Zdefiniowano rewitalizację jako zagadnienie naukowe i urbanistyczne. Przedstawiono różnice pojęciowe między renowacją a rewitalizacją. Omówiono kilka przykładów rewitalizacji zrealizowanych w Polsce.
EN
Revitalization as scientific and urban planner issue has been defined. Conceptual differences between renovation and revitalization has been stated. Some examples of revitalization executed in Poland has been presented.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono klasyfikację zasobów mieszkalnych w Polsce, poczynając od budynków zabytkowych po współczesne. Obiekty, które nie są odpowiednio utrzymywane, w wielu przypadkach wymagają natychmiastowych remontów, a czasami nawet stają się ruinami. Utrzymanie zasobów wymaga długofalowych działań.
EN
In this paper the classification of housing resources in Poland, starting from historical monumental buildings up to modern ones, has been presented. The buildings, which are not properly maintained, in many cases demand immediate repairs, in some cases they even turn to ruins. Maintenance of resources demands a long-term activity.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Pojęcia naprawa, utrzymanie i rewitalizacja zdefiniowano zarówno w kategoriach prawnych, jak i technicznych. Zrównoważony rozwój, a w konsekwencji zrównoważone budownictwo stają się koniecznością cywilizacyjną, a w Polsce wynika również z konstytucji. W artykule wskazano na edukacyjne wyzwania, jakie przynosi zrównoważone budownictwo. Zadania związane z zapewnieniem trwałości, szacunkiem dla tradycji, wymaganiami konserwatorskimi i zrównoważeniem, przy jednoczesnym sprostaniu oczekiwaniom modernizacyjnym, mogą prowadzić do sprzeczności. Idea budownictwa zrównoważonego zmusza do poszukiwania nowych rozwiązań materiałowych, konstrukcyjnych i innowacji w technologii wznoszenia obiektów budowlanych. W konsekwencji często architektura zostaje podporządkowana technologii realizacji i modernizacji inwestycji oraz ich niskoenergetycznej eksploatacji. Zmiana paradygmatu budownictwa będzie miała charakter permanentny, podyktowany rozwojem możliwości technicznych.
EN
Title categories of concepts repair, maintenance and revitalization has been defined in legal and technical categories. Sustainable development and in consequence sustainable construction are becoming civilizational necessity. In Poland are also the Constitutional requirement. In the paper cultural aspects of sustainable construction has been widely discussed. Educational challenges brought by sustainable construction has been presented. Tasks related to preserving durability, respect for tradition, conservational requirements and sustainable conditions, along with satisfying needs of modernization can lead to contradiction. Concept of sustainable construction is impelling for looking for new materials and construction solutions and innovation in technology of building construction. In consequence many times architecture has been subordinated to modernization technology and low energy usage. Change of the construction paradigm will have permanent character, dictated by development of technical possibilities.
Energia w budownictwie mieszkaniowym jest jedną z istotnych determinant rozwoju środowiska mieszkaniowego w przyszłości. Budynki niskoenergetyczne, pasywne i zeroenergetyczne oraz związane z nimi systemy pozyskiwania odnawialnej energii, staną się już niedługo standardem. Systemy te przyczynią się do znacznego obniżenia kosztów eksploatacji, a także do polepszenia środowiska mieszkaniowego i jakości przestrzeni architektonicznej. Domy przyszłości staną się też producentami energii, a nie tylko jej konsumentami. Osiągnięcie tego stanu wymaga interdyscyplinarnego podejścia do kształtowania osiedli mieszkaniowych, w którym zagadnienia lokalizacji, gabarytów obiektów, ich usytuowania, struktury ścian zewnętrznych, rozmieszczenia urządzeń do pozyskiwania energii będą ważne już we wstępnej fazie planowania. Przykładem takiego podejścia jest projekt koncepcyjny Green Islands, który rozwijany jest w Szczecinie przez Autorską Pracownię Architektury URBICON pod kierunkiem autora.
EN
Energy is one of the crucial determinants of the development of housing in the future. Low energy, passive and zero-energy houses and systems of renewable energy related to them will become standard solutions in the future. These systems will contribute to lower the costs of exploitation, as well as to improve the housing environment and quality of architectural space. The future houses will not only consume energy – they will also produce energy. In order to achieve such state interdisciplinary approach to house planning is needed, where issues of location, building volume, position, outer wall structure, placement of energy-gaining facilities will be essential right from the beginning of designing and planning process. The concept project of Green Islands in Szczecin developed by the author at URBICON Authors’ Architecture Studio is a good example of such approach.
Jaka jest idea miasta, czy pozostaje wciąż taka sama, czy podlega ewolucji? Czy współczesność nie odbiegła na tyle od historyczności, że straciła z nią wszelkie punkty styczne? Pytania te wydają się zasadne zwłaszcza w kontekście postępującej globalizacji, a w szczególności wobec obserwowanych procesów dezurbanizacji i dekompozycji miast europejskich.
EN
The concept of a city, what is it like? Does it remain the same or does it evolve? Is the present so distant from the past, they have no common points? These questions seem to be justified due to the context of progressing globalisation and especially when facing the processes of desurbanization and decomposition of European cities.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Detal minimalistyczny jest integralnie związany ze strukturą obiektu architektonicznego znacznie bardziej niż jakikolwiek element dekoracyjny lub ornamentacyjny. Możliwość zastosowania w architekturze współczesnej nowego sposobu kształtowania detalu architektonicznego zawdzięczać należy głównie nowym materiałom budowlanym i technologiom. Detal minimalistyczny stanowi też kwintesencję inwencji twórczej zmierzającej do redukcji ilości elementów składowych kompozycji architektonicznej i do jej ascetycznej prostoty.
EN
The detail in minimalistic architecture is integrated with the structure much more than any decorative or ornamental details. The possibility of application of minimalist detailing is prevailingly possible because of the new building materials and new technologies. Minimalism in detailing is also the clue of creative invention leading to reduction of components of the architectural composition and it's ascetic simplicity.
Wybrzeże Słońca to obecnie intensywnie zagospodarowany odcinek pasa nad Morzem Śródziemnym w Andaluzji. Doskonały klimat, warunki naturalne i bogate dziedzictwo architektury i kultury regionu powoduje, że Costa del Sol cieszy się dużą popularnością wśród osób spędzających wakacje w Hiszpanii. Jest to też obszar silnej antropopresji i rozwoju budownictwa komercyjnego. Oceny wartości tego obszaru, a zwłaszcza intensywności jego urbanizacji są jednak zróżnicowane. Autor, mimo rozpowszechnionej krytycznej oceny współczesnego rozwoju regionu Costa del Sol, poszukuje w transformacji i zagospodarowaniu tego obszaru aspektów pozytywnych.
EN
The Coast of Sun (Costa del Sol) is nowadays intensive developed strip of coastal zone on the Mediterranean Sea in Andalucía. The perfect climate, natural conditions and the rich architectural and cultural heritage of the region, are the reason for big interest of all person willing to spend holidays in Spain. It is also the region of high antropopression and development of commercial architecture. The evaluation outputs of the development in this area, especially of its urbanization are different. Author, despite of the disseminated critical assessment of the contemporary urban development of Costa del Sol, searches in the transformation and development processes some positive issues.
Transformacja zaniedbanych i postindustrialnych obszarów w mieście stanowi realizację promowanej w Europie polityki przestrzennej prowadzącej do przywrócenia i kształtowania nowych wartości fizjonomii krajobrazu. W tym aspekcie uwaga położona na obszarach nadbrzeżnych pełni szczególną rolę dla ponownego ich wykorzystania w aspekcie funkcji miastotwórczych. Celem Europejskich Warsztatów Projektowania Obszarów Waterfront (EWWUD) zorganizowanych przez Uniwersytet Lusofona w Lizbonie dla studentów z siedmiu krajów było kształtowanie nowego wizerunku terenów nadbrzeżnych miasta poprzez rewaloryzację zdegradowanego krajobrazu pod względem jego struktury i jego niewłaściwej eksploatacji poprzez kształtowanie koncepcji transformacji tego obszaru stosownie do wymogów funkcjonalnego, ekonomicznego, atrakcyjnego ze względu na wartości krajobrazu i lokalnej tożsamości rozwoju tkanki urbanistycznej.
EN
Transformation of the neglected and postindustrial areas in the city constitute implementation of promoted in Europe spatial policy leading to restoration and creation of new value of the landscape physiognomy. Focus given on waterfront areas plays special role in the process of reusing them in the aspects of new urban functions. The purpose of the European Workshop of Waterfront Urban Designing (EWWUD) organized by Lusofona University in Lisbon for students from seven countries was to generate a new image of the waterfront areas of the city by restoring degraded landscapes, devalued structurally and inefficiently used areas by creating a concept for transformation of this area according to the needs of functional, economic, attractive from landscape point of view and local heritage development in the urban tissue.
Transformacja terenów portowych na funkcje ogólno miejskie w portowych miastach polskich powoli, z opóźnieniem w stosunku do innych miast portowych w Europie, staje się faktem. Obserwować możemy ten proces na przykładzie Szczecina, ale również w innych miastach portowych w Polsce zachodzą podobne procesy i powstają podobne problemy w ocenie wartości dziedzictwa przemysłowego. Czy i w jaki sposób powinniśmy chronić dziedzictwo przemysłowe w jego wymiarze krajobrazowym?
EN
Transformation of port and shipyard areas into the mix-use urban functions in Polish port cities is slowly becoming through, with certain delay, when compared to other European harbor cities. On the example of Szczecin port area we can observe this process, but also in other Polish port cities similar problems with the appreciation of post industrial heritage are occuring. Should we at all and how should we protect the industrial heritage in its cityscape dimension?
Artykuł opracowany został na podstawie wypowiedzi autora na posiedzeniu Plenarnym Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN w Warszawie w dniu 25.09.2010 roku i stanowi próbę określenia zakresu dyscypliny naukowej: architektura i urbanistyka, jej stanu w porównaniu z poziomem światowym oraz jej silnych i słabych stron. Autor stwierdza, że dyscyplina ta ma duże szanse rozwojowe w Polsce i za granica. Barierami jej rozwoju są ograniczenia formalno-prawne i niski budżet na rozwój naukowy.
EN
The paper was prepared on hand of the author's presentation at the Plenary Meeting of the Architecture and Urban Planning Committee of Polish Academy of Sciences in Warsaw, held on 25-th of September 2010 and is a trial to define the range of the scientific discipline of architecture and urban planning in Poland, it's state of art in comparison to the world level and it's strong and weak features. Author concludes, that this discipline has big development chances in Poland and abroad. The development barriers consist of formal and legal prescriptions and Iow budget for financing the scientific development.
Rozwój Ankary w ostatnich dekadach charakteryzował się powstawaniem dużych obszarów zabudowy o charakterze slumsów, zwanych w języku tureckim gecekondu. Proces rozwoju gecekondu spowodowany był zmianami na obszarach wiejskich i naturalną migracją mieszkańców wsi do miast o charakterze metropolitalnym. Rząd turecki usiłuje rozwiązać problem poprzez wprowadzenie nowej polityki mieszkaniowej, która ma zbliżyć rozwój urbanistyczny do standardów europejskich. Wydaje się jednak, że efekty tej polityki nie poprawiają jakości życia mieszkańców Ankary.
EN
Ankara city immense development in the recent decades was marked by appearance of large squatters areas, called in Turkish gecekondu. The process of gecekondu develop-ment is caused by the changes in the rural areas in Turkey and the natural migration of village dwellers to big cities of metropolitan character. The Turkish government is cur-rently trying to manage the problem by introduction the new housing policy, which should enable urban development according to European rules. The results of this policy seem not to improve enough the quality of life of the Ankara inhabitants.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Czy możliwa jest nowa definicja architektury? Z pewnością tak, ale definicje jednak nie zmieniają rzeczywistości, a co najwyżej pogląd na nią. Współczesna architektura wymaga głębokiej refleksji. Autor proponuje "spowolnienie architektury" w powiązaniu z refleksją retrospektywną i kreatywną. Punktem wyjścia dla przewartościowań w architekturze powinno być spowolnienie współczesnego tempa rozwoju przestrzennego.
EN
Is a new definition of architecture possible? Surely it is, but definitions do not change reality, maybe the point of view. The contemporary architecture needs deep reflection. The author proposes to "slow architecture" in conjunction with both retrospective and creative reflections. The starting point for revaluations in architecture should be the slowdown of current urban development.
Obecnie zmniejszenie zużycia energii jest jednym z głównych zadań we współczesnym świecie. Europejskie prawodawstwo wprowadziło ograniczenia energii zużywanej przez budynki. Jednym z tych ograniczeń jest Dyrektywa Energooszczędności Budynków (EPBD) 2002/91/WE. Zgodnie z tą dyrektywą wymagane jest, że cechą budynku poddanego modernizacji musi być minimalne zużycie energii. W przypadku modernizowania lub odnawiania zabytkowego budynku można napotkać pewne trudności przy spełnianiu tak ograniczającego wymogu oszczędności energii. Artykuł opisuje obliczenia zużycia energii w budynku zgodnie z EPBD na przykładzie odbudowy zabytkowego budynku Starej Dany w Szczecinie.
EN
Nowadays reduction of the energy consumption is one of the major tasks in the contemporary world. The European law has introduced limitations in energy consumption in buildings. One of these is Energy Performance of Buildings Directive 2002/91/EC. According to EPBD it is demanded that the feature of the existing buildings subjected to modernization must be the requirement of minimum energy consumption. In the case of modernized or renovated antique buildings there could be encountered some problems with meeting such restricted limitations of energy saving. The article is describing calculation of the energy consumption by a building according to EPBD using as the example rebuilding of an antique building - Old Dana in Szczecin.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Szczecin, podobnie jak wiele innych europejskich miast portowych, podlega procesom transformacji funkcjonalno-przestrzennej. Szczególnym obszarem tej transformacji są tereny nadwodne, niezwykle ważne dla tożsamości miasta. Rada Miasta Szczecina w dniu 29.06.2009 uchwaliła pierwszy z siedmiu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla ponad 200-hektarowego obszaru nadodrzańskich terenów portowych położonych w centrum Szczecina. Proces urbanistycznej transformacji terenów przemysłowo-portowych jest długotrwały i złożony, na co wskazują doświadczenia wielu innych miast portowych Europy. Uchwalenie planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego "Międzyodrze - Kępa Parnicka i Wyspa Zielona" po raz pierwszy od wielu lat dało możliwość otwarcia na nowe inwestycje w obszarze nadwodnym, a w rezultacie przełamało patową sytuację inwestycyjną w najciekawszym obszarze miasta - na wyspach odrzańskich. Zadanie inwestycyjne jest jednak niezwykle złożone i wymaga współpracy inwestorów z instytucjami państwowymi i samorządowymi.
EN
There is in the ongoing process of functional and spatial transformation. The essential area of transformation are the waterfront areas, identity of Szczecin. Newly the first of the waterfront master plans of the Odra River and adjacent canals in the hearth of the city has been resolved, opening the most desirable location for new investments.
Wieloznaczność pojęcia pogranicze jest punktem wyjścia do rozważań o swoistej filozofii przestrzeni, filozofii pojmowania świata. Autor ukazuje różnorodność skojarzeń znaczeniowych związanych z tym pojęciem. Uwagę szczególną przywiązuje do pojęcia otwartości, rozumianej zarówno w kontekście przestrzennym jak i mentalnym. Z otwartością wiąże się również potencjalna zdolność do asymilacji nowych znaczeń, innowacji, a granica staje się przestrzenią wymiany wartości a nie krawędzią percepcji. Autor udowadnia, że pogranicze stwarza szansę rozwojowe dzięki korzystaniu z wielu źródeł kulturowych, ciekawości świata, potencjałowi przestrzeni i otwartości na nowe idee.
W dniu 21 października 2007 odszedł od nas niespodziewanie ceniony i lubiany przez wszystkich Profesor Stanisław Latour (de Latour). Architekt, urbanista, konserwator zabytków, miłośnik i znawca historii architektury, profesor Politechniki Szczecińskiej na Wydziale Budownictwa i Architektury, wieloletni dyrektor Instytutu Architektury i Planowania Przestrzennego, założyciel i były wieloletni kierownik Zakładu Teorii i Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, członek Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN, TUP, SARP, Miejskiej Komisji Urbanistycznej, wychowawca wielu pokoleń architektów, autor i promotor wielu prac naukowych i realizacji konserwatorskich.
EN
On October 21, 2007 passed away suddenly appreciated and liked by all of Professor Stanislaw Latour (Latour). Architect, urban planner, restorer, a lover and connoisseur of the history of architecture, Szczecin University of Technology professor at the Faculty of Civil Engineering and Architecture, longtime director of the Institute of Architecture and Spatial Planning, the founder and former longtime head of the Department of Theory and History of Architecture and Monument Preservation, a member of the Committee of Architecture and Urban Sciences , TUP, SARP, the Municipal Commission of Urban Planning, tutor of many generations of architects, author and promoter of numerous scientific papers and implementation of conservation.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Stopniowe zagęszczanie zabudowy w aglomeracjach miejskich skłania do poszukiwania nowych form atrakcyjnego zamieszkiwania. Interesującym przykładem takiej lokalizacji jest "lokalizacja na krawędzi", na granicy pomiędzy różnymi przestrzeniami, lokalizacja wykorzystująca przestrzeń stykową oraz walory krajobrazowe. Omawiając zagadnienie .krawędzi. w projektowaniu urbanistycznym, autor zwraca uwagę na konieczność tworzenia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego sytuacji "krawędziowych", sprzyjających urozmaiceniu przestrzeni, podniesieniu wartości nieruchomości oraz ochronie krajobrazowej, rozumianej jako konkretna wartość rynkowa.
EN
The gradually rising density of urbanized areas triggers the search for new forms of attractive dwelling. "Location on the edge" is an interesting example of an attractive location. This applies to a location taking advantage of the borderline space and landscape values on the edge between different spaces. Discussing the issue of "the edge" in urban design context, the author draws attention to the necessity of creating "edge" situations in local master plans, the conditions that would favor the diversification of spaces, increasing values of land properties, and also landscape protection expressed as an actual market value.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW