Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 21

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Dokonano optymalizacji zawartości substancji aktywnych w środkach myjących na bazie mydeł, przeznaczonych do mycia podłóg drewnianych. Opracowano receptury i sporządzono 4 preparaty z różną zawartością surfaktantów. Stosowano związki wytwarzane na bazie oleju kokosowego oraz mydło potasowe. Wykonane prototypy produktów przebadano pod kątem właściwości fizyczno-chemicznych (stabilność, lepkość, mętności, wielkość cząstek) w ich roztworach w wodzie destylowanej i w wodzie o twardości 10°n (modelowa kąpiel myjąca). Dodatkowo wykonano badania właściwości pianotwórczych, określono zdolność do emulgowania zabrudzeń tłuszczowych oraz rozpuszczalność w wodzie. Wzrost stężenia substancji aktywnych w preparatach prowadził do zmian w strukturze fazy objętościowej preparatów, co przejawiało się we wzroście ich lepkości i powodowało trudności w dozowaniu produktu oraz wydłużało czas jego rozpuszczania w wodzie. Wzrost stężenia surfaktantów w preparatach polepszał ich właściwości pianotwórcze oraz zdolności do emulgowania zabrudzeń tłuszczowych, ale ograniczał ich bezpieczeństwo stosowania w kontekście oddziaływania na skórę. Obecność mydła i wzrost jego stężenia w składzie produktów istotnie wpływa na pogorszenie właściwości pianotwórczych oraz wzrost mętności ich roztworów w wodzie twardej. Na podstawie rozkładu wielkości cząstek dowiedziono, że w kontakcie z jonami magnezu i wapnia w roztworze powstawały agregaty znacznych rozmiarów, złożone z nierozpuszczalnych w wodzie mydeł i hydrofobowego ekstraktu roślinnego. Obecność tego typu agregatów była niezbędna do wytworzenia na powierzchni drewna depozytu, wykazującego działanie ochronne, zabezpieczającego drewno przed wilgocią, a po wypolerowaniu nadającego połysk i gładkość powierzchni.
EN
Four floor cleaners were prepd. by dissoln. of concd. surface active agents in distilled, or hard water (concn. 2.5–10.0% by mass) and studied for stability, viscosity, turbidity, particle size, foam-forming properties, the ability to emulsifying fat deposits and soly. in water. The increase in the concn. of active substances resulted in a structural change of the bulk phase and increasing the viscosity. An improvement in foam-forming properties and the ability to emulsify fat deposits, limited their safety (impact on the skin) took place. An increase in turbidity of their solns. in hard water was obsd. in presence of Mg and Ca ions where large aggregates composed of water insol. soaps and a hydrophobic plant ext. and deposit over the wood surface were formed.
PL
Przedstawiono wyniki badań nowego mikroemulsyjnego wielofunkcyjnego ekopreparatu do mycia twardych powierzchni. Ramowy skład preparatu obejmował mydło potasowe, mieszaninę niejonowych surfaktantów oraz ekstrakt z jeżyny. W celu opracowania odpowiedniej receptury sporządzono trójskładnikowy diagram Gibbsa, na którym zobrazowano obszary występowania emulsji i mikroemulsji w zależności od składu produktu. Opierając się na sporządzonym diagramie, wybrano cztery układy mikroemulsyjne, każdy z innej części obszaru występowania mikroemulsji. Traktując te układy jako prototypy produktów, przeprowadzono badania fizykochemiczne i użytkowe, analizując wpływ składu produktu na jego funkcjonalność. Badano lepkość, czas rozpuszczania w wodzie, właściwości pianotwórcze i mętność, a także stan powierzchni drewnianej po zastosowaniu preparatów. Analizowano połysk za pomocą połyskomierza oraz morfologię powierzchni techniką elektronowej mikroskopii skaningowej. Przeprowadzone badania wykazały, że zmieniając zawartość poszczególnych składników, można wpływać na funkcjonalność produktu, przez co można projektować odpowiednie preparaty myjące dostosowane do potrzeb konsumenta.
EN
Three microemulsion formulations of hard surface cleaners were prepd. by mixing K soap, non-ionic surfactants, blackberry ext. and H2O and studied for Gibbs diagram, viscosity, dissoln. time, foaming power, turbidity and cleaned surface gloss and morphol. The cleaners met the requirements and expectations of consumers.
EN
The environmental degradation of poly(ε-caprolactone)[PCL] in natural fresh water (pond) and in The Baltic Sea is presented in this paper. The characteristic parameters of both environments were measured during experiment and their influence on the biodegradation of the samples was discussed. The loss of weight and changes of surface morphology of polymer samples were tested during the period of incubation. The poly(ε-caprolactone) was more biodegradable in natural sea water than in pond. PCL samples were completely assimilated over the period of six weeks incubation in The Baltic Sea water, but after forty two weeks incubation in natural fresh water the polymer weight loss was about 39%. The results have confirmed that the investigated polymers are susceptible to an enzymatic attack of microorganisms, but their activity depends on environments.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań z zakresu oceny wpływu składu mikroemulsji wodno-paliwowej na opóźnienie jej samozapłonu w silniku o zapłonie samoczynnym. W celu przygotowania mikroemulsji wykorzystano standardowy olej napędowy oraz surfaktanty/ko-surfaktanty na bazie alkoholu laurylowego. Do takiej mieszaniny wprowadzono wodę destylowaną w ilości 4 i 8 % (m/m). Uzyskane w ten sposób mikroemulsje L-4 i L-8 wykorzystano do przeprowadzenia badań silnikowych. Wyniki tych badań wskazują, że zastosowanie wody w testowanych paliwach mikroemulsyjnych nie spowodowało zwiększenia wartości kąta opóźnienia samozapłonu w stosunku do silnika zasilanego olejem napędowym.
EN
Paper presents an impact of the water-fuel microemulsion composition on self-ignition delay angle in the diesel engine. Tested microemulsions were prepared by blending of regular diesel oil and surfactant/co-surfactant based on the lauryl alcohol. Then to the mixture a distilled water was added in ratio of 4 and 8 % by mass. These microemulsion fuels were used for the engine research. Their results indicate that the value of selfignition delay angle calculated for microemulsions is comparable or slightly lower when compare to the diesel oil.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące oceny emisji wybranych składników spalin z silnika AD3.152 zasilanego mikroemulsją wodno – paliwową. Badania przeprowadzono dla oleju oraz mikroemulsji woda – olej napędowy, zawierającej 4 i 8 % (m/m) wody. Testy silnikowe wykonano w warunkach ustalonych dla średnich obciążeń silnika tj. 80, 100 i 120 Nm i prędkości wału korbowego 1600 obr/min. Uzyskane wyniki wskazują, że dla przyjętych warunków testu nie stwierdzono istotnego wpływu wody zawartej w mikroemulsji paliwowej na zmianę stężenia badanych składników spalin silnika.
EN
Paper presents research results of selected exhaust gases from the AD3.152 diesel engine fuelled with water-diesel oil microemulsion. Tests were carried out for a diesel oil as well as for its microemulsion containing 4 and 8 % of water by weight. Engine research were done for a stationary condition at a middle load of 80, 100 and 120 Nm and for the crankshaft rotational speed of 1600 rpm. Results of these preliminary research suggest that content of water in tested microemulsions has not of any significant impact on emissions from tested engine.
PL
W artykuleopisano wyniki badań wybranych właściwości fizykochemicznych mikroemulsji wodno–paliwowych, które można zastosować do zasilania silników o zapłonie samoczynnym. Badania dotyczyły oleju napędowego, do którego wprowadzono odpowiednie surfaktanty oraz wodę w ilości 4 i 8% wagowo (m/m). W celu uzyskania mikroemulsji zastosowano dwa rodzaje niejonowych związków powierzchniowo czynnych tj. alkohol laurylowy oksyetylenowany 3 molami tlenku etylenu (Laureth – 3) oraz alkohol laurylowy oksyetylenowany 7 molami tlenku etylenu (Laureth – 7). Wprowadzenie tych związków chemicznych oraz wody do oleju napędowego pozwoliło uzyskać mikroemulsje paliwowe, które w niniejszej pracy oznaczono kodem L4 i L8. Średnica cząstek fazy rozproszonej w oleju napędowym zawiera się w zakresie 4–100 nm. Z tego powodu obydwie badane mikroemulsje są transparentne i stabilne termodynamicznie. Ich gęstość jest nieznacznie większa (o ok. 1%) w stosunku do oleju napędowego. Zauważono wyraźny wpływ wody oraz zastosowanych surfaktantów na wzrost lepkości mikroemulsji oraz jej temperatury zapłonu w stosunku do oleju napędowego. Jednocześnie badane mikroemulsje charakteryzowały się mniej korzystnymi właściwościami niskotemperaturowymi, co może utrudnić ich zastosowanie w warunkach zimowych.
EN
Paper presents research results of selected physicochemical properties of water – fuel microemulsion, which can be used as a fuel for a diesel engines. Researches were carried out for a diesel oil blended with selected surfactants and water at 4 and 8 % by weight. Tested microemulsions contained a two kinds of nonionic surfactants, ie., lauryl alcohol ethoxylates with 3 moles of ethylene oxide (Laureth - 3) and a lauryl alcohol ethoxylates with 7 moles of ethylene oxide (Laureth - 7). The addition of these chemicals and water to the diesel oil allows to formulate a fuel microemulsions marked by a code L4 and L8. The particle diameter of the dispersed phase in the diesel oil is in the range of 4-100 nm. For this reason, both tested microemulsions are thermodynamically stable and transparent. Their density is slightly greater (approx. 1%) compared to diesel oil. It was observed an impact of water and surfactants on increasing the microemulsions viscosity and the ignition temperature compared to diesel oil. At the same time the low temperature properties of tested microemulsions wereless favorable, which may hinder their use in winter conditions.
PL
Celem pracy jest analiza wpływu niejonowego surfaktantu na wybrane właściwości użytkowe płynnych środków piorących. Skład badanych płynów do prania opracowano na podstawie autorskiej receptury. Badaniom poddano płyny do prania zawierające w swym składzie oksyetylenowane niejonowe związki powierzchniowo czynne, w szczególności oksyetylenowane alkohole tłuszczowe, oksyetylenowane oleje roślinne oraz oksyetylenowane kopolimery blokowe. Badano wpływ rodzaju związku na lepkość, właściwości pianotwórcze, zdolność wyprania oraz zdolność piorącą płynów. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że zastosowane w płynach do prania niejonowe surfaktanty znacząco wpływały na właściwości pianotwórcze, w szczególności obniżały zdolność pianotwórczą oraz poprawiały zdolność piorącą płynów zwłaszcza w przypadku zabrudzeń tłuszczowych i garbnikowych.
EN
The purpose of the study is to analyze the impact of nonionic surfactants on selected properties of liquid laundry detergents. Composition of the liquids was designed. Liquid laundry detergents containing ethoxylated nonionic surfactants, in particular ethoxylated fatty alcohols, ethoxylated vegetable oils and ethoxylated block copolymers were tested. The effect of the compound type on viscosity, foaming properties, washing ability of the liquids was evaluated. On the basis of the tests performed it was concluded that the nonionic surfactants applied in liquid laundry detergents significantly affected the foaming properties. In particular, they lowered the foaming power and improved the washing ability, especially in the case of fatty and tannic soils.
PL
Przedstawiono wyniki badań nad opracowaniem koncentratów kosmetyków myjących. Jako potencjalne formy tego typu preparatów zaproponowano liotropowy ciekły kryształ, koacerwat i emulsję. Wykazano zalety i wady wytwarzania i stosowania tego typu produktów w odniesieniu do właściwości reologicznych, rozpuszczalności w wodzie i stabilności produktu. Stwierdzono, że spośród badanych form preparatów, jedynie koacerwat może predysponować do miana koncentratu. W przypadku produktów w formie emulsji i liotropowego ciekłego kryształu istniała możliwość uzyskania preparatu o względnie wysokim stężeniu substancji aktywnych, ale po rozcieńczeniu nie otrzymywano kosmetyków o wymaganych przez konsumentów właściwościach użytkowych.
EN
Lyotropic liq. Crystal, coacervate and emulsion concs. were prepd. by compounding com. surfactants (Na lauryl ether sulfate, ethylene oxide-lauryl alc. adduct, isopropyl palmitate, stawbery seed oil), preservatives and H₂O and studied for rheol. properties, soly. in water and stability. Only the coacervate meet all user requirements. The concn. relationship of the coacervate viscosity showed a pecurial max. as diln. of the coacerwate with water resulted in increasing its viscosity.
PL
Przeanalizowano wpływ składu fazy hydrofobowej na właściwości użytkowe dwufazowych płynów do demakijażu. Opracowano i przygotowano pięć modelowych preparatów, różniących się zawartością dwóch składników hydrofobowych (izoheksadekan i silikon cykliczny). Produkty poddano badaniom użytkowym i testom sensorycznym. Stwierdzono, że wysoka zawartość izoheksadekanu powoduje znaczące skrócenie czasu rozwarstwiania się preparatów (po intensywnym wymieszaniu) oraz pogorszenie właściwości sensorycznych.
EN
Aq. soln. of NaCl, Na₄ versenate, a dye and a preservative were mixed with cyclopentasiloxane or/and isohexadecane to 2-phase fluids studied for their dispersion stability and ability to distribution on the skin, absorption in epiderma, formation of sticky and oily films on the skin and smoothing the skin as well as for efficiency of removing the makeup from the skin by a sensoric method. The phase sepn. rate and absorption ability of the fluid decreased while the ability of film formation increased with the increasing content of isohexadecane.
PL
W artykule przedstawiono wpływ budowy łańcucha alkilowego oksyetylenowanych alkoholi tłuszczowych na właściwości przeciwzatarciowe ich wodnych roztworów. Przedmiotem badań były wodne roztwory mieszaniny dwóch alkoholi laurylowego i mirystylowego, oksyetylenowanych 7 i 10 molami tlenku etylenu oraz dwa alkohole izotridecylowe, oksyetylenowane 7 i 9 molami tlenku etylenu. Charakterystyki tribologiczne były wyrażone poprzez właściwości przeciwzatarciowe, których miarą były: obciążenie zacierające (Pt), obciążenie zatarcia (poz), graniczne obciążenie zatarcia (poz) oraz średnica skazy (d). Wykorzystano aparat czterokulowy (tester T02). Analiza wielkości charakteryzujących zatarcie wskazuje, że alkohole z rozgałęzionymi łańcuchami mają, w porównaniu z alkoholami liniowymi, zdecydowanie niższą efektywność przeciwdziałania zacieraniu. Obserwowane zmiany wielkości tribologicznych są interpretowane w kategoriach niższej trwałości filmu smarnego tworzonego przez izoalkohole z ich wodnych roztworów. Tworzony w warunkach tarcia film smarny nie jest trwały i nie zabezpiecza wystarczająco współpracujących elementów pary ciernej przed zużyciem i zatarciem. Dlatego wodne roztwory izoalkoholi w warunkach względnie niskich obciążeń nie mogą stanowić efektywnych substancji smarowych.
EN
This paper discusses the effect of the structure of the alkyl chain of ethoxylated fatty alcohols on antiseizure properties of their aqueous solutions. The subjects of the study were aqueous solutions of a mixture of lauryl and myristyl alcohols ethoxylated with 7 and 10 moles of ethylene oxide and two isotridecyl alcohols ethoxylated with 7 and 9 moles of ethylene oxide. The tribological characteristics were expressed by antiseizure properties whose measure were scuffing load (Pt), seizure load (Poz), limiting pressure of seizure (poz), and wear scar diameter (d). A four-ball tribotester (T-02) was used in the tests. The analysis of the quantities characterising seizure indicates that, compared to linear alcohols, branched-chain alcohols are considerably less efficient in antiseizure properties. The observed changes in tribological quantities are interpreted in terms of the lower stability of the lubricant film formed by isoalcohols from their aqueous solutions. The lubricant film being formed under friction conditions is not stable and does not sufficiently protect friction pair elements against wear and seizure. Therefore, aqueous solutions of isoalcohols cannot act as efficient lubricants under relatively low load conditions.
PL
W artykule przedstawiono wpływ budowy łańcucha alkilowego oksyetylenowanych alkoholi tłuszczowych na właściwości fizykochemiczne i tribologiczne ich wodnych roztworów. Przedmiotem badań były wodne roztwory mieszaniny dwóch alkoholi, zawierających 12 i 14 atomów węgla w łańcuchu alkilowym, oksyetylenowanych 7 i 10 molami tlenku etylenu (C12- C14EO7 i C12-C14 EO10) oraz dwa alkohole izotridecylowe, oksyetylenowane 7 i 9 molami tlenku etylenu (izo-C13EO7 i izo-C13EO9). Miarą aktywności powierzchniowej były zmierzone wartości napięcia powierzchniowego i kąta zwilżania powierzchni stali. Charakterystyki tribologiczne były wyrażone poprzez opory ruchu i zużycie przy stałym nacisku. Wykorzystano tribometr ze skojarzeniem kula–tarcza (tester T-11). Stwierdzono, że izoalkohole wykazują wyższą zdolność do obniżania napięcia powierzchniowego, natomiast mniejszą zdolność do zwilżania powierzchni stali w stosunku do alkoholi o liniowych łańcuchach alkilowych. Udowodniono, że dla niewielkich obciążeń (10, 50 N) dodatek alkoholi o rozgałęzionych łańcuchach w zdecydowanie mniejszym stopniu wpływa na obniżenie oporów ruchu i zużycia niż ich odpowiedników liniowych. Obserwowane zmiany wielkości tribologicznych są interpretowane w kategoriach niższej trwałości filmu smarnego tworzonego przez izoalkohole z ich wodnych roztworów. Tworzony w warunkach tarcia film smarny nie jest trwały i nie zabezpiecza wystarczająco współpracujących elementów pary ciernej przed zużyciem, dlatego wodne roztwory izoalkoholi nie mogą stanowić efektywnych substancji smarowych.
EN
The influence of the structure of ethoxylated fatty alcohol alkyl chain on physical-chemical and tribological properties of their aqueous solutions is analysed in the paper. Aqueous solutions of mixtures of two alcohols, containing 12 and 14 carbon atoms in alkyl chains, ethoxylated with 7 and 10 moles of ethylene oxide (iso-C13EO7 and iso-C13EO9) were tested. Surface activity was measured as surface tension and the angle of wetting steel. Tribological characteristics were expressed in terms of motion resistance and wear under constant load. A ball-on-disc tribometer (T-11 tester) was employed. It was observed that isoalcohols revealed a better ability to reduce surface tension and worse to wet steel surfaces, as compared to alcohols containing linear alkyl chains in their structures. It was proved that, under small loads (10.5 N), the reduction of motion resistance and wear was significantly smaller in the case of alcohols containing branched chains than in the case of their linear analogues. The changes of the tribological properties observed could be interpreted in terms of the lower durability of the lubricating film formed by the isoalcohols from their solutions. The film created under conditions of friction is not durable and does not protect the cooperating elements of the friction couple against wear. That is why the aqueous solutions of isoalcohols cannot be used as efficient lubricants.
PL
W artykule przedstawiono analizę wpływu składu wodnych roztworów związków aktywnych powierzchniowo (oksyetylatów alkoholu oleilowego) na ich właściwości przeciwzatarciowe. Badaniom poddano kompozycje stanowiące micelarne roztwory wodne oksyetylatów alkoholu oleilowego o różnym stopniu oksyetylenowania: 2, 10 oraz 20. Skład kompozycji dobrano w taki sposób, by zawartość związków aktywnych powierzchniowo oraz wartość stałej równowagi hydrofilowo-lipofilowej (HLB) związków była dokładnie taka sama dla wszystkich kompozycji. Sporządzono dwie kompozycje: 1% wag. roztwór wodny oksyetylatu alkoholu oleilowego o stopniu oksyetylenowania równym 10 (1% AO-10) oraz 1% roztwór wodny zawierający mieszaninę oksyetylatów alkoholu oleilowego w stosunku 3:7 o stopniu oksyetylenowania odpowiednio: 2 i 20 (1% AO-M1). Wartość HLB związków użytych w obydwu kompozycjach była jednakowa i wynosiła 12. W celu zweryfikowania właściwości przeciwzatarciowych sporządzonych kompozycji smarowych wykonano badania tribologiczne wykorzystując tribometr T-02 (aparat czterokulowy). Analizowano zmiany momentu siły tarcia w funkcji liniowego przyrostu obciążenia węzła tarcia od 0 do 7,2 kN. Na podstawie uzyskanych zależności wyznaczono parametry: obciążenie zacierające (Pt), obciążenie zatarcia (Poz) oraz graniczny nacisk zatarcia (poz). Stwierdzono, że zastosowanie w kompozycji smarowej mieszaniny dwóch związków (1% AO-M1) wpływa na zwiększenie wartości Pt i poz o około 30% względem kompozycji opartej na jednym związku. Nie obserwowano istotnych różnic w wartościach Poz. Przypuszcza się, że różnice w wartościach ocenianych parametrów tribologicznych związane są ze zdolnością do tworzenia filmu smarowego o wyższym stopniu upakowania cząsteczek dodatku. Wpływa to bezpośrednio na zwiększenie trwałości takiego filmu smarowego, a co za tym idzie zwiększenie odporności warstwy smarowej na przerwanie.
EN
The influence of the composition of surfactants aqueous solutions (ethoxylates of oleyl alcohol) on their antiseizure properties is presented in the paper. Compositions of micellar aqueous solutions of ethoxylates of oleyl alcohol at ethoxylation degree 2, 10 and 20 were tested. The content of surfactant and the hydrophilic-lipophilic balance (HLB) was exactly the same for all the solutions. Two solutions were prepared: 1% aqueous solution of oleyl alcohol ethoxylate at ethoxylation degree 10 (denoted 1% AO-10) and 1% aqueous solution containing the mixture of ethoxylates of oleyl alcohol at ethoxylation degrees 2 and 20 in the proportion of 3:7 (denoted 1% AO-M1). The HLB value of the compounds applied in both solutions was the same, equal to 12. In order to verify the antiseizure properties of the lubricants the tests on T-02 tribometer (a four-ball machine) were performed. The moment of the friction force versus the linearly increasing load (from 0 to 7.2 kN) was analysed. On the basis of the relationships obtained the following parameters were evaluated: scuffing load (Pt), seizure load (Poz) and limiting pressure of seizure (poz). It was observed that application of the lubricant based on the mixture of two compounds (1% AO-M1) resulted in an increase of Pt and poz by approximately 30%, as compared to the lubricant based on one compound. No significant changes of Poz were recorded. It is supposed that the differences of the parameters assessed are caused by various packing of the additive molecules in the tribofilms formed. This directly affects the durability of the film and, furthermore, the break resistance of the lubricant layer.
PL
Jako modelowe substancje smarowe wytypowano wodne roztwory oksyetylenowanych alkoholi laurylowych. Zakres badań obejmował 5 związków o różnym stopniu addycji. Etoksylaty charakteryzują się wysoką aktywnością powierzchniową i tworzą w roztworach wodnych micele i struktury ciekłokrystaliczne. Roztwory etoksylatów są bezpieczne zarówno na etapie wytwarzania, eksploatacji, jak i utylizacji. Mogą one znaleźć zastosowanie jako ekologiczne substancje smarowe w węzłach tarcia, mających bezpośredni kontakt ze środowiskiem, człowiekiem, produktami spożywczymi, farmaceutycznymi i kosmetycznymi. Badania tribologiczne (tester T-11) wykonano dla różnych skojarzeń materiałowych: stal-stal, stal-ceramika (Al2O3, ZrO2), Al2O3-Al2O3). Na bazie uzyskanych rezultatów można stwierdzić, że testowane dodatki zmniejszają, nawet kilkakrotnie, opory ruchu i zużycie względem wody jako bazy. Uzyskane korelacje mierzonych wielkości w funkcji stężenia związku, jego stopnia oksyetylenowania, rodzaju materiałów par ciernych oraz cytowane dane literaturowe wskazują, że decydującym czynnikiem determinującym właściwości tribologiczne jest aktywność powierzchniowa związków. Jest ona zależna od budowy związków, ich stężenia oraz warunków tarcia, głównie temperatury.
EN
Water solutions of ethoxylated lauryl alcohols were chosen as model lubricants. 5 compounds of various ethoxylation degrees were tested. Ethoxylates can be characterized by high surface activity and in water solutions can form micelles and liquid crystalline structures. Solutions of ethoxylates are safe during production, exploitation as well as utilization. They can be applied as ecological lubricants in friction couples that contact environment, human, pharmaceuticals and cosmetics. Tribological tests (T-11 apparatus) were performed for various materials of contact: steel-steel, steel-ceramics (Al2O3, ZrO2), Al2O3- Al2O3. On the basis of the results obtained one can conclude that the additives tested can significantly reduce motion resistance and wear, as compared to water. Correlation of the quantities measured with compound concentration, ethoxylation degree, materials of the friction couples and literature data reveal that surface activity is the main feature that determines the tribological properties of these compounds. The surface activity depends on the structure of compounds, their concentration and conditions of friction, mainly temperature.
14
Content available remote Effect of mono- and polyols on motion resistance in the steel-alumina system
EN
In this research an effect of alcohols applied as lubricants on motion resistance in the friction couple: steel-alumina was investigated. The tests were performed in a point contact: steel ball-ceramic disc (tribometer T- 11) under load of 40 N with sliding velocity 0.1 m/s. The test duration was 900 s. Pure mono- and polyhydric alcohols of various alkyl chain lengths were used as lubricants. The chemical structure of these alcohols was analysed to assess its influence on motion resistance. The effect of alkyl chain length, number of hydroxyl and methyl groups on the friction coefficient was assessed. The tests revealed significant influence of compound structure on motion resistance in steel-ceramics contact. Reduction of friction coefficient goes with increase of alkyl chain length in the row: ethanediol, propanediol, butanediol. The character of chemical interactions between the alcohol molecule and alumina surface can explain the action of alcohols in the steel-ceramics contact. One can suppose that creation of bonds between hydrogen atoms from hydroxyl groups and oxygen atoms present at ceramic surface results in chemical adsorption.
PL
W pracy badano wpływ alkoholi, stosowanych jako substancje smarowe, na opory ruchu w skojarzeniu materiałowym: stal-tlenek aluminium. Badania prowadzono w styku skoncentrowanym: stalowa kulka-tarcza ceramiczna (tribometr T- 11), przy obciążeniu 40 N i prędkości poślizgu 0,1 m/s. Czas testu wynosił 900 s. Substancję smarową stanowiły czyste alkohole mono- oraz polihydroksylowe, o różnej długości łańcucha alkilowego. Analizowano wpływ struktury chemicznej alkoholu na opory ruchu. Badano zależność współczynnika tarcia od długości łańcucha alkilowego, liczby grup hydroksylowych oraz liczby grup metylowych w cząsteczce alkoholu. Przeprowadzone badania wykazały istotny wpływ budowy związku na opory ruchu w skojarzeniu stal-ceramika. Obserwowano obniżenie współczynnika tarcia wraz ze wzrostem długości łańcucha alkilowego w szeregu: etanodiol, propanodiol, butanodiol. Również wzrost liczby grup hydroksylowych wpływał na obniżenie oporów ruchu. Działanie alkoholi w obszarze tarcia stal-ceramika może wynikać z chemicznego charakteru oddziaływań cząsteczki alkoholu z powierzchnią ceramiki tlenkowej. Można przypuszczać, że badane związki ulegają adsorpcji chemicznej na powierzchni tlenku aluminium w wyniku tworzenia wiązań między atomami wodoru grup hydroksylowych a atomami tlenu obecnymi na powierzchni ceramiki.
PL
W artykule przedstawiono analizę właściwości tribologicznych wodnych roztworów oksyetylenowanych alkoholi laurylowych w skojarzeniu materiałowym stal-stal. Testom poddano roztwory o stężeniu 0,1, 0,5, 1, 4, 10% wagowych alkoholi laurylowych o różnym stopniu oksyetylenowania: 3, 5, 7, 10 i 23. Badano wpływ stopnia oksyetylenowania i stężenia na właściwości przeciwzatarcioweTesty prowadzono na apracie czterokulowym (T-02) pod zmiennym, liniowo narastającym obciążeniem. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że dodatek oksyetylenowanego alkoholu powoduje wzrost wartości obciążenia zatarcia, granicznego nacisku zatarcia oraz obciążenia zacierającego w porównaniu do wartości uzyskanych dla czystej wody. Najlepsze właściwości przeciwzatarciowe odnotowano w przypadku alkoholu laurylowego o najwyższym stopniu oksyetylenowania (23).
EN
The analysis of tribological properties of aqueous solutions of ethoxylated lauryl alcohols for steel-steel contact is presented. 0.1, 0.5, 1, 4, 10% wt. solutions of lauryl alcohols of ethoxylation degree: 3, 5, 7, 10 and 23 were tested. The influence of the ethoxylation degree and concentration on antiseizure properties was assessed. The tests were performed with four-ball machine (T-02) under linearly increasing load. On the basis of the results obtained it was concluded that the addition of ethoxylated alcohol increases seizure load, limiting pressure of seizure and scuffing load, as compared to pure water. The best antiseizure properties were observed for lauryl alcohol of the highest ethoxylation degree (23).
16
Content available remote Właściwości tribologiczne roztworów monoglicerydów w oleju parafinowym
PL
W pracy przedstawiono badania możliwości zastosowania roztworów monoglicerydów w oleju parafinowym jako potencjalnych kompozycji smarowych. Ocenianymi parametrami był współczynnik tarcia i zużycie elementów pary ciernej. Badania prowadzono w skojarzeniu materiałowym stal-stal. Do testów wytypowano monolaurynian gliceryny (GML), monostearynian gliceryny (GMS) i monooleinian gliceryny (GMO). Stosowano roztwory o stężeniu 1%, 4% i 10%. Do badań wykorzystano aparat 4-kulowy. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, iż wprowadzenie do oleju parafinowego monoglicerydów skuteczne zmniejsza współczynnik tarcia i zużycie elementów pary ciernej. Najkorzystniejsze właściwości wykazywał monooleinian gliceryny. Stwierdzono, że zwiększania stężenia powoduje zmniejszanie współczynnika tarcia i zużycia.
EN
Possibilities of application of monoglycerides paraffin oil solutions as lubricants were investigated. Friction coefficient and wear were assessed. The tests were performed for steel - steel contact. Glyceryl monolaurate (GML), glyceryl monostearate (GMS) and glyceryl monooleate (GMO) of concentrations 1%, 4% and 10% were tested. A four-ball machine was used for the tests. On the basis of the results obtained it was concluded that introduction of monoglycerides into the paraffin oil effectively reduced the friction coefficient and wear. The most favorable results were obtained for glyceryl monooleate. It was concluded that increasing of concentration results in friction coefficient and wear decrease.
17
Content available remote Influence of organic complexes of metals on motion resistance and wear
EN
In this work tribological properties of lithium grease with 8-hydroxyquinoline complexes with copper, zinc, cobalt, cadmium, lead and manganese were investigated. The tribological tests were performed on four-ball machine T02 produced in the Institute for Terotechnology (ITeE) in Radom. The influence of the applied additive on friction coefficient and wear was discussed. Compositions containing complexes of copper, cadmium and lead reveal most significant influence on reduction of motion resistance and wear, especially at high loads.
PL
W przedstawionej pracy badano właściwości tribologiczne kompozycji smarowych na bazie litowego smaru plastycznego z dodatkiem kompleksów 8-hydroksychinoliny z miedzią, cynkiem, kobaltem, kadmem, ołowiem i manganem. Testy tribologiczne prowadzone były z użyciem aparatu czterokulowego T02, produkcji Instytutu Technologii i Eksploatacji w Radomiu. Dyskutowano wpływ rodzaju związku zastosowanego jako dodatek na współczynnik tarcia i zużycie. Największy wpływ na zdolność obniżania oporów ruchu mają kompozycje z kompleksami miedzi, kadmu i ołowiu, szczególnie w wyższych obciążeniach. Wszystkie dodatki 8-hydroksychinolinianu metalu korzystnie wpływają na właściwości przeciwzużyciowe kompozycji smarowej. W przypadku dużych obciążeń najefektywniej zmniejszają zużycie kompozycje z dodatkiem kompleksu kadmu, miedzi i ołowiu.
PL
Praca dotyczyła prób zastosowania kompleksów organicznych metali jako dodatków w różnych bazach olejowych. W ostatnim opracowaniu [1] przedstawiono wyniki badań na aparacie czterokulowym dla kompozycji zawierających litowy smar plastyczny z dodatkiem kompleksów 8-hydroksychinoliny z różnymi metalami. W prezentowanej pracy przedstawiamy rezultaty testów zatarciowych zgodnie z procedurą podaną w literaturze przez M.Szczerka [2,3] dla tych samych substancji smarowych. Najwyższe obciążenie zatarcia [wzór] wykazywały smary z dodatkami miedzi i kadmu, natomiast najwyższą wartość granicznego nacisku zatarcia [wzór] wykazywał kompleks miedzi. Obserwowane zmiany właściwości przeciwzatarciowych są interpretowane jako wynik modyfikacji powierzchni stali i tworzenia się warstewek ochronnych, co zostało również potwierdzone badaniami powierzchni metodą mikroanalizy rentgenowskiej.
EN
Paper presents the research results concerning an application of organic complexes of metals as lubricant additives. Our last paper [1] has presented the results of testing made using four-ball machine for compositions containing lithium grease and complexes of 8-hydroxyquinoline with various metals. In this paper the results of seizure tests carried out for the same lubricants according to M.Szczerek procedure [2,3] are presented. The highest seizure load [formula] was observed for copper and cadmium containing grease, while the highest limiting pressure of seizure was noted for the additive of copper complex. The observed changes of anti-wear properties can be interpreted as the result of steel surface modification and creation of thin protective layer. It was confirmed by X-ray microanalysis surface tests.
PL
Badano wpływ kompleksów metaloorganicznych na proces tarcia. Zastosowano kompleksy 8-hydroksychinoliny z miedzią, cynkiem i manganem jako dodatki do litowego smaru plastycznego. Porównywano wpływ tak otrzymanej substancji smarowej na właściwości przeciwzatarciowe w odniesieniu do smaru bazowego. Testy przeprowadzono na aparacie czterokulowym mierząc zależności momentu tarcia w funkcji czasu, dla liniowo narastającego obciążenia. Wyniki badań ujawniły, że najwyższe obciążenie zatarcia wykazywała kompozycja zawierająca 8-hydroksychinolinian miedzi. Obserwowane zmiany właściwości przeciwzużyciowych mogą być interpretowane jako wynik modyfikacji powierzchni stali i tworzenia się warstewek ochronnych.
EN
The influence of organometallic complexes on friction process was investigated. 8-hydroxyquinoline and copper, zinc and manganese complexes were applied as additives to lithium grease. The influence of these additives on anti-seizure properties of lithium grease was compared. Dependence of friction torque on time for linearly increasing load was tested on a four-ball machine. The results show that the highest seizure load was obtained for the copper complex of 8-hydroxyquinoline. The observed changes of anti-seizure properties can be interpreted as the result of steel surfaces modification and creation of thin metal plates.
EN
The influence of organometallic complexes on friction was investigated. 8-hydroxyquinoline and cadmium, cobalt and lead complexes were applied as additives to lithium grease. The influence of these additives on antiseizure properties of lithium grease was compared. Dependence of friction torque on time for linearly increasing load was tested on a four-ball machine. The results show that the highest seizure load was obtained for the cadmium complex of 8-hydroxyquinoline. The observed changes of anti-seizure properties can be interpreted as the result of steel surface modification and creation of thin metal plates.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.