Projektując roboty i badania geologiczne złoża kopaliny zakłada się uzyskanie pożądanej dokładności (kategorii) rozpoznania budowy geologicznej, warunków hydrogeologicznych, geologiczno-inżynierskich i innych, określanych hasłowo warunkami geologiczno-górniczymi. Chociaż dokładność rozpoznania złoża w takim zakresie da się przedstawić głównie w formie opisowej i graficznej, prowadzi to jednak do odpowiednio dokładnego obliczenia zasobów kopaliny i średnich parametrów złoża, a niekiedy także liczbowo przedstawianej charakterystyki zmienności parametrów złoża i cech kopaliny. Obliczając zasoby i średnie parametry złoża podczas sporządzania dokumentacji geologicznej złoża kopaliny na lądzie opieramy się na populacji danych uzyskanych bezpośrednio z profili geologicznych otworów i odsłonięć oraz z badań próbek pobranych z tych profili. Dane te pozwalają w prosty sposób na obliczenie błędów oszacowania średnich parametrów złoża i zasobów, co jest wymagane przez stosowne przepisy. Obliczone wielkości błędów wskazują na rozpoznanie złoża w określonej kategorii. Jest to szczególnie ważne w kategorii rozpoznania C1, która pozwala na opracowanie projektu zagospodarowania złoża, niezbędnego dla ubiegania się o koncesję na wydobycie kopaliny. Metodyka badań złóż kruszywa naturalnego położonych na dnie Morza Bałtyckiego jest nieco inna. Podstawowymi są badania geofizyczne, sejsmoakustyczne oraz sonarowe. Wiercenia wykonuje się w mniejszej liczbie, niż na lądzie i do maksymalnych głębokości wynikających z możliwości technicznych oraz ograniczeń środowiskowych. Położenie naturalnego spągu złoża nie ma praktycznie wpływu na głębokość wierceń. Strop złoża stanowi zawsze powierzchnia dna morskiego dająca się odwzorować na mapie z dokładnością niemal rzeczywistą. Powierzchnię naturalnego spągu serii złożowej obrazują głównie dane z gęstej siatki profili sejsmoakustycznych. Rdzenie profili wykonanych wierceń służą przede wszystkim do opisu litologii kopaliny oraz do poboru próbek do badań laboratoryjnych. Większość złóż kruszywa udokumentowanych na dnie Bałtyku, w jego części będącej we władaniu Rzeczpospolitej Polskiej, jest rozpoznana w kategorii C2, mniej dokładnej, niż kategoria C1. Analizy dokładności oszacowania średnich parametrów złoża i zasobów nie były wykonane, ponieważ nie było to formalnie wymagane. Niniejszy artykuł jest próbą znalezienia sposobu dokonania takiej analizy metodami matematycznymi, uwzględniającymi specyfikę metodyki badań morskich.
EN
When planning geological research and exploration of a mineral deposit, it is assumed to obtain the desired accuracy (category) of recognition of the geological structure, hydrogeological, geological-engineering and other conditions, which are referred to as ‘geological-mining conditions’. Although the accuracy of deposit recognition in such range can be presented mainly in descriptive and graphical form, it leads to appropriately precise calculation of mineral resources and average parameters of the deposit, sometimes also numerically presented characteristics of variability of deposit parameters and mineral characteristics. When calculating resources and average parameters of a deposit during preparation of geological documentation for terrestrial deposits, we rely on the population of data obtained directly from geological profiles, exposures and analyses of samples taken from these profiles. These data allow for simple calculation of uncertainty estimation of deposit average parameters and resources, which is required by relevant legislation. The calculated error indicates recognition of a deposit in a given category. This is especially important in the case of the C 1 recognition category, which allows for drawing up a ‘deposit development plan’, a document required when applying for a exploitation license. Methodology of investigating natural aggregate deposits located offshore, at the seabed (including Baltic Sea) is slightly different. Geophysical, seismic-acoustic and sonar surveys are basic. Drilling is carried out in lesser amounts than on land and to maximum depths resulting from technical possibilities and environmental constraints. The location of the deposit natural base has practically no influence on the drilling depth. The seabed is always the top surface of the deposit, which can be mapped with almost real accuracy. The surface of the deposit natural base is represented mainly by data derived from a dense net of seismic-acoustic profiles. The sediment cores are used mainly for lithology description of the mineral and for laboratory tests. Most of the mineral deposits documented on the seabed of the Polish part of the Baltic Sea are classified as C 2, less precise than C1 category. Accuracy analyses of deposit average parameters and resources estimation, were not carried out because it was not formally required. This article is an attempt to find a way of making such analysis using mathematical methods, taking into account specificity of offshore exploration methodology.
Purpose: The study presents the numerical study to investigate the bearing capacity of the rectangular footing on layered sand (dense over loose) using ABAQUS software. Design/methodology/approach: Finite element analysis was used in this study to investigate the bearing capacity of the rectangular footing on layered sand and subjected to inclined load. The layered sand was having an upper layer of dense sand of varied thickness (0.25 W to 2.0 W) and lower layer was considered as loose sand of infinite thickness. The various parameters varied were friction angle of the upper dense (41° to 46°) and lower loose (31° to 36°) layer of sand and load inclination (0° to 45°), where W is the width of the rectangular footing. Findings: As the thickness ratio increased from 0.00 to 2.00, the bearing capacity increased with each load inclination. The highest and lowest bearing capacity was observed at a thickness ratio of 2.00 and 0.00 respectively. The bearing capacity decreased as the load inclination increased from 0° to 45°. The displacement contour shifted toward the centre of the footing and back toward the application of the load as the thickness ratio increased from 0.25 to 1.25 and 1.50 to 2.00, respectively. When the load inclination was increased from 0° to 30°, the bearing capacity was reduced by 54.12 % to 86.96%, and when the load inclination was 45°, the bearing capacity was reduced by 80.95 % to 95.39 %. The results of dimensionless bearing capacity compare favorably with literature with an average deviation of 13.84 %. As the load inclination was changed from 0° to 45°, the displacement contours and failure pattern shifted in the direction of load application, and the depth of influence of the displacement contours and failure pattern below the footing decreased, with the highest and lowest influence observed along the depth corresponding to 0° and 45°, respectively. The vertical settlement underneath the footing decreased as the load inclination increased, and at 45°, the vertical settlement was at its lowest. As the load inclination increased from 0° to 45°, the minimum and maximum extent of influence in the depth of the upper dense sand layer decreased, with the least and highest extent of influence in the range of 0.50 to 0.50 and 1.75 to 2.00 times the width of the rectangular footing, respectively, corresponding to a load inclination of 45° and 0°. Research limitations/implications: The results presented in this paper were based on the numerical study conducted on rectangular footing having length to width ratio of 1.5 and subjected to inclined load. However, further validation of the results presented in this paper, is recommended using experimental study conducted on similar size of rectangular footing. engineers designing rectangular footings subjected to inclined load and resting on layered (dense over loose) sand. Originality/value: No numerical study of the bearing capacity of the rectangular footing under inclined loading, especially on layered soil (dense sand over loose sand) as well as the effect of the thickness ratio and depth of the upper sand layer on displacement contours and failure pattern, has been published. Hence, an attempt was made in this article to investigate the same.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Określono wpływ rodzaju złoża na zawartość wybranych składników spalin podczas spalania pojedynczych ziaren węgla w reaktorze fluidyzacyjnym. Proces prowadzono w złożu piaskowym i cenosferowym w temp. 600, 700 i 800°C. Porównano zawartość NO, CO i LZO w spalinach. Stwierdzono, że emisja NO i LZO w wyniku spalania ziaren węgla w złożu cenosferowym była zdecydowanie mniejsza niż przy spalaniu w złożu piaskowym.
EN
Granulated coal (grain size 10–11 mm) was combusted in sand or cenosphere-fluidized beds at 600, 700 and 800°C. The contents of NO, CO and volatile org. compds. (VOC) in the flue gases generated in each bed were compared. Emission of NO and VOC during combustion in cenosphere bed was much lower than during combustion in the sand bed.
Zadaniem sieci Natura 2000 jest zachowanie bioróżnorodności przy zrównoważonym rozwoju regionów. Działalność górnicza może być prowadzona, gdy nie oddziałuje negatywnie na obszary ochronione. W artykule opisano przedmioty ochrony na obszarze Natura 2000 Jasiołka. Scharakteryzowano rodzaje negatywnego oddziaływania eksploatacji złóż żwirowo-piaskowych na środowisko przyrodnicze. Przedstawiono wpływ wydobycia złóż piasków i żwirów w Trzcianie na przedmioty ochrony sieci Natura 2000. Przeprowadzono ocenę tego wpływu z wykorzystaniem wielokryterialnej metody AHP i macierzy Leopolda. Oceny wpływu eksploatacji kruszyw na środowisko dokonało 35 ekspertów, których kompetencja obejmowała wszystkie elementy oceny analizowanego problemu. Reprezentowali oni następujące dziedziny nauki: geologia, górnictwo, zarządzanie środowiskiem, inżynieria środowiska, ochrona środowiska, ekologia. Eksploatacja złoża piasków i żwirów w Trzcianie wywiera największy wpływ na biosferę, w szczególności na florę, następnie na hydrosferę i litosferę. Oddziaływanie to jest jednak mało znaczące. Wydobycie kruszywa naturalnego w Trzcianie nie posiada znamion negatywnego wpływu na okoliczne obszary Natura 2000. Eksploatacja kopaliny w niewielkim stopniu wpływa na stosunki wodne obszaru. Zmiana rzeźby terenu, szaty roślinnej i degradacja gleby są przejściowe. Rekultywacja w kierunku rolnym umożliwiła powrót do zagospodarowania terenu zgodnego z tym, jaki był przed przystąpieniem do eksploatacji. Stwierdzono, że inwestycja po zakończeniu wydobycia i po rekultywacji wodnej wzbogaci siedliska rzeczne i dolinowe, tworząc nowe miejsca dla rozrodu i bytowania fauny. Podkreślono, że zrekultywowane tereny są cennym elementem środowiska: siedliskiem chronionych roślin oraz miejscem wypoczynku i żerowania wielu gatunków zwierząt. Opisany przykład oddziaływania eksploatacji kopaliny na środowisko skłania do spojrzenia na górnictwo jako na działalność tworzącą nowe wartości. Ocena rzeczywistego wpływu górnictwa na środowisko na podstawie działających żwirowni pozwala znaleźć optymalne rozwiązanie dla obu stron.
EN
The challenge of the Natura 2000 network is the conservation of biodiversity with sustainable development of the regions. Mining activity can be conducted when it does not affect the protected areas in a negative way. This paper describes the objects of protection in the Natura 2000 Jasiołka. The types of negative impact on the environment of the exploitation of gravel and sand are characterized. The influence of extraction of sand and gravel deposits in Trzciana on the objects of protection of Natura 2000 areas is also presented. To assess that impact the AHP multi-criteria method and Leopold matrix have been used. The assessment of the aggregates mining on the environment has been conducted by 35 experts who are competent in all elements of the analyzed problem. They represented the following fields of expertise: geology, mining, environmental management, environmental engineering, environmental protection, ecology. The exploitation of sand and gravel deposit in Trzciana has the greatest impact on the biosphere, in particular the flora, then on the hydrosphere, and on the lithosphere. However, this impact is significant. Mining of the natural aggregates in Trzciana does not have negative influence on the surrounding Natura 2000 areas. Mining influence on the water relations is very limited. The change in landscape, vegetation and soil degradation are temporary. Agricultural reclamation allowed for restoration of the original function of the terrain as it was before the commencing of mining activity. It has been noted that the investment after the end of mining activity and after water reclamation will enrich the river and valley habitats, creating new places for breeding and dwelling of fauna. It is emphasized that the reclaimed areas are valuable component of the environment: habitat of protected plants and a place of rest and preying for many species of animals. The described example of impact of mining on the environment inclines one to look at mining as an activity that creates new values. The assessment of the actual influence of mining on the environment based on the active gravel pits allows for finding an optimal solution for both sides.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono wyniki badania procesów zachodzących podczas termicznego przetwarzania opakowań aseptycznych, prowadzonego w reaktorze fluidyzacyjnym ze złożem piaskowym. W testach spalania okresowego wyróżniono dwa etapy procesu, różniące się efektami wizualnymi i czasem trwania. W przypadku ciągłego doprowadzania materiału do reaktora, przeprowadzono analizę zanieczyszczeń gazowych wykorzystując analizator FT-IR oraz określono rodzaje głównych składników organicznych. Stwierdzono występowanie metanu, etenu, etynu oraz naftalenu i benzenu.
EN
Waste aseptic packagings were disintegrated (end size 10–20 mm) and combusted in a fluidized sand bed reactor at 900°C to study the combustion course and compn. of flue gases. Two steps were distinguished in the process (carbonization with flame combustion and heterogeneous combustion with disintegration of solid particles). Some amts. of CH₄, CH₂=CH₂, CH≡CH, naphthalene and PhH were obsd. in the flue gas.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Comparison of infiltration water cleansing effects with the application of zeolite bed modified with manganese and the bed of quartz sand. Analysis of humus substances concentration, coagulant dose, SH concentration, cleansed water pH and dissolved oxygen concentration on the effectiveness of nitrate nitrogen removal.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł przedstawia kilka wariantów rozwiązań technologicznych uzdatniania wody wgłębnej w Zabajce, charakteryzującej się zmienioną barwą, zawartością związków żelaza i manganu oraz obniżoną twardością ogólną i niskim odczynem pH. Za optymalną pod względem technologicznym i ekonomicznym należy uznać technologię zawierającą: wstępne napowietrzanie i alkalizację wody wodorotlenkiem wapniowym do odczynu pH 10,5 (dawka Cao około 80 g/m³), a następnie filtrację przez złoże piaskowe. Dzięki zastosowaniu takiej technologii osiągnięta zostanie minimalna twardość ogólna wody, podwyższony będzie odczyn (co spowoduje znaczne zmniejszenie agresywności wody) oraz usunięte związki żelaza i manganu. Technologia ta pozwoli na uzyskanie (po zmieszaniu z surową wodą z ujęcia w Budach) wody odpowiadającej warunkom normatywnym.
EN
In this article, several variants of technological solutions of ground water treatment in Zabajka (Głogów Młp. cornmune) have been shown. Treated water is characterized by high content of iron and manganese compounds, increased color, low total hardness and reaction pH. Optimum, with respect of technological and economic aspects, water treatment technology is: iniitial aeration + alkalization with calcium hydroxide to reaction pH 10,5 (dose CaO about 80 g/m³) + filtration through sandy deposit. This technology will provide: minimum acceptable content of total hardness, increase of reaction pH (with considerable reduction of water aggressiveness) and reduction ofiron and manganese concentration. After blending process, with raw water from "Budy" intake water parameters will be below normative leveI.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono wyniki badań oczyszczania wody z jonów Fe i Mn na złożach piaskowym i węglowym. Węgiel aktywny byt impregnowany roztworem KMnO4 o stężeniu 64 g/dm3. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że żelazo jest usuwane całkowicie na złożu piaskowym. Proces usuwania Mn z wody jest złożony i zależy zarówno od jego stężenia w wodzie, prędkości filtracji, jak i od sposobu impregnacji węgla aktywnego.
EN
In the present article the results of water purification from Fe and Mn ions, based on sand and carbon layers, has been presented. The activated carbon was impregnated with KMnO4 solution of 64 g/dm3 concentration. The conclusion from the conducted experiments is that Fe can be removed completely on the sand layer. The process of Mn removing is complex and depends on its concentration in water, filtration speed and - especially - on a method of active i carbon impregnation.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.