Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Changes of the Phragmitetea Class Vegetation in the Bystra Valley, Eastern Poland

Kulik M., Bochniak A., Baryła R., Warda M., Wyłupek T.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 2

1049-1065

EN

The aim of the study was to analyse the vegetation changes of the Phragmitetea class in the valley of the Bystra river in Eastern Poland after a period of 41 years, identify the direction of plant communities succession, and to analysis of changes based on the average values of Ellenberg’s indicators calculated for particular reed communities. The studies were conducted in the years 1973 and 2014 in the valley of the Bystra river, on grasslands of an area of approx. 30 ha belonging to farmers from the following localities: Nałęczów (2.5 ha), Łąki (2.7 ha), Wąwolnica (4.9 ha), Mareczki (3.0 ha), Rogalów (2.3 ha), Zawada (1.6 ha), Bartłomiejowice (3.3 ha), Chmielnik (0.9 ha), Góra (1.1 ha), Szczuczki (1.4 ha), Łubki (2.4 ha) and Nowy Gaj (3.6). The Bystra river (Eastern Poland) starts in Czesławice and flows from the east to the west, emptying into the Vistula at Bochotnica. It is fed by several streams, the largest of which is the Czerka river. The mouths of these streams and the numerous springs form pools of stagnant water where rush communities of the Phragmitetea class occur. 44 phytosociological relevés were performed in 1973 and 41 in 2014 according to the Braun-Blanquet (1964) method. The floristic diversity after a period of 41 years was identified based on the phytosociological structure and mean number of species in the particular relevés of the phytocoenoses under study. Changes of the climatic (L – light, T – temperature, K – continentality) and edaphic (F – moisture, R – reaction, N – nitrogen content) conditions were assessed using ecological indicator values by Ellenberg et al. (1992). The Caricetum gracilis association (57% of the patches) was the dominant plant community from the Phragmitetea class in the valley of the Bystra river in 1973 and 2014. The other communities included Phragmitetum australis, Glycerietum maximae and Phalaridetum arundinaceae. The plant communities from the Phragmitetea class are characterised by a high resistance to anthropogenic pressure because most of the patches of the analysed associations in the Bystra valley survived in unchanged form for 41 years. Most changes in the vegetation cover of the rush communities resulted from the abandonment, which first leads to reduced floristic diversity manifested in the dominance of characteristic species and disappearance of low plants. In the second stage, secondary succession can occur, manifested in a greater abundance of shrubs and trees, which was observed after 41 years in the Bystra valley in the form of communities of the Alnion glutinosae alliance. Other changes in the plant communities occurred as a result of changes in habitat conditions (lower values of Ellenberg’s indices) and systematic utilisation, which led to the more frequent occurrence of species from the Molinio-Arrhenatheretea class.

PL

Celem badań była ocena zmian roślinności z klasy Phragmitetea w dolinie rzeki Bystrej we wschodniej Polsce po 41 latach, kierunków sukcesji w zbiorowiskach roślinnych oraz analiza zmian na podstawie średnich wartości liczb Ellenberga obliczonych dla poszczególnych zbiorowisk szuwarowych. Badania zostały przeprowadzone w latach 1973 i 2014 w dolinie rzeki Bystrej, na trwałych użytkach zielonych o powierzchni około 30 ha, należących do rolników z następujących miejscowości: Nałęczów (2,5 ha), Łąki (2,7 ha), Wąwolnica (4,9 ha), Mareczki (3,0 ha), Rogalów (2,3 ha), Zawada (1,6 ha), Bartłomiejowice (3,3 ha), Chmielnik (0,9 ha), Góra (1,1 ha), Szczuczki (1,4 ha), Łubki (2,4 ha) i Nowy Gaj (3,6). Rzeka Bystra wypływa w Czesławicach i płynie z kierunku wschodniego na zachód, wpadając do Wisły w Bochotnicy. Zasilana jest kilkoma strumieniami, z których największy to rzeka Czerka. Ujścia tych cieków oraz liczne źródliska tworzą rozlewiska, w których występują zbiorowiska szuwarowe z klasy Phragmitetea. Metodą Braun-Blanqueta (1964) wykonano 44 zdjęcia fitosocjologiczne w 1973 roku i 41 – w 2014. Zmienność florystyczną w okresie 41 lat określono na podstawie struktury fitosocjologicznej i średniej liczby gatunków występujących w poszczególnych zdjęciach badanej fitocenozy. Zmiany warunków klimatycznych (L – światło, T – temperatura, K – kontynentalizm) i edaficznych (F – wilgotność, R – kwasowość, N – zawartość azotu) oceniono posługując się ekologicznymi liczbami wskaźnikowymi Ellenberga i in. (1992). Dominującym zbiorowiskiem roślinnym z klasy Phragmitetea w dolinie rzeki Bystrej w latach 1973 i 2014 był zespół Caricetum gracilis (57% płatów). Do pozostałych zbiorowisk należały Phragmitetum australis, Glycerietum maximae i Phalaridetum arundinaceae. Zbiorowiska roślinne z klasy Phragmitetea charakteryzują się dużą odpornością na antropopresję, ponieważ większość płatów analizowanych zespołów w dolinie Bystrej przetrwało w niezmienionej formie przez 41 lat. Większość zmian szaty roślinnej zbiorowisk szuwarowych spowodowana była zaniechaniem użytkowania, które w pierwszej kolejności prowadzi do zmniejszenia różnorodności florystycznej, przejawiającej się dominacją gatunku charakterystycznego i ustępowaniem niskich roślin. W kolejnym etapie może nastąpić sukcesja wtórna, której wyrazem jest większy udział krzewów i drzew, co zaobserwowano po 41 latach w dolinie Bystrej w postaci zbiorowisk związku Alnion glutinosae. Pozostałe przekształcenia zbiorowisk roślinnych nastąpiły w wyniku zmian warunków siedliskowych (zmniejszenie wartości wskaźników Ellenberga) oraz systematycznego użytkowania, co wpłynęło na częstsze występowanie gatunków z klasy Molinio-Arrhenatheretea.

2

The diversity of Scirpetum silvatici Ralski 1931 association as a result of influence of variable habitat conditions

Kaczmarek Z., Grzelak M., Gaweł E., Gajewski P., Janyszek M., Glina B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

158--162

EN

Research on floristic diversity of Scirpetum silvatici association was conducted in the valleys of Bukówka and Noteć in the years 2012 and 2014. In the association, Shannon-Wiener’s ratio of floristic diversity was calculated and the following parameters were determined: systematics, natural values, species diversity and a current state of habitat conditions on the basis of the values of Ellenberg’s ratio figures. Two soil profiles were made (sapric-mucky soil and alluvial soil). Morphological structure, texture of various genetic horizons and basic chemical properties of the investigated soils were determined. The examined soils were rich in organic matter and their other traits were typical of Polish soils of similar origin, texture and the content of organic matter. These soils ensure good conditions of water supply to plants. Their epipedons contained optimal amount of organic matter (when compared to the type of deposits they were built of). They are a valuable element of the habitat of the analyzed communities.

PL

Badania zróżnicowania florystycznego zespołu Scirpetum silvatici przeprowadzono w dolinie Bukówki i Noteci, w 2012 oraz 2014 roku. W zbiorowisku określono jego systematykę, obliczono wskaźnik różnorodności florystycznej Shannona-Wienera, określono walory przyrodnicze, różnorodność gatunkową zespołu oraz aktualny stan warunków siedliskowych na podstawie wartości (F, R i N) liczb wskaźnikowych Ellenberga. Wykonano opis dwóch profili glebowych (gleby: saprowo-murszowa i mada właściwa), oznaczając budowę morfologiczną i skład granulometryczny z poszczególnych poziomów genetycznych profili glebowych oraz podstawowe właściwości chemiczne badanych gleb. Badane gleby wykazywały znaczną zawartość materii organicznej, a w obrębie podstawowych właściwości, wartości typowe, charakterystyczne dla gleb Polski o podobnej genezie, uziarnieniu i zawartości materii organicznej. Gleby te zapewniają dobre warunki zaopatrzenia roślin w wodę. Ich epipedony zawierały optymalną, w stosunku do rodzaju budujących je utworów, zawartość materii organicznej Są one cennym elementem siedliska analizowanych zbiorowisk.

3

Impact of habitat conditions on the formation of floristic diversity of Glycerietum maximae Hueck 1831 community

Kaczmarek Z., Grzelak M., Gaweł E., Gajewski P., Janyszek S., Glina B., Owczarzak W.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

163--167

EN

Research on the floristic formation of Glycerietum maximae community under influence of a habitat in the valley of Noteć Leniwa, was conducted in the years 2013 and 2014 on the area of 60 ha. In the community, the following parameters were determined: systematics, botanical composition, distribution of constancy levels in an association and a current state of habitat conditions on the basis of Ellenberg’s indicative numbers, and identification of moisturization conditions with Oświt’s method. Two soil profiles were completed (of a peaty soil and a mucky one). In the samples collected from each genetic horizon, such properties were marked: pH, content of total nitrogen calcination loss, texture, bulk density and particle density, hygroscopic moisture and maximum hygroscopic capacity, soil’s water bonding potential, total and drainage porosities, total and readily available waters and filtration ratio. The investigated soils were rich in organic matter, had a favorable reaction and a satisfactory content of nitrogen. Their water permeability may be considered as optimal and retention values - good. At balanced utilization, natural evolution-degradation processes will proceed with a natural pace. The soils are a very favorable ground for the development of valuable plant communities.

PL

Badania nad kształtowaniem się różnorodności florystycznej zbiorowiska Glycerietum maximae pod wpływem siedliska w dolinie Noteci Leniwej, przeprowadzono w 2013 oraz 2014 roku. Na obszarze o powierzchni 60 ha. W zbiorowisku okre- ślono systematykę, skład botaniczny zespołu, rozkładu stopni stałości w zespole oraz aktualny stan warunków siedliskowych na podstawie wartości liczb wskaźnikowych Ellenberga (F, R, N), a także identyfikację warunków wilgotnościowych metodą Oświta. Wykonano 2 profile glebowe (gleby: torfowa i murszowa). W próbkach, pobranych z poszczególnych poziomów genetycznych oznaczono takie właściwości, jak: pH, zawartość azotu ogólnego, straty prażenia, uziarnienie, gęstość gleby oraz jej fazy stałej, porowatość całkowitą i drenażową, wilgotność higroskopową oraz maksymalną pojemność higroskopową, potencjał wiązania wody przez glebę oraz jej potencjalną i efektywną retencję użyteczną, retencję całkowitą, współczynnik filtracji. Badane gleby wykazywały znaczną zawartość materii organicznej, korzystny odczyn, zadowalającą zawartość azotu. Ich wodoprzepuszczalność można uznać za optymalną a zdolności retencyjne za dobre. Przy zrównoważonym ich użytkowaniu, naturalne procesy ewolucji - degradacji, będą zachodzić w nich w naturalnym tempie. Stanowią one bardzo dobre podłoże dla wykształcania się na nich cennych zbiorowisk roślinnych.

4

Kształtowanie się szuwaru trzcinowego Pragmitetum australis (Gams 1927) schmale 1939 w warunkach gleby torfowo-murszowej

Grzelak M., Kaczmarek Z., Gajewski P.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 3

178--182

PL

Celem badań florystycznych i siedliskowych, prowadzonych w latach 2010-2012 w dolinie Samicy Szamotulskiej, było wykazanie wpływu siedliska i użytkowania na kształtowanie się różnorodności florystycznej Pragmitetum australis. Badania wykazały, że zmieniające się warunki siedliskowe w dolinie rzecznej, głównie zmienne warunki hydrologiczne, trofizm i zróżnicowanie geomorfologiczne, odgrywają ważną rolę w kształtowaniu i różnorodności zbiorowiska szuwaru turzycowego. Czynnikiem istotnie wpływającym na kształtowanie się i zmiany w strukturze zbiorowiska, są wylewy rzek oraz częstość ich występowania. Zmiany te mają często charakter degeneracji i regresji. Również działalność człowieka, zwłaszcza intensywność i sposób użytkowania, wpływają na zmianę szaty roślinnej. Wymienione czynniki działają kompleksowo, przyczyniając się do wytworzenia roślinności charakterystycznej dla szuwaru trzcinowego.

EN

The aim of floristic and biotope analyses conducted in the years 2010 - 2012 in the Samica Szamotulska valley was to show the effect of biotope and use on changes in floristic diversity of Pragmitetum australis. Analyses showed that changing habitat conditions in the river valley, primarily variable hydrological conditions, trophic levels and geomorphological diversity, play a considerable role in the modification and diversification of the sedge rush community. A significant factor influencing modifications and changes in the community structure is definitely connected with river overflows and their frequency. These changes are frequently degenerative and regressive. Also human activity, particularly the intensity and type of use, influence changes in vegetation cover. The above mentioned factors have a comprehensive effect, contributing to the formation of vegetation typical of reed rush.

5

Zmienność siedliskowa i florystyczna wybranych zbiorowisk szuwarowych doliny Warty na odcinku Konin-Rogalin

Kryszak A., Kryszak J., Klarzyńska A., Strychalska A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

51-58

PL

W pracy określono warunki siedliskowe i różnorodność florystyczną szuwarów trawiastych i wielkoturzycowych wykształconych w dolinie Warty oraz zakres zmian, jakim podlegały w ostatnim 40-leciu. Analiza zdjęć fitosocjologicznych - wykonanych metodą Brauna-Blanqueta w dolinie Warty umożliwiła wyróżnienie 5 zbiorowisk szuwarowych o randze zespołów z klasy Phragmitetea. Warunki siedliskowe oceniano metodami fitoindykacji Ellenberga: uwilgotnienie F, odczyn gleby R., zawartość azotu w glebie N i Oświta - uwilgotnienie (liczba wilgotnościowa). Zmienność florystyczną zbiorowisk określono na podstawie struktury fotosocjologicznej, różnorodności biologicznej - z zastosowaniem wskaźnika Shannona-Wienera H', średniej liczby gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym oraz wskaźnika waloryzacji przyrodniczej. Zmiany w siedliskach, szczególnie w uwilgotnieniu, spowodowały zmniejszenie ogólnej powierzchni fitocenoz związku Phragmition, wykształconych w formie typowej, oraz zwiększenie powierzchni zbiorowisk związku Magnocaricion, wykształconych przede wszystkim jako fitocenozy o charakterze przejściowym. Stwierdzono w nich mniejszy udział gatunków charakterystycznych dla klasy Phragmitetea, wiekszą średnią liczbę gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym oraz większy odsetek roślin synantropijnych. Postępujące zmiany w uwilgotnieniu siedlisk prowadzą także do obniżenia się stopnia naturalności zbiorowisk roślinnych, czego wyrazem są mniejsze wartości wskaźnika waloryzacji przyrodniczej.

EN

The objective of this research project was to determine habitat conditions and floristic diversity of grass and sedge rushes developed in the Warta River valley and to assess the extent of changes the above-mentioned communities underwent in the last 40 years. The analysies of phytosociological releves taken with the Braun-Blanquet method in the Warta River valley allowed for determining 5 rush communities at the rank of associations from the Phragmitetea class. Habitat conditions were estimated with Ellenberg at al. [1992] phytoindication method which includes: moisture F, soil reaction R., soil nitrogen content N. Moisture was estimated with the Oświt's method using moisture numbers. Floristic diversity of the examined communities was determined from phytosociological structure, biological diversity estimed with the Shannon-Wiener index (H'), the mean number of species in a phytosociological releve, phytosociological structure an natural valorisation index. Habitat changes, especially in its moisture content, caused a decrease in the total area of phytocoenoses of the Phragmition alliance developed in a typical form and an increase in areas occupied by communities of the Magnocaricion alliance developed primarily as phytocoenoses of transitory character. They were found to contain lower proportions of species characteristic for the Phragmitetea class, higher mean number of species in a phytosociological releve and a greater proportion of synanthropic plants. Furthermore, systematic changes in habitat moisture content led also to the decline of naturalness of plant communities as was clearly demonstrated by lower values of the natural valorisation index.

6

Zróżnicowanie florystyczne i fitosocjologiczne zbiorowisk szuwarowych dolin Ochoży i Bobrówki

Grzywna A., Urban D.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

T. 8, z. 1

109-116

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań fitosocjologicznych, przeprowadzonych w latach 2005-2007 na obiektach melioracyjnych Ochoża i Bobrówka. Celem badań było określenie zróżnicowania florystycznego zbiorowisk szuwarowych dwóch sąsiednich dolin rzecznych o odmiennych warunkach wilgotnościowych i troficznych. W ramach badań, w zbiorowiskach z klasy Phragmitetea wykonano 95 zdjęć fitosocjologicznych. Na ich podstawie na badanych obiektach zidentyfikowano 22 zespoły szuwarowe z klasy Phragmitetea, w tym 10 zespołów ze związku Phragmition i 12 ze związku Magnocaricion. Wyróżnione asocjacje wytworzyły się na skutek wtórnej sukcesji i charakteryzują się ubogim składem botanicznym. Do najczęściej występujących należą zespoły Phragmitetum australis i Phalaridetum arundinaceae.

EN

The paper presents results from phytosociological survey carried out in 2005-2007 on reclaimed objects Ochoża and Bobrówka. The study aimed at evaluating floristic differentiation of rush communities in two adjacent river valleys with different humidity and trophic conditions. In total, 95 phytosociological releves were taken in communities of the Phragmitetea class. 22 rush communities of the Phragmitetea class were identified in the Ochoża and Bobrówka river valleys, including 10 communities of the Phragmition and 12 of the Magnocaricion alliance. Identified associations developed due to secondary succession and were characterized by poor botanical composition. Most frequent were Phragmitetum australis and Phalaridetum arundinaceae associations.

7

Kształtowanie się różnorodności zbiorowisk szuwarowych z klasy Phragmitetea pod wpływem warunków siedliskowych

Grzelak M., Janyszek M., Kaczmarek Z., Bocian T. T.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

T. 8, z. 1

99-108

PL

Badania nad kształtowaniem się zbiorowisk z klasy Phragmitetea pod wpływem siedliska w dolinie Noteci Bystrej przeprowadzono w 2003 oraz 2004 r. Na obszarze o powierzchni 180 ha wyróżniono zespoły ze związku Phragmition: Phragmitetum australis, Typhetum latifoliae, Acoretum calami, Glycerietum maximae, a ze związku Magnocaricion: Caricetum paniculatae, Caricetum ripariae, Caricetum gracilis, Caricetum distichae i Phalaridetum arundinaceae. W zbiorowiskach określono przynależność systematyczną, różnorodność florystyczną, zawartość makroelementów oraz aktualny stan warunków siedliskowych na podstawie wartości liczb wskaźnikowych ELLENBERGA [1992]: F, R i N, a także zidentyfikowano warunki wilgotnościowe metodą OŚWITA [1992]. Ponadto określono wartość użytkową wg FILIPKA [1973] i żyzność siedliska.

EN

Studies on the development of communities from the Phragmitetea class under the influence of habitat conditions in the Noteć Bystra River valley were carried out in the years 2003 and 2004. On the area of 180 ha the associations of Phragmitetum australis, Typhetum latifolia, Acoretum calami and Glycerietum maxima from the Phragmition alliance and Caricetum paniculatae, Caricetum ripariae, Caricetum gracilis, Caricetum distichae and Phalaridetum arundinaceae from the Magnocaricion alliance were identified. The taxonomy of identified communities, some soil chemical properties and the current status of habitat conditions based on the ELLENBERG's [1992] indicator numbers: F, R and N were determined. Moisture conditions with the OŚWIT's method [1992] were identified. In addition, the utility value after FILIPEK [1973] and habitat fertility were estimated.