Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 18

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  sward
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The study took place between 2012 and 2014 in Falenty near Warsaw, Poland, as part of a long-term scientific experiment (first began in 1987) using the randomized block method. All blocks were irrigated until 2008. In 2009 each block was divided into two areas: irrigated and non-irrigated. The study involved four levels of inorganic nitrogen fertilizer and two levels of mixed inorganic and organic fertilizer in the form of fermented cattle urine. The soil in all experimental plots was characterized by low levels of zinc, ranging from 7.6 to 16.7 mg Zn∙kg–1 dry matter. Much lower Zn content in both soil layers of all irrigated plots was associated with increased yields on these plots, regardless of the level and form of fertilizer. The content of Zn in soil and sward in 2014 year was significantly lower compared in 2012. Inadequate levels of zinc for ruminant nutrition were observed in the sward from all plots (15.4–28.8 mg∙kg–1 dry matter). The higher content of zinc was found in sward harvested from the plot, which was not fertilized with phosphorus. The long-term inorganic and fermented urine fertilization resulted in very low zinc content in the soil and meadow sward.
PL
W latach 2014–2016 przeprowadzono w Małych Pieninach prace badawcze na pastwisku położonym na stokach N–S, w przedziale hipsometrycznym 550–950 m n.p.m. Na różnej wysokości n.p.m. (co 50 m n.p.m) zlokalizowano cztery poletka doświadczalne (po 20 m2). Skoszoną ruń z poszczególnych poletek ważono bezpośrednio, a pobrane próbki wykorzystywano do analiz. Wyniki przeliczano na jednostkę powierzchni i odnoszono do ustalonych stref wysokości oraz ekspozycji stokowych. W warunkach ekspozycji północnej plony kształtowały się w przedziale 4,2–5,9 t∙ha-1s.m., a w warunkach ekspozycji południowej 3,6–5,3 t∙ha-1 s.m. Dane liczbowe przeanalizowano w aspekcie trendów zmian biomasy na poziomie ufności p = 0,05. Próbki pobranego materiału roślinnego analizowano też pod względem składu botanicznego. Z wyodrębnionych gatunków roślin utworzono trzy grupy traw (zróżnicowanych pod względem wartości użytkowej – Lwu), grupę bobowatych oraz grupę roślin dwuliściennych. Średnią wartość użytkową obliczano dla każdego roku, strefy wysokości i ekspozycji pastwiska, rejestrując wyraźne różnice. Skład chemiczny runi analizowano z pierwszego odrostu pod kątem zawartości N, P, K, Ca, Mg i Na. Stwierdzono małą lub średnią zawartość podanych składników, bez względu na położenie n.p.m. i ekspozycję. W latach badań występowały zmienne warunki pogodowe. Bardzo duże opady atmosferyczne (1179,7 mm) zarejestrowano w okresie wegetacji 2014 r. Były one, w odniesieniu do średnich z wielolecia (678,4 mm), o ponad 70% większe. Natomiast najmniejsze opady (661,1 mm) i największe wartości temperatury (12,9°C) stwierdzono w okresie wegetacyjnym 2015 r. Warunki pogodowe w poszczególnych okresach wegetacyjnych różnicowały plonowanie runi, a także jej jakość, co wyraźniej objawiało się w warunkach ekspozycji południowej.
EN
The study was conducted in Lesser Pieniny Mountain Range in the years 2014–2016 on a pasture located at the altitude range of 550–950 m above sea level along the N–S profile. Experimental plots (4 x 20 m2) were established at the fixed altitudes above sea level. The pasture sward from individual plots was cut and weighed directly. Harvested grass samples were subjected to laboratory analysis. Results were calculated per unit area and referenced to delineated altitude zones and slope exposures. The level of yield ranged from 4.2–5.9 Mg∙ha-1 DM at N slope and 3.6–5.3 Mg∙ha-1 DM at the opposite slope. Figures were analyzed in terms of trends in the biomass at a confidence level of 0.05. Samples of collected plant material were also analyzed for botanical composition of the sward. From the extracted species three groups of grass (diverse in terms of use value), a group of Fabaceae and a group of dicotyledonous plants were created. The average use value was calculated for each year, height zone and pasture exposure, recording distinct differences. Chemical composition of the sward was analyzed from the first regrowth for the content of N, P, K, Ca, Mg, Na. Regardless of the sea level and exposure, low or medium content of these components was found. Weather conditions were varying during the research period. Very high precipitation (1179.7 mm) was recorded in the growing season of 2014. It was over 70% higher than the multi-year average precipitation (678.4 mm), whereas the lowest precipitation (661.1 mm) and the highest temperatures (12.9°C) were registered in the growing season in 2015. The weather conditions in particular growing seasons determined the yields and the quality of the sward, especially on the S exposure.
EN
The aim of the research conducted in an organic field was to assess the productivity and composition of the sward renewed with the method of full tillage after ploughing and top soil loosening to the depth of 5 cm using a compact harrow. In addition, the studies verified the suitability for renovation of two commercial original legume-grass mixtures. The field experiment was carried out in the years 2013-2016 at the Agricultural Experimental Station of IUNG-PIB in Grabów (Mazowickie voivodeship, Poland) on lessive soil formed on light loam. The experimental factors were: two ways of grassland renovation: A - after ploughing, and B - after loosening the topsoil to the depth of 5 cm using a compact harrow and three legume-grass mixtures. Two of these mixtures are available on the market (Krasula + 3,5 kg white clover, Cent 4) while the third one is original. Due to the higher dry matter yields and feed taken by cows under the conditions of the research, the simplified method which involves loosening the topsoil to the depth of 5 cm by a compact harrow was found to be better for grassland renovation (treatment B) than ploughing (treatment A). Among the compared mixtures, Cent 4 yielded the lowest. To be used for grassland renovation, multi-species mixtures should include alfalfa, red clover, and orchard grass in their composition.
PL
Celem badań przeprowadzonych na polu ekologicznym była ocena produktywności i składu gatunkowego runi odnowionej metodą pełnej uprawy roli po orce i po powierzchniowym spulchnieniu gleby na głębokość 5 cm broną kompaktową. Ponadto w badaniach weryfikowano przydatność do renowacji dwóch mieszanek bobowato-trawiastych dostępnych w handlu i mieszanki autorskiej. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2013-2016, w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnych IUNG-PIB Grabów (woj. mazowieckie), na glebie płowej wytworzonej na glinie lekkiej (pgl. gl). Czynnikami doświadczenia były: dwa sposoby renowacji użytku zielonego: A - po orce i B - po powierzchniowym wzruszeniu gleby na głębokość 5 cm broną kompaktową, oraz trzy mieszanki bobowato-trawiaste. Dwie z nich dostępne w handlu (Krasula + 3,5 kg koniczyny białej, Cent 4) i mieszanka autorska. Ze względu na wyższe plony suchej masy i paszy pobranej przez krowy w warunkach badań lepszym sposobem renowacji użytku zielonego okazała się uproszczona metoda polegająca na powierzchniowym wzruszeniu wierzchniej warstwy gleby na głębokość 5 cm broną kompaktową (obiekt B) niż orka (obiekt A). Spośród porównywanych mieszanek najsłabiej plonowała mieszanka Cent 4. Mieszanki wielogatunkowe stosowane do renowacji użytku zielonego powinny zawierać w składzie lucernę siewną lub mieszańcową i koniczynę łąkową oraz kupkówkę pospolitą.
PL
W latach 2001–2015 prowadzono badania relacji opadów do odcieków i ich cech jakościowo-ilościowych w Stacji Badawczej IT-P w Jaworkach (gm. Szczawnica), wykorzystując stację lizymetryczną położoną na wysokości 600 m n.p.m. Obiekty imitowały 7 głównych sposobów zagospodarowania górskich użytków rolnych: od samozadarnienia, przez obszary nie koszone oraz koszone z różną częstością. Badano także tzw. czarny ugór, utrzymywany w sposób ciągły bez szaty roślinnej. W obszarach górskich najkorzystniejsze jest niskonakładowe i ekstensywne użytkowanie runi trawiastej, co ogranicza bezproduktywne wymywanie składników mineralnych z gleby. Najgorszym sposobem jest utrzymywanie czarnych ugorów, gdyż sprzyja to procesom erozji gleb, w tym także erozji chemicznej.
EN
Ppts. and leachates from 1 m thick soil profiles were tested in the southern region of Poland in 2001–2015. The pptn. was 1034.5 mm, and the av. amt. of water flowing out from the tested profiles varied in the range 205–293 mm. Smaller amts. of subsurface outflow were reported for samples from the meadow mown once a year, larger amts. for samples from meadow mown 4 times a year and the highest amts. were for black fallow. Similar relation were obsd. for the NH₄⁺, NO₃⁻ and SO₄²⁻ concns. in the leachates.
EN
The presence of mycotoxins in feed for ruminants has been an ongoing problem, but still there is no regular programs monitoring mycotoxin contamination for green fodder, hay or silage. The aim of the study was to assess the amount of aflatoxins and ochratoxin A in dried green fodder (sward), which is a raw material for silages. The three-year study (2008-2010) was carried out in ten organic farms and six conventional farms, focused on breeding dairy cattle. The content of mycotoxins in dried sward and its contamination with moulds depended both on the production system as well as on the year of the study. The highest contamination with moulds was noticed in the first year of the study in sward from organic farms, which averaged 4.54 log CFU / g DM. At the same time the mycotoxin content in the sward was 4.46 ppb in the case of ochratoxin A, 6.20 ppb for aflatoxin B1 and 15.18 ppb in regard to the sum of aflatoxins (B1, B2, G1 and G2). Between 2009 and 2010 the average amounts of ochratoxin A and aflatoxin B1, both from organic and conventional farms, were significantly lower than those in 2008, but no significant difference was observed regarding the amount of total aflatoxins. The average content of aflatoxins and ochratoxin A taken from all years of the study was significantly higher for sward from organic farms than their content in sward in conventional farms. It was found also a positive correlation between the degree of moulds contamination and the contents of examined mycotoxins in forage.
PL
Obecność mikotoksyn w paszach objętościowych dla przeżuwaczy jest wciąż aktualnym problemem. Brak również monitoringu dotyczącego poziomu skażenia tej grupy pasz (zielonki, siano, kiszonki). Celem pracy było określenie poziomu zawartości aflatoksyn i ochratoksyny A w podsuszonej zielonce, stanowiącej surowiec kiszonkarski. Trzyletnie badania (2008- 2010) przeprowadzono w 10 gospodarstwach ekologicznych i 6 gospodarstwach konwencjonalnych, nastawionych na hodowlę bydła mlecznego. Zawartości badanych mikotoksyn w podsuszonej runi łąkowej oraz porażenie jej grzybami pleśniowymi zależały zarówno od sytemu produkcji, jak i roku badań. Największe porażenie runi łąkowej grzybami pleśniowymi stwierdzono w pierwszym roku badań w gospodarstwach ekologicznych, które wynosiło średnio 4,54 log. j.t.k. pleśni/g s.m. zielonki. Zawartości mikotoksyn w tej runi wynosiły w przypadku ochratoksyny A - 4,46 ppb, aflatoksyny B1 - 6,20 ppb i sumy aflatoksyn ( B1, B2, G1 i G2) - 15,18 ppb. W latach 2009 i 2010 średnie zawartości ochratoksyny A i aflatoksyny B1, zarówno z gospodarstw ekologicznych, jak i konwencjonalnych, były istotnie niższe, natomiast w przypadku sumy aflatoksyn były na zbliżonym poziomie do roku 2008. We wszystkich latach badań średnia zawartość aflatoksyn i ochratoksyny A w runi łąkowej w gospodarstwach ekologicznych była istotnie wyższa od ich zawartości w runi łąkowej w gospodarstwach konwencjonalnych. Stwierdzono również dodatnią korelację między stopniem porażenia grzybami pleśniowymi a zawartoącią badanych mikotoksyn w zielonce.
EN
The study took place between years 2009-2011 in Falenty, Mazovian Voivodeship, as a part of a long-term scientific experiment, began in 1987, using the randomised block method. All blocks were irrigated until 2008. In 2009 each block was divided into two areas: irrigated and non-irrigated. The study involved four levels of inorganic nitrogen fertiliser and two levels of mixed organic and inorganic fertiliser in the form of fermented cattle urine. Inadequate levels of zinc were observed in the sward from the majority of plots, totalling less than 30 mg Zn∙kg-1. This figure continued to decline in subsequent years, which could be correlated to a decline in soil pH, which contributed to the increased filtration of this element into the soil profile, since increased acidity led not only to the greater absorption of zinc by plants but also an increased propensity for leaching. The zinc content of sward differed across consecutive harvests, but no clear tendencies were observed. A significantly lower quantity of the element was observed in sward from the first harvest in all plots only in the first year of the experiment. A tendency was observed for the quantity of the zinc content of sward to decline as the level of fertilisation increased, which may have been caused by the greater crops obtained through the use of greater quantities of inorganic fertiliser and the effect of dilution.
PL
Badania prowadzono w latach 2009-2011 w Falentach, na wieloletnim doświadczeniu ścisłym, założonym w 1997 r., metodą losowanych bloków. Do 2008 r. wszystkie obiekty były nawadniane, a od 2009 r. każdy obiekt został podzielone na dwie części - nawadnianą i bez nawodnień. Na obiektach stosowano zróżnicowane nawożenie mineralne oraz organiczno-mineralne w formie gnojówki bydlęcej. Na większości obiektów odnotowano niedoborową zawartość cynku w runi łąkowej, wynoszącą poniżej 30 mg Zn∙kg-1. W kolejnych latach notowano spadek zawartości cynku w runi, co mogło wiązać się ze spadkiem pH gleby, co mogło przyczynić się do większego przemieszczania się tego składnika w głąb profilu glebowego i w efekcie do jego wymywania. Istotnie mniejszą zawartość tego składnika notowano w runi z pierwszego pokosu na wszystkich obiektach jedynie w pierwszym roku badań. Zawartość cynku w runi łąkowej różnicowała się w kolejnych pokosach w poszczególnych latach, jednak bez wyraźnych tendencji. Na większości obiektów nawadnianych odnotowano większą zawartość cynku w runi, niż na obiektach bez nawodnień. Tendencja zmniejszania się zawartości cynku w runi wraz ze wzrastającym poziomem nawożenia mogła być spowodowana wysokimi plonami uzyskanymi pod wpływem większych dawek nawozów mineralnych i w wyniku rozcieńczenia.
EN
Studies were carried out in plot experiment in the years 2006-2008 on permanent productive meadow on peat-much soil in the Biebrza Experimental Farm. Their aim was to demonstrate the effect of various types and intensity of fertilisation (including manure and liquid manure) on meadow yielding, soil pH and the content of zinc in soil and in meadow sward. The following levels of mineral fertilisation were applied: PK - 30 kg of P and 60 kg of K∙ha-1, (I) NPK - 60 kg of N, 30 kg of P and 60 kg of K∙ha-1, (II) NPK - 90 kg of N, 45 kg of P and 90 kg of K∙ha-1. Fertilisation with manure and liquid manure corresponded to the levels N-I and N-II after considering the equivalent of N, P and K utilization. Obtained results indicated substantial yield-forming potential of applied fertilisation - from 6 to 9 t of dry mass per ha. In the first study year the differentiated but acidic pH was found in the upper soil layers of all experimental plots. After three years of experiment, significant increase of soil pH and its further diversification was noted in some fertilisation variants. Soil richness in zinc was moderate. Zinc content was correlated with soil pH. Correlation coefficient was 0.5 in the years 2006 and 2008. Irrespective of the initial pH and zinc abundance, organic fertilisation markedly increased zinc content in soil. Mineral fertilisation caused the reverse effect. The highest mean concentrations of zinc in meadow sward were found in the first cut, slightly smaller in the second and third. Different ways of fertilisation and increasing content of zinc in organically fertilised soils did not result in marked increase of this element content in meadow sward.
PL
Badania prowadzono na doświadczeniu łanowym w latach 2006–2008 w ZD Biebrza na wieloletniej łące produkcyjnej na glebie torfowo-murszowej. Celem badań było wykazanie wpływu różnych rodzajów i poziomów nawożenia (w tym obornika i gnojowicy bydlęcej) na plonowanie łąki, pH gleby, zasobność gleby w cynk i jego zawartość w runi łąkowej. Stosowano następujące poziomy nawożenia mineralnego: (bez azotu) PK - 30 kgP i 60 kgK∙ha-1, (I) NPK - 60 kgN, 30 kgP, 60 kgK∙ha-1, (II) NPK - 90 kgN, 45 kgP i 90 kgK∙ha-1. Tak jak nawożenie mineralne, również stosowane nawożenie obornikiem i gnojowicą po uwzględnieniu równoważników wykorzystania N, P i K odpowiadały wskazanym ilościom nawożenia mineralnego na poziomie N-I i II. Uzyskane wyniki wska-zywały na znaczny potencjał plonotwórczy stosowanego nawożenia - od ok. 6 do 9 t s.m.∙ha-1. W pierwszym roku badań, na wszystkich łanach doświadczenia, stwierdzono zróżnicowany ale kwaśny odczyn górnych warstw gleby. Po trzech latach badań na niektórych obiektach nawozowych stwierdzono istotny wzrost wartości pH gleby przy dalszym jej zróżnicowaniu. Zasobność badanej gleby w cynk kształtowała się na średnim рoziomie. Na podstawie рrzeprowadzonych obliczeń współczynnika korelacji stwierdzono zależność między odczynem gleby a jej zasobnością w cynk. Współczynnik ten w 2006 i 2008 roku wynosił 0,5. Niezależnie od początkowego odczynu i poziomu zasobności gleby w analizowany składnik, stosowane nawożenie organiczne, powodowało wyraźne jego zwiększenie. Natomiast nawożenie mineralne powodowało efekt odwrot-ny. Największe średnie zawartości cynku z lat 2006-2008 w runi łąkowej stwierdzono w pierwszym pokosie, nieco niższe w drugim i trzecim. Wśród stosowanych sposobów nawożenia i przy zwiększającej się zasobności gleby w cynk na obiektach nawożonych organicznie, nie stwierdzono, wyraźnego wzrostu zawartości tego pierwiastka w runi łąkowej.
EN
Sward, both in its raw form and processed into silage, can be a valuable form of fodder for beef and dairy cattle throughout the year. Existing research data clearly indicate that in Poland neither sward nor hay provide adequate levels of calcium, phosphorus, magnesium, zinc or provitamin A (beta-Carotene) to meet the needs of cattle. To assess the quality and mineral content of sward, six organic farms were selected, all of which utilise fodder from permanent grassland as the principal feed for their dairy cattle: green fodder from pasture in the summer months and silage during winter. In accordance with the principles of organic farming the surveyed farms did not use inorganic fertilizers to fertilize their grasslands while two of the six farms also did not use any form of fertiliser during the research period. In order to assess the quality of the sward set aside for fermentation, random samples of green fodder from the second crop were collected for chemical and microbiological analysis. The analysis determined the levels of basic nutritional elements, Carotenoid components and macro- and microelement content in the sward, including the following elements: calcium, phosphorus, magnesium, manganese and zinc. For each pasture grass sample the survey also assessed the number of colony forming units (CFU) of bacteria potentially pathogenic for animals and the number of fungi. The tests indicated very wide fluctuations in the total protein content of green fodder - from 120 to 200g kg-1 DM - correlated to the farm, the method by which grassland was fertilized and the presence of leguminous plants in the sward, especially red clover and white clover. The dry matter calcium content of the green fodder averaged 10.0 g kg-1 DM and was therefore higher than the published average for sward and silage in Poland (up to 7.2g kg-1). Significantly lower values were found for phosphorus and zinc (3.2 g kg-1 and up to 100 mg kg-1 s. m. of sward) compared to published data: 2.4 g kg-1 DM. and 28.8 mg kg-1 DM respectively. The sward also contained inadequate quantities of Carotenoid components, including provitamin A, for the needs of dairy cows. Additionally, Salmonella and Escherichia coli faecal bacteria were found in sward from grassland fertilized with manure in two out of four farms.
PL
Ruń łąkowa i sporządzane z niej kiszonki mogą być wartościowymi paszami objętościowym stosowanymi w całorocznym żywieniu bydła mięsnego i mlecznego. Na podstawie danych literaturowych wiadomo, że w Polsce w stosunku do zapotrzebowania zwierząt, zarówno ruń łąkowa jak i siano łąkowe, zawierają zbyt mało wapnia, fosforu, magnezu i cynku oraz prowitaminy A czyli beta-karotenu. Do badań dotyczących oceny jakości i zawartości składników mineralnych w runi łąkowej wybrano sześć gospodarstwach ekologicznych, w których pasze z trwałych użytków zielonych są podstawą żywienia krów mlecznych, w okresie letnim jest to zielonka pastwiskowa, a w okresie zimowym - kiszonka. Do nawożenia użytków zielonych w gospodarstwach ekologicznych obligatoryjnie nie stosuje się nawozów mineralnych, a w dwóch z sześciu gospodarstw doświadczalnych, w latach, w których prowadzono badania, nie stosowano również nawozów naturalnych. W celu oceny jakości runi łąkowej przeznaczonej do zakiszania losowo pobrano próbki zielonki łąkowej z II pokosu, które następnie poddano analizie chemicznej i mikrobiologicznej. W runi oznaczono zawartość podstawowych składników pokarmowych, związków karotenoidowych, oraz zawartość makro- i mikroelementów, z uwzględnieniem następujących pierwiastków: wapnia, fosforu, magnezu, manganu i cynku. W próbach zielonki oznaczono również liczbę j.t.k. bakterii potencjalnie patogennych dla zwierząt oraz liczbę pleśni. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że zawartość białka ogólnego w zielonce wahała się w bardzo szerokich granicach od 120 do 200 g kg-1 s.m. i zależała od gospodarstwa, sposobu nawożenia użytków zielonych oraz udziału w runi roślin bobowatych, a zwłaszcza koniczyny łąkowej i koniczyny białej. Zawartość wapnia w suchej masie zielonki wynosiła średnio 10,0 g kg-1 s.m., czyli była wyższa od podanej w literaturze wartości średniej dla runi i siana w Polsce (do 7,2 g kg-1). Zdecydowanie niższe wartości uzyskano dla fosforu i cynku (3,2 g kg-1 i do 100 mg kg-1 s. m. runi) w porównaniu z danymi literaturowymi, które wynosiły odpowiednio 2.4 g kg-1 s.m. oraz 28,8 mg kg-1 s.m. Niewystarczająca była również w runi zawartość związków karotenoidowych (13 mg kg-1 s. m.), w skład których wchodzi prowitamina A, w stosunku do zapotrzebowania krów mlecznych. Ponadto w runi łąkowej pochodzącej z użytków zielonych nawożonych obornikiem, w dwóch gospodarstwach na cztery, wykryto obecność bakterii fekalnych z rodzaju Salmonella oraz z gatunku Escherichia coli.
PL
Badania prowadzono w latach 2010–2012 na łąkach trwałych położonych w trzech siedliskach: grąd właściwy (A), łąka pobagienna właściwa (B) i łąka pobagienna łęgowiejąca (C). Oceniano zmiany w składzie gatunkowym runi następujących obiektów: 1 – koszenie i zbieranie plonu (biomasy), 2 – pozostawianie biomasy na pokosach, 3 – koszenie z rozdrobnieniem i pozostawianie na łące oraz obiekt 4 – łąka nieużytkowana. Ruń koszono w terminie letnim – w połowie lipca lub w jesiennym, w drugiej połowie września (na grądzie) oraz w połowie października (na łąkach pobagiennych). Badania wykazały, że tempo procesu degradacji runi jednokośnych łąk różnie użytkowanych malało od siedliska grądowego właściwego, przez pobagienne właściwe do pobagiennego łęgowiejącego. Pozostawianie skoszonej runi na łące, niezależnie w jakiej postaci, w siedlisku grądowym powodowało degradację zbiorowisk roślinnych wyrażającą się ustępowaniem z runi wartościowych traw, szczególnie w warunkach jesiennego terminu koszenia. Badane sposoby użytkowania łąki w siedlisku pobagiennym właściwym nie miały ujemnego wpływu na skład gatunkowy runi w pierwszych dwóch latach badań, a dopiero w trzecim roku stwierdzono jej degradację w wyniku zwiększenia się udziału pokrzywy zwyczajnej (Urtica dioica L.). W siedlisku pobagiennym łęgowiejącym takie użytkowanie łąki również nie miało jednoznacznie negatywnego wpływu na stan i skład botaniczny runi, na co wskazuje coroczne zwiększanie się udziału w runi wartościowych traw, w tym mozgi trzcinowatej (Phalaris arundinacea L.) i częściowo wyczyńca łąkowego (Alopecurus pratensis L.). Dla utrzymania stabilności zbiorowisk roślinnych na łąkach jednokośnych różnie użytkowanych oraz ograniczania zjawiska degradacji korzystniej jest kosić je w okresie letnim niż jesiennym.
EN
Studies were carried out in the years 2010–2012 on permanent meadows situated in a proper dry ground (A), proper post-bog meadow (B) and a swamping habitat (C). Changes in the botanical composition of sward were estimated in the following variants: 1 – mowing and biomass harvesting, 2 – leaving biomass on swaths, 3 – mowing with fragmentation and leaving biomass on meadow, 4 – unused meadow. Sward was mown in the middle of July or in the second half of September (dry ground meadow) or in the middle of October (post-bog meadows). Studies showed that the rate of sward degradation in once-mown meadows of different use decreased from dry ground habitat to proper post-bog meadows to swamping meadows. Leaving the cut swath, irrespective of its form, on dry ground meadow resulted in the degradation of plant communities which manifested itself by the retreat of valuable grasses, particularly with the autumn term of mowing. Analysed ways of meadow utilisation in post-bog habitat did not show a negative effect on species composition in the first two years of studies. In the third year, the degradation was exerted by an increasing share of Urtica dioica L. In the swamping habitat such use of meadows did not also have unequivocally negative effect on the status and botanical composition of sward which was evidenced by every-year increasing share of valuable grasses like Phalaris arundinacea L. and party Alopecurus pratensis L. To maintain stability of plant communities on once-cut meadows and to limit their degradation it is better to mow meadows in summer rather than in autumn.
PL
Badania, w warunkach wieloletniego doświadczenia ścisłego, były prowadzone metodą losowanych bloków, w czterech powtórzeniach, na zdrenowanej łące trwałej położonej na glebie mineralnej w Falentach. Celem pracy było rozpoznanie obiegu magnezu i jego bilanse, w warunkach zróżnicowanego nawożenia, łąki nawadnianej oraz bez nawodnień. Obiektami badawczymi były cztery poziomy nawożenia mineralnego (N/60, N/120, N/180 i N/240) i dwa nawożenia naturalnomineralnego z wykorzystaniem gnojówki (G/180, G/240), w warunkach optymalnego uwilgotnienia, tj. nawadniane i okresowych niedoborów wody (bez nawodnień). Jesienią 2008 oraz 2011 roku oznaczono zasobność gleby w Mg oraz jej pH. Corocznie, w latach 2009-2011 zbierano trzy pokosy runi łąkowej, określając plon suchej masy oraz zawartość makroskładników. W porównywanych latach występowało znaczne zróżnicowanie w rozkładzie oraz poziomie opadów w sezonie wegetacyjnym. Na większości obiektów stwierdzono istotne różnice w plonowaniu pomiędzy porównywanymi poziomami nawożenia. Na obiektach nawożonych nawozami mineralnymi odnotowano ujemne saldo magnezu. Nawożenie łąki gnojówką znacznie uzupełniało niedobory magnezu w glebie, co wyraźnie poprawiło saldo bilansu tego pierwiastka w porównaniu z nawożeniem mineralnym. Saldo bilansowe było bardziej korzystnie na obiektach nawadnianych niż na obiektach bez nawodnień. W porównywanych warstwach gleby (0-10 i 10-20 cm) jej zasobność w magnez była wyraźnie niższa na obiektach bez nawodnień, co świadczy o jego wnoszeniu wraz z nawodnieniami oraz wymywaniu.
EN
Study was conducted in conditions of strict long-term experiment, in a randomized block with four replications, on drained meadow located on mineral soil in Falenty. The aim of this study was to identify the circulation of magnesium and its balance in conditions of differentiated fertilization of irrigated meadows and without irrigation. Research treatments were: four levels of fertilization (N/60, N/120, N/180 and N/240) and two natural-mineral fertilization with the use of liquid manure (G/180, G/240) in conditions of optimal soil moisture that was irrigated and periodic shortages of water (without irrigation). In autumn 2008 and 2011 Mg content in soil and its pH were determined. During the years 2009-2011 three cuts of meadow sward were harvested and the yields of dry matter and macronutrient content were evaluated. The considerable variation in the distribution and amount of rainfalls during the growing season in period of study was observed. Significant differences in yielding between compared treatments were stated. Negative balances of magnesium on objects fertilized with mineral fertilizers were recorded. Liquid manure fertilization significantly implemented the deficiency of magnesium in the soil. In comparison with mineral fertilization liquid manure fertilization clearly improved the balance of this element. The balance was more beneficial for irrigated objects than for objects without irrigation. The soil richness in magnesium in both layers (0-10 and 10-20 cm) was significantly lower on objects without irrigation. It indicates on the Mg bringing with irrigation and leaching.
EN
Study was carried out on 12 traffic circles in Lublin at four sites of every circle. The 28 element ratios on the studied roundabouts in a system of particular element to the subsequent ones were calculated and statistically worked out by variability and shape of experimental data distribution. Application of trace elements ratios in plants for evaluation of natural environment and environmental hazards may be considered as an important method of scientific and practical usefulness. The largest number of elements in plants should be determined when analyzing the state of environment. Meanwhile element ratios in the plants tan be used as indices of anthropopression (an anthropopressure) and as the factors of the influences on the natural environment. However, not every influence is the pressure, though every pressure is the influence. The English terms anthropopression or anthropopressure mean human impact on the environment.
PL
Celem podjętych badań środowiskowych było określenie stosunków pierwiastków śladowych w roślinach jako wskaźników oceny stanu środowiska przyrodniczego i zagrożeń środowiskowych. Próbki roślinne pobierano z 12 rond drogowych w Lublinie z czterech miejsc każdego ronda. Obliczono 28 stosunki pierwiastków na badanych rondach drogowych w układzie kolejny pierwiastek z następnymi i opracowano statystycznie miarami położenia, zmienności i kształtu rozkładu danych eksperymentalnych. Uwzględnienie w badaniach środowiskowych stosunków pierwiastków śladowych w roślinach można uznać za praktycznie przydatny sposób w ocenie środowiska przyrodniczego i zagrożeń środowiskowych. Do rozpoznania stanu środowiska przyrodniczego powinno oznaczać się dużą liczbę pierwiastków w roślinach. Natomiast do oceny antropopresji jako zespołu czynników specyficznych oddziaływań człowieka na środowisko można wykorzystywać stosunki pierwiastków w roślinach jako wskaźników środowiskowych. Jakkolwiek nie każde oddziaływanie jest presją, to jednak każda presja jest oddziaływaniem. Angielskie terminy anthropopression lub anthropopressure oznaczają wpływ człowieka na środowisko.
EN
The results concerning correlation between the contents of calcium and boron in the sward were presented on the basis of two long-term fertilising experiments (2002-2005). The first experiment (Velka Luka) was set up in 1962 at Banska Bystrica, in Slovakia. It has been localised in the Zvolenska valley at the altitude of 350 m a.s.l. The other experiment (Czarny Potok), set up in 1968 has been situated near Krynica in the Beskid Sądecki Mts. at the altitude of 700 m a.s.l. Different doses of mineral fertilizers (NPK) were applied in both experiments, and the experiment at Velka Luka is based on component proportions in fertilizer doses whereas at Czarny Potok on nitrogen forms against unilateral fertilization. Limed series was initiated at Czamy Potok in 1985. Mineral treatment diversified meadow sward yields during the period of the experiments, led to changes in physico-chemical properties of soil and to forming specific botanical composition of the sward. In consequence there were multi-directional changes in the contents of calcium and boron caused by their different amounts removed with the yield and the different elements availability on individual objects. The correlation level between the contents of calcium and boron in the sward depended on the cut, the year of experiment and the effect of liming. In the conditions of meadow communities created under the influence of long-term fertilisation the positive proportional correlation between the contents of boron and calcium in the sward was observed.
PL
Na podstawie dwóch wieloletnich doświadczeń nawozowych przedstawiono wyniki badań dotyczące zależności zawartości wapnia i boru w runi łąkowej w latach 2002-2005. Doświadczenie pierwsze (Velka Luka) założono w Bańskiej Bystrzycy na Słowacji w 1962 r. Jest ono zlokalizowane na terenie Zvolenskiej Kotliny, na wysokości 350 m n.p.m. Drugie doświadczenie (Czarny Potok) założone w 1968 r, jest zlokalizowane koło Krynicy w Beskidzie Sądeckim na wysokości 700 m n.p.m. W obu doświadczeniach stosowano różne dawki nawozów mineralnych (NPK), przy czym podstawą doświadczenia w Bańskiej Bystrzycy są proporcje składników w dawkach, a doświadczenia w Czamym Potoku formy azotu na tle nawożenia jednostronnego. W Czarnym Potoku wprowadzono w 1985 r. serię wapnowaną. Nawożenie mineralne różnicowało plony runi łąkowej w okresie doświadczeń, co prowadziło do zmian właściwości fizykochemicznych gleby i ukształtowania składu florystycznego runi. Konsekwencją są wielokierunkowe zmiany zawartości wapnia i boru w runi wywołane różną ich ilością odprowadzoną z plonem i różną zawartością tych pierwiastków w glebie spowodowaną zmianą właściwości fizykochemicznych gleby w poszczególnych obiektach pod wpływem nawożenia. Stopień zależności pomiędzy zawartością wapnia i boru w runi jest uwarunkowany pokosem, rokiem badań i wpływem wapnowania. W warunkach zbiorowisk łąkowych ukształtowanych wieloletnim nawożeniem stwierdzono dodatnią proporcjonalną zależność między zawartością boru i wapnia w runi.
EN
The investigation was conducted in the years 2003-2005, in the Experimental Station of Cultivar Estimation in Pawłowice, at the altitude of about 250 m. The experiment was designed according to the agrotechnical recommendations concerning lawn arrangement. An estimation of selected parameters was done on the basis of a 9-degree scale. In the research two cultivars of amenity type meadow bluegrass: Alicja and Limousine under two types of utilization ie: park and relaxation areas were subjected to analyses. During the vegetation period of the years of full park utilization 4-6 cuttings were done at the 6 cm height, whereas under the relaxation utilization the sward was cut 10-11 times at the height of 4 cm. Cultivars treated with relaxation cultivation were characterized with the higher utilization and aesthetical value than those of park ones.
PL
Badania przeprowadzono w latach 2003-2005, na terenie obiektu Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Pawłowicach, na wysokości około 250 m n.p.m. Doświadczenie założono zgodnie z zaleceniami agrotechnicznymi dotyczącymi zakładania trawników. Oceny badanych cech dokonano na podstawie 9-punktowej skali. W doświadczeniu oceniano dwie odmiany wiechliny łąkowej Alicja i Limousine typu gazonowego w warunkach dwóch sposobów użytkowania - park i relaks. W okresie wegetacji w latach pełnego użytkowania przeprowadzano przy wariancie park 4-6 koszeń na wysokość 6 cm, a w wariancie relaks 10-11 koszeń na wysokość 4cm. Najlepszymi walorami estetycznymi i użytkowymi charakteryzowały się odmiany w użytkowaniu relaks.
EN
Analysis of changes in the magnesium content in the mountain meadow sward studied in the long-term fertilizer experiment was presented in the paper. The experiment was set up in 1968 and includes 8 combined treatments in two series: without liming and limed in 1985 and 1995. A single dose of 8 kg Mg - ha-1 was applied in 1994. An increase in the magnesium content in the sward, proportionately to the degree of soil magnesium depletion, was observed for 6 years. A dose of applied magnesium sulphate stimulated the absorption of magnesium by the sward from NPK objects. Liming diversified the quantity of magnesium taken up by the sward to a lesser extent than mineral fertilization. Changes in the content of exchangeable magnesium in the 10-20 cm soil horizon testify a considerable effect of fertilization on physico-chemical properties of the soil and on this element balance in grasslands.
PL
Przeprowadzono analizę zmian zawartości magnezu w runi łąki górskiej w długotrwałym doświadczeniu nawozowym. Doświadczenie założone w 1968 r. obejmuje 8 kombinacji nawozowych w dwóch seriach: bez wapnowania i wapnowanej w 1985 i 1995. W 1994 r. zastosowano jednorazowo 8 kg Mg o ha-1. Zwiększenie zawartości magnezu w runi, proporcjonalne do stopnia wyczerpania magnezu w glebie, stwierdzano przez 61at. Zastosowanie siarczanu magnezu działało stymulująco na ilość pobieranego magnezu przez ruń z obiektów nawożonych NPK. Wapnowanie w mniejszym stopniu niż nawożenie mineralne NPK różnicowało ilość pobranego magnezu z plonem runi. Zmiany zawartości magnezu wymiennego w glebie z poziomu 10-20 cm świadczą o dużym wpływie nawożenia na właściwości fizykochemicznych gleby i bilans tego pierwiastka w glebie użytków zielonych.
PL
Badaniom poddano 210 próbek materiału roślinnego i glebowego (głównie gleby brunatne) z użytków zielonych położonych w paśmie Radziejowej Beskidu Sądeckiego. Materiał badawczy był zróżnicowany pod względem warunków siedliskowych (wysokość nad poziomem morza 360-960 m; pH gleby 3,59-6,53; udział traw w runi 6-87%). Zbiorowiska opisano metodą Brauna-Blanqueta, a w runi oznaczono zawartość manganu. W przeprowadzonych badaniach prawie 1/3 zawartości manganu w runi użytków zielonych z obszaru badań zależała od odczynu gleby, udziału roślin bobowatych i wysokości n.p.m. Wraz ze zwiększaniem się wartości dwóch pierwszych czynników zmniejszała się zawartość manganu w runi. Im wyżej nad poziomem morza były położone użytki zielone, tym bardziej zawartość ta się zwiększała. Duża zawartość manganu w runi górskich użytków zielonych zlokalizowanych na glebach brunatnych powoduje zwiększenie jego dawki podawanej zwierzętom w paszy, co może skutkować zmniejszeniem przyswajalności innych składników.
EN
In the Radziejowa mountain range in the Beskid Sądecki Mts 210 samples of plant material were collected from grasslands (mainly brown soil). The material originated from diversified habitat conditions (altitude 360-960 m a.s.l., pH 3.59-6.53; share of grasses in sward 6-87%). Plant communities were described using the Braun-Blanquet method and manganese content was determined in the sward. The study revealed that almost 1/3 of the manganese content in grassland sward from the investigated region depended on soil reaction, the share of legumes and the elevation above sea level. The higher the values of two first factors, the lower was the content of manganese in sward. Manganese content increased with altitude above sea level. High manganese content in the sward of mountain grasslands located on brown soils increases its dose administered to animals with fodder, which may result in lower assimilation of other components.
PL
Łąki i pastwiska stanowią cenny i ważny składnik użytków rolnych oraz obszarów wiejskich, w tym zwłaszcza terenów ekologicznych. O ich szczególnej wartości decydują zarówno aspekty gospodarcze, jak i przyrodnicze. Są to wartościowe paszowiska oraz siedliska bogatej flory i fauny. Najtańszym, efektywnym i naturalnym sposobem użytkowania użytków zielonych jest wypas zwierząt, zwłaszcza bydła. Z badań prowadzonych w latach 2002-2004 wynika, że bydło może się paść na użytkach zielonych położonych w skrajnie różniących się siedliskach, nawet mokrych (siedliska łęgowe). Górną graniczną wilgotność gleb w badanych siedliskach łęgowych, tj. mułowej właściwej, torfowo-mułowej i madzie właściwej, w warunkach której zwierzęta mogą się dość swobodnie poruszać, określono na 50% objętości. Jakość żywieniowa spasanej runi w tych siedliskach łęgowych była bardzo mała i zdecydowanie gorsza niż w siedliskach grądowych czy pobagiennych.
EN
Meadows and pastures are valuable components of croplands and rural areas including the areas of ecological importance. Their importance is determined by both economic and biological aspects. They are abundant sources of fodder and habitats for rich flora and fauna. The cheapest, most effective and natural way of grassland utilisation is grazing, mainly by cattle. Studies carried out in the years 2002-2004 showed that cattle might graze in extremely different habitats, even in wet (riparian) sites. An upper limit of soil moisture in studied riparian habitats (that included proper mud, peat-mud and proper alluvial soils) allowing for free animal movements was adopted at 50% of volume.
EN
The aim of the study was to determine the state of soils and plants contamination with trace elements of main 12 traffic circles in Lublin. Samples of soils were collected from the depth of 0-20 cm and the distance to 1 m from traffic circle's edge. Samples of plants as sward come from the same places. Four representative samples were collected from opposite sides of each traffic circle in May 2000 and 200I years. In soil and plant samples were determined elements such as Fe, Mn, Zn, Co, Cr, Ni, Cd and Pb. The content of determined elements in soils and plants on investigated traffic circle were significantly differentiated and it was included in wide range for both soils and plants, and they were associated with the intensity of traffic. However, state of pollution the traffic circles with trace elements were at law level environmental hazards, but the transportation significantly influenced on soils and plants contamination with trace elements. Further studies should focus on the evaluation of element ratios in plants from traffic circles, which could be useful indices for anthropopression estimation in urban environment.
PL
Celem badań było określenie stanu zanieczyszczenia pierwiastkami śladowymi gleb i roślin na 12 głównych rondach drogowych w Lublinie. Próbki gleby i runi pobrane były z głębokości 0-20 cm i odległości I m od krawędzi ronda. Próbki roślin jako ruń pobrane były z tycz samych miejsc. Cztery reprezentatywne próby zebrane były z przeciwległych stron każdego ronda w maju 2000 i 2001 r. W próbkach glebowych i roślinnych oznaczono Fe, Mn, Zn, CD, Cr, Ni, Cd i Pb. Zawartość oznaczonych pierwiastków w glebach i roślinach na badanych rondach była zróżnicowana i mieściła się w bardzo szerokim zakresie zarówno w glebach, jak i roślinach i była związana z natężeniem ruchu drogowego. Jakkolwiek stan zanieczyszczenia rond drogowych pierwiastkami śladowymi był na niskim poziomie zagrożenia środowiskowego, to motoryzacja znacząco wpływała na zanieczyszczenie gleb i roślin pierwiastkami śladowymi. W dalszych badaniach należałoby określić stosunki pierwiastków w roślinach na rondach drogowych, które mogłyby być przydatnymi wskaźnikami oceny antropopresji w środowisku miejskim.
18
Content available remote Analiza wybranych elementów gry w piłkę nożną na murawie przed i po renowacji
EN
The paper presents preliminary results of studies on the effect of sward type on some football elements. The investigations were performed on three football fields before renovation (hard sward) and on the same fields after renovation (soft sward). The following elements of the play were considered: good shots at the goals, outs and player contusions on a specific field. The study revealed greater effectiveness of the game on soft swards, smaller number of filed kicks and contusions, which made the play more spectacular and increased the number of spectators at football matches.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.