Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

What Happens in the Waters of the Warnowo, Rabiaz, Czajcze and Domyslowskie Lakes in the Wolin National Park during Summer Stagnation?

Bucior A., Poleszczuk G.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 1

7--20

EN

In 2007, 2008 and 2010, water temperature and water saturation by O2 profiles were determined in summer in the Warnowo, Rabiaz, Czajcze and Domyslowskie Lakes interconnected by inlets being situated within the Wolin National Park in the Warnowo-Kolczewo Lake District on the Wolin Island. The occurrence of homothermy and practically constant water oxygenation from 0.5 m below the surface to 0.5 m above the bottom, with the waters under analysis being characterised by strong oxygen deficiency which differed however in consecutive lakes. The results of determinations of general parameters, biogenic substance concentrations and mineralisation indices also showed small but yet clear differences in the chemistry of the lakes under analysis, which was connected with different anthropogenic pressure on respective ecosystems and limitation of the water flow through consecutive lakes down the drainage basin. It was showed that the occurrence of low water saturation by O2 in the body of water of the lakes under analysis was connected with progressive dystrophication of the analysed ecosystems, being manifested as exuberant growth of rush vegetation and, first of all, floating plants.

PL

W latach 2007, 2008 i 2010 w okresach letnich wyznaczano profile temperaturowe i natlenienia wód w połączonych ze sobą przesmykami jeziorach Warnowo, Rabiąż, Czajcze i Domysłowskie leżących w granicach Wolińskiego Parku Narodowego na wyspie Wolin na Pojezierzu Warnowsko-Kołczewskim. Wykazano występowanie homotermii i praktycznie stałego natlenienia wód od 0.5 m od powierzchni do 0.5 m powyżej dna, przy czym badane wody cechowały się zdecydowanym niedotlenieniem, które było jednakże w kolejnych jeziorach zróżnicowane. Wyniki oznaczeń wskaźników ogólnych, stężeń biogenów i wskaźników mineralizacji, wskazywały także na niewielkie, niemniej wyraźne zróżnicowanie chemizmu badanych jezior, co było związane ze zróżnicowaniem antropopresji na poszczególne ekosystemy oraz z ograniczeniem przepływu wód przez kolejne ww. jeziora w dół zlewni. Wskazano, że występowanie niskiego natlenienia wód w toni wodnej badanych jezior związane było z postępującą dystrofizacją badanych ekosystemów jeziornych, uwidaczniającą się jako bujny rozwój roślinności szuwarowej i przede wszystkim roślinności pływającej.

2

Turkusowe Lake on The Wolin Island – Surfaces Water Quality in 2011 Vegetation Season

Poleszczuk G., Bucior A., Tokarz M., Miller T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 3

401--414

EN

In the vegetation season April–October 2011, the quality of surface water of the Turkusowe Lake in the Wolin National Park on the Wolin Island was investigated. Water samples for analysis were drawn at two sampling stations situated in the north-eastern and the north-western part of the lake. The following water parameters were determined: temperature, pH, total alkalinity, total acidity and dissolved O2 concentration and water saturation by O2, COD-Cr, COD-Mn and BOD5, concentrations of NO3 –, NO2 –, NH4 +, TN, SRP, TP and reactive SiO2, as well as concentrations of Ca2+, Mg2+, Cl–, SO42–, and total concentrations of Fe and Mn. It was shown that the investigated waters at both sampling stations differed in the abundance of colloidal matter and suspended organic matter, with very similar abundance of dissolved matter, and were those with relatively low trophy level (mesotrophy), in which weak phytoplankton blooms occurred. Only during the phytoplankton bloom in July, the analysed waters were saturated by O2 to 110 %, being clearly oxygen-deficient in other study times, which is evidence of the prevalence of dissimilation processes over assimilation in the body of surface water.

PL

W sezonie wegetacyjnym kwiecień–październik 2011 r. badano jakość wód powierzchniowych jeziora Turkusowego w Wolińskim Parku Narodowym na wyspie Wolin. Próbki wód do badań czerpano w miejscu dwóch stacji w północno-wschodniej i w północno-zachodniej części jeziora. Oznaczano temperaturę, pH, alkaliczność ogólną, kwasowość ogólną oraz stężenie rozpuszczonego O2 (obliczano także natlenienie wody), ChZT-Cr, ChZT-Mn i BZT5, stężenie NO3 –, NO2 –, NH4 +, ogólne stężenie N, stężenie rozpuszczonych reaktywnych ortofosforanów(V), ogólne stężenie P, stężenie zdysocjowanej SiO2, a także stężenia Ca2+, Mg2+, Cl– , SO4 2– oraz ogólne stężenie Fe i Mn w badanych wodach. Wykazano, że badane wody w miejscu obu stacji różniły się zasobnością w substancje koloidalne i w materię zawieszoną przy bardzo zbliżonej zasobności w substancje rozpuszczone, i były wodami o niskiej trofii (mezotrofia), w których występowały słabe zakwity fitoplanktonowe. Jedynie podczas zakwitu lipcowego badane wody były natlenione w 110 %, w pozostałych terminach badawczych były wodami zdecydowanie niedotlenionymi co świadczy o przewadze procesów dysymilacyjnych nad asymilacyjnymi w toni wód powierzchniowych.

3

Pollution of the Ecosystem of the Rusalka City Lake with Heavy Metals

Poleszczuk G., Bucior A., Miller T., Tokarz M.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2012

|

R. 17, NR 1-2

75--88

EN

In the vegetation season April-October 2010, the value of and the changes in Zntot., Cutot., Cdtot. and Pbtot. concentrations in the water of the Rusalka flow-through lake (with average water retention of ca 30 days) situated in the city centre of Szczecin were determined. Water temperature, pH, concentration of dissolved oxygen (with calculation of water saturation with O2), COD-Cr and BOD5, total hardness, HCO-3 concentration (as total alkalinity), Cl-, SO-24 , Mntot and Fetot were also determined. The data collected may be used to evaluate the ecological and chemical status of the surface waters under investigation. As far as the ecological status of the Rusalka Lake is concerned, the investigated waters were found, based on the official criteria being in force in Poland in evaluation of the ecological and chemical status of surface waters, to conform to water quality classes I and II considering total zinc and copper concentrations, temperature and dissolved oxygen concentration (except water inflow to the lake in August) as well as BOD5, SO-24 and Cl- concentrations and pH value; however, they were always worse than water quality class II while taking the COD-Cr values into account. Regarding the chemical status of the investigated waters, total cadmium and lead concentrations were the levels exceeding the admissible values according to the official criteria in Poland. Changes in the values of indices being investigated along water flow path allowed stating that the equilibriums between the sedimentation and the resuspension and the dissolution processes during the research period were shifted towards sedimentation in case of Zn and Cd only, as well as of the organic matter sedimenting in the form of divalent cation- and divalent anion-sorbing gels. Although three phytoplankton blooms occurred in the body of water, unfortunately weak ones, the dissimilation processes prevailed over assimilation.

PL

W sezonie wegetacyjnym kwiecień-październik 2010 oznaczano wielkość i zmiany stężeń ogólnych Zn, Cu, Cd i Pb w wodach przepływowego (średni czas retencji wód ok. 30 dni) jeziora Rusałka w centrum miasta Szczecina. Oznaczano także temperaturę, pH, stężenie rozpuszczonego tlenu (oraz obliczano natlenienie wód), ChZT-Cr i BZT5, twardość ogólną, stężenie HCO-3 (jako alkaliczność ogólna), Cl-, SO-24 , Mnog i Feog. Zgromadzone dane mogą być wykorzystane do oceny stanu ekologicznego i chemicznego badanych wód powierzchniowych. Jeżeli chodzi o stan ekologiczny jeziora Rusałka, to, zgodnie z kryterium urzędowym stosowanym w Polsce do oceny stanu ekologicznego i chemicznego wód powierzchniowych, stwierdzono, że badane wody ze względu na stężenia ogólne cynku i miedzi, a także temperaturę, stężenie tlenu rozpuszczonego (oprócz wód na dopływie do jeziora w miesiącu sierpniu) oraz BZT5, stężenia SO-24 , Cl- i pH miały wartości odpowiadające I lub II klasie jakości, natomiast ze względu na wartości ChZT-Cr badane wody były zawsze gorszej niż II klasa jakości. Jeżeli chodzi o stan chemiczny badanych wód, to stężenia ogólne kadmu i ołowiu według tych kryteriów były stężeniami przekraczającymi wartości dopuszczalne. Zmiany wartości badanych wskaźników wzdłuż drogi spływu wód pozwoliły stwierdzić, że w okresie badawczym równowagi pomiędzy procesami sedymentowania oraz resuspendowania i rozpuszczania jedynie w przypadku Zn i Cd oraz materii organicznej sedymentującej w postaci żeli sorbujących jony dwudodatnie i dwuujemne były przesunięte w stronę sedymentowania. Pomimo wystąpienia trzech - niestety słabych - zakwitów fitoplanktonowych w toni wodnej procesy dysymilacji przeważały nad asymilacją.

4

Treści z zakresu chemii w nowym programie przedmiotowym przyrody w szkole podstawowej - jakie są i jak mogą być realizowane aktywizująco?

Downar-Zapolska M., Bucior A., Poleszczuk G.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2011

|

R. 16, NR 1-2

81--92

PL

Porównano treści programowe z zakresu chemii zawarte w obowiązujących aktualnie (tzw. „starych") i przygotowywanych do wprowadzenia (sukcesywnie począwszy od klasy IV do VI), poczynając od roku szkolnego 2012/2013 (tzw. „nowych"), podstawach programowych dla przedmiotu przyroda w szkole podstawowej. Wykazano, że ilość treści programowych z zakresu chemii w „nowej" podstawie programowej jest bardzo wyraźnie zwiększona i, co bardzo ważne, przewiduje się, iż zajęcia mają być prowadzone tak, by rozwijać samodzielność uczniów na zasadzie „pomyśl sam, zrób sam", czyli tak, by ukształtować zdecydowanie proekologiczne postawy u młodzieży kończącej szkołę podstawową. Wymagać to będzie odpowiednich pomocy naukowych, a szczególnie podręczników. W związku z tym dokonano autorskiej analizy obecnie dostępnych podręczników przyrody. Przeprowadzono także przegląd aktywizujących metod nauczania, jakie mogą być wykorzystane do prowadzenia zajęć „chemicznych" w ramach przyrody. Przedstawiono autorskie konspekty przykładowych zajęć z zastosowaniem wybranych metod aktywizujących.

EN

A comparison of curriculum in chemistry at the current (ie "old") and prepared for me introduction of (succession progressively from class IV to VI) starting from the school year 2012/2013 (ie "new") basis curriculum for the subject of nature in primary school. It nas been shown that the quantity of curriculum in chemistry in the "new" basis curriculum is increased very significantly. This is very important because is expected, that lessons will be conducted so that pupils develop self-reliance i on the basis "think yourself, make yourself " in order to forge a strongly pro-ecological attitudes in youth closing the elementary school. This will require the appropriate teaching aids, including textbooks. Therefore, the authors made the analysis of currently available textbooks of nature. Also conducted a review of activating teaching methods which can be used to teach "chemistry" in nature lessons. Presented copyright conspectus examples lessons with the use of selected activating i methods.

5

Water and soil conditions facilitating halophyte development in the Polish western coastal areas of the Baltic Sea

Niedźwiecki E., Protasowicki M., Malinowski R., Bucior A., Poleszczuk G.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2009

|

Vol. 16, nr 4

439-451

EN

The article presents results obtained in a study of 4 grassland areas containing halophyte plants located within the Island Karsiborska Kępa, Island Chrzaszczewska, in the valley of the river Dziwna close to Jarzebowo and in the valley of the river Rega, close to Włodarka. The chemical properties of alluvial soils and peat-silt-marshy soils (4 studied grassland areas) were determined as well as the chemical composition of ground and surface waters (3 studied grassland areas), with special attention to the method of the agricultural exploitation of soil. In general, the surface layer (O-25 cm) of the examined soils is acidic, it contains considerable amount of organic matter (>20%), favorable ration of C:N, high content of 0.5 M HCl extractable of magnesium, potassium and phosphorus (in the case of potassium, it was solely the soils in the Karsiborska Kępa that showed its high content). Sodium concentration, extracted with 0.5 M HCl, fell within the range 1280-3247 mg-kg^-1 and increased down the soil profile. The average salinity was within the range to 3.45-11.68 g NaCl-dm^-3. Soil waters and surface waters from the areas of halophyte plant occurrence showed elevated mineralization, with total salinity 2.0-8.0 g-dm^-3. This elevated salinity resulted from the inflows of salt marine waters and frequently (Chrzaszczewska Island) from the seepages of salt water (with salinity ca 18 g NaCl-dm^-3) from the deeper ground layers. These seeping waters contained considerable amounts of mineral and organic compounds of nitrogen and phosphorus as well as significant quantities of dissolved organic matter (COD-Cr up to 250 mg O2 o dm~3). The mineralization of organic matter in soil waters went under anoxic conditions leading to weak acidification (6.50 < pH < 7.00) of these waters. The redox status in soil waters was reducing (Eh of the order of 110 mV) and influenced mainly by iron. In surface waters, relatively well oxygenated and with 7.0 < pH < 8.0 (indicating the ongoing assimilation processes), the redox status was oxidative (Eh of the order of 400 mV) and influenced by nitrogen compounds (redox pair NO3 / NH4+ ). Pasture or mowed-pasture type of agricultural exploitation is dominant in the studied grassland areas, this type being favourable in halophyte communities protection.

PL

Praca przedstawia wyniki uzyskane z badań 4 obiektów użytków zielonych za zbiorowiskami halofitów występującymi w obrębie Wyspy Karsiborskiej Kępy, Wyspy Chrząszczewskiej, doliny Dziwny k. miejscowości Jarzębowo i doliny Regi k. miejscowości Włodarka. Określono właściwości chemiczne gleb aluwialnych i torfowo-mułowo-murszowych (4 badane użytki zielone) oraz chemizm wód glebowych i powierzchniowych (3 badane użytki zielone), zwracając przy tym uwagę na sposób użytkowania terenu. W ogólnym ujęciu gleby te w powierzchniowej 0-25 cm warstwie wykazują odczyn kwaśny, dużą zawartość materii organicznej (większej od 20%), korzystny stosunek C:N, dużą zawartość magnezu i małą zawartość fosforu i potasu rozpuszczalnego w kwasie solnym o stężeniu 0,5 mol o dm^-3 (w przypadku potasu jedynie gleby Karsiborskiej Kępy wykazywały się dużą zawartością tego pierwiastka). Zawartość sodu rozpuszczalnego w kwasie solnym o stężeniu 0,5 mol o dm^-3 wynosiła średnio od 1280 do 3247 mg o kg^-1 gleby i wzrastała z głębokością profilu, a zasolenie utrzymywało się średnio od 3,45 do 11,68 g NaCl o dm^-3. Wody glebowe i powierzchniowe w miejscach występowania halofitów to wody o zwiększonej mineralizacji, których zasolenie ogólne wynosiło 2,0-8,0 g o dm^-3 i było związane z napływami słonych wód morskich i niekiedy (Wyspa Chrząszczewska) z podsiąkaniem wody słonej (o stężeniu ok. 18 g soli o dm^-3) z głębszych warstw ziemi, cechujące się znaczną zawartością mineralnych i organicznych związków azotu i fosforu, a także zawierające znaczne ilości rozpuszczonej materii organicznej (ChZT-Cr do 250 mg 02 o dm^-3), która, ulegając mineralizacji w warunkach beztlenowych w wodach glebowych, zakwaszała je nieznacznie (6,50

6

O jakości wód powierzchniowych jezior Czajczego i Domysłowskiego w Wolińskim Parku Narodowym w różnych porach roku

Poleszczuk G., Bucior A., Nowicka E., Grzegorczyk K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2005

|

Tom 7

219-231

PL

Celem niniejszej pracy było rozpoznanie zmian jakości wód powierzchniowych jezior Czajczego i Domysłowskiego w okresie od lata 2003 do wiosny 2004.1. 1. W okresie badawczym sierpień 2003 - czerwiec 2004 wody powierzchniowe jezior Czajczego i Domysłowskiego ze względu na wyniki oznaczeń ChZT-Mn były wodami III klasy jakości oceniając wg przepisów urzędowych stosowanych do oceny naturalnych wód powierzchniowych w Polsce. Okresowo (podczas zimy i wiosny) były one wodami IV-V klasy jakości ze względu na wartości stężeń PO43-rozp, zaś oceniając - w oparciu o kryteria trofii - wg wartości stężeń Pog w okresie cyrkulacji wiosennej wód jeziornych wodami politroficznymi. 2.Znaczne zmiany natlenienia wód, poczynając od stanów silnego przetlenienia (późne lato 2003 i późna wiosna 2004) - spowodowanych stosunkowo krótkotrwałym bujnym rozwojem roślinności wodnej - do stanów permanentnego niedotlenienia (około 50÷95% natlenienia), świadczące o przewadze procesów dysymilacyjnych nad asymilacyjnymi w ekosystemach jezior Czajczego i Domysłowskiego - wskazują na znaczną eutrofizację obydwu jezior. 3.Jeżeli chodzi o zasobność wód badanych jezior w substancje mineralne, to w okresie lato 2003÷wiosna 2004 wody powierzchniowe jezior Czajczego i Domysłowskiego w Wolińskim Parku Narodowym były wodami słabo zmineralizowanymi o stężeniach soli mineralnych ulegających niedużym wahaniom sezonowym.

EN

Wolin National Park, established as first maritime Park in Poland, besides marine (Pomeranian Bay) and estuarial (Szczecin Lagoon) ecosystems, consists of typical lake ecosystems: Czajcze, Domysłowskie, Rabiąż and Warnowo Lakes, partially belonging to Warnowsko-Kołczewskie Lake District situated in the central part of Wolin Island. Up to now investigations of quality of water in these lakes during all season of the year have not been carried out yet. The aim of this study was to research quality of surface waters of Czajcze and Domysłowskie Lakes between summer 2003 and spring 2004. In arbitrarily appointed time 21 physical and chemical indices of water quality were investigated, selected for defining general status (temperature, pH, dissolved O2 and saturation with O2, solid residue, residue after ignition), trophy (concentrations of NH4+, NO2-, NO3- and dissolved PO43- and total P) and mineralization level (specific electrolytic conductivity, total hardness, concentrations of Ca2+, Mg2+, Cl-, SO42-, total alkalinity, and total concentrations of Fe and Mn) of waters. These data enable to make shorter analysis support to 17 from 46 indicators of quality were determined, basing on official standard of the system for evaluation of inland freshwater quality, which is obligatory in Poland. Especially collected results during period of intense exuberant development of aquatic vegetation and also during down flow of spring water during snow-melt season, in periods whilst lakes are covered with ice determined, that waters of lakes Czajcze and Domysłowskie in researched season were poorly mineralized inland waters. In water ecosystems of both lakes, typical changes of these lakes eutrophication take place particularly, when dissimilation had prevailed over assimilation processes (saturation with O2: 50÷95%) through last part of year.

7

Water of springs in Trzciągowska Valley (buffer protection zone**** and areas of Wolin National Park) - results of chemical investigations

Poleszczuk O., Bucior A., Grzegorczyk K., Suzin B.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 11

1267-1279

EN

Between August of 2003 and February 2004, 22 chemical parameters of water quality from 4 sources springing in Trzciągowska Valley were studied where 2 of them were not investigated ret. The evaluation of waters was based upon official criteria for evaluation of surface inland freshwater and underground water qualities. Carried researches proved that waters from studied sources were of poor quality and also were chemically differentiated what points out the municipal sewage pollution in zone of spring alimentatian from water-bearing layers.

PL

W okresie od sierpnia 2003 do lutego 2004 r. badano 22 fizykalne i chemiczne wskaźniki jakości wód 4 źródeł wybijających w Dolinie Trzciągowskiej, z których 2 dotychczas nie badano. Ocenę jakości tych wód przeprowadzono zgodnie z urzędowymi kryteriami służącymi do oceny jakości śródlądowych wód powierzchniowych i zwykłych wód podziemnych. Prowadzone badania udowodniły, że wody badanych źródeł były bardzo złej jakości, a także znacznie różniły się składem chemicznym, co przemawia za tym, że chemizm badanych wód był najprawdopodobniej ostatecznie ukształtowany przez lokalne źródła zanieczyszczeń o charakterze punktowych źródeł antropogennych, zasilających wody podziemne wzdłuż drogi ich przesączania się przez strefę wodonośną.