Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zanieczyszczenia chemiczne w olejach rzepakowych z polskiego rynku

Wroniak Małgorzata, Łysiak Karol, Ratusz Katarzyna

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 12

21--27

PL

W artykule scharakteryzowano źródła zanieczyszczeń chemicznych, które mogą występować w olejach jadalnych. Porównano zanieczyszczenia i ich źródła w olejach rafinowanych i tłoczonych na zimno. Szczególną uwagę zwrócono na zanieczyszczenia powstające w procesie technologicznym otrzymywania olejów rafinowanych oraz na te pochodzące ze środowiska naturalnego, transportu czy opakowań. Estry monochloropropandioli, estry glicydolu czy oleje mineralne są w ostatnich latach tymi, którym poświęca się najwięcej uwagi w literaturze zagranicznej oraz ustawodawstwie i których poziomy są monitorowane, nie tylko w żywności wysokoprzetworzonej, ale też w czystych olejach. Na podstawie badania olejów rynkowych stwierdzono, że w żadnym z analizowanych olejów rzepakowych pochodzących z polskiego rynku nie stwierdzono pozostałości metali toksycznych, mykotoksyn, dioksyn i związków dioksynopodobnych, ftalanów i WWA. Stwierdzono natomiast bardzo niskie poziomy zawartości estrów 3-MCPD i estrów glicydolu w olejach rafinowanych oraz nasyconych olejów mineralnych (MOSH) zarówno w olejach tłoczonych jak i rafinowanych. Nie odnotowano obecności zawartości aromatycznych olejów mineralnych w badanych olejach powyżej poziomu detekcji metody.

EN

The manuscript describes potential sources of chemical contamination in edible oils. The contaminations found in refined and cold-pressed oils and their sources were compared. Contaminations from the technological process of obtaining refined oils, as well as the environment, during transport, or from the packaging, were taken into consideration. Monochloropropanediol esters, glycidol esters and mineral oils have recently received the most attention in foreign literature, and legislation. Moreover, their levels are being monitored, not only in highly processed food, but also in food containing fats and in pure oils. Based on the analysis of rapeseed oils from the Polish market, it was found that non of the analyzed oils contained toxic metals, mycotoxins, dioxins and dioxin-like compounds, phthalates, or PAHs. However, very low levels of 3-MCPD esters and glycidol esters were discovered in refined oils and saturated mineral oils (MOSH) in both pressed and refined oils. The presence of aromatic mineral oils was not detected in the tested oils was not detected (above the detection level of the method).

2

Statistical Evaluation of Variation of the River Bug Water Chemical Contamination

Rymuza Katarzyna, Radzka Elżbieta

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 1

672--690

EN

The work presents analysis of chemical condition of the water of the River Bug stretch extending from Kiryłowo to Krzyszew. The analysis was preformed based on data of monitoring of surface water quality available on the website of Voivodeship Inspectorate of Environmental Protection in Lublin (WIOŚ) spanning the years 2015-2017. Eight measurement points and the following months were considered: February, April, June, August, October and December. Analysis of variance and Kruskal-Wallis test were used to analyse the effect of localities and months on selected chemical indicators. The concentrations of nearly all the parameters (excluding BOD) were found to be influenced by the localities. Phosphorus content, sulphates and chlorides increased along the course of the river. Also, the analysis revealed that the concentration of ammonium ions, dissolved oxygen, sulphates and chlorides increased in winter. Multidimensional analysis demonstrated that differences in chemical conditions between the localities were predominantly due to nitrogen compound content, total phosphorus content and chlorides. Cluster analysis showed that in nearly all the months (excluding August) the tested stretch of the River Bug could be divided into two parts with different chemical composition parameters. The first part, characterised by higher average values of ammonium nitrogen content, dissolved oxygen content and total phosphorus content, included the following measurement points: Krzyszew, Kukuryki, Włodawa and Kuzawka. The second part was formed by the following localities: Kryłów, Zosin and Horodło, all with higher average BOD values, sulphates and chlorides.

PL

W pracy przedstawiano analizę chemicznego stanu wód rzeki Bug na odcinku od Kryłowa do Krzyszewa. Analizy tej dokonano na podstawie danych pochodzących z monitoringu jakości wód powierzchniowych zamieszczonych na stronie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Lublinie (WIOŚ) z lat 2015-2017. Pod uwagę wzięto dane z lutego, kwietnia, czerwca, sierpnia, października i grudnia z 8 punktów pomiarowych. Przy pomocy analizy wariancji oraz testu Kruskala-Wallisa przeanalizowano wpływ miejscowości oraz miesięcy na zawartość wybranych wskaźników chemicznych. Stwierdzono, że zawartość prawie wszystkich parametrów (poza BZT5) różnicowana była przez miejscowości. Wraz z biegiem rzeki zmniejszała się zawartość fosforu, siarczanów i chlorków. Analiza wykazała ponadto, że zimą rosło stężenie jonów amonowych, zawartość tlenu rozpuszczonego, siarczanów i chlorków. Wielowymiarowa analiza natomiast dowiodła, że różnice stanu chemicznego pomiędzy miejscowościami związane były głównie z zawartością związków azotu, fosforu ogólnego oraz chlorków. Na podstawie analizy skupień prawie we wszystkich miesiącach (poza sierpniem) odcinek rzeki Bug pod względem stanu chemicznego można podzielić na dwie części. Pierwszą grupę stanowi odcinek rzeki z punktami pomiarowymi w Krzyszewie, Kukurykach, Włodawie i Kuzawce o większych średnich zawartościach azotu amonowego, tlenu rozpuszczalnego i fosforu ogólnego. Drugą grupę utworzyły miejscowości: Kryłów, Zosin i Horodło o wyższych średnich stężeniach BTZ5, siarczanów i chlorków.

3

Wpływ składowiska odpadów komunalnych na występowanie mezofauny glebowej

Frączek K., Ropek D.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 2

83--91

PL

Celem badań było poznanie wpływu składowiska odpadów komunalnych na występowanie mezofauny (Acari, Colembola) w środowisku glebowym na terenie składowiska i w jego najbliższym otoczeniu. Badania przeprowadzono na terenie składowiska odpadów komunalnych w Tarnowie w latach 2010–2011. Próbki gleby pobierano z czterech stanowisk zlokalizowanych na terenie składowiska i w jego sąsiedztwie w okresie wiosny, lata oraz jesieni. Izolację mezofauny z gleby przeprowadzono za pomocą aparatu Tullgrena. Wyniki przeprowadzonych analiz wykazały, że na terenie bezpośrednio przylegającym do czynnego sektora składowiska liczebność mezofauny glebowej była najmniejsza. Wykazano istotną ujemną korelację między zawartością kadmu, niklu, cynku, miedzi, chromu i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), takich jak: naftalen, fenantren, antracen, fluoranten, chryzen, benzo(a)antracen, benzo(a)piren, benzo(b)fluoranten, benzo( a)perylen, a liczebnością skoczogonków w glebie. Występujące w glebie nikiel, miedź i chrom miały istotny wpływ na występowanie roztoczy glebowych na terenie składowiska. Wykazano, że liczebność mezofauny glebowej była większa w glebie o odczynie lekko kwaśnym niż zasadowym.

EN

The aim of the wok was to investigate the effect of municipal landfill in Tarnów on the occurrence of mesofauna (Acari, Colembola) in soil in the landfill site and in its immediate surroundings. The study was conducted at the municipal landfill in Tarnów in 2010–2011. Soil samples were collected in spring, summer and autumn at four sites located in the area of the landfill and in its vicinity. The soil mesofauna was isolated in the Tullgren apparatus. Conducted analyses revealed that the lowest number of soil mesofauna was in soil from plots located near the active landfill sector. There was a significant negative correlation between the content of cadmium, nickel, zinc, copper, chromium and polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) such as: naphtalene, phenanthrene, anthracene, fluoranthene, chrysene, benzo(a)anthracene, benzo(a)fluoranthene, benzo(a)perylene, benzo(a)pyrene, and with the springtails number in the soil. Presence of elements Ni, Cu and Cr in soil had a significant effect on the occurrence of soil mites in the landfill. It has been shown that soil mezofauna was more numerous in the slightly acidic than alkaline soil.

4

Polichlorowane bifenyle (PCB) jako zagrożenie dla żywności

Pycia K., Jaworska G.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2017

|

nr 5-6

34--37

PL

Polichlorowane bifenyle (PCB), podobnie jak dioksyny oraz ich pochodne, należą do grupy związków chemicznych powszechnie uważanych za najbardziej niebezpieczne dla ludzkiego organizmu, głównie ze względu na ich właściwości fizykochemiczne, trwałość oraz odporność na degradację. Główną drogą ich absorpcji jest żywność, w której są gromadzone. Część z nich jest metabolizowana przez organizm oraz wydalana, jednak znaczna ich ilość jest akumulowana w tkance tłuszczowej. Długotrwała ekspozycja organizmu na PCB skutkuje zaburzeniami w pracy układów: nerwowego, hormonalnego, immunologicznego oraz rozrodczego. W artykule przedstawiono charakterystykę polichlorowanych bifenyli w aspekcie ich występowania w żywności oraz związanych z tym skutków.

EN

Polychlorinated biphenyls (PCB) as dioxins and their derivatives belong to a group of compounds generally regarded as the most dangerous for the human body, mainly due to their physicochemical properties, durability and resistance to degradation. They are mainly absorbed from food, in which they are collected. Some of them are metabolized by the body and excreted, but a significant amount of them is stored in adipose tissue. Long-term systemic exposure to PCBs results in disorders of the nervous, endocrine, immune and reproductive systems. The article presents the characteristics of polychlorinated biphenyls in terms of their occurrence in food and related effects.

5

Jakość powietrza – zanieczyszczenia chemiczne i mikrobiologiczne – klasyfikacja i wymagania

Basińska M., Michałkiewicz M., Górzeński R.

Izolacje

|

2017

|

R. 22, nr 4

97-99

PL

W artykule przedstawiono metody oceny jakości powietrza wewnętrznego w budynkach zgodnie z obowiązującymi przepisami zawartymi w normach i rozporządzeniach. Przedstawiono klasyfikację zanieczyszczeń chemicznych oraz przepisy dotyczące mikrobiologicznego zanieczyszczenia powietrza, które omawiają zarówno sposób poboru próbek powietrza do badań, metody hodowli, jak i interpretację wyników.

EN

The article presents indoor air quality assessment methods in accordance with the applicable codes and standards. There is also a presentation of the classification of chemical pollutants and regulations concerning microbial contamination of air, including air sampling methods , culture growing methods, and interpretation of results.

6

Wpływ liczby komór osadnika wstępnego na efekty usuwania zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych ze ścieków bytowych

Gizińska-Górna M., Marzec M., Jóźwiakowski K., Pytka A., Sosnowska B., Malik A., Marczuk A., Rybicki R., Szmigielski M., Grzywna A.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 11

1958-1962

PL

Analizowano funkcjonowanie dwóch wielokomorowych osadników wstępnych w celu określenia wpływu liczby komór na stopień usuwania zanieczyszczeń ze ścieków bytowych. Badania wykonane w osadnikach 2-i 4-komorowym wykazały, że większa liczba komór osadnika wstępnego nie wpływa na uzyskanie wyższych efektów usuwania zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych. W osadniku 2-komorowym stopień zmniejszenia BZT₅, ChZT i liczebności bakterii coli (w tym typu kałowego) oraz usunięcia zawiesin ogólnych, azotu i fosforu ogólnego był wyraźnie wyższy niż w osadniku 4-komorowym.

EN

Two multi-chamber settling tanks were analyzed to det. the effect of the no. of chambers for contaminant removal from domestic sewage. An increase in the chamber no. from 2 to 4 did not result in any improvement of the removal efficiency. The biol. O₂ demand, COD, no. of coliforms (including fecal coliform) as well as total suspended solids, N and total P were even markedly higher after pretreatment in the 4-chamber settling tank than after pretreatment in the 2-chamber one.

7

Wpływ zanieczyszczeń chemicznych na właściwości użytkowe odzieży ochronnej

Łapczyńska M, Szewczyk W.

Przegląd Papierniczy

|

2015

|

R. 71, nr 1

51--55

PL

Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy w przemyśle papierniczym obejmuje szeroki zakres tematyczny począwszy od problemów dotyczących eksploatacji maszyn, poprzez wykonywanie prac szczególnie niebezpiecznych, głównie z użyciem substancji chemicznych, a skończywszy na zagrożeniach wybuchowych i pożarowych. Wśród tak wielu różnorodnych zagadnień często nie dostrzegamy problemów związanych z odzieży roboczą, która używana jest przez pracowników przy wykonywaniu prawie wszystkich czynności zawodowych.

8

Metale ciężkie w żywności

Pycia K., Juszczak L.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2015

|

nr 7-8

64--66

PL

Metale ciężkie należą do grupy chemicznych zanieczyszczeń żywności. Groźnymi przedstawicielami tej kategorii są: kadm, rtęć oraz ołów. Obecność wymienionych pierwiastków w żywności, nawet w ilościach śladowych, stanowi poważny problem dla zdrowia człowieka. Pomimo braku negatywnych objawów ze strony organizmu na skutek spożycia żywności skażonej metalami ciężkimi długotrwała ekspozycja na tego typu zanieczyszczenia powoduje poważne w skutkach konsekwencje zdrowotne. W artykule omówiono przykłady zanieczyszczenia żywności metalami ciężkimi oraz ich skutki dla organizmu ludzkiego.

EN

Heavy metals are among the group of chemical contaminants in food. Formidable representatives of this category are cadmium, mercury and lead. The presence of these elements in the food, even in trace amounts is a serious problem for the health of the human. Despite the lack of negative symptoms of the body resulting from the consumption of food contaminated with heavy metals, the prolonged exposure to such contaminants cause serious consequences for health consequences. The article discusses examples of food contamination with heavy metals and their effects on the body human.

9

Zanieczyszczenia chemiczne w diecie rybnej polskiego konsumenta

Bykowski P. J., Dobrzański Z.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 10

1763-1766

PL

Na podstawie zaprezentowanego przeglądu wiedzy na temat podstawowych zanieczyszczeń chemicznych (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, polichlorowane dioksyny i bifenyle, metale toksyczne), badań statystycznych dotyczących konsumpcji ryb i produktów rybnych w Polsce stwierdzono, że w praktyce istnieje tylko niewielkie zagrożenie dla zdrowia konsumenta, będące efektem zanieczyszczeń chemicznych pobieranych w diecie rybnej.

EN

A review, with 46 refs. No toxicity hazard of polycyclic arom. hydrocarbons, polychlorinated dibenzodioxines and furanes, polychlorinated Ph₂, As, Hg, Pb and Cd exists under Polish conditions.

10

Nowoczesne techniki separacyjne w analizie żywności

Ulanowska A., Strączyński G.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2013

|

nr 7-8

62--63

PL

Kwestia kontroli oraz badania żywności pod kątem zawartości chemicznych zanieczyszczeń jest bardzo istotna. Restrykcyjne normy wprowadzane przez UE wymuszają na laboratoriach analitycznych w Polsce i innych krajach członkowskich bieżące wprowadzanie zmian dotyczących analizowania zanieczyszczeń żywności. Bardzo często zmiany te dotyczą wykrywania substancji na coraz niższym poziomie stężeń, jak również rozszerzenia zakresu oznaczanych związków chemicznych o potencjalnym działaniu toksycznym, kancerogennym czy mutagennym. Takie działania wpływają na potrzebę rozwoju technik analitycznych związanych z oznaczaniem jakościowym i ilościowym zanieczyszczeń żywności.

EN

The issue of inspection and testing of food according to the content of chemical pollutants is very important. Strict standards introduced by the EU force analytical laboratories in Poland and other Member Countries to the implementation of current changes in the food contaminants analysis. These changes very often relate to detecting of substances in lower level concentrations, as well as extending the range of determined compounds which are potentially toxic. This action affects the need for the development of analytical techniques for qualitative and quantitative determination of contaminants in food.

11

Metody chromatograficzne w analizie chemicznych zanieczyszczeń żywności

Juszczak L., Pycia K.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2013

|

nr 3-4

58--61

PL

Żywność narażona jest na zanieczyszczenie substancjami chemicznymi. Substancje te występują w żywności w niewielkich stężeniach, dlatego też metody służące do analizy chemicznych zanieczyszczeń powinny charakteryzować się wysoką czułością oraz selektywnością. Kryteria te spełniają metody chromatograficzne. W artykule opisano wybrane metody chromatograficzne stosowane w analizie chemicznych zanieczyszczeń żywności.

EN

Food is exposed to pollution with chemical substances. These substances are found in foods in low concentrations, and therefore the methods for the analysis of chemical contamination should be characterized by high sensitivity and selectivity. These criteria are met by chromatographic methods. The article describes various chromatographic methods used in the analysis of chemical contaminants in food.

12

Chemical Purity of PLA Fibres for Medical Devices

Jóźwicka J, Gzyra-Jagieła K, Gutowska A., Twarowska-Schmidt K., Ciepliński M.

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2012

|

Vol. 20, no. 6B (96)

135--141

EN

The chemical purity of biodegradable poly(D,L-lactide) (PLA) fibres finished with various finishing agents was examined. Chemical purity parameters of aqueous extracts of the fibres were assessed, including turbidity, the content of sulphate and chloride ions, the content of water-dissolvable substances, the content of foaming agents, the content of heavy metal ions and pH. The content of organic solvent-leachable substances was also estimated according to the PN-EN ISO 10993-12:2009 standard. Tests under equal conditions were performed for PLA fibres spun without any spinfinish, PLA fibres with the spinfinish removed by extraction with organic solvents, and the raw material, PLA 6201D granulate. The certified fibre-grade polymer PLLA produced by Boehringer Ingelheim Pharma GmbH & Co KG (Germany) under the trade name Resomer L 207S served as the reference material and was analysed in the same way. In terms of chemical purity, PLA fibres finished with Estesol PF-790, pharmaceutical glycerol (glycerine), and PLA fibres after removal of the spinfinish were found to be suitable to use in hygiene and medical devices.

PL

Przeprowadzono badania czystości chemicznej biodegradowalnych włókien wytworzonych z poli(D,L-laktydu mlekowego) – PLA z naniesionymi w procesie przędzenia różnymi rodzajami preparacji. Przygotowane wyciągi wodne z włókien wytworzonych z PLA poddano ocenie w zakresie podstawowych parametrów czystości chemicznej: stopnia zmętnienia, zawartości jonów siarczanowych i chlorkowych, zawartości substancji rozpuszczalnych w wodzie, zawartości środków pianotwórczych, zawartości jonów metali ciężkich oraz odczyn pH wyciągów. Zawartość substancji wymywanych z włókien PLA rozpuszczalnikami organicznymi oznaczono wg PN-EN ISO 10993-12:2009. W tych samych warunkach zbadano czystość chemiczną włókien z PLA otrzymanych w procesie przędzenia bez naniesienia preparacji, włókien z PLA po usunięciu preparacji metodą ekstrakcji rozpuszczalnikami organicznymi oraz surowca do otrzymania włókien – granulatu PLA 6201D. Jako materiał odniesienia przyjęto certyfikowany polimer PLLA przeznaczony na wyroby medyczne, który poddano badaniom czystości chemicznej w tych samych warunkach. Stwierdzono, że pod kątem czystości chemicznej włókna z PLA z naniesionymi preparacjami: Estesol PF-790 i gliceryną farmaceutyczną, oraz włókna z PLA po usunięciu tych preparacji mogą znaleźć zastosowanie jako półfabrykaty do otrzymywania płaskich wyrobów higienicznych i/lub medycznych.

13

Chemical Pollution of Soil and Water on Pig-Breeding Farms

Szostak B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 1-2

25-34

EN

Farmyards of pig producing farms are a specific source of pollution of the natural environment. In Poland pigs are mainly breed on farms of low animal concentration, which has a minimal negative effect on the environment. The greatest danger for the environment is created by factory pig-breeding farms, whose functioning is particularly troublesome for the residents of the surrounding areas. The places which create the greatest risk for soil contamination are piggeries, areas where natural fertilisers are stored and animal yards. High concentration of animals makes waste management difficult, especially the management of liquid manure. Inappropriate storing of liquid manure and using it as a natural fertilizer may bring about soil devastation and ground and surface water pollution. The following are treated as the chemical indicators of the sanitary condition of soil, specifying its pollution with an organic substance and characterizing the processes of decomposition and mineralization of this substance: the organic nitrogen content and the final products of decomposition of protein substances, that is ammonium and nitrates, organic carbon, and sometimes also some macroelements (P, K, Na, Ca, Mg, S) and microelements (Fe, Mn, Cu, Zn, Mo, Cl, Co).

PL

Obejścia gospodarstw nastawionych na produkcję świń są swojego rodzaju źródłami zanieczyszczenia środowiska naturalnego. W Polsce dominuje chów trzody chlewnej w gospodarstwach o niskiej koncentracji zwierząt, który w minimalnym stopniu ujemnie wpływa na środowisko. Największe zagrożenie dla środowiska stanowią wielkoprzemysłowe fermy świń, których funkcjonowanie jest szczególnie uciążliwe dla mieszkańców okolicznych terenów. Miejscami stwarzającymi największe ryzyko zanieczyszczenia gleby w są chlewnie, miejsca składowania nawozów naturalnych, okólniki dla zwierząt. Duża koncentracja zwierząt stwarza trudności z zagospodarowaniem odpadów, zwłaszcza gnojowicy, a niewłaściwe jej przechowywanie i stosowanie jako nawozu naturalnego może powodować dewastację gleby, zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych. Za najważniejsze wskaźniki chemiczne stanu sanitarnego gleby, określające zanieczyszczenie jej substancją organiczną i charakteryzujące procesy rozkładu i mineralizacji tej substancji przyjmuje się: zawartość azotu organicznego oraz końcowych produktów rozkładu substancji białkowych, tj. amoniaku i azotanów, a także węgla organicznego, a niekiedy również niektórych makro- (P, K, Na, Ca, Mg, S) i mikroelementów (Fe, Mn, Cu, Zn, Mo, Cl, Co).

14

Wykorzystanie metod hydrogeochemicznych i geofizycznych do oceny wpływu składowisk odpadów górniczych na środowisko wodne

Zdechlik R., Gołębiowski T., Tomecka-Suchoń S., Żogała B.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

725--735

PL

Górnictwo węgla kamiennego generuje znaczne ilości odpadów, stanowiących poważny problem dla środowiska, zwłaszcza dla wód podziemnych. Długookresowe oddziaływanie składowisk odpadów górniczych na środowisko wodno-gruntowe wynika głównie ze składu chemicznego odpadów i produktów ich transformacji. Do oceny wpływu odcieków ze składowisk górniczych na wody podziemne wykorzystywane są metody hydrogeochemiczne. Wyniki badań hydrogeochemicznych porównano z wynikami wykonanych w tym samym czasie badań geofizycznych. Badania geofizyczne przeprowadzono z wykorzystaniem metod: georadarowej, profilowania elektromagnetycznego i obrazowania elektrooporowego. Profile pomiarowe wyznaczono na podstawie wyników pomiarów hydrogeologicznych, opierając się na mapach rozkładu przewodności elektrolitycznej właściwej. Poszczególne metody badawcze stanowią wzajemne uzupełnienie, pozwalając na kompleksową ocenę rozkładu zanieczyszczeń w wodach podziemnych, spowodowanych deponowaniem odpadów górnictwa węgla kamiennego na składowiskach.

EN

Coal-mining is a source of the bulk amount of mine waste, which bring about complex environmental problems, particularly related to groundwater contamination. Long-term potential pollution of mining waste to the aquatic environment results mainly from the chemical composition of coal mining waste and their transformation products. Hydrogeochemical methods were used to assess the impact of the leachate from coal mining waste dumps on contaminant distribution in groundwater. The results of hydrogeochemical observation were compared with geophysical investigation obtained at the same time. The geophysical research were carried out using georadar method, electromagnetic profiling and resistivity imaging technique. The measurement profiles were designed on the basis of hydrogeological information, especially using maps of distribution of electrolytic conductivity. Both hydrogeochemical and geophysical methods complement each other and allow for comprehensive assessment of groundwater contamination.

15

Pesticide residues in apples (2005-2010)

Łozowicka B., Kaczyński P.

Archives of Environmental Protection

|

2011

|

Vol. 37, no. 3

43-54

EN

Fruit and vegetables constitute an essential part of human diet and that is why they should be “safe”. Chemical contaminants of plant origin in food, including the pesticide residues, are defined as critical differentiators of quality and food safety. Pesticide residues are found in fruits, vegetables, cereals and herbs chemically protected at low concentrations, but they are one of the elements that affect the quality of healthcare. The aim of this study was to assess the pesticide residues in apples from the north-eastern Poland (Lubelskie, Podlaskie and Warmińsko-Mazurskie provinces) and get an answer whether any contamination in fruit from the region is similar to that in other countries and whether it can lead to exposure of consumer’s health. Also assessed compliance of used pesticides with applicable law and found residues were compared with the Maximum Residue Levels (MRLs). The study showed that 59% of the samples of apples from the north-eastern Poland contain pesticide residues below the MRL, and 7% above the limits. The estimated dietary intake has shown the chronic dietary exposure of the most vulnerable groups -children and adults to the pesticide residues in Polish apples was relatively low and does not constitute a health risk to. The results show that apples from north-eastern Poland are safe.

PL

Żywność pochodzenia roślinnego, stanowiąca niezbędny element diety człowieka, powinna być bezpieczna. Zanieczyszczenia chemiczne w żywności pochodzenia roślinnego, w tym pozostałości środków ochrony roślin, są określane jako krytyczne wyróżniki jakości i bezpieczeństwa żywności. Pozostałości środków ochrony roślin występują w owocach, warzywach, zbożach czy ziołach chronionych chemicznie w niewielkich stężeniach, ale są też jednym z elementów mogących mieć wpływ na jakość zdrowotną. Celem pracy była ocena występowania pozostałości pestycydów w jabłkach pobranych w ramach urzędowej kontroli z północno-wschodniej Polski (lubelskie, podlaskie, warmińsko-mazurskie) w latach 2005-2010 oraz uzyskanie odpowiedzi, czy te zanieczyszczenia mogą powodować narażenie zdrowia konsumentów. Ponadto oceniono prawidłowość stosowania środków ochrony roślin z obowiązującymi przepisami prawa oraz dokonano porównania oznaczonych stężeń z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami (NDP) w Polsce i UE. Przeprowadzone badania wykazały, że 59% próbek jabłek pochodzących z północno-wschodniej Polski zawiera pozostałości środków ochrony roślin poniżej NDP, a 7% powyżej granicznych limitów. Oszacowane narażenie zdrowia konsumentów na znalezione pozostałości jest jednak znikome i nie stanowi zagrożenia najbardziej wrażliwej grupy zarówno dzieci, jak i dorosłych.

16

Żywność pochodzenia morskiego - konsumpcja a potencjalne zagrożenia

Bykowski P. J.

Przemysł Spożywczy

|

2010

|

T. 64, nr 9

34-38

PL

Blisko 20% białka zwierzęcego pochodzi z połowów morskich i akwakultury. Coraz większe zanieczyszczenie środowiska i chemizacja są przyczynami zanieczyszczeń chemicznych występujących w organizmach żyjących w morzu. W wielu przypadkach stwierdza się niekorzystny wpływ zakumulowanych w tkankach ryb zanieczyszczeń na zdrowie człowieka, np. wzrost zachorowań na nowotwory. Przez zmiany w technologiach oraz ograniczenia prawne podjęto próby ograniczenia tych niekorzystnych dla zdrowia człowieka zjawisk. Na podstawie zaprezentowanego w artykule aktualnego stanu wiedzy o podstawowych zanieczyszczeniach chemicznych, oraz uwzględniając bardzo małą konsumpcję ryb można stwierdzić, że w Polsce nie istnieje zagrożenie dla zdrowia konsumenta będące wynikiem zanieczyszczeń chemicznych pobieranych z żywnością pochodzenia morskiego.

EN

Almost 20% protein of animal origin derives from sea catches and aquaculture. Growing environmental pollution and chemization of our life are the cause of chemical contamination found in organisms living in the sea. In many cases, a negative impact of accumulated in fish tissues contaminants can be determined i.e.: impact of growth of cancer cases in humans. Through changes in technology and changes in the law-in-force, the attempts have been made to decrease those factors, being unfavorable for man. Based on the actual state of knowledge, presented in this article, concerning the basic chemical pollutants and at the same time, with a very low fish consumption, it can be stated that in Poland there is practically no health risk resulting from the effect of chemical contaminants coming from the sea organisms.

17

Zanieczyszczenia chemiczne w pomieszczeniach pracy biurowej - ocena narażenia

Pośniak M., Makhniashvili I., Jankowska E.

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2004

|

nr 6

21-25

PL

Chemiczne zanieczyszczenia powietrza mają istotny wpływ na jakość powietrza w pomieszczeniach pracy biurowej. W artykule omówiono wyniki badań i oceny narażenia na lotne związki organiczne w 50 pomieszczeniach budynków biurowych. Przeprowadzone badania identyfikacyjne wykazały obecność wieloskładnikowych mieszanin związków chemicznych. Związki te występowały w stężeniach, które mogą mieć wpływ na występowanie syndromu chorego budynku SBS u pracowników, szczególnie w budynkach nie klimatyzowanych. Ze względu na brak w przepisach krajowych kryteriów umożliwiających ocenę czystości powietrza i oceny narażenia na substancje chemiczne w pomieszczeniach pracy biurowej, zaproponowano stosowanie jako wartości dopuszczalnej - stężenie TVOCs - 200 mg/m3. Przeprowadzone badania wykazały przekroczenie tej wartości w 58% badanych pomieszczeń w budynkach z systemem wentylacji naturalnej oraz w 45% badanych pomieszczeń w budynkach klimatyzowanych.

EN

Assessment of exposure to volatile organic compounds (VOCs) in office buildings was the aim of this study. Identification and determination of VOCs in the working environment were carried out in 50 offices, twice over the period of a year. A multicomponent mixture of chemical compounds was detected in the indoor air of the investigated offices. Because of the absence of health-based indoor air quality standards for the office working environment, either in Poland or in other countries, VOC exposure assessment was carried out in according with the limit value for total volatile organic compounds – 200 μg/m3 – recommended by Molhave. The experimental results showed that VOC concentrations in 58% of offices with natural ventilation systems, and 45% with air conditioning, exceeded the recommended level.

18

Maksymalne dopuszczalne poziomy metali szkodliwych dla zdrowia w żywności metali szkodliwych

Wojciechowska-Mazurek M., Starska K., Brulińska-Ostrowska E., Karłowski K.

Przemysł Spożywczy

|

2003

|

T. 57, nr 2

44-47

PL

Zawartość zanieczyszczeń chemicznych, w tym metali szkodliwych dla zdrowia, należy do podstawowych kryteriów przy ocenie bezpieczeństwa żywności. Limity zawartości tych zanieczyszczeń, ustalone w celu ochrony zdrowia, obowiązują w krajowym ustawodawstwie żywnościowym od 1971 r. Przedyskutowano ich zmiany w latach 1971-2003, porównano nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia w tym zakresie z aktami prawnymi Unii Europejskiej, przede wszystkim z Rozporządzeniem Komisji (WE) No 466/2001 z 8 marca 2001 r.

EN

Contents of chemical contaminants, especially metals hazardous to human health, is one of the most important criteria in food safety assessment. The maximum limits of these contaminants in certain foodstuffs were established in Polish food law from 1971, in order to protect public health. Changes in these limits during 1971-2003 period were discussed, the new Regulation of the Minister of Health was compared with Commission Regulation (EC) No 466/2001 of 8th March 2001.

19

Wpływ opadów atmosferycznych na jakość wód w leśnych zlewniach potoków karkonoskich

Twarowski R., Marchlewska-Knych B.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2002

|

R. 99, z. 5-Ś

45--54

EN

Chemical compositions of surface waters are the result of mixing processes between different waters: from precipitation, from snow melting and ground waters. Additionally the chemical composition changed due to meteorological conditions also because of ways and extent of grounds developing on area of catchment. In forest catchments one of the main factor for quality of water were loads comingwith precipitation on surface of the area. After investigations was found that quality of outflowing waters depends on many factors those act unfavourably: dominant acid bedrock, acid soils, coniferous forest (acid forest bed), steep slopes and very high amount of precipitation. The study was based on results from monitoring the chemical compounds of precipitation waters done in period of six years (1995-2001). Observations that were conducted in stations: Jakuszyce, Przesieka, Karpacz and Śnieżka proved that quality of water in streams of forest catchment over Karkonosze Mts. are the effect of chemical pollution originate from precipitation waters. As materials for analyse have been taken loads of main pollution elements: acidic and biochemical, compounds, heavy metals and hydrogen ions (H+). Mentioned above analyses affirmed that concentration of prevailing chemical compounds and alsoincoming, loads were each next year considerably lower and precipitation waters were less acid. Despite of decreasing tendency of many pollution indexes the precipitation is still a significant source of water pollution in Karkonosze Mts. flowing waters. In paper was evaluated also a effects of precipitation loads on state of pollution level in flowing waters and compared amount of precipitation loads and loads of pollution in waters outflowing from study area at typical years. The last investigations were based on chemical analyses of samples taken in years 1995-2001 from followed Karkonosze Mts. streams: Łomnica, Podgórna and Kamienna.

20

Stanowisko do badania aparatów do pomiarów zanieczyszczeń chemicznych powietrza

Benczek K. M., Kurpiewska J., Wojutyński J.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2001

|

T. 6, nr 2

102--108

PL

Obecnie na rynku znajduje się wiele automatycznych analizatorów, umożliwiających do- konanie szybkiej analizy zanieczyszczeń powietrza występujących na stanowiskach pracy. Analizatory te nie są oficjalnie dopuszczone do stosowania, gdyż brak jest możliwości oceny wiarygodności ich wskazań. W prezentowanej pracy opisano stanowiska do badania wiarygodności wskazań takich aparatów zgodnie z wymaganiami normy EN 45544, co będzie stanowiło podstawę dopuszczenia ich do stosowania przy przeprowadzaniu oceny warunków pracy.

EN

Nowadays many apparatus for determining of air impurities at workplace are available. Using of these apparatus is not accepted offcially, because there is not possibilities of checking them. The stand for investigation of readings reliability of such an apparatus, according to EN 45544 was described. The main elements of this stand are: chamber for exposing of investigated apparatus for test gas in different temperature, pressure, humidity and air speed conditions; unit for preparing of test gases and units for electrical test performing.