Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Mało energochłonna utylizacja zasolonych wód kopalnianych w zintegrowanym systemie membranowo – wyparnym

Turek M., Laskowska E., Mitko K., Jakóbik-Kolon A.

Maszyny Górnicze

|

2018

|

R. 36, nr 1

39--48

PL

Przedstawiono rozwiązanie, w którym woda zasolona poddawana jest wstępnemu uzdatnianiu metodą nanofiltracji (NF) a następnie zatężaniu metodą wyparną lub w zintegrowanym układzie elektrodializa – odwrócona osmoza i dalszemu odparowaniu z krystalizacją chlorku sodu. Na przykładzie solanki z KWK Budryk wykazano, że uzysk soli, dzięki samemu zastosowaniu nanofiltracji, można zwiększyć z obecnej wartości 72,01% do 87,35%, a po dalszym usprawnieniu, polegającym na oczyszczaniu chemicznym, do 91,11% a nawet 99,1%. Wstępne uzdatnianie solanki metodą nanofiltracji, prowadzone w sposób opracowany przez Autorów w warunkach dużego przesycenia siarczanem wapnia z częściową recyrkulacją retentatu i kontrolowaną krystalizacją gipsu, daje możliwość zastosowania mało energochłonnych rozwiązań zatężania solanki. Na przykładzie solanki Budryk wykazano, że zużycie energii w procesie jej utylizacji można zmniejszyć z obecnych 888,7 kWh/t soli do 433,7-451,2 kWh/t soli, w przypadku zatężania solanki mało energochłonną metodą wyparną lub do 396,8 kWh/t soli w przypadku zatężania solanki w zintegrowanym układzie: elektrodializa – odwrócona osmoza. Proponowane rozwiązanie ma zostać przebadane w instalacji pilotowej w ramach projektu NANOS, finansowanego w programie TANGO2.

EN

The paper presents an integrated system, in which saline water is pre-treated with nanofiltration (NF), then concentrated with thermal method or with electrodialysis-reverse osmosis, followed by further evaporation with sodium chloride crystallization. Based on water from KWK Budryk coal mine, it was proved that salt recovery, thanks to nanofiltration alone, can be increased from current value of 72.01% to 87.35%, or up to 91.11% or 99.1% after further enhancement. Following Authors’ developed procedure of nanofiltration pretreatment – operation at high calcium sulphate supersaturation with partial retentate recirculation and gypsum precipitation, makes the low energy consumption brine concentration possible. Based on Budryk brine, it was proved that energy consumption can be decreased from the current value of 888.7 kWh/t of salt to 433.7-451.2 kWh/t if the low energy consumption thermal method is applied or down to 396.8 kWh/t if the integrated electrodialysis-reverse osmosis system is applied. The proposed solution is to be verified in a pilot plant during the NANOS project funded in the TANGO2 programme.

2

Oznaczanie wybranych pierwiastków ziem rzadkich w środowiskowych próbkach wody

Cykowska M., Bebek M., Mitko K., Białecka B., Thomas M.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 11

2312--2316

PL

Przedstawiono możliwość zastosowania techniki spektrometrii mas z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-MS) do monitorowania stężenia lantanu, ceru, prazeodymu, neodymu, samaru oraz europu w ciekłych próbkach środowiskowych. Na podstawie wyników badań określono wartości podstawowych cech jakościowych i ilościowych zastosowanej metody analitycznej, takich jak granica wykrywalności (0,005 μg/dm³ dla Ce, Eu, La i Pr, 0,006 μg/dm³ dla Sm oraz 0,007 μg/dm³ dla Nd), granica oznaczalności (0,02 μg/dm³ dla wszystkich wymienionych lantanowców), precyzja (CV poniżej 7% wyrażona jako wartość współczynnika zmienności) i poprawność (92-110% określona na podstawie wyników badań odzysku oraz badań certyfikowanych materiałów odniesienia zawierających poszczególne pierwiastki ziem rzadkich).

EN

Inductively coupled plasma mass spectrometry was used to det. contents of La, Ce, Pr, Nd and Eu in waters from various sources to establish the applicability limits of the anal. method. The detection limit reached 0.005 μg/L for Ce, Eu, La and Pr, 0.006 μg/L for Sm and 0.007 μg/L for Nd. The quantification limit of 0.02 μg/dm³ was achieved for all tested elements. Furthermore, the precision and accuracy of the method were in accordance with international stds.

3

Intoksykacja środowiska przyrodniczego w sąsiedztwie punktowego źródła emisji miedzi na przykładzie Huty Miasteczko Śląskie

Kowol J., Stempin M., Rochel R., Bebek M., Mitko K., Kwapuliński J.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2017

|

Nr 12

491--495

PL

Celem pracy było okreslenie roli emisji punktowego źródła na obszar przeciwzawietrzny. Przedmiotem badań były gleby i 23 gatunki roślin, które zostały podzielone na części morfologiczne. Zawartość miedzi w próbkach oznaczono metoda płomieniowej atomowej spektrofotometrii absorbcyjnej. Występowanie miedzi w roślinach zależy od położenia siedliska względem huty jako punktowego źródła emisji.Uzyskane w trakcie badań spostrzeżenia wskazują że: 1. Procedura badań nad migracją metali w środowisku przyrodniczym (opad atmosferyczny – gleba – roślina) powinna uwzględniać określenie biodostępności form miedzi w glebie oraz w poszczególnych częściach morfologicznych roślin leczniczych. 2. Bardzo dobrym bioindykatorem w ocenie wpływu oddziaływania zakładów przetwórstwa rud ołowiowo-cynkowych jest pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.) wykorzystując zawartość miedzi odpowiadającą 10 percentylowi i średniej geometrycznej. 3. Rolę emisji związków miedzi ze źródła punktowego (Huta Miasteczko Śląskie) dobrze odwzorowują zawartości miedzi w strumieniu zanieczyszczeń napływających zgodnie z „różą wiatrów” (pyłomierz ruchomy) oraz z wybranych kierunków geograficznych (pyłomierz kierunkowy stały).

EN

The aim of the study was to determine the role of emission of one point source on the area from the leeward side. The objects of the study were soils and 23 plants, which had been divided into morphological parts. The copper contents in the samples were determined by fl ame atomic absorption spectrophotometry. The occurrence of copper in plants depends on the location of the habitat from the steelworks as a point source of emission. Findings obtained during the study indicate that: 1. The research procedure on migration of metals in the natural environment (precipitation – soil – plant) should take into account the determination of bioavailability of copper forms in soil and in particular morphological parts of medicinal plants. 2. A very good bioindicator for the assessment of the impact of lead and zinc ores processing plants is the nettle (Urtica dioica L.) using copper contents corresponding to the 10 percentile and to the geometric mean values. 3. A role of emission of copper compounds from a point source (Zincworks in Miasteczko Slaskie) in a good way can be illustrated by copper contents in the stream of pollution coming in accordance with both the rose of winds (a mobile dust meter) and from selected geographical directions (a directional dust meter).

4

Imisja związków miedzi w zasięgu oddziaływania punktowego źródła emisji huty cynku w Miasteczku Śląskim (województwo śląskie)

Stempin M., Rochel R., Kowol J., Nogaj E., Bebek M., Mitko K., Kwapuliński J.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2016

|

Nr 8

297--302

PL

Określono imisję i emisję związków miedzi w zasięgu oddziaływania punktowego źródła emisji pyłów huty cynku. Celem badan było uzyskanie przestrzennego obrazu występowania związków miedzi w środowisku przyrodniczym po przeciwzawietrznej stronie w opadzie kierunkowym oraz ustalenie specjalnych form występowania miedzi w glebie. Ustalono, że wpływ huty cynku w Miasteczku Śląskim (woj. śląskie) obejmuje także obszar po przeciwzawietrznej stronie. Ogólne zasoby związków miedzi w odniesieniu do roślin stanowią rozpuszczalne związki w opadach atmosferycznych, formy miedzi bezpośrednio biodostępne (forma wymienna i odsorbowalna) i potencjalnie biodostępne np. przy obniżeniu pH gleby (węglany, połączenia organiczne). Zawartości jonów miedzi odpowiadające średniej geometrycznej w opadzie całkowitym i w opadzie kierunkowym stanowią układ odniesienia do śledzenia zmian stopnia narażenia środowiska przyrodniczego, bowiem miedź jest pierwiastkiem charakterystycznym dla emisji zakładów przetwórstwa rud ołowiowo-cynkowych.

EN

Imission and emission of copper compounds in the range of impact of a point source of dust emission Zincworks in Miasteczko Slaskie (The Upper Silesia region) were defined. The aim of the research was to obtain a spatial image of the occurrence of copper compounds in natural environment on a leeward side of the directional dustfall and to determine the special forms of copper which occur in the soil. It was found that the impact of Zincworks in Miasteczko Slaskie comprises also the area of the leeward side. General resources of copper compounds for plants include: soluble copper compounds in precipitations, copper directly bioavailable forms (exchangeable and adsorbable) and potentially bioavailable, for example by lowering the pH value of the soil (carbonates, organic compounds). Copper ion contents corresponding to the geometric mean for total dustfall and directional dustfall constitute a reference system to observe the changes of the degree of environmental hazard, because copper is a characteristic element for the emission coming from chemical plants processing lead and zinc ores.

5

Oznaczanie zawartości rozpuszczonego węgla organicznego w próbkach odcieków pochodzących z procesu podziemnego zgazowania węgla

Juszczyk D., Mitko K., Bebek M., Drobek L.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2015

|

T. 18, nr 1

43--53

PL

Przedstawiono wyniki oznaczania węgla organicznego w ciekłych próbkach pochodzących z procesu podziemnego zgazowania węgla (PZW). Proces PZW polega na doprowadzeniu czynnika zgazowującego (np. tlenu, powietrza) do zapalonego złoża, a następnie na odbiorze wytworzonego gazu na powierzchni, co pozwala pozyskiwać energię w wyniku zgazowania pokładów węgla w miejscu ich występowania. Powstające w trakcie tego procesu ścieki zawierają liczne zanieczyszczenia (np. cyjanki, fenole lotne), przez co charakteryzują się skomplikowaną i niestabilną matrycą, mogącą utrudniać prawidłowe wykonanie pomiarów w procesie analitycznym. Badania prowadzono na próbkach zawierających znaczne ilości cyjanków ogólnych (od 0,10 do 26 mg/l), fenoli lotnych (od 17 do 2000 mg/l), azotu ogólnego (od 340 do 2100 mg/l) oraz ChZT(Cr) (od 975 do 11 300 mg/l). W badaniach wykorzystano analizator TOC-LCPH (Shimadzu, Japonia), wyposażony w rurę do spalań wypełnioną katalizatorem platynowym, oraz detektor NDIR. Uzyskane wartości współczynnika zmienności CV (< 5%) oraz poprawności (odzysk wzorca 94÷105%) potwierdziły możliwość wykorzystania rutynowo stosowanej w Laboratorium metody oznaczania węgla organicznego zgodnej z PN-EN 1484 do analizy próbek pochodzących z procesu PZW. Również sposób utrwalania próbek poprzez zakwaszenie i zamrożenie jest właściwy dla próbek z PZW. Oznaczone zawartości węgla organicznego w próbkach przechowywanych przez 4 tygodnie nie różniły się o więcej niż 10% od wartości początkowej.

EN

The results of the determination of organic carbon in liquid samples from the process of underground coal gasification (UCG) are presented in this paper. The process consists of bringing the gasifying agent (e.g. oxygen, air) to the ignited bed and then collecting the gas produced at the surface, which enables to obtain energy by on-site gasification of coal. The wastewater formed during the process contains many impurities (e.g. cyanides, phenols) and is characterized by complex and unstable matrix, which makes proper measurements difficult. The tests were performed on samples containing significant amounts of cyanide (from 0.10 to 26 mg/L), volatile phenols (from 17 to 2000 mg/L), total nitrogen (from 340 to 2100 mg/L) and COD (from 975 to 11 300 mg/L). The samples after filtration through a membrane filter with a pore size of 0.45 μm were preserved by the addition of concentrated sulfuric(VI) acid to obtain pH value ≤ 2. Up to the time of the measurement samples were stored in plastic containers at 2 to 6°C. Additionally, portions of the samples after acidification were stored frozen (at a temperature of –18 to –20°C). The effectiveness of both methods of samples preservation were tested for a period of four weeks. TOC-LCPH Shimadzu analyzer, equipped with a combustion tube heated at 680°C, filled with platinum catalyst, and non-dispersive infrared detector (NDIR) was used in this study. The analysis of samples from the UCG process was performed using a predetermined calibration function prepared in the range from 2 to 100 mg/L. The obtained values of the coefficient of variation CV (< 5%) and accuracy (recovery of 94-105%) confirmed the possibility of using tested method for the determination in accordance with PN-EN 1484 of organic carbon in samples from the process of UCG. This method is recommended as a reference for the determination of organic carbon in the sewage discharged into water or soil (Journal of Laws 2014 item 1800) and in surface and underground waters (Journal of Laws 2011, No. 258, item 1550, as amended in the Journal of Laws 2013, item 1558). Preservation of the samples by cooling and freezing is suitable for samples of UCG. The organic carbon content in the samples stored for four weeks (cooling and freezing) does not differ by more than 10% of the initial concentration.

6

Zastosowanie równania podziału do oceny wpływu udziału form specjacyjnych metali w glebie na ich zawartości w roślinach leczniczych

Kwapuliński J., Kowol J., Musielińska R., Bebek M., Mitko K, Stempin M., Oleśkow U., Swoboda M.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2015

|

Nr 8

306--309

EN

The evaluation of role of the content of elements in plants carried out based on the division equation and usefulness of the factors of division K1 and K2 on examples of 11 species of plants. Factors from the division equation describing participation of the given element in the exchangeable and adsorbed forms in soil was determined graphically. The division factors gained in the research allowed to determine the participation of the exchangeable and adsorbed form in soil on the overall content of the elements in plants. The participation of the exchangeable and adsorbed form in overall content of the elements in plant proved to be very differential depending on the species. The investigation confirm that the division equation is a good tool to verify accumulation of metals in plants from different habitat areas and they proved the usefulness of the factors of division to rate the ability of plant to accumulation bioavailable forms in soil.

PL

Ocenę roli zawartości pierwiastków w roślinach przeprowadzono w oparciu o równanie podziału, a przydatność współczynników podziału K1 i K2 na przykładzie jedenastu gatunków roślin. Współczynniki z równania podziału charakteryzujące udział danego pierwiastka w formie wymiennej i adsorbowalnej w glebie ustalono metodą graficzną. Uzyskane w badaniach równania podziału pozwoliły określić udział formy wymiennej i adsorbowalnej w glebie na ogólną zawartość metalu w danej roślinie. Udział form wymienych i adsorbowanych w kształtowaniu się ogólnej zawartości metalu w roślinie, okazał się być bardzo zróżnicowany ze względu na gatunek. Badania potwierdziły, że równanie podziału jest dobrym narzędziem do weryfikacji zjawiska kumulacji metali w roślinach z różnych siedlisk obszarowych oraz udowodniły przydatność współczynników podziału do oceny zdolności kumulacji przez roślinę, form biodostępnych pierwiastków obecnych w glebie.

7

Zmiana zawartości wybranych metali w wodach powierzchniowych i w sąsiedztwie składowiska popiołów elektrownianych

Kwapuliński J., Rochel R., Bebek M., Mitko K., Trzcionka A., Swoboda M., Fulczyk T., Stykowska E., Musielińska R., Szady B.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2014

|

Nr 9

360--363

PL

Gwałtowny rozwój przemysłu energetycznego i wydobywczego skutkuje powstawaniem nowych składowisk odpadów ze spalania węgla kamiennego, które są bardzo uciążliwe dla środowiska. Ustalono, że składowisko odpadów niekorzystnie wpływają na skład jakościowy i ilościowy poszczególnych „geochemicznych krajobrazów” i są przyczyną ich degradacji. W odległości 100 i 2500 m zawartości molibdenu w pyle (ng/g) wynosiły odpowiednio wokół składowiska odpadów elektrownianych w Knurowie 3566 i 509, składowiska Szczygłowice 230 i 80, w Halembie 140 i 20.

EN

Rapid development of the energetic and extractive industry results in creating of the new dumping yards from the burned hard coal that are very destructive for the natural environment. The dumping yards influence unprofitably on the qualitative and quantitative composition of the particular “geochemical landscapes” and are the reasons of the degradation of the environment. In the 100 and 250 m away the molybdenum contents in the ash (ng/G) were equaled accordingly around the dumping yards from power stations in: Knurów 3566 and 309 Szczyglowice 230 and 80 Halemba 140 and 20.

8

Zastosowanie wstrzykowej analizy przepływowej z dyfuzją gazową i detekcją spektrofotometryczną do monitorowania zawartości siarczków rozpuszczalnych w wodach i ściekach

Cykowska M, Bebek M, Mitko K, Rodak A

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 32

17--24

PL

Monitorowanie zawartości siarczków w próbkach środowiskowych jest niezwykle ważne ze względu na wysoką toksyczność siarkowodoru. Ponadto siarkowodór jest bardzo istotnym parametrem określającym stopień zanieczyszczenia środowiska. Skomplikowana matryca niektórych próbek środowiskowych utrudnia zastosowanie klasycznych metod badań, przede wszystkim ze względu na pracochłonność i trudny do wyeliminowania wpływ czynników interferujących. Problem rozwiązuje wstrzykowa analiza przepływowa (FIA - Flow Injection Analysis) znajdująca coraz szersze zastosowanie w laboratoriach kontrolno-pomiarowych i środowiskowych zajmujących się monitorowaniem jakości wód i ścieków. W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania wstrzykowego analizatora przepływowego (FIAcompact, firmy MLE) z dyfuzją gazową i detekcją spektrofotometryczną do monitorowania zawartości siarczków rozpuszczalnych w wodach i ściekach. Zastosowanie dyfuzji gazowej w metodyce oznaczania siarczków techniką przepływową pozwala zminimalizować wpływ matrycy na wynik analizy. Użyta hydrofobowa membrana przepuszcza wyłącznie substancje w formie gazowej, stanowiąc barierę dla pozostałych składników próbki, dzięki czemu można skutecznie analizować roztwory o wysokiej zawartości związków interferujących, mętne i barwne. Badania przeprowadzone dla roztworów wzorcowych i próbek środowiskowych, mające na celu optymalizację warunków pomiarowych i określenie wartości podstawowych cech jakościowych i ilościowych metody (m.in. granicy wykrywalności i oznaczalności, precyzji, poprawności), potwierdzają przydatność proponowanej metody do monitorowania stężenia siarczków w wodach i ściekach pod kątem oceny ich jakości. Pełna automatyzacja i praca w układzie zamkniętym znacznie skraca czas analizy, minimalizuje zużycie próbki i odczynników oraz zwiększa bezpieczeństwo pracy analityka.

EN

The monitoring of the concentration of sulphide is very important from the environment point of view because of high toxicity of hydrogen sulphide. What is more hydrogen sulphide is an important pollution indicator. In many cases the determination of sulphide is very difficult due to complicated matrix of some environmental samples, which causes that most analytical methods cannot be used. Flow injection analysis allows to avoid matrix problem what makes it suitable for a wide range of applications in analytical laboratories. In this paper determination of dissolved sulphide in environmental samples by gas-diffusion flow injection analysis with spectrophotometric detection was presented. Used gas-diffusion separation ensures the elimination of interferences caused by sample matrix and gives the ability of determination of sulphides in coloured and turbid samples. Studies to optimize the measurement conditions and to determine the value of the validation parameters (e.g. limit of detection, limit of quantification, precision, accuracy) were carried out. Obtained results confirm the usefulness of the method for monitoring the concentration of dissolved sulphides in water and waste water. Full automation and work in a closed system greatly reduces time of analysis, minimizes consumption of sample and reagents and increases safety of analyst’s work.

9

Zastosowanie chromatografii jonowej wspomaganej ekstrakcją do fazy stałej do oznaczania fluorków w wodach o podwyższonej mineralizacji

Kostka B, Cykowska M, Bebek M, Mitko K

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 32

115--121

PL

Jedną z najpopularniejszych metod usuwania substancji przeszkadzających w oznaczaniu anionów z wykorzystaniem chromatografii jonowej jest zastosowanie ekstrakcji do fazy stałej (ang. Solid Phase Extraction, SPE). W pracy przedstawiono ocenę możliwości wykorzystania wymieniaczy kationowych z grupami funkcyjnymi w postaci Ag+ i Na+ do oznaczania fluorków w obecności dużych stężeń chlorków w wodach kopalnianych. Rozdzielanie anionów przeprowadzano w układzie gradientowym na kolumnie rozdzielającej IonPac AS19 z wykorzystaniem chromatografu jonowego ICS-2500 (Dionex). Jako fazę ruchomą zastosowano roztwór wodorotlenku potasu. Fluorki po rozdzieleniu oznaczano za pomocą detektora konduktometrycznego z supresją.Badania przeprowadzone dla wód kopalnianych o przewodności elektrycznej właściwej w zakresie (12 700 - 155 000) µS/cm oraz dla syntetycznej solanki o zawartości 38 820 mg/L Cl- i 3 408 mg/L SO4 2- potwierdziły przydatność zastosowanych wymieniaczy kationowych do zminimalizowania wpływu matrycy na wynik oznaczania fluorków.Wartości podstawowych cech ilościowych zastosowanej metody z ekstrakcją do fazy stałej, m.in. granica oznaczalności (0,02 mg/L), precyzja (< 2,5%) i poprawność (odzysk wzorca od 91 do 104%) wskazują na możliwość skutecznej analizy fluorków w wodach o skomplikowanej matrycy charakterystycznej dla zasolonych wód kopalnianych.

EN

Solid phase extraction (SPE) is one of the most popular methods of matrix elimination in determination of anions by ion chromatography. Possibility of using cartridges containing a cation-exchange resin in the Ag+ and Na+ forms for determination of fluoride in the presence of very high concentration of chloride in mine waters was described in this paper. A Dionex ICS-2500 ion chromatograph was used for separation of anions in gradient elution using IonPac AS19 (4x250 mm) separation column along with generated KOH eluent. Fluoride after separation was determined by conductivity detector with suppression. The investigations performed on mine waters (conductivity in the range 12 700 µS/cm–155 000 µS/cm) and synthetic brine (38 820 mg/L Cl- and 3 408 mg/L SO4 2-) confirmed usefulness of cartridges containing a cation-exchange resin for minimizing matrix influence on results of fluoride determination. The ion chromatography method accompanied by solid phase extraction for sample preparation proved to be very useful for determination of fluoride in highly salinated waters (i.e. mine waters) because of low detection limit (0,02 mg/L), good precision (< 2,5 %) and accuracy (recovery 91 % – 104 %).

10

Wykorzystanie współczynnika wzbogacenia, współczynnika kumulacji oraz równania podziału do oceny intoksykacji Pb lub Cu migdałka gardłowego

Nogaj E., Kwapuliński J., Bebek M., Mitko K., Suflita M., Brewczyński P., Babula M., Kowol J.

Journal of Ecology and Health

|

2012

|

R. 16, nr 2

70-75

PL

W pracy przedstawiono rezultaty obliczeń współczynników wzbogacenia i kumulacji, które wykorzystano do oceny zróżnicowania stopnia intoksykacji migdałka gardłowego Pb lub Cu dzieci zamieszkujących na terenie województwa śląskiego. Współczynniki równania podziału wskazują na większe znaczenie obecności tych pierwiastków w pyle zawieszonym w powietrzu w porównaniu do wtórnej emisji cząstek glebowych. Migdałek gardłowy jest dobrym bioindykatorem Pb i Cu. Pb i Cu oznaczono metodą ICP za pomocą aparatu Solar 2000 z dokładnością do 0,01ug/g.

EN

This work presents the results of enrichment and accumulation factor calculations which were used to estimate the level of Pb and Cu intoxication of pharyngeal tonsils of children living in the Silesian Region. The parameters of the equation of division indicate a higher significance of the presence of these elements in dust suspended in the air in comparison to secondary emission of soil particles. Pharyngeal tonsils are a good bio-indicator of Pb or Cu. Using the ICP method with the help of the Solar 2000 apparatus, the estimated accuracy of Pb and Cu were 0.01ug/g.

11

Znaczenie różnej wtórnej emisji pyłów w miastach dla kumulacji Ni w migdałkach gardłowych dzieci

Kwapuliński J., Suflita M., Królak E., Bebek M., Babula M., Mitko K., Nogaj E., Musielińska R.

Ekologia i Technika

|

2012

|

R. 20, nr 2

107-114

PL

W pracy opisano wpływ zjawiska wtórnej emisji pyłu na terenie różnych miast województwa śląskiego na stopień kumulacji tego pierwiastka w migdałkach gardłowych. Udział wtórnej emisji pyłu opisano za pomocą następujących parametrów: - współczynnik wtórnej emisji K - współczynnik wzbogacenia X - dodatkowa masa danego metalu w ogólnym zanieczyszczeniu powietrza M - współczynnik kontaminacji E. Kontaminacja migdałków gardłowych była większa u dzieci mieszkających w miastach, w których współczynniki wtórnej emisji były większe.

EN

In this article the influence phenoma secondary emission of dust for the different of towns of voivod-ship Silesia on the degree of the cumulating this element in tonsils were described. The part of the secondary emission was by using the following parameters were characterized: - coefficient of secondary emission - K - enrichment factor concerning phenoma of secondary emission - additional mass of Ni in the total air pollution - coeffcient of contamination of near layer air. The contamination of tonsils pharyngeals were greater for children living in the towns in which the coefficient secondary emission of Ni were higher.

12

Bioindykacja kadmu u dzieci narażonych na wpływ biernego palenia papierosów, za pomocą migdałków gardłowych, w zależności od wieku, płci i miejsca zamieszkania

Nogaj E., Kwapuliński J., Suflita M., Babula M., Szilman P., Szilman-Sprycha M., Bebek M., Mitko K., Bażowska M., Krawczyk Ł., Musielińska R.

Journal of Ecology and Health

|

2011

|

R. 15, nr 3

142-149

PL

Przedmiotem badań były migdałki gardłowe, które ze względu na swoje położenie anatomiczne, stanowią pierwszą tkankę, mającą styczność z zawartymi we wdychanym powietrzu substancjami. Migdałki gardłowe pochodziły od dzieci zamieszkujących województwo śląskie, zostały podzielone ze względu na wiek, płeć, narażenie na bierne palenie oraz miejsce zamieszkania. Zawartość kadmu w migdałkach gardłowych oznaczono metodą z indukcyjnie sprzężoną plazmą (ICP-AES) za pomocą aparatu Solar 2000. Przeciętna zawartość kadmu w poszczególnych przedziałach wiekowych była największa u dzieci najmłodszych w wieku od 0 do 4 lat. Średnia geometryczna zawartość kadmu w migdałkach gardłowych dziewczynek - 0,48 ug/g była nieznacznie wyższa w porównaniu do chłopców - 0,40 ug/g. Podobnie sytuacja przedstawia się u dziewczynek (0,09 ug/g) i chłopców (0,07 ug/g) narażonych na bierne palenie, gdzie średnie geometryczne stężenie kadmu było wyższe w porównaniu do dzieci nienarażonych. W pracy analizowano także tendencje zmian zawartości kadmu w migdałkach gardłowych chłopców i dziewczynek zamieszkałych w różnych rejonach województwa śląskiego. Można dostrzec, że dzieci zamieszkujące obszary pozostające pod bezpośrednim wpływem emisji pyłów elektrownianych, posiadały większe ilości kadmu w migdałkach gardłowych w porównaniu do dzieci z terenów rekreacyjnych. Wyniki badań potwierdziły, że płeć, wiek, narażenie na bierne palenie i miejsce zamieszkania odgrywają istotną rolę w kumulacji kadmu w migdałkach gardłowych dzieci.

EN

Subject of this research was pharyngeal tonsils which his anatomic location it is an interesing tissue. They are first tissue which has contact content in air inhalation substances in selective way. Pharyngeal tonsils came from children who lived in the Silesia province, samples of tonsils were divided with regard to children's age, sex, exposure to tobacco smoke and the place of residence. Contains cadmium in pharyngeal tonsils was marked by the method of Inductively Coupled Plasma (ICP-AES) which helped apparatus Solar 2000. The environmental level of cadmium in partitions aged was the maximum in children's age from 0-4 . Geometrical mean of contents of cadmium in pharyngeal tonsils on girls - 0,48 ug/g was high in comparison to boys - 0,40 ug/g. This sytuation was present in girls (0,09 ug/g) and boys (0,07 ug/g) exposed to tobacco smoke, where averaged concentration of cadmium has been high compared to children's unexposed. In the present study we analyzed the influence of living in the Silesian Region with concentration of cadmium in analyzed samples. Here was perceive clearly, that for the children living in areas near power-station the larger concentration of cadmium was observed in pharyngeal tonsils in comparison to children living in recreational region. The results have verified that sex, living place and exposure to tobacco smoke matter in accumulation cadmium in pharyngeal tonsils from to children.

13

Analiza przydatności współczynnika wzbogacenia i kumulacji Ni i Ba w migdałkach gardłowych dzieci dla potrzeb oceny zróżnicowania stanu zanieczyszczenia

Nogaj E., Kwapuliński J., Suflita M., Babula M., Bebek M., Mitko K.

Ekologia i Technika

|

2011

|

R. 19, nr 4

225-230

PL

W pracy zamieszczono wyniki zawartości Ni i Ba w migdałkach gardłowych dzieci w poszczególnych miejscowościach województwa śląskiego. Potwierdzono duże właściwości kumulacyjne tkanki migdałka gardłowego w odniesieniu do Ni i Ba na podstawie wyznaczonych współczynników wzbogacenia i kumulacji. Migdałki gardłowe można wykorzystać do bioindykacji tych pierwiastków obecnych w pyle zawieszonym w powietrzu i powierzchniowej warstwie gleby.

EN

In this work results Ni and Ba contents in pharyngeals tonsils of children livng in voivodschip Silesia. Contributed high bio availability to accumulation of Ni and Ba was found on the basis enrichment factor and coefficient accumulation. The pharyngeals tonsils can be used as biomarker investigated elements in atmosphere aerosols and surface, layer of soil.

14

Oznaczanie adsorbowalnych organicznie związanych chlorowców (AOX) w wodzie i ściekach

Juszczyk D., Bebek M., Mitko K.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 1

65-68

EN

The increasing use of industrially produced synthetic organohalogen (mainly chlorine) compounds has led to serious adverse effects. DDT and its metabolites as well as many other pesticides and polychlorinated biphenyls (PCB) may serve here as the best examples. The parameter called AOX was introduced as an alternative to individual determination of each of these compounds. AOX is the abbreviation of the sum parameter for water soluble, on-coal adsorbable organically bound halogens — chlorine, bromine and iodine. In the study conducted by the authors, determinations of the validation of AOX determination in water and wastewater were validated using column procedure and microcoulometry with the titration module and in accordance with the National Normative Aspects PN-EN ISO 9562 of June 2007. The studies made it possible to estimate the limit of determination, precision, accuracy, correctness and standard recoveries. The tests covered industrial wastewaters, municipal sewage and paper mill wastewaters. The multiX 2000 AOX analyzer and two-channel injection pump AP-2P were used in these analyses.

15

Wykorzystanie ciągłej analizy przepływowej z segmentowaniem strumienia (SFA) oraz detekcją spektrofotometryczną w oznaczaniu indeksu fenolowego w próbkach środowiskowych

Strugała-Wilczek A., Mitko K., Bebek M.

Przegląd Geologiczny

|

2009

|

Vol. 57, nr 12

1096-1100

EN

Phenols belong to the most important contaminants that are present in natural environment due to many industrial processes (e.g. petrochemical, paper, plastics, dyes and pesticides by-products). Phenol compounds can have an important physiological influence on living organisms, in high concentrations even becoming the cause of acute poisoning or death (according to Paracelsus’ statement that Dosis facit venenum). Because of high toxicity, some of them have been included into the national priority lists of pollutants and required to be determined. In this paper, segmented flow analyzer with photometric detector has been tested for the possibility to determine phenol index determination in water and wastewater environmental samples with complex composition in a precise and safe way. Some validation parameters of established method (fixed under evaluated analytical parameters including e.g. optimized measurement conditions and appropriate sample pre-treatment) were presented. Linearity, limit of detection, precision and accuracy of presented procedure was determined. Finally, the proposed method was applied to the analysis of real samples of water and sewage that were examined due to its contamination with phenols and matrix differentiation. The described full automatic method may be used to determine total content of phenols, called as phenol index. It shows low detection limit, high accuracy and good correctness. Proposed continuous flow system comply with requirements and, therefore, it may be applied in monitoring studies as well as in the routine analysis of real samples of water and wastewater from different sources.

16

Zastosowanie chromatografii jonowej do oznaczania jonów nieorganicznych w wodach naturalnych o zróżnicowanej mineralizacji

Kostka B., Bebek M., Mitko K.

Przemysł Chemiczny

|

2008

|

T. 87, nr 5

489-493

17

Analiza oddziaływania stacji paliw na stopień zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi

Kwapuliński J., Bebek M., Mitko K., Fischer A., Wiechuła D.

Problemy Ekologii

|

2007

|

R. 11, nr 2

101-107

PL

W artykule zamieszczono rezultaty analizy oddziaływania ruchu komunikacyjnego na gleby w pobliżu stacji paliw. Metodą ASA oznaczono w próbach gleby zawartość: Fe, Ni, Cu, Zn, Cd oraz Pb. Próby te pobrano w sąsiedztwie 22 stacji paliw zlokalizowanych na terenie woj. śląskiego. Do oceny tendencji zmian zawartości metali wykorzystano analizę korelacyjną oraz analizę czynników głównych. Współczynniki korelacji między zawartościami wybranych metali mogą być wykorzystane do weryfikacji zasięgu wpływu emisji komunikacyjnej na gleby w sąsiedztwie dróg i stacji paliw.

EN

The results of analysis of the influence of motor vehicle emission on soils near petrol stations are presented in this paper. The contents of Fe, Ni, Cu, Zn, Cd, Pb were determined by atomic absorption spectrometry (AAS). The soil samples were taken in the vicinity of 22 petrol stations in the region of Upper Silesia. Principal component analysis and correlation analysis were used for the determination of change tendency in heavy metal contents. The correlation factors between contents of selected metals may be used for verification of the long-term influence on the soils of both vehicle emission and petrol stations.

18

Badanie materiałów zaszczepiających pod kątem przydatności w oznaczaniu biochemicznego zapotrzebowania tlenu w wodzie i ściekach

Kostka B., Bebek M., Mitko K.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2007

|

Nr 2

15-18

EN

Choice of proper seeding material that ensures the proper number of microorganisms influencing the process of biochemical oxidation. Physical and chemical characteristics of the seeding materials.

19

Oznaczanie ogólnego węgla organicznego (OWO) w wodzie i ściekach metodą utleniania chemicznego w fazie ciekłej

Juszczyk D., Bebek M., Mitko K.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2004

|

Nr 10

355-358

EN

Method of marking organic carbon in analysis of water and sewage - estimation of its usefulness. The method uses chemical oxidization of organic compounds in the liquid phase and spectrophotometric marking of the concentration of produced carbon dioxide. Characteristic parameters of GOC marking method. należącym do stowarzyszeń naukowo-technicznych oraz studentom i uczniom szkół zawodowych (blankiet wpłaty powinien być opatrzony pieczęcią koła SNT lub szkoły).

20

Fizykochemiczna analiza wód słonych i solanek

Bebek M., Pluta I., Mitko K.

Przegląd Górniczy

|

2003

|

T. 59, nr 12

39-45

PL

W artykule przedstawiono trudności w analizowaniu wód słonych i solanek dopływających do kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Uzyskanie wiarygodnych wyników wymaga właściwego miejsca poboru próbek wód, ścisłego przestrzegania procedur pobierania, utrwalania, transportu i przechowywania, a także wykonania oznaczeń poszczególnych składników metodami analitycznymi dostosowanymi do rodzaju analizowanych wód, w akredytowanym laboratorium.

EN

Difficulties in analysing of salty waters and brines inflowing into the mines of the Upper Silesian Coal Basin are presented. Obtaining of reliable results requires: proper place of sampling, strict obeying of sampling procedure, preservation, transport and storage of samples and also execution of particular components determination by the methods adjusted to the kinds of analysed waters and in an authorized laboratory.