrukcji nośnej dachu, a do czasu jej wykonania zalecono systematyczny monitoring ugięcia i zarysowania dźwigarów.

EN

The article discusses the condition of the effort of roof girders of monolithic reinforced concrete structures. Measurements of bending girders and cracks aperture figure in the most strenuous sections. For certain strength parameters of concrete and steel reinforcement they made static calculations and rated their level of use at the assumed loads. Also estimated computationally limit states deflection and cracks. On the basis of measurements and calculations of control proposed idea of strengthening the roof structure and by the time of its implementation was recommended systematic monitoring the deflection and cracks girders.

11

Use of Specific Properties of Zinc Ferrite in Innovative Technologies

Kmita A., Pribulova A., Holtzer M., Futas P., Roczniak A.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2016

|

Vol. 61, iss. 4

2141--2146

EN

Zinc ferrite ZnFe2O4 both in the micro and nano scale is widely used in various fields. The article discusses the structure of this compound and its properties in the nanoscale, which is clearly different from those which the ferrite shows in the microscale. The properties of dust generated electric arc furnace, which can contain up to 40% zinc, substantially in the form of ZnFe2O4 are disscused here. Specific properties (electric, magnetic, thermal) of zinc ferrite nanoparticles determine the very wide possibilities of their use, inter alia as catalysts, absorbents, gas sensors, and a tool to combat cancer.

12

Gas Evolution Rates of Graphite Protective Coatings in Dependence on the Applied Solvent and Kind of Atmosphere

Kmita A., Drożyński D., Mocek J., Roczniak A., Zych J., Holtzer M.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2016

|

Vol. 61, iss. 4

2129--2134

EN

The results concerning emission of gases from two commercial graphite protective coatings for moulds and cores (water and alcoholic) are given in the hereby paper. Investigations were performed in two systems. One of the systems was corresponding to conditions occurring inside the mould cavity immediately after its pouring with liquid metal (Method 1), while the second was simulating conditions deep inside the mould at a certain distance from the casting (Method 2). Investigations were carried out in the CO2 atmosphere and in the air. The water protective coating generated 1.5 to 3 times larger volume of gases than the alcoholic coating (in dependence on the measuring method and atmosphere). The smallest differences occurred in the air atmosphere, while the largest in the CO2 atmosphere.

13

Influence of the Hardener on the Emission of Harmful Substances from Moulding Sands with Furan Resin in the Pyrolysis Process

Holtzer M., Kmita A., Żymankowska-Kumon S., Bobrowski A., Dańko R.

Archives of Foundry Engineering

|

2016

|

Vol. 16, iss. 1

107--111

EN

The furan resin offers advantages such as high intensity, low viscosity, good humidity resistance and is suitable for cast different casting alloys: steel, cast iron and non-ferrous metal casting. For hardening furan resins are used different hardeners (acid catalysts). The acid catalysts have significant effects on the properties of the cured binder (e,g. binding strength and thermal stability) [1 - 3]. Investigations of the gases emission in the test foundry plant were performed according to the original method developed in the Faculty of Foundry Engineering, AGH UST. The analysis is carried out by the gas chromatography method with the application of the flame-ionising detector (FID) (TRACE GC Ultra THERMO SCIENTIFIC).

14

Czym oddychamy w XXI wieku?

Holtzer M., Kmita A.

Przegląd Odlewnictwa

|

2015

|

Vol. 65, nr 5-6

182--185

PL

Co prawda w ostatnich kilkudziesięciu latach udało się znacznie zredukować emisję SO2, CO, benzenu i ołowiu, ale nadal jakość powietrza, którym oddychamy, szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich, jest dalekie od obowiązujących standardów w tym zakresie. W Europie najbardziej szkodliwy dla zdrowia ludzkiego jest pył zawieszony (PM) i ozon. Ponad 80% ludności Europy zamieszkującej obszary zurbanizowane żyje na terenach, na których zanieczyszczenie powietrza pyłem przekracza wartości zalecane przez WHO (World Health Organization - Światowa Organizacja Zdrowia). Rocznie na świecie umiera 3,5 mln osób z powodu zanieczyszczenia powietrza. W Polsce z tego powodu umiera 45 tys. osób rocznie. Dodatkowo nadmierne zanieczyszczenie powietrza wiążę się ze znacznymi stratami finansowymi. W przypadku ludzi, poza skróceniem długości życia, należy brać pod uwagę wzrost wydatków na usługi medyczne oraz zmniejszenie wydajności pracy w związku ze zwolnieniami. Komisja EU ocenia, że całkowite koszty związane z negatywnym wpływem zanieczyszczenia powietrza na zdrowie wynoszą od 330 do 940 bilionów EUR. Największym problemem dla jakości powietrza w Polsce jest ponadnormatywne stężenie pyłu zawieszonego (PM 10 i PM 2,5) oraz bezno(a)pirenu (B(a)P). Aż 6 polskich miast znalazło się w pierwszej dziesiątce miast europejskich z największą liczbą dni w roku, w których przekroczono dobowe dopuszczalne stężenie pyłu PM10. W artykule wykorzystano dane zawarte w raporcie pokontrolnym NIK pt. „Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami” opublikowanym w grudniu 2014 roku oraz Raporcie Europejskiej Agencji Środowiska pt. „Air quality in Europe - 2014 report” EEA Report, No 5/2014.

EN

Admittedly during the last several dozen of years emissions of SO2, CO, benzene and lead were significantly reduced but the air quality which we breathe - especially in large urbanised agglomerations - is still far from the standards in force. In Europe the most hazardous for human health are suspended dusts (PM) and ozone. More than 80% of the European population settled in urbanised areas leaves in places where the air pollution with dusts exceeds values recommended by the WHO (World Health Organization). Annually in the world 3.5 millions of persons dies due to the air pollution. In Poland because of this reason 45 000 persons dies annually. In addition, the excessive air pollution is related to significant financial losses. In case of people, apart from shortening their life-span, increased costs of medical services and decreased labour productivity due to sick leaves, should be taken into account. The European Union Commission estimates that the total costs related to negative influences of the air pollution on human health are equal from 330 to 940 billions of Euro. The largest problem for the air quality in Poland is excessive concentration of suspended dusts (PM 10 and PM 2.5) and benzo(a)pyrene (B(a)P). As many as 6 Polish cities are among the first ten European cities with the largest number of days - in a year - during which the daily allowable concentration of dust PM10 is exceeded. The data contained in the follow up report of NIK entitled: ‘Air protection against pollutions’ published in December 2014 and in the report of the European Environment Agency: ‘Air quality in Europe - 2014 report’ EEA Report, No 5/2014, were utilised in the hereby paper.

15

Co mają wspólnego spoiwa do mas z dopalaczami?

Holtzer M., Kmita A.

Przegląd Odlewnictwa

|

2015

|

Vol. 65, nr 11-12

474--478

16

Ocena zwilżalności kwarcu przez ekologiczne spoiwo odlewnicze modyfikowane nanocząstkami tlenków metali

Kmita A.

Prace Instytutu Odlewnictwa

|

2015

|

T. 55, nr 3

43--50

PL

W niniejszej pracy zaprezentowane zostały wyniki badań zwilżalności kwarcu przez ekologiczne spoiwo odlewnicze. W badaniach wykorzystano jako spoiwo szkło wodne modyfikowane nanocząstkami tlenków metali typu: MgO, Al2O3 oraz ZnO w rozpuszczalnikach organicznych: metanolu lub propanolu. Nanocząstki syntetyzowane były metodą elektrochemiczną w procesie anodowego roztwarzania odpowiednich metali: Zn, Al, Mg. Zwilżalność oceniano, badając zmiany kąta zwilżania θ w czasie w układzie: kwarc-szkło wodne. W badaniach wykorzystano prototypowy aparat do pomiaru kąta zwilżania wraz z opracowaną wcześniej metodyką. Systematyczne badania zwilżalności kwarcu przez zmodyfikowane nanocząstkami szkło wodne wykazały, że na parametr ten wpływa między innymi: ilość wprowadzonego modyfikatora, rodzaj nanocząstek, a także rodzaj zastosowanego rozpuszczalnika. Przeprowadzone badania wykazały, że kwarc był najlepiej zwilżalny (mała wartość kąta zwilżania) przez szkło wodne modyfikowane nanocząstkami MgO oraz Al2O3 w propanolu.

EN

The results of studies of quartz wettability by an ecological foundry binder are presented. Water glass modified with nanoparticles of metal oxides, such as: MgO, Al2O3 and ZnO in organic solvents (methanol or propanol) was used as a binder in the investigations. The nanoparticles were undergoing electrochemical synthesis in the process of anodic dissolution of metals such as Zn, Al, Mg. Wettability was assessed by measuring the time-related changes of the contact angle θ in a quartz-water glass system. In the measurements of the contact angle a prototype apparatus and previously developed methodology were used. Systematic tests of the quartz wettability by water glass modified with nanoparticles have indicated that this parameter depends, among other things, on the amount of the introduced modifier, and on the type of nanoparticles and type of the solvent applied. The performed investigations have proved that quartz was best wetted (small contact angle) by water glass modified with the nanoparticles of MgO and Al2O3 in propanol.

17

Analiza zawartości siarki w masach z żywicami furanowymi

Holtzer M., Kmita A., Roczniak A.

Prace Instytutu Odlewnictwa

|

2015

|

T. 55, nr 2

19--28

PL

Masy z żywicami furanowymi należą do najszerzej stosowanych spośród mas ze spoiwami organicznymi, jeżeli chodzi o wykonywanie odlewów ze stopów żelaza. Wynika to z szeregu zalet tych mas. Jednak masy z żywicami furanowymi wykazują również pewne niedoskonałości, które są przyczyną wad w odlewach. Należą do nich obecność azotu, siarki czy fosforu w spoiwie, które to pierwiastki z masy przechodzą do metalu. Dodatkowo producenci żywic furanowych muszą ograniczać zawartość wolnego alkoholu furfurylowego do wartości <25% wag., ze względu na jego toksyczne właściwości. Szczególną uwagę należy zwracać na obecność w masie formierskiej siarki, gdy wykonuje się odlewy z żeliwa z grafitem sferoidalnym lub wermikularnym. Bardzo często występuje wtedy zjawisko degradacji tych form grafitu do grafitu płatkowego. W artykule przeprowadzono obliczenia ilości siarki, jakie są wprowadzane do masy formierskiej wraz ze spoiwem, w zależności od składu kwaśnego katalizatora (głównymi jego składnikami są najczęściej różne organiczne kwasy sulfonowe), co powinno pomóc przy wyborze katalizatora dla danej żywicy furanowej.

EN

Among various sands with organic binders, moulding sands with furan resins belong to the group most widely applied in the manufacture of castings from ferrous alloys. This is due to a number of undisputable advantages offered by these sands, although they are not free from certain drawbacks, which ultimately can result in casting defects. The main disadvantage of furan resin sands is the fact that the binder contains nitrogen, sulphur and phosphorus, and all these elements are transferred in the course of casting from sand to metal. Additionally, producers of furan resins are forced to reduce the free furfuryl alcohol content to <25 wt. %, due to its toxic properties. Special attention deserves the presence of sulphur in moulding sand when castings are made from the cast iron with nodular or vermicular graphite. Then, as very often occurs, the effect of degradation of these two graphite forms take the shape of flake graphite. The study shows how to calculate the amount of sulphur introduced into the moulding sand together with binder, related to the acid catalyst composition (most often, its main components are various organic sulphonic acids). It is expected that the results will be useful in the selection of an optimum catalyst for a given type of furan resin.

18

Problemy wykonawcze związane z budową zapory betonowej w Niedowie

Kmita A., Kostecki S., Logoń D., Musiał M., Pawlak W., Rędowicz W.

Materiały Budowlane

|

2015

|

nr 9

71--73

PL

W artykule przedstawiono problemy wykonawcze związane z odbudową zapory na rzece Witka w Niedowie. Skoncentrowano się na opisie realizowanych badań mieszanki betonowej oraz betonu na budowie i w laboratorium. Dodatkowo zaprezentowano główne problemy dotyczące doradztwa naukowego.

EN

In the paper the executive problems connected with the reconstruction of the dam on Witka river in Niedów. Due to the scientific supervision provided by authors the investigations on concrete mixture and concrete in the site and laboratory were described. Additionally, the main problems concerning scientific advisory were presented.

19

Problemy eksploatacyjne podtorzy suwnicowych na terenach szkód górniczych

Kmita A., Styś D.

Materiały Budowlane

|

2015

|

nr 6

58--59

PL

W artykule przedstawiono problemy eksploatacyjne podtorzy suwnicowych w hali żelbetowej posadowionej na terenach szkód górniczych. Na podstawie inwentaryzacji geodezyjnej podtorzy suwnicowych sprawdzono ich prostoliniowość i możliwość rektyfikacji. Oceniono wpływ pomierzonych odchyłek na nośność podstawowych elementów konstrukcji wsporczej hali w aspekcie jej dalszej bezpiecznej eksploatacji.

EN

The paper presents exploitation problems of crane girders in seven bay industrial hall located on mining damage area. Detail geodesic checking was performed due to rectilinearity and possibility of corrections. The influence of imperfections and damages on the safety of structure was evaluated.

20

Konstrukcja wieży widokowej po 100 latach eksploatacji

Kmita A., Pawlak W.

Materiały Budowlane

|

2015

|

nr 6

78--79

PL

Artykuł zawiera analizę stanu technicznego konstrukcji zabytkowej wieży żelbetowej zlokalizowanej na szczycie góry, użytkowanej prawie 100 lat bez napraw i remontów. Badania betonu i analiza statyczno-wytrzymałościowa wytężenia konstrukcji wieży wykazały jej dobry stan techniczny.

EN

The article describes the historical assessment of reinforced concrete observation tower located on the top of the mountain. The structure is used from about 100 years without a repair, overhaul during your use. Concrete testing and analysis of static-strength effort of the tower structure revealed her condition as good.