PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 29

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available remote The influence of changing cooling water parameters on performance of steam condenser
Jóźwiak M., Bogusławski L.
Journal of Mechanical and Transport Engineering
|
2018
|
Vol. 70, No. 4
17--29
EN
In this paper the influence of changing cooling water parameters on condenser operation has been presented. The analysis has been carried out for varying cooling water temperature and flow rate, for various thermal loads of the condenser, based on the test data as measured by independent measuring instruments. The test was carried out on an extraction-condensing turbine with rated power output over 100 MW. The influence of cooling parameters on condenser pressure, efficiency and parameter 5, as the condenser operation characteristic parameters, was tested. It has been shown that the lowest pressure in the condenser for a given steam load is obtained at the lowest temperature and the highest mass flow rate of cooling water. The cooling water temperature was being increased by changing the cooling tower operation setup, simulating the cooling conditions over the entire year. The cooling water flow rate was reduced by throttling the flap at the inlet to the condenser.
PL
W artykule przedstawiono wpływ zmiany parametrów wody chłodzącej na pracę skraplacza parowego. Analizę wykonano dla zmiennych temperatur oraz przepływu wody chłodzącej dla różnych obciążeń cieplnych skraplacza, opierając się na danych pomiarowych zmierzone niezależną aparatura pomiarową. Badania przeprowadzono na turbinie upustowo-kondensacyjnej o mocy nominalnej ponad 100 MW. Analizowano wpływ parametrów chłodzenia na ciśnienie w skraplaczu, sprawność oraz parametr 5, jako parametry charakterystyczne pracy wymiennika. Pokazano, że najniższe ciśnienie w skraplaczu dla danego obciążenia parowego uzyskuje się przy najniższej temperaturze oraz największym przepływie wody chłodzącej. Badania wykonywano w okresie zimowym. Temperaturę wody chłodzącej podwyższano przez zmianę konfiguracji pracy chłodni kominowej, symulując warunki chłodzenia w okresie całego roku. Przepływ wody chłodzącej zmniejszano przez dławienie klapą na wlocie do skraplacza.
2
Content available remote Research on the effect of MUF resins as an agent for fire protection of plywood veneers in the form of a thermosetting adhesive film
Jóźwiak M., Fojutowski A.
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
|
2018
|
No. 104
22--30
EN
Research on the effect of MUF resins as an agent for fire protection of plywood veneers in the form of a thermosetting adhesive film is presented. The external protection with thermosetting films made of non-waste MUF resins only slightly reduce the value of the combustion index. The protection of plywood in the form of film coatings of hardened MUF resin on the surface are not sufficiently fire protection of the plywood. The combustion index is in the range from 2.46 to 3.22. The methods has a very positive effect on the reduction of the flammability index of plywood.
3
Content available remote Ethylene glycol modification of waste-free adhesive melamine-urea- formaldehyde resins for the production of waterproof plywood
Jóźwiak M.
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
|
2018
|
No. 104
18--21
EN
In presented article properties of beech plywood produced with the use of melamine-urea-formaldehyde resins (MUF) in function of modification of ethylene glycol (0.2-0.6 mole) were discussed. The shear strength and wood failure of produced plywood accordingly to the requirements of standards EN 314-1 after tests p.5.1.3 were tested. On the base of carried out tests it was stated, that produced 3- layers plywood obtained with used MUF resin modified with ethylene glycol fulfilling the requirements of EN 314-2 standard for 3 class of gluing quality.
4
Content available Projekt konstrukcji manipulatora rehabilitacyjnego uwzględniającego ruch osi obrotu stawu kolanowego
Sauer P., Drążkowska M., Koczewski P., Jóźwiak M., Shadi M., Boruszak T., Koczewski W.
Medical Robotics Reports
|
2014
|
vol. 3
32--38
PL
Celem pracy było zaprojektowanie i wykonanie prototypu manipulatora rehabilitacyjnego stawu kolanowego o jednym stopniu swobody, który uwzględnia ruch osi w stawie kolanowym. Manipulator ten ma być wykorzystywany do rehabilitacji dzieci w wieku od 6 do 18 lat, u których prowadzone jest wydłużanie kości udowej za pomocą aparatu Ilizarowa. W trakcie realizacji projektu opracowano i przetestowano metody opisu trajektorii ruchu w stawie kolanowym. Zaprojektowano i wykonano wstępną konstrukcję manipulatora rehabilitacyjnego uwzględniającego ruch osi obrotu stawu kolanowego.
EN
The aim of the study was to design of the knee rehabilitation manipulator with one degree of freedom, which takes into account the movement of the axis of the knee. The manipulator is to be used for the rehabilitation of children aged 6 to 18 years, who conducted the femoral lengthening using the Ilizarov apparatus. During the project were developed and tested methods of description of the motion trajectory of the knee. Designed and manufactured preliminary rehabilitation manipulator structure that takes into account the movement of the axis of rotation of the knee.
5
Content available remote Bioindication as challenge in modern environmental protection
Jóźwiak M. A., Jóźwiak M.
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2014
|
Vol. 21, nr 4
577-591
EN
Research into and diagnosis of environmental change prior to the introduction of bioindicator methods were linked primarily to apparatus. Drawing attention to the reactions of organisms sensitive to that change and using them in environmental quality control have opened new opportunities for development of a new scientific discipline, known in the literature as bioindication. Bioindication combines several scientific disciplines, including biology, broadly conceived geography, and chemistry. It thus combines in a comprehensible manner apparatus-derived measurements (chemical analysis results) and areas of bioindicator exposure (situation and distance from the emitter), translating these parameters into bioindicators' anatomical and morphological reactions. The development of bioindicator methods progresses rapidly, and - as is usually the case under such circumstances - it is difficult to ensure that they are transparent and that no chaos ensues. In view of the above, it seems necessary to embark on a discussion of these issues and consider compiling lists of most applicable indicator organisms for examination of particular environmental toxins in particular environments.
PL
Badania i diagnoza zmian środowiskowych do momentu wprowadzenia metod bioindykacyjnych miały wymiar i charakter czysto aparaturowy. Zwrócenie uwagi na reakcje organizmów wrażliwych na te zmiany i posłużenie się nimi w kontroli jakości środowiska otworzyło możliwości rozwoju nowej specjalności naukowej, która jest notowana w literaturze jako bioindykacja. W bioindykacji znajduje swoje miejsce kilka dyscyplin naukowych, takich jak biologia, szeroko rozumiana geografia czy chemia. Łączy ona zatem w sposób czytelny pomiary aparaturowe (wyniki analiz chemicznych), obszary ekspozycji biowskaźników (usytuowanie i odległość od emitora) i przekłada powyższe parametry na reakcje anatomiczne i morfologiczne biowskaźników. Rozwój metod bioindykacyjnych postępuje w dużym tempie i jak zwykle w takich okolicznościach trudno uniknąć braku uporządkowania i pewnego chaosu. Wydaje się więc konieczne rozpoczęcie dyskusji w tym zakresie i poddanie pod rozwagę, czy nie należałoby dla badania określonych toksyn środowiskowych w wybranym typie środowiska wskazać dla nich listy najlepszych organizmów wskaźnikowych.
6
Content available remote Effect of storage time of MUF adhesive resins condensed no-waste way on the gluing quality of beech plywood
Jóźwiak M.
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
|
2014
|
No. 87
105--108
EN
Effect of storage time of MUF adhesive resins condensed no-waste way on the gluing quality of beech plywood. In presented article were discussed properties of beech plywood produced with the use of melamine-urea-formaldehyde resins (MUF) in function of storage time. Properties of produced plywood accordingly to the requirements of standards EN 314-1 after tests p.5.1.1, and p.5.1.3 were tested. On the base of carried out tests it was stated, that independent of storage time of MUF resin, produced 3-layers plywood fulfilling the requirements of EN 314-2 standard for 3 class of gluing quality.
7
Content available Model i projekt instalacji dla procesu wydobycia i wstępnego przygotowania gazu ziemnego
Bączyk R., Jóźwiak M.
Pomiary Automatyka Robotyka
|
2013
|
R. 17, nr 2
186-194
PL
W niniejszej pracy opisano przebieg kolejnych etapów procesu wydobycia i wstępnego przygotowania gazu ziemnego; przedstawiono problematykę projektowania instalacji dla tego procesu oraz jego modelowanie. Zaprezentowano dobór urządzeń technologicznych i pomiarowych. Przedstawiono wyprowadzenia modelu matematycznego dla kolejnych etapów procesu. Przeprowadzono symulacje i zaprezentowano wyniki. Pracę zakończono podsumowaniem oraz wnioskami.
EN
In this paper we describe the subsequent steps of the process of extraction and preconditioning of natural gas. This paper discusses issues of the system design and its modeling. The choice of process equipment is presented. The paper presents the derivation of mathematical model of the process and the results of simulation are presented. At the end of the paper some conclusions are presented.
8
Content available remote Chemical denudation in a geoecosystem in acid immision conditions
Kozłowski R., Jóźwiak M.
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2013
|
Vol. 20, nr 1
41-54
EN
There is an analysis of the physico-chemical properties and the chemical composition of precipitation in a forest geoecosystem in acid immision conditions. The data used in the analysis was collected between 2000 and 2010. In that period, a drop in the immision scale of S-SO2 in the atmospheric air had been observed, which consequently was one of the reasons for a drop in the precipitation acidity. The conclusion was that rainwater, after penetrating treetops and trunks, undergoes a significant transformation whose intensity depends on species composition of the forest stand. Statistically relevant differences were found in coniferous stands, in which a substantial drop in pH was noted, in addition to an increase in the load of components accumulated in the soil in relation to atmospheric precipitation. The calculated indicators of the eco-chemical state of waters (Ma%) have revealed that throughfall waters in coniferous stands and fir and beech stemflow contain significant amounts of aluminium, manganese, iron and hydrogen ions in the sum of cations. Also the indicator of acid-neutralizing capacity (ANCaq) shows that these waters are more enriched with sulfate, nitrate and chloride ions than bulk precipitation. The recorded variation eventuates from processes related to dry and humid deposition, as well as ion-exchange processes occurring within the stand. The obtained results point to an intensification of chemical denudation within the trunks, triggering disadvantageous changes in both biotic and abiotic part of the ecosystem. The effects of the increased inflow of souring agents to the soil through stemflow are significant acidification of the top mineral soil horizon and an increase in the hydrolytic acidity.
PL
Dokonano analizy właściwości fizyczno-chemicznych i składu chemicznego opadów atmosferycznych w ekosystemie leśnym w warunkach kwaśnej imisji. Dane przyjęte do analizy objęły lata 2000-2010. W ww. okresie stwierdzono spadek wielkości imisji S-SO2 w powietrzu atmosferycznym, co w konsekwencji było jedną z przyczyn spadku kwasowości opadów atmosferycznych. Stwierdzono, że wody opadowe po przejściu przez strefę koron i pni drzew ulegają znaczącej transformacji, której intensywność zależy od składu gatunkowego drzewostanu. Istotnie statystyczne różnice stwierdzono w przypadku drzewostanu iglastego, w którym odnotowano znaczący spadek wielkości pH oraz wzrost ładunku składników deponowanych do gleb w odniesieniu do opadu atmosferycznego. Obliczone wskaźniki ekochemicznego stanu wód (Ma [%]) wykazały, że zwłaszcza wody opadu podkoronowego w drzewostanie iglastym oraz spływające po pniach jodeł i buków zawierają znaczne ilości jonów glinu, manganu, żelaza oraz wodoru w całkowitej sumie kationów. Również wskaźnik pojemności zobojętniania kwasów (ANCaq) wskazuje, że wody te są znacznie bardziej wzbogacone w jony siarczanowe, azotanowe i chlorkowe niż opad bezpośredni. Stwierdzona zmienność wynika z procesów związanych z suchą i wilgotną depozycją oraz procesami jonowymiennymi zachodzącymi w obrębie drzewostanu. Uzyskane wyniki wskazują na znaczne obciążenie tych wód składnikami zakwaszającymi, które doprowadzają do intensyfikacji denudacji chemicznej w obrębie pni drzew, wywołując niekorzystne zmiany zarówno w odniesieniu do biotycznej, jak i abiotycznej części ekosystemu. Efektem wzmożonego dopływu substancji zakwaszających do gleb z wodami spływającymi po pniach jest znaczące zakwaszenie wierzchniego mineralnego poziomu gleb oraz wzrost kwasowości hydrolitycznej.
9
Content available remote Concentration of polycyclic aromatic hydrocarbons in Hypogymnia Physodes (L.)Nyl. thalli and changes to morphological structure
Jóźwiak M.
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2012
|
Vol. 19, nr 4
549-569
EN
Apart from widely known anthropogenic pollutants as SO2, NOx, CO2, CO, there are another dangerous substances emitted to the air named polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH). In the air they occur in a form of vapours and aerosols deposited on dust particles of 10 žm (PM 10) and 2.5 žm (PM 2.5) in diameter. In cities, the air polluted by gases and atmospheric particulate was analysed using special automatic or semi-automatic equipment or analytic procedures. That is why a powerful development of bioanalytical techniques based on using organisms as bioindicators is observed in recent years. The lichens are the most frequently used organisms in bioindication. The purpose of this research is to evaluate air pollution by PAHs in urban agglomeration with the use of Hypogymnia physodes (L.)Nyl. The research was performed in two hundred thousand occupants in south-east Poland in 2004-2007. The lichens placed on tree branches of 30 cm on 4 crossroads, and the 3 branches were put in each research point. Before starting the exposition, the "O" sample had been collected that had been stored in a closed container before chemical analysis. The exposition period lasted for 3 months. Then PAHs were determined in collected lichens. The analysis was performed with high performance liquid chromatography (HPLC), LiChrosper (TM) column 100 RP - 18, UV detector; ? = 254 nm. The concentration was expressed in mg/kg of dry mass that is after deducting PAH value determined in "O" sample. The analysis of obtained results showed diverse concentration of the pollution in the analysed crossroads depending on the road traffic density and season. PAH concentrations were determined from 0.61 mgźkg-1 d.m. in the 1st quarter of 2004 to 2.56 mgźkg-1 d.m. in the 1st quarter of 2006, and from 0.48 mgźkg-1 d.m. in the 4th quarter of 2004 to 2.22 mgźkg-1 d.m. in the 4th quarter of 2006. Meteorological conditions influence the concentration of PAHs in lichens. The atmospheric precipitation contributed to the decrease of PAHs concentration in the air by scavenging the pollution with atmospheric particulate. The regression line amounted to y = 1.91759 - 0.00674 ź x, at the confidence interval equal to p = 0.0308. A relation between the PAH concentration and air relative humidity turned out to be the most essential correlation. This relation indicates that the concentration of PAHs in the lichens increases with an increase of humidity. The line regression amounted to y = -1.04196 + 0.02897 ź x, at the confidence interval equal to p = 0.0505.
PL
Obecnie obok powszechnie znanych zanieczyszczeń gazowych pochodzenia antropogennego, takich jak SO2, NOx, CO2, CO, do groźnych substancji dostających się do powietrza zalicza się wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). W powietrzu występują w postaci par i aerozoli zalegających na cząstkach pyłu o średnicy 10 žm (PM 10) i 2,5 žm (PM 2,5). W miastach zanieczyszczenie powietrza gazami i pyłem zawieszonym bada się przy użyciu specjalistycznej automatycznej lub półautomatycznej aparatury lub z zastosowaniem procedur analitycznych. Takie tradycyjne podejście, polegające na wykorzystaniu aparatury pomiarowej i analizy chemicznej próbek, nie daje jednak pełnej informacji dotyczącej oddziaływań zanieczyszczeń na organizmy żywe. Dlatego też, w ostatnich latach obserwuje się dynamiczny rozwój technik bioanalitycznych wykorzystujących organizmy żywe jako biowskaźniki. Jednymi z najczęściej wykorzystywanych w bioindykacji organizmów są porosty. Celem badań była ocena zanieczyszczenia powietrza WWA w aglomeracji Kielc z wykorzystaniem Hypogymnia physodes (L.)Nyl. Badania przeprowadzono w dwustutysięcznym mieście położonym w południowo-wschodniej Polsce w latach 2004-2007. W mieście, na podstawie poziomu natężenia ruchu kołowego, wytypowano 4 skrzyżowania do badań WWA. Porost Hypogymnia physodes przywożono z Puszczy Boreckiej (NE Polska), obszaru, który dla Polski uznawany jest jako obszar wzorcowo czysty. Porosty, na gałązkach o długości 30 cm, transplantowano w wyznaczonych obszarach, po trzy gałązki w każdym punkcie. Przed każdą ekspozycją pobierano próbkę "O", którą do czasu analizy chemicznej przechowywano w zamkniętym pojemniku. Ekspozycja każdorazowo trwała 3 miesiące. W zebranych porostach oznaczano WWA. Analizy dokonywano z zastosowaniem HPLC, kolumna Li Chrospher (TM) 100 RP - 18, detektor UV; ? = 254 nm. Stężenie podano w mgźkg-1 suchej masy netto, tj. po odjęciu wartości stężenia WWA oznaczonego w próbce "O". Plechy po ekspozycji badano w mikroskopie elektronowym skaningowym FEI QUANTA 200 z cyfrowym zapisem obrazu. Analiza uzyskanych danych wykazała zróżnicowanie koncentracji zanieczyszczenia na badanych skrzyżowaniach w zależności od natężenia ruchu kołowego i pory roku. Na wartość stężenia WWA w porostach modyfikująco wpływają warunki meteorologiczne. Opad wpływał na obniżenie WWA w powietrzu poprzez wypłukiwanie go wraz z pyłem zawieszonym. Linia regresji dla skrzyżowania I wynosiła y = 1,91759-0,00674źx, przy przedziale ufności p = 0,0308. Najistotniejsza okazała się korelacja między stężeniem WWA a wilgotnością względną powietrza. Zależność ta wskazuje na wzrost stężenia WWA w porostach wraz ze wzrostem wilgotności. Linia regresji dla skrzyżowania I wynosiła y = -1,04196+0,02897źx, przedział ufności p = 0,0505.
10
Content available Protic ionic liquids as a new hardener-modifier system for melamine-urea-formaldehyde adhesive resins
Jóźwiak M., Pernak J., Kot M.
Drewno : prace naukowe, doniesienia, komunikaty
|
2011
|
vol. 54, nr 186
5-14
EN
This paper presents the results of investigations on the possibility of using protic ionic liquids as a hardener and modifier of melamine-urea-formaldehyde (MUF) adhesive resins. In research dialkylmethylammonium dodecylbenzenesulfonate base protic ionic liquids with varied amounts of carbon in alkyl group were used. The plywood manufactured using protic ionic liquids and MUF resin was characterized by a complete water resistance of glue lines, thus meeting the requirements of EN-314-02 standard.
PL
Do utwardzania klejowych żywic aminowych stosowane są sole amonowe silnych kwasów nieorganicznych (głównie azotany), siarczany, chlorki (wychodzące z użycia ze względów ekologicznych), kwasy nieorganiczne oraz organiczne, a także bezwodniki kwasowe. W celu zwiększenia odporności hydrolitycznej spoin klejowych stosuje się sole melaminy. W wielu ośrodkach naukowych prowadzone są badania nad uzyskaniem alternatywnych utwardzaczy, powodujących uplastycznienie i zwiększających odporność spoiny na działanie czynników zewnętrznych. W Instytucie Technologii Drewna w Poznaniu, w ramach Projektu nr POIG.01.03.01- 30/074/08 „Ciecze jonowe w innowacyjnych technologiach związanych z przetwarzaniem surowców lignocelulozowych”, prowadzone są badania nad zastosowaniem cieczy jonowych do utwardzania – modyfikacji klejowych żywic melaminowo-mocznikowo-formaldehydowych. Celem badań było sprawdzenie przydatności protonowych cieczy jonowych jako utwardzaczy –modyfikatorów klejowych żywic MUF. Do badan wytypowano protonowe dodecylbenzosulfoniany dialkilometylamoniowe, zaliczane do protonowych cieczy jonowych. Poszczególne ciecze różniły się liczbą węgli w grupie alkilowej. Wytworzono trzywarstwowe sklejki bukowe utwardzane zastosowanymi protonowymi cieczami jonowymi. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że zastosowane protonowe ciecze jonowe stanowią pełnowartościowe utwardzacze żywic MUF, mogące wypełniać równocześnie funkcję modyfikatora - plastyfikatora spoiny klejowej. Zastosowanie protonowych cieczy jonowych jako utwardzaczy klejowych żywic aminowych poszerza możliwości technologiczne w zakresie wytwarzania sklejki. Uzyskane sklejki charakteryzowały się bardzo wysoką wodoodpornością spoin klejowych i spełniały wymagania EN-314-02.
11
Projekt manipulatora rehabilitacyjnego stawu kolanowego dla pacjentów z aparatem Ilizarowa
Sauer P., Kozłowski K., Jóźwiak M., Majchrzak J., Jedwabny T., Klimowski K., Koczewski P., Shadi M., Hejna R.
Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Elektronika
|
2010
|
z. 175, t. 1
43-54
PL
W pracy przedstawiono założenia oraz wstępną konstrukcję manipulatora rehabilitacyjnego dla stawu kolanowego. Zaproponowany system będzie wykorzystywany przez chorych w wieku od 6 do 18 lat, u których prowadzone jest wydłużanie kości udowej z zastosowaniem aparatu Ilizarowa. W pracy zamieszczono również wstępne badania, które przeprowadzono przy pomocy systemu Biodex. Polegały one na przeprowadzeniu testów izometrycznych i izotonicznych na pacjentce w wieku 16 lat.
EN
The paper presents the assumptions and design of the knee rehabilitation manipulator. This system will be used by young patient who experenced a lengthening of the femur using the Ilizarov apparatus. Paper presents a preliminary research using the Biodex system. Results consist of isometric and isotonic tests, which was conducted.
12
Content available Predyspozycje naturalne Regionu Świętokrzyskiego do rozwoju turystyki
Jóźwiak M., Jóźwiak M., Strzyż M.
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
|
2010
|
nr 14
194--206
PL
Region Świętokrzyski obejmuje obszar Wyżyny Kieleckiej, Niecki Nidziańskiej i Wyżyny Przedborskiej z dużymi możliwościami wykorzystania jego walorów w zagospodarowaniu turystycznym. Podstawowe bogactwa naturalne stanowią tu zarówno przyrodę ożywioną jak i stałe elementy biotopu. Teren Gór Świętokrzyskich objęty jest w 67% obszarami o walorach przyrodniczych prawnie chronionych, co decyduje o jego atrakcyjności turystycznej. Cały region należy do najczystszych ekologicznie obszarów Polski. Utworzono tu Świętokrzyski Park Narodowy, 9 Parków Krajobrazowych oraz zarejestrowano liczne pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej. Występujące tu warunki przyrodnicze stwarzają duże możliwości rozwoju turystyki. Dodatkowym atutem tego regionu, który może być wykorzystywany w rozwoju turystyki, jest czyste powietrze i licznie reprezentowane ślady prehistorycznej aktywności człowieka.
EN
The Świętokrzyski Region comprises the area of Wyżyna Kielecka (Kielce Uplands), Niecka Nidziańska (Ponidzie Basin) and Wyżyna Przedborska (Przedborsk Uplands) and has great possibilities of using its values in tourist development. The nature and permanent elements of biotope are the basic natural resources. 67% of the Świętokrzyskie Mountains is legally protected because of its natural values. It makes this area attractive for tourism. The whole region is ecologically one of the cleanest areas in Poland. Świętokrzyski National Park was created and nine Landscape Parks were created. Numerous Natural Monuments of both animate and inanimate nature were acknowledged. Natural conditions characteristic of the region give a lot of opportunities to tourist development. Clear air and many traces of prehistoric human activity are additional advantage of this area, which can be used in tourist development.
13
Content available remote Prace nad WT-1 i WT-2. Kalendarium 2004-2010
Jóźwiak M.
Nawierzchnie Asfaltowe
|
2010
|
Nr 3
2--3
14
Content available remote The role of indicator malacofauna in pollution assessment of inland waters exposed to anthropopressure: the case of the Kielce Lake
Jóźwiak M., Jóźwiak M., Kozłowski R., Rabajczyk A.
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2010
|
Vol. 17, nr 4
485-495
EN
Organisms showing the properties of bioindicators respond to changes in the biotope in a specific way. Those organisms are susceptible to toxic substances or on the contrary they are tolerant to toxins brought into the biotope. Such tolerance means that bioindicators are able to accumulate the pollutants to such extent that is lethal to other living organisms. Using molluscs and their abilities to accumulate heavy metals in amounts higher than those in the environment makes it possible to use this group of organisms as bioindicators of water biotopes. The diversity of types of nutrition and variety of nourishment (deposit-feeding, filtration of suspension and phytophagous properties) allow to indicate differences in concentration of heavy metals despite the origin of species in the same water area. In case of malacofauna preying on bottom deposits it is possible to detect the relation of migration of elements in a water - plant - bottom deposit - malacofauna system. The research was carried out in the Kielce Lagoon - a reservoir formed within the borders of the city of Kielce by closing the Silnica River valley with a weir at 8 km. There are recreational, residential and industrial areas surrounding the reservoir. The trunk road in direction to Lodz being the source of transportation-related pollution is located in the close neighbourhood. The municipal swimming pool from which chlorinated water is discharged to the reservoir is also located nearby. The lagoon is fed by a watercourse collecting the municipal pollutants from the Masłow Village located near the city of Kielce. The water of the Kielce Lagoon is highly polluted because of wide range of organic and inorganic compounds brought into the reservoir. The obtained results of chemical analyses allow to evaluate the cleanliness of the reservoir, form a warning system against danger and show malacofauna response to changes in the biotope.
PL
Organizmy wykazujące cechy bioindykatorów w charakterystyczny dla siebie sposób reagują na zmiany w biotopie. Są to najczęściej organizmy o dużej wrażliwości na substancje toksyczne lub odwrotnie, tzn. wykazujące wysoki stopień tolerancji względem wprowadzanych do biotopu toksyn. Tolerancja ta polega na zdolności bioindykatorów do kumulowania zanieczyszczeń w ilościach, które dla innych form życia stanowią wartości letalne. Wykorzystanie mięczaków i ich zdolności do koncentracji metali ciężkich w ilościach wyższych niż w środowisku stwarza możliwość użycia tej grupy organizmów jako bioindykatorów biotopów wodnych. Różnorodność sposobów odżywiania i rodzaj pobieranego pokarmu (żerowanie na osadach, filtracja zawiesiny, roślinożerność) pozwalają na wskazanie różnic w koncentracji metali ciężkich mimo pochodzenia gatunków z tego samego akwenu. W przypadku malakofauny żerującej na osadach dennych możliwe jest uchwycenie zależności migracji pierwiastków w układzie: woda - roślina - osad denny - malakofauna. Badaniami objęto Zalew Kielecki, zbiornik utworzony w granicach miasta Kielce poprzez zamknięcie doliny rzeki Silnicy jazem, na jej 8 km. Tereny wokół zbiornika zagospodarowane są zarówno na cele rekreacyjne, mieszkaniowe, jak i gospodarcze. Dodatkowo w bezpośrednim sąsiedztwie przebiega droga krajowa w kierunku Łodzi, będąca źródłem zanieczyszczeń komunikacyjnych, oraz zlokalizowany jest basen miejski, z którego wprowadzana jest do zbiornika woda chlorowana. Zalew zasilany jest ciekiem wodnym stanowiącym odbiornik zanieczyszczeń komunalnych z miejscowości Masłów, położonej w pobliżu Kielc. Ilość oraz różnorodność związków zarówno organicznych, jak i nieorganicznych, dostających się do zbiornika, powoduje, że wody zalewu są bardzo zanieczyszczone. Uzyskane wyniki analiz chemicznych oraz biologicznych pozwalają na ocenę stanu czystości zbiornika, stwarzają system ostrzegania przed zagrożeniem oraz pokazują reakcje malakofauny na zmiany zachodzące w biotopie.
15
Content available remote Influence of cement industry on accumulation of heavy metals in bioindicators
Jóźwiak M.
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2009
|
Vol. 16, nr 3
323-334
EN
Biomonitoring which is more and more widely used and data from measurements enables comprehensive tracking of hazards and positive changes in areas under anthropopressure. Among many diverse bioindicators the lichens are commonly used. The lichens arę used to detect heavy metals, radionuclides, air pollutants, polynuclear aroraatic hydrocarbons (PAH) and polychlorinated biophenyls (PCB). Because of high air pollution in urban areas, occurrence of the lichens is very limited. These bioindicators can be used by transplantation method. The purpose of the study was to determine accumulation of heavy metals coming from cement dust and morphological changes of lichen thalli transplanted in Kielce. The lichens were transported on branches from Borecka Forest. The branches were hanged in three points of the city. After 3-month exposure, the lichens were prepared for chemical analysis to determine Cd, Pb, Fe and Zn which was conducted with DL 251 atomic absorption spectrophotometer (AAS). Metals were determined at the following wavelengths: cadmium - lambda = 228.8 nm, lead - lambda = 217 nm, copper - lambda = 324.7 nm, iron - lambda = 248.3 nm, zinc - lambda = 213.9 nm. The highest average concentrations of Zn, Cd, Cu and Pb were observed during cold period of 2006 - I quarter (41.69 mg-kg^-1 d.m.) and IV quarter (41.77 mg-kg^-1 d.m.) whereas in warm period (II and III quarter) the concentration of metals was less and amounted to 39.92 mg-kg^-1 d.m. and 37.80 mg-kg^-1 d.m. respectively. Penetration of heavy metals and cement dust particles together with water into thallus results in die-back of algae layer cells what causes necrotic changes visible in outside structure of thallus.
PL
Coraz szerzej stosowany biomonitoring wraz z danymi uzyskanymi z pomiarów instrumentalnych daje pełną możliwość śledzenia zarówno zagrożeń, jak i pozytywnych zmian zachodzących na terenach będących pod wpływem antropopresji. Spośród wielu różnorodnych biowskaźników powszechnie stosowane są porosty. Wykorzystuje się je do wykrywania stężeń metali ciężkich, radionuklidów, zanieczyszczeń gazowych, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) i polichlorowanego bifenolu (PCB). Ze względu na duże zanieczyszczenia powietrza w obszarach aglomeracji miejskich występowanie bioty porostowej jest bardzo ograniczone. Istnieje możliwość wykorzystania tych biowskaźników metodą transplantacji. Celem niniejszego opracowania było określenie poziomu kumulacji metali ciężkich pochodzących z pyłów cementowych oraz zmian morfologicznych w plechach porostów transplantowanych w Kielcach. Porosty przywożono z Puszczy Boreckiej na gałązkach, które rozwieszano w trzech punktach w mieście. Po trzymiesięcznej ekspozycji porosty przygotowywano do analizy chemicznej na zawartość Cd, Pb, Cu, Fe i Zn, którą wykonywano z użyciem spektrofotometru absorpcji atomowej IL 251 (AAS). Metale oznaczono przy następujących długościach fal: kadm - lambda = 228,8 nm, ołów - lambda = 217 nm, miedź - lambda = 324,7 nm, żelazo - lambda = 248,3 nm, cynk - lambda = 213,9 nm. Największe średnie stężenia Zn, Cd, Cu i Pb występowały w zimnym okresie 2006 roku - I kwartał (41,69 mg-kg^-1 s.m.) i IV kwartał (41,77 mg-kg^-1 s.m.), podczas gdy w okresie ciepłym (II i III kwartał) stężenie metali było mniejsze, odpowiednio 39,92 i 37,80 mg-kg^-1 s.m. Efektem wnikających wraz z wodą do wnętrza plechy metali ciężkich oraz cząstek pyłu cementowego jest obumieranie komórek warstwy algowej, co powoduje nekrotyczne zmiany widoczne w budowie zewnętrznej plechy.
16
Content available remote Littoral zone flora versus quality of Kielecki Bay waters
Rabajczyk A., Jóźwiak M.
Ecological Chemistry and Engineering. A
|
2008
|
Vol. 15, nr 12
1359-1368
EN
Environmental assessment is largely based on knowledge about tolerance of organisms to different biotope factors. If upper or lower critical point values ale exceeded for specific organisms in relation to environmental factor, according to Shelford's law of tolerance, it causes a withdrawal of organisms from their natural biotope. This feature is used for biomonitoring the environmental condition. Research was performed in the Kielecki Bay area. It is the water basin located in the city zone of Kielce. It was formed by closing the Silnica River valley by weir at 8 km of the river course. Państwowa Komunikacja Samochodowa (State Motor Transport Company), "Metalowiec" Allotments and City Road Administration in Kielce are users of the bar water, which determines the usage of the areas around the basin for recreational, housing and industrial purposes. Additional loads for Kielecki Bay ale the nearby located class one road which runs towards the city of Lodz and is a source of transportation pollution as well as the city swimming pool which discharges chlorinated water to the basin. The basin is supplied by watercourse, which receives municipal wastewater nom the village of Maslow located near Kielce. The amount and diversity of organic and inorganic compounds getting into the basin influences heavy pollution of Bay waters. Methods used in biomonitoring and instrumental monitoring were applied in this research. A growth of flora typical of basins with unclassified waters containing a huge amount of heavy metals and biogens is a result of human activity. The basin was classified as a dystrophic type. The conducted research shows that anthropogenic influence on the basin should be limited. The research may be also used for correcting the spatial planning solutions.
PL
Diagnoza stanu środowiska w dużej mierze korzysta z wiedzy o tolerancji organizmów na różne czynniki biotopowe. Przekroczenie wartości górnego lub dolnego punktu krytycznego dla określonego organizmu w odniesieniu do czynnika środowiska, zgodnie z prawem tolerancji Shelforda skutkuje wycofaniem się organizmu z charakterystycznego dla niego biotopu. Tę właściwość wykorzystuje się do biomonitoringu stanu środowiska przyrodniczego. Badania przeprowadzono na obszarze Zalewu Kieleckiego. Jest to zbiornik wodny w granicach miasta Kielce, który został utworzony poprzez zamknięcie doliny rzeki Silnicy jazem, na jej 8 km. Użytkownikami wody ze zbiornika są Państwowa Komunikacja Samochodowa, Ogródki Działkowe "Metalowiec" oraz Miejski Zarząd Dróg w Kielcach, co sprawia, że tereny wokół zbiornika zagospodarowane są zarówno na cele rekreacyjne, mieszkaniowe, jak i gospodarcze. Dodatkowymi obciążeniami dla Zalewu jest przebiegająca w bezpośrednim sąsiedztwie droga krajowa w kierunku Łodzi, będąca źródłem zanieczyszczeń komunikacyjnych oraz basen miejski, z którego wprowadzana jest do zbiornika woda chlorowana. Zbiornik zasilany jest ciekiem wodnym stanowiącym odbiornik zanieczyszczeń komunalnych z miejscowości Masłów, położonej w pobliżu Kielc. Ilość oraz różnorodność związków zarówno organicznych, jak i nieorganicznych dostających się do zbiornika powoduje, że wody Zalewu są bardzo zanieczyszczone. W badaniach wykorzystano metody stosowane w biomonitoringu oraz w monitoringu instrumentalnym. Efektem działalności człowieka jest rozwój flory charakterystycznej dla zbiorników o wodach pozaklasowych zawierających dużą ilość metali ciężkich oraz biogenów. Zbiornik zaklasyfikowano jako dystroficzny. Wykonane badania wskazują na konieczność ograniczenia antropogennego oddziaływania na zbiornik. Mogą również być wykorzystane do skorygowania rozwiązań planistycznych związanych z zagospodarowaniem terenu.
17
Content available remote Deposition of selected metals in the Świętokrzyskie mountains and their influence on changes of soil pH
Jóźwiak M., Kozłowski R.
Ecological Chemistry and Engineering. A
|
2008
|
Vol. 15, nr 11
1239-1256
EN
The research was performed in the central part of the Świętokrzyskie mountains in the sylvan ecosystem between 2000 and 2006. The results indicate growing acidification of rainwaters enriched with metals which results in the increase of acidifica-tion rate (Ma %) and decrease of pH. In the research period (2000--2006) an average amount of Ma % in precipitation amounted to 9.26 (weak acidic solution), after penetrating tree-crowns it is enriched with metals, mainly with Mn (fivefold increase of the load) and with Al (fourfold increase of the load). In the Świętokrzyskie mountains in 2000-2006 in total, the load of tested metals amounted to: 1.314 kg ź ha-1 in precipitation, 4.61 kg ź ha-1 in throughfall in fir-stand and 1.638 kg ź ha-1 in beech-stand.
PL
Na tle zróżnicowania przyrodniczego geoekosystemy górskie różnią się od niżowych nadwyżkami doprowadzanej energii i materii, przy jednoczesnym przyspieszonym ich odprowadzaniu. Dodatkowo wyniesienie tych geoekosystemów ponad otaczające tereny powoduje ich ekspozycję na osadzanie emisji zarówno lokalnego pochodzenia, jak i mas powietrza pochodzących ze zdalnego transportu. Wzrost stężeń w powietrzu atmosferycznym składników o działaniu kwasowym powoduje ukierunkowanie głównego nurtu przemian na postępujące, sięgające głęboko w glebach zakwaszenie środowiska całego geoekosystemu. Opady atmosferyczne, niosące ze sobą składniki zakwaszające, m.in. metale, ulegają dodatkowemu wzbogaceniu po przejściu przez strefę koron i pni drzew. Efektem jest mikromozaikowatość wierzchnich poziomów gleb oraz zmiany pH w profilu glebowym. O stopniu zakwaszenia decyduje procentowy udział kationów o charakterze kwasowym (Ma %) i H+ w całkowitej sumie kationów. Wśród kationów ważne miejsce zajmują metale: Fe, Mn, Al. Badania przeprowadzono w centralnej części Gór Świętokrzyskich w ekosystemie leśnym w latach 2000-2006. Wyniki wskazują na postępujące zakwaszenie wód opadowych, wzbogaconych w metale, czego efektem jest wzrost stopnia zakwaszenia (Ma %) oraz spadek wartości pR. Średnia wartość Ma % w opadzie atmosferycznym dla okresu przyjętego do badań (lata 2000-2006) wynosiła 9,26 (roztwór słabo kwaśny), po przejściu przez strefę koron oraz pni drzew uległa wzbogaceniu w metale, głównie Mn (pięciokrotny wzrost ładunku) i Al (czterokrotny wzrost ładunku). Łącznie w Górach Świętokrzyskich wartość ładunku analizowanych metali w latach 2000-2006 wynosiła średnio: w opadzie atmosferycznym 1,314 kg ź ha-1, w opadzie podkoronowym w drzewostanie jodłowym 4,61 kg . ha-I, w drzewostanie bukowym 1,638 kg ź ha-1.
18
Instalacje elektryczne gospodarstw rolniczych w Polsce - stan techniczny i wymagania normatywne
Batura R., Jóźwiak M.
Wiadomości Elektrotechniczne
|
2007
|
R. 75, nr 5
3-9
PL
Przedstawiono stan techniczny aktualnie użytkowanych instalacji i urządzeń elektrycznych w gospodarstwach rolniczych oraz uwarunkowania środowiskowe ich eksploatacji. Podano wymagania techniczne dla modernizowanych i nowych instalacji gospodarstw rolniczych.
EN
The paper presents technical conditions of installations and electric equipment currently used at farms as well as environmental conditions. Technical requirements for modernized and new installations at farms aregiven.
19
Content available The heavy metals in water of select Spitsbergen and Iceland glaciers
Jóźwiak M., Jóźwiak M.
Landform Analysis
|
2007
|
Vol. 5
32--34
20
Content available remote Badania wpływu wybranych parametrów technologicznych na emisję formaldehydu ze sklejki suchotrwałej
Jóźwiak M.
Drewno : prace naukowe, doniesienia, komunikaty
|
2007
|
vol. 50, nr 178
27-46
PL
Przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu wybranych parametrów technologicznych na kształtowanie się emisji formaldehydu ze sklejki suchotrwałej. Analizowano oddziaływanie takich czynników jak: wilgotność forniru, skład masy klejowej oraz parametry procesu prasowania. Formaldehyd wydzielający się ze sklejki oznaczano metodą "butelkową". Na podstawie rezultatów przeprowadzonych badań stwierdzono, że większość uwzględnionych w pracy parametrów technologicznych wpływa na poziom emisji formaldehydu ze sklejki.
EN
The scope of this study encompassed research aimed at identification of factors influencing the volume of formaldehyde emission from interior plywood. The study included research on the following issues: physical and chemical properties of industrial urea-formaldehyde resins and glue mixtures obtained with the use of these resins, effect of veneer moisture content composition of glue mixtures and technological parameters of plywood bonding on the volume of formaldehyde emitted by interior plywood. Formaldehyde emission from plywood was determined using the flask method. It was observed, among other things, that water contained in veneer or added to glue mixtures so as to reach technological viscosity had a significant influence on formaldehyde emission from interior plywood.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.