Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Historia górnictwa jako historia wypadków na przykładzie kopalni węgla kamiennego „Flora” w Dąbrowie Górniczej

Kotarba W.

Hereditas Minariorum

|

2017

|

Vol. 4

261--272

PL

Sukcesy współczesnego górnictwa możliwe są dzięki doświadczeniu pokoleń górników, którzy poprzez analizę swoich błędów, zarówno w organizacji robót poszukiwawczych jak i wydobywczych, a później przeróbczych uczyli się bezpiecznej i efektywnej produkcji. Zejście poniżej poziomu terenu wiązało się z nieznanymi dotąd zagrożeniami i nie było innej metody niż nauka poprzez doświadczenie, a to wiązało się niestety z ofiarami. Kiedy w XIX wieku zaczęto opracowywać przepisy górnicze, miały one obejmować cała dotychczasową wiedzę, nabytą dzięki pracy wielu pokoleń. Po każdej większej katastrofie grono doświadczonych pracowników starało się zrozumieć jej istotę i naleźć sposób na jej uniknięcie, w ten sposób powstawały przepisy zwiększające bezpieczeństwo pracy następnych pokoleń. Olbrzymie zapotrzebowanie na węgiel, konieczny do rozwoju przemysłu, spowodowało na terenie Zagłębia Dąbrowskiego błyskawiczne przejście ze stanu gospodarki opartej na rolnictwie do industrialnej. Skutkiem zatrudniania rolników do prac w obcym im środowisku, była olbrzymia liczba wypadków. Wiedza na temat zagrożeń naturalnych w podziemiach kopalń była zbyt fragmentaryczna. Maszyny używane wówczas w kopalniach nie miały zabezpieczeń chroniących pracujących przy nich ludzi. Na przykładzie kopalni „Flora” można prześledzić wpływ jaki tego typu przedsiębiorstwa miały na lokalną społeczność, a tym samym na warunki bytowania zatrudnionej w niej osób. Mimo iż średnich rozmiarów, kopalnia „Flora” zatrudniała znaczny odsetek zamieszkałych w rejonie Gołonoga (dzielnicy Dąbrowy Górniczej) osób.

EN

The successes of modern mining has been possible following to the experience of generations of miners who, through the analysis of their errors, improvement in the organization of exploration and production, and later processing, learned and perfected safe and effective production. Descent below ground level was associated with previously unforeseeable threats and there was no other method than learning through experience, which often lead to casualties. When mining regulations began to develop in the 19th century, they were to cover all of the knowledge gained so far thanks to the work of many generations. After every major disaster, a group of experienced employees tried to understand its essence and find a way to avoid it in the future. Tis way regulations were put in place in order to increase the safety of work for the coming generations. The enormous demand for coal, necessary for the development of industry, lead to the rapid transition from economy found on agriculture to one based on industry in the Dabrowski Basin. Employing farmers to work in a foreign environment resulted in a massive number of accidents. Knowledge about natural hazards in underground mines was too fragmented. The machines used in the mines at the time did not have safeguards to protect the people operating them. The „Flora” mine, despite its medium size, employed a large percentage of people living in the Gołonog region. Terefore looking at „Flora” itself, it is possible to trace the impact that such enterprises had on the local community, and thus on the living conditions of the people employed in it.

2

Towarzystwo Kopalń Węgla „Flora” Spółka Akcyjna W Dąbrowie Górniczej

Kotarba W.

Hereditas Minariorum

|

2016

|

Vol. 3

199--214

PL

Wydobycie węgla kamiennego w rejonie Zagłębia Dąbrowskiego było jednym z koniecznych warunków, do rozwoju przemysłu hutniczego oraz maszynowego w Królestwie Polskim. Na terenie lokalizacji kopalni Flora wydobywano węgiel wcześniej, istniały tam kopalnie „Maciej”, „Mikołaj”, „Zofia”, „Władysław”. Spowodowało to dynamiczny rozwój gospodarki industrialnej w rejonie Gołonoga, coraz więcej włościan podejmowało pracę w przemyśle. Poszukiwania wiadomości nt. Kopalni „Flora” są istotne ze względu na jej istotną rolę w kształtowaniu się świadomości ludności włościańskiej na tym terenie w początkach tworzenia się społeczeństwa industrialnego. Zebrane informacje pozwoliły nie tylko na odtworzenie historii wydobycia rudy żelaza w tym rejonie Zagłębia Dąbrowskiego, ale również na zrozumienie administracyjnych procesów które zachodziły w czasie pierwszych lat Polskiej państwowości po ponad wiekowym niebycie. Na przykładzie małej kopalni można prześledzić wpływ jaki tego typu małe przedsiębiorstwa miały na lokalną społeczność, a tym samym na warunki bytowania zatrudnionej w niej osób. Mimo iż średnich rozmiarów, kopalnia „Flora” zatrudniała znaczny odsetek zamieszkałych w rejonie Gołonoga osób.

EN

Mining of the coal in the Zagłębie Dąbrowskie region of southern Poland, was one of the key conditions for the development of steelwork and machinery industry in the Kingdom of Poland. The mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1903 which is documented. Moreover, a few mines such as: “Maciej”, “Mikołaj”, “Zofia”, “Władysław”, have been established. This has resulted in a dynamic development of the industry in Gołonóg region, in which more and more landowners had moved to industry. The research into the history of Mine “Flora” are crucial for better understanding of its role in creation and a development of new identity of ‘industrial society’ within the local landowners. Collected information has also allowed not only for the recreation of the history of exploitation of coal in the region of Zagłębie Dąbrowskie, but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under Partitions. Based on an example of a relatively small mine we are able to trace the influences that such small enterprises had on the local community and hence the living conditions of its employees. Although “Flora” was a medium-size mine it employed a significant proportion of local Gołonóg population.

3

Kopalnia rudy żelaznej „Przemsza” w nadaniu górniczym „Przemsza 2” w Krzykawie

Kotarba W.

Hereditas Minariorum

|

2015

|

Vol. 2

99--110

PL

Po odkryciach węgla kamiennego, których dokonano w końcu XVIII wieku w okolicach Dąbrowy Górniczej i Strzyżowic, zastanawiano się, jak wykorzystać bliskość węgla kamiennego i rud metali. Postanowiono wybudować w okolicach Dąbrowy Górniczej huty, począwszy od Huty „Bankowej”, przerabiającej rudę żelaza, po wiele hut cynkowych, jak „Huty Konstantyn” czy „Pod Będzinem”. Zapotrzebowanie hut na rudę żelaza spowodowało natomiast ogromne zainteresowanie inwestorów i rozpoczęto poszukiwania oraz starania o nadania górnicze i koncesje na roboty przygotowawcze i wydobycie. Oprócz inwestorów prywatnych, po odzyskaniu niepodległości, w poszukiwania intensywnie włączyło się państwo polskie. Jednym z przykładów, z początków lat 20-tych XX. wieku, są bardzo intensywne poszukiwania, które przeprowadzono w okolicach wsi Krzykawa

EN

The small iron ore mine “Przemsza” in the village of Krzykawa was situated in the location of a mining charter “Przemsza 2”, directly adjacent to the charters “Triumwirat” and “Aleksander 20”. Although insignificant in size, the “Przemsza” mine employed a significant proportion of the local population. Mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1925 which is documented not only in the intangible memory of local landowners but also preserved in the old names of locations derived from mining nomenclature. The research into the history of the “Przemsza” mine is crucial for better understanding of its role in creation and development of new identity of “industrial society” within the local landowners. The collected information has allowed not only for the recreation of the history of exploitation of iron ore in the region of Zagłębie Dąbrowskie (Dabrowa Coal Basin), but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under partitions. Based on this example of a relatively small mine we are able to trace the influences such small enterprises had on the local community and, as a result, on the living conditions of its workers.

4

Kopalnia rudy żelaza „Triumwirat” w Krzykawie koło Sławkowa

Kotarba W.

Hereditas Minariorum

|

2014

|

Vol. 1

47--60

PL

Wydobycie rudy żelaza w rejonie Zagłębia Dąbrowskiego było jednym z koniecznych warunków, oprócz dostępności węgla kamiennego, do rozwoju przemysłu hutniczego oraz maszynowego w Królestwie Polskim. Pod koniec XIX wieku, doświadczeni w pracy górniczej włościanie okolic Dąbrowy Górniczej, zaczęli poszukiwania rudy żelaza, na którą zapotrzebowanie wciąż wzrastało. Okolice wsi Krzykawa stały się jednym z obszarów poszukiwań. Ruda żelaza zalegała w tym rejonie już na głębokości 2–3 m. W ciągu 30 lat na terenie wsi zostało udokumentowanych kilka miejsc występowania rudy żelaza, na które przyznano nadania górnicze m.in. „Irena”, „Anna”, „Zosia”, Triumwirat”, Chwałow 1”, „Chwałow 2”, „Krzykawa”. Powstawały również kopalnie: Stanisława Dukata, „Anna i Irena”, „Triumwirat”, „Przemsza II”. Spowodowało to dynamiczny rozwój gospodarki industrialnej w tym rejonie, coraz więcej włościan podejmowało pracę w przemyśle, rolnictwo traktując jako dodatkową formę zarobku.

EN

Mining of the iron ore in the region of Zagłębie Dąbrowskie in the south of Poland – aside the exploitation of coal – was one of the key conditions for the development of steelwork and machinery industry in the Kingdom of Poland. By the 19th century the landowners from Dąbrowa Górnicza, already experienced in mining routines started a pioneering search for the ever increasing demand of iron ore. Krzykawa village and its close vicinity became one of the main scenes for such discoveries as the iron ore was deposited there at the depth of just 2–3 meters. During the period of approx. 30 years a number of discoveries of the iron ore were reported from the village and resulted in a number of mining charters including „Irena”, „Anna”, „Zosia”, Triumwirat”, Chwałow 1”, „Chwałow 2”, „Krzykawa” and other. Moreover, a few mines, such as Stanisław Dukat’s, „Anna i Irena”, „Triumwirat”, „Przemsza II” were established. This resulted in a dynamic development of the industry in this region, in which more and more landowners moved to industry, treating agriculture as their additional source of income.

5

Kopalnia rudy żelaza „Aleksander 20” w Ujkowie Starym koło Bolesławia

Kotarba W.

Hereditas Minariorum

|

2014

|

Vol. 1

145--150

PL

Kopalnia Rudy Żelaznej „Aleksander 20”, w Ujkowie Starym koło Bolesławia, eksploatująca rudę żelaza na terenie nadania „Aleksander No. 20”, graniczącego z nadaniem „Triumwirat”, była kopalnią niewielką. Na obszarze tego nadania prowadzono roboty górnicze dużo wcześniej zanim rozpoczęto wydobywanie rudy żelaza. Świadczą o tym stare lokalne nazwy, jak stare kopaniny „Wiśniowska”, „Złota góra”, Michalska hałda. Kopalnia „Aleksander 20” pełniła istotną rolę w kształtowaniu się świadomości ludności na tym terenie w początkach tworzenia się społeczeństwa industrialnego. Dotychczas zebrane informacje w Archiwum Państwowym w Katowicach pozwoliły na częściowe odtworzenie historii wydobycia rudy żelaza w tym rejonie Zagłębia Dąbrowskiego. Niestety zespół akt Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich, w którym spodziewano się znaleźć dodatkowe materiały na temat kopalni „Aleksander 20”, nie jest aktualnie dostępny.

EN

The small iron ore mine “Aleksander 20” in Ujków Stary near Bolesław was situated in the location of a mining charter “Aleksander No. 20”, directly adjacent to the charter “Triumwirat”. Mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1920 which is documented not only in the intangible memory of local landowners but also preserved in the old names of locations derived from mining nomenclature. Old mine “Wiśniowska”,“Złota góra”, and Michalska spoil heap are the evidence of old mining exploitation in this region that from the 20s was a domain of two industrial entrepreneurs Zięba and Bardoń. Zięba was an accomplished mining businessman who was well known and respected in the industry. Bardoń, on the other hand, was an entrepreneur and a man with assets, capable of collecting the required funds. The research into the history of the Mine “Aleksander” was crucial for better understanding of its role in creation and development of a new identity of the “industrial society” between the local landowners. The collected information also allowed not only for the recreation of the history of exploitation of the iron ore in the region of Zagłębie Dąbrowskie, but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under Partitions. Based on an example of a relatively small mine, we are able to trace the influence such small enterprises had on local community and hence the living conditions of its employees. Although of an insignificant size, the Mine “Aleksander” employed a significant proportion of the local population.

6

System propozycji usprawnień (SPU).

Kotarba W., Żurawowicz L.

Prace Naukowe Instytutu Organizacji i Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2006

|

Vol. 79, nr 21

333-342

PL

Sukces organizacji i jej przewaga konkurencyjna zależy w dużej mierze od tego, w jaki sposób powiększa ona i wykorzystuje zasoby wiedzy. Znaczna część zasobów przedsiębiorstwa kryje się w umysłach jego pracowników. Jak zauważyli Probst, Romhardt i Raub [2], im większa jest rola wiedzy w procesie tworzenia wartości, tym większego znaczenia nabiera intelektualna aktywność członków organizacji - pracowników, którzy stają się twórcami, a zarazem właścicielami aktywów niematerialnych. Środki, które prowadzą do zarządzania zasobami wiedzy, to przede wszystkim takie działania społeczne, które powodują, że pracownicy dzielący się wiedzą i ujawniający zasoby swojej wiedzy ukrytej, nabierają przekonania, iż to, co wiedzą i robią jest wartościowe. Wielu autorów podkreśla, iż umożliwienie pracownikom przedstawiania własnych pomysłów i usprawnień jest jednym z warunków innowacyjności. Firmy innowacyjne przykładają więc dużą wagę do gromadzenia (i wdrażania) nowatorskich pomysłów oraz propozycji usprawnień, pochodzących nie tylko od pracowników danej Organizacji, ale również propozycji zgłaszanych przez osoby z zewnątrz organizacji (klientów, użytkowników, kooperantów, dostawców itp.). W Japonii, gdzie system Kaizen (system ciągłego wprowadzania zmian i ulepszeń) jest znany i stosowany od lat 70. - przeciętny pracownik danej organizacji przedkłada średnio 2 usprawnienia (pomysły) miesięcznie, co daje w sumie 24 pomysły rocznie. Średnie oszczędności z tytułu wdrożeń tych usprawnień wynoszą rocznie ponad 4000$ na pracownika.

EN

Increasing creativity and capacity for innovations and improvements is beneficial for each organization. Converting knowledge and intellectual potential of the organization (its employees as well as the environment), into wealth through the process of innovation, determines its future. It has an impact not only on the economical effects in performance and growth (improving the efficiency of business models and supply chains) but also on the motivation and involvement of the employees in the realization of organization's goals. In the paper, the concept of Incremental Improvements Suggestion System was described - a well structured way of generating, submitting, sharing, valuating and implementing the suggested ideas for improvements.

7

Model zarządzania wiedzą chronioną.

Kotarba W.

Prace Naukowe Instytutu Organizacji i Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2005

|

Vol. 76, nr 18/1

263-269

PL

Rosnąca, w szybkim tempie, liczba udzielanych praw wyłącznych do wiedzy, rozbudowywane i wciąż sprawniejsze systemy ochrony, obrotu tą wiedzą i dostępu do informacji o niej, powodują, że kapitał intelektualny organizacji w coraz większym stopniu staje się kapitałem chronionym, a konkurowanie pomiędzy organizacjami staje się konkurowaniem o wiedzę chronioną. Wiedza chroniona to wiedza innowacyjna, to stymulator przedsiębiorczości, to istotny czynnik decydujący o przewadze konkurencyjnej organizacji. Jej pozyskiwanie i wykorzystanie wymaga odpowiedniego zarządzania. W artykule przedstawiono propozycję modelu zarządzania wiedzą chronioną w organizacji.

EN

Rapidly growing number of exclusive knowledge rights as well as continuous expansion and increasing efficiency of systems that deal with protection, processing and access to information about this type of knowledge are key factors for the intellectual capital of an organization to achieve the status of protected capital. The field of competition between organizations is changing into competition for protected knowledge. The acquisition and usage of protected knowledge requires proper management. The article describes a proposed model of protected knowledge management in an organization.

8

Ogólny model zarządzania wiedzą

Kotarba M., Kotarba W.

Prace Naukowe Instytutu Organizacji i Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2003

|

Vol. 73, nr 23

93--103

PL

Zarówno w literaturze, jak i w praktyce, w sposób coraz bardziej wyraźny podkreśla się znaczenie wiedzy dla procesów gospodarczych. Dostrzeżenie tego faktu było bezpośrednim motywem powstania i coraz szybszego rozwoju "zarządzania wiedzą" (knowledge management) - jedni mówią, że naukowej koncepcji (teorii) zarządzania inni, że podejścia do zarządzania jeszcze inni, że instrumentu (jednej z metod) zarządzania. "O zarządzaniu wiedzą mówi się dziś bardzo dużo. Czy na pewno jednak wiemy, co kryje się pod tą nazwą?"[4,s.8] Przemyślenia prezentowane poniżej stanowią próbę selekcji i uporządkowania wiedzy na temat "zarządzania wiedzą". Zaproponowano ogólny model, na który składają się: określenie zakresu pojęcia "zarządzanie wiedzą", określenie zakresu pojęcia "wiedzy" jako przedmiotu zarządzania oraz przyjęcie topologii wiedzy dla potrzeb "zarządzania wiedzą", wyróżnienie podstawowych elementów "zarządzania wiedzą" i określenie powiązań pomiędzy nimi - przedstawienie schematu modelu "zarządzania wiedzą".

EN

The significance of knowledge for the economical processes is being clearly emphasized both in the literature and in ihe world of practice. The recognition of this fact was a direct impulse for creation and rapid growth of "knowledge management" - as some say, a scientific management theory (concept), an approach to management or in other opinions a management (method) tool. "At present, the knowledge management is being widely discussed. However - do we know what meaning is hidden under that term?" The thoughts presented below are an attempt to select and arrange the knowledge on "knowledge management". Results include a general model, consisting of: scope of the ,,knowledge management" term scope of the "knowledge" term - in context of the management topic, as well as a proposal of knowledge topology to be used in "knowledge management) identification of basic "knowledge management" elements and a description.