Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The trend of changes in soil organic carbon content in Poland over recent years

Bogusz Paulina, Zimnoch Urszula, Brodowska Marzena S., Michalak Jacek

Archives of Environmental Protection

|

2024

|

Vol. 50, no 1

35--44

EN

The article analyzes soil organic carbon (SOC) content of in Poland from 2015 to 2021. The research aims to determine SOC levels and their dependence on soil agronomic categories and drought intensity. Soil samples from 1011 farms across 8 Polish voivodships were collected for analysis, all from the same agricultural plots. SOC determination was conducted using the Tiurin method. The results indicate a low SOC content nationwide (0.85- 2.35%). Heavy soils exhibited higher SOC accumulation compared to light soils. Moreover, significant drought impact led to decreased SOC content in affected regions. Scientific evidence underscores a declining trend in organic carbon stock within agricultural soils, attributed to natural soil changes and unsustainable management practices. This decline is concerning given the crucial role of SOC in soil health, quality, and crop productivity. Therefore, it is imperative to monitor and address areas with low SOC levels to enhance SOC abundance. Furthermore, when used as a whole-cell biocatalyst in a low-cost upflow MFC, the Morganella morganii-rich SF11 consortium demonstrated the highest voltage and power density of 964.93±1.86 mV and 0.56±0.00 W/m3, respectively. These results suggest that the SF11 bacterial consortium has the potential for use in ceramic separator MFCs for the removal of penicillin and electricity generation.

PL

W artykule dokonano analizy zawartości węgla organicznego w glebie (SOC) w Polsce w latach 2015 - 2021. Celem badań było określenie poziomu SOC oraz określenie jego zależności od kategorii agronomicznej gleby, odczynu i zawartości wody w glebie. intensywność suszy w glebie. Dane do analizy zawartości SOC uzyskano poprzez pobranie i analizę prób glebowych z 1011 gospodarstw zlokalizowanych na terenie całej Polski w 8 województwach Polski. Próbki gleby do badań pobierano co roku z tych samych powierzchni rolniczych. Oznaczenie SOC przeprowadzono metodą Tiurina. Wyniki testów wykazały niską zawartość SOC w całym kraju (0,85-2,35%). Lepsza. Większą kumulację zawartości SOC stwierdzono na glebach ciężkich w porównaniu z glebami lekkimi. Stwierdzono duży wpływ suszy na spadek zawartości SOC w rejonach jej występowania. Dowody naukowe wskazują, że zasoby węgla organicznego w górnych warstwach gleb rolniczych są niskie i nadal maleją w wyniku naturalnych zmian w glebie i niezrównoważonej gospodarki. Z danych naukowych wynika, że zasoby węgla organicznego w górnych warstwach gleb rolniczych zmniejszają się. Jest to szczególnie niepokojące, ponieważ zasoby SOC są ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowie i jakość gleby, a tym samym na wydajność upraw. Z tego powodu bardzo ważne jest monitorowanie i identyfikowanie obszarów o niskim poziomie SOC oraz podejmowanie działań w celu poprawy obfitości SOC

2

Biochar Substrates and their Combination with Fertilization as a Factor Affecting the Changes in pH and Surface Charge of Soil Particles in Soils with Different Texture

Šimanský Vladimír, Chlpík Juraj, Horváthová Jarmila

Journal of Ecological Engineering

|

2022

|

Vol. 23, nr 5

44--53

EN

In 2017 the field experiments were established at two localities of the South-west Slovakia (1 Dolná Streda: sandy Arenosol and 2 Veľké Úľany: loamy Chernozem). The experiments involved biochar substrates (1 BS1 mix biochar, sheep manure and 2 BS2 mix biochar, sheep manure and digestate) in two application doses (10 and 20 t ha-1), which were applied independently compared with the unfertilized control (Co-NF) and combined with additional fertilization versus the fertilized control (Co-F), in order to verify their impacts on the changes of soil properties. In the spring and autumn of 2018–2020, within these experiments the soil samples were taken to determine the range of effect of the tested biochar substrates (BS) and also their combination with fertilization (F) on the changes of soil pH and surface charge of soil particles in the soils different in texture. The results pointed out the fact that a more significant effect of tested BS on soil pH was detected in sandy soil than loamy soil. In sandy soil, only the application of BS2 in doses 10 and 20 t ha-1 statistically significantly increased the soil pH in H2O in comparison with Co-NF. The application BS1 + F in dose 10 t ha-1 and BS2+F in dose 20 t ha-1 statistically significantly increased pH in KCl compared with Co-F. The fertilization to BS eliminated the considerable decrease of the soil pH in H2O both soils. In sandy soil, pH was substantially regulated by the content of alkali cations themselves in BS; however, in loamy soil, it occurred as a result of the increase of the content of soil organic carbon after the application of BS (R2 = 0.339), but also BS + F (R2 = 0.468). In sandy soil, the application of BS itself, owing to the change of the surface charge, influenced predominantly the sorption of anions. Conversely, the additional fertilization to BS treatments had an impact on the sorption of cations. In loamy soil, the application of BS and BS + F as a result of the change of surface charge did not have any significant effect on the total soil sorption.

3

Comparison of Natural Abiotic Factors and Pollution Influence on the Soil Enzymative Activity

Olkova Anna Sergeewna, Tovstik Evgeniya Vladimirovna

Ecological Engineering & Environmental Technology

|

2022

|

Vol. 23, iss. 1

42--48

EN

The enzymatic pool of the soil is formed over a long period of time under the influence of many natural factors. Therefore, the information on the lability of soil enzymes under the influence of the main abiotic factors is necessary for the diagnosis of the anthropogenic influence on ecosystems. The aim of the study was to determine the variability of the activity of catalase, invertase, and urease in sod-podzolic and grey forest soils in response to the main abiotic factors and model pollution. The studied areas belonged to the subzones of middle and southern taiga and mixed forests, the average annual temperature ranged from 2.9 to 6.6 ℃, and the рНKCl level of extracts from soils was in the range of 4.2–5.6. It was shown that the activity of exozymes in the soil of southern taiga and mixed forests depends most of all on the average annual temperature and pH level. No relationship between the enzyme activity and soil organic carbon was found. Artificial soil salinity led to an increase in the activity of invertase and urease. Soil contamination with zinc (25.5 and 255.0 mg/kg of dry soil) suppressed only the invertase activity. Thus, the influence of natural abiotic factors on the activity of soil enzymes was more often found than the chemical load.

4

Węgiel organiczny jako czynnik determinujący pH i zawartość składników pokarmowych w glebach

Kuśmierz Sebastian, Tkaczyk Przemysław, Skowrońska Monika, Bronowicka-Mielniczuk Urszula, Walczak Jacek

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 8

758--761

PL

Na podstawie dwuletnich badań środowiskowych określono zależności pomiędzy poziomem węgla organicznego w glebach a ich pH oraz zawartością przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu. Stwierdzono, że poprawa zasobności gleb w węgiel organiczny może stanowić skuteczne narzędzie zarówno optymalizacji odczynu, jak i zwiększenia wykorzystania związków magnezu i fosforu zgromadzonych w agroekosystemach w formach niedostępnych dla roślin.

EN

A relationship between the level of org. C in soils and their pH as well as the content of available forms of P K and Mg was detd. in long-term field studies. The C content was found an effective tool both in optimizing pH and increasing the use of Mg and P accumulated in agroecosystems in forms unavailable to plants.

5

High-resolution soil erodibility K-factor estimation using machine learning generated soil dataset and soil pH levels

Mammadli Nurlan, Gojamanov Magsad

Geodesy and Cartography

|

2021

|

Vol. 70, no. 1

44--55

EN

Soil Erodibility Factor (K-factor) is a crucial component of a widely used equation for soil erosion assessment known as the USLE (Universal Soil Loss Equation) or its revised version – RUSLE. It reflects the potential of the soil of being detached due to rainfalls or runoffs. So far, an extensive number of researches provide different approaches and techniques in the evaluation of K-factor. This study applies soil erodibility estimation in the soils of the South Caucasian region using soil data prepared by the International Soil Reference and Information Centre (ISRIC) with 250 m resolution, whereas the recent K-factor estimation implemented in the EU scale was with 500 m resolution. Soil erodibility was assessed using an equation involving soil pH levels. The study utilises Trapesoidal equation of soil data processing and preparation, as suggested by ISRIC, for various layers of surface soil data with up to 0-30 cm depth. Both usage of SoilGrids data and its processing as well as estimation of K-factor applying soil pH levels have demonstrated sufficient capacity and accuracy in soil erodibility assessment. The final output result has revealed the K-factor values varying from 0.037 and more than 0.060 t ha h/MJ mm within the study area.

6

How Does Biochar and Biochar With Nitrogen Fertilization Influence Soil Reaction?

Šimanský V., Klimaj A.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

50--54

EN

Biochar usually has a neutralizing effect, therefore, it is recommended for application to acid soils due to its potential to increase soil pH. The aims of this study were (1.) to quantify the role of different rates of biochar and biochar in combination with N fertilization on change of soil pH, and (2.) to evaluate the dynamic changes of soil pH in relation with doses of biochar and biochar with N fertilization. A field experiment was conducted with different biochar application rates: B0 control (0 t ha-1), B10 (10 t ha-1) and B20 (20 t ha-1) and 0, 40 and 80 kg N ha–1 of nitrogen fertilizer (N0, N40, N80) on silt loam Haplic Luvisol at the locality of Dolná Malanta (Slovakia) in 2014. Their effects were investigated after vegetation season of spring barley and spring wheat (once a month: from April to July) in 2014 and 2016, respectively. Experimental results indicate that the soil pHH2O in B0N0, B10N0, B20N0, B10N40, B20N40, B10N80 and B20N80 were 6.23, 6.45, 6.60, 6.77, 6.48, 6.36 and 6.60, respectively. The results of LSD test showed statistically significant differences between soil pH in control treatment and treatments with biochar and biochar with N fertilization. The most significant effect on increase of soil pH was observed in B10N40. During whole period, after application of biochar and biochar with N fertilization the values of pHKCl were gradually decreased in all treatments.

7

Zmienność wybranych parametrów gleb ornych w okresie cyklu wegetacyjnego roślin

Widłak M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2016

|

Tom 18, cz. 2

803--814

EN

The aim of this study was to evaluate the content of soil elements and parameters such as pH and iodine value in a period of one vegetation cycle. Soil samples were collected from the topsoil to a depth of 30cm, in April – before spring fertilization, August - after the summer harvest and October – before winter fertilization 2014. During the whole research period soils showed on average, a slightly acidic pH (5.6-6.2). The increase in calcium concentration leads to decrease in aluminum concentration, which at the highest content is in the range 1,02 mg/100 g and does not exceed the allowable concentration. However, increasing the sodium amount and magnesium concentration causes the decrease of potassium concentration and iodine value. In the central-eastern region dominate brown soils characterized by a lower iodine value (LJ) than in the south-western region where occurrendzina and pararendzina. The low level of nutrient microelements in studied soils obliges farmers to phosphorus fertilization and potassium supplement in order to obtain expected yields.

8

Przyrodniczy wskaźnik zasolenia gleby

Widłak M.

Proceedings of ECOpole

|

2016

|

Vol. 10, No. 1

359--365

PL

Celem pracy była ocena zawartości sodu i potasu w wybranych glebach woj. świętokrzyskiego. W związku z narastającym problemem zasolenia gleby, w kontekście uprawy roślin, został wyznaczony przyrodniczy wskaźnik zasolenia. Zasolenie gleby negatywnie wpływa na wszystkie procesy życiowe organizmów roślinnych, ograniczając pobieranie składników pokarmowych i wody. Badaniami objęto 10 gmin województwa świętokrzyskiego o zróżnicowanej kwasowości gleby w warstwie mineralnej. Z przeprowadzonych badań wynika, że w glebie badanych obszarów występuje podwyższone stężenie sodu, które prowadzi do zastępowania potasu w roślinie. Wykorzystując wskaźnik zasolenia, określony przez iloraz zawartości sodu do potasu (Na/K), można wskazać skutki braku właściwego napowietrzenia systemu korzeniowego i przyswajalności składników pokarmowych przez rośliny.

EN

The aim of the study was to evaluate sodium and potassium content in selected soils of Swietokrzyskie province. Due to the growing problem of soil salinity in the context of growing plants, the natural indicator of salinity has been determined. The soil salinity adversely affects all life processes of plant organisms limiting nutrient and water uptake. The study involved 10 municipalities of Swietokrzyskie province with varying acidity of the soil in the mineral layer. The study shows that the tested soil areas have an increased concentration of sodium, which leads to substitution of potassium in the plant. Using the indicator of salinity defined by the quotient of sodium to potassium (Na/K) may indicate the effects of lack of proper aeration of root system and nutrients assimilation by plants.

9

Wstępna ocena skutków wieloletniego stosowania chlorku sodu do zwalczania gołoledzi na drzewa i glebę przy drodze krajowej nr 12

Marosz A.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr I/1

177--189

PL

Celem przeprowadzonych badań terenowych i analiz było poznanie wpływu zanieczyszczeń komunikacyjnych związanych z zimowym zwalczaniem śliskości na roślinność przydrożną i glebę. Badania przeprowadzono przy drodze głównej nr 12 w centralnej Polsce w 4 lokalizacjach. Roślinność i gleba w sąsiedztwie dróg są szczególnie narażone na liczne stresy abiotyczne i uszkodzenia. Na skutek długookresowego używania soli do poprawy bezpieczeństwa ruchu na drodze gleba narażona jest na skażenie i wysoką akumulację szkodliwych jonów sodu i chloru. W takcie badań pobrano próby gleby i liści do analiz chemicznych, pomiaru poziomu EC i pH gleby, przeprowadzono szczegółowe obserwacje drzew oraz ocenę uszkodzeń blaszki liściowej. W bezpośrednim sąsiedztwie drogi zaobserwowano wysoki poziom zasolenia gleby oraz wysokie pH (odczyn zasadowy) wskaźniki te maleją w miarę wzrostu odległości od krawędzi jezdni. W przypadku zasolenia różnice stają się nieistotne od 7-8 m od krawędzi jezdni. Natomiast w przypadku wartości pH próbki z pola uprawnego wskazują, iż gleby są bardzo kwaśne i kwaśne, a przy drodze zasadowe. Zwiększoną akumulację sodu w liściach odnotowano u wszystkich rodzimych drzew rosnących przy drodze co najmniej 25 lat. U gatunków obcych jak Acer saccharinum, Quercus rubra i Robinia pseudoacacia zawartość sodu w liściach nie różniła się od roślin kontrolnych, a blaszki liściowe nie miały objawów nekrozy.

EN

The aim of the local study and chemical analyses was identification of the impact of transport pollution connected with removing winter ice and snow from the roads on roadside plants and soils. The study was conducted near the main road no 12 in central Poland, in 4 locations. Plants and soil along the roads are particularly exposed on many stresses and injuries. As consequence of long time of application salts to maintain safe driving conditions on the road, side soil is exposure for contamination and high accumulation of sodium and chloride ions. During the experiment soil and leaves samples were taken for chemical analysis and EC or pH determination. Observation of trees and leaf-blade damage were also made. High soil salinity an pH were observed in the direct roadside. Values are decreasing when the distance from the road curb is increasing. In case of salinity data are becoming statistically not important at 7-8 m from the road curb. Whereas pH values of soil samples from the field are acidity compared to samples taken from the roadside that are alkaline. The results indicate that sodim chloride de-icing affects of sodium downloading by the native species of trees grown along the road at least of 25 years. Amount of sodium ions in the leaves of alien species such as Acer saccharinum, Quercus rubra and Robinia pseudoacacia did not differ according to control ones, and there were any damage or leaf - burning symptoms observed.

10

Logistyka upraw zintegrowanych z pożytecznymi mikroorganizmami

Szwedziak K., Tukiendorf M., Polańczyk E.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

10473--10477

PL

Postęp technologiczny i rosnące wymagania związane z produkcją rolniczą doprowadziły do poszukiwań nowych rozwiązań w zakresie logistyki prowadzonych prac. Zaproponowane w artykule rozwiązania przyczynią się do polepszenia warunków uprawy i prowadzonych działań, a w efekcie pozwolą na ograniczenie kosztów.

EN

Technological advances and the increasing demands of agricultural production have led to the search of new solutions in the field of agricultural work logistics. Solutions proposed in the article will help to improve the conditions of cultivation and agricultural activities, and ultimately will have impact in costs reduction.

11

Badania wstępne nad wpływem różnych biopreparatów na zmiany odczynu i zawartość składników w glebie i liściach okulantów jabłoni i wiśni

Grzyb Z. S., Piotrowski W., Sas Paszt L., Pąśko M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 3

198--203

PL

W ekologicznej szkółce doświadczalnej, gdzie rosły drzewka jabłoni odmiany ‘Topaz’ odpornej na parch i wiśni odmiany ‘Debreceni Bötermö’, badano wpływ nawozów mineralnych i bioproduktów zawierających związki humusowe (Humus UP, Humus Active), bakterie pożyteczne (Aktywit PM), wyciągi z aminokwasów roślinnych (BF Amin), wyciągi z wodorostów (BF Quality), grzybów mikoryzowych (Micosat), produktu ubocznego z fermentacji drożdży (Vinassa) i obornika granulowanego oraz innych produktów organicznych i mineralnych (Tytanit, Florovit) na zmiany kwasowości oraz poziomu składników mineralnych w glebie i liściach. Poletkami kontrolnymi były obiekty niczym nie nawożone. Nawożenie NPK spowodowało wzrost stopnia zakwaszenia gleby w przeciwieństwie do innych form nawożenia organicznego. Poszczególne preparaty, organiczne i nieorganiczne oraz nawozy mineralne powodowały zróżnicowanie poziomu składników mineralnych w glebie i liściach. Zakres tych zmian był głównym celem niniejszej pracy.

EN

In an experimental organic nursery where trees of scab resistant apple cultivar ‘Topaz’ and sour cherry cultivar ‘Debreceni Bötermö’ were grown, the effects of mineral fertilizers and bioproducts containing humic compounds (Humus UP, Humus Active), beneficial bacteria (Aktywit PM), extracts of plant amino acids (BF Amin), seaweed extracts (BF Quality), mycorrhizal fungi (Micosat), a by-product of yeast fermentation (Vinassa) and granular manure as well as other organic and mineral products (Tytanit, Florovit) on the changes in soil acidity and the level of minerals in the soil and leaves were studied. Control plots were not fertilized at all. NPK fertilization caused an increase in the degree of soil acidity, in contrast to the other forms of organic fertilization. The different preparations, organic and inorganic, and mineral fertilizers produced a significant variation in the level of minerals in the soil and leaves. The extent of those changes is the main topic of this paper.

12

Efektywność nawożenia saletrą amonową i wapniową w plonowaniu użytku zielonego na glebie mineralnej - wyniki wieloletnich doświadczeń

Sapek B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 1

241-265

PL

W ocenie efektywności działania czynnika nawozowego oraz jego dynamiki należałoby brać pod uwagę nie tylko ilość uzyskiwanych plonów, lecz również jego oddziaływanie na środowisko przyrodnicze. Celem pracy była ocena plonowania użytków zielonych w wieloleciu na glebach mineralnych o zróżnicowanych właściwościach fizyczno-wodnych pod wpływem nawożenia saletrą amonową (AN) oraz saletrą wapniową (CN) na tle następczego wpływu wapnowania i zróżnicowanej dawki azotu, a także w warunkach zaniechania nawożenia fosforem. Oszacowano efektywność działania dwóch nawozów azotowych na przykładzie wyników dwóch długoletnich doświadczeń łąkowych (doświadczenie J, 1981-2007; doświadczenie L, 1982-2003) użytkowanych kośnie, założonych na kwaśnej glebie mineralnej, usytuowanych w województwie mazowieckim. Obserwowane zróżnicowanie plonowania rozważono w świetle ochrony gleby i kosztów nawożenia. W warunkach silnie kwaśnej gleby, ubogiej w Corg i stosowania większych dawek azotu (240 kg N·ha-¹) można oczekiwać większego efektu plonotwórczego nawożenia saletrą wapniową w porównaniu z saletrą amonową, również po zaniechaniu nawożenia jej fosforem. Bez względu na właściwości fizyczno-wodne gleby, nawożenie saletrą wapniową gwarantuje większą stabilność uzyskiwanych plonów w wieloleciu. Większy koszt azotu w tej samej dawce saletry wapniowej w porównaniu z saletrą amonową jest rekompensowany jego zwiększoną plonotwórczą efektywnością oraz działaniem prośrodowiskowym, tj. przeciwdziałaniem zakwaszeniu gleby i stabilizacją jej odczynu.

EN

Estimation of the efficiency of fertilisation and its dynamic should involve both the yield and environmental effects. The aim of this paper was to estimate long-term yield in grasslands on mineral soils of different physical and water properties fertilised with ammonium nitrate (AN) and calcium nitrate (CN) in relation to the secondary effect of liming and different dose of nitrogen and abandoned phosphorus fertilisation. The efficiency of the two nitrogen fertilisers was estimated from results of two long-term experiments set up on mown meadows (in Janki, 1981-2007; in Laszczki, 1982-2003) situated on acid mineral soil in Mazowieckie province. Observed yield differentiation was considered in the light of soil protection and the cost of fertilisation. In very acid soil, poor in Corg and at a higher dose of nitrogen (240 kg N·ha-¹) one may expect higher yields with calcium than with ammonium nitrate fertilisation even after the abandonment of phosphorus fertilisation. Regardless of physical and water properties of soil, fertilization with calcium nitrate guarantees higher long-term stability of yields. The higher cost of nitrogen in calcium nitrate than in ammonium nitrogen is compensated by increased yield-forming efficiency and environmental-friendly effect of counteracting soil acidity and stabilising its pH.

13

Estimation of the Persistence of Liming Action on the Mountain Meadow

Kasperczyk M., Szewczyk W., Kacorzyk P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 8

1041-1046

EN

The study was conducted on a mountain meadow (altitude of 640 m) in the years 1999–2008. The investigations were located on the brown soil of the loamy sand granulometric composition. The soil was very acidic, the pH value amounted to 5.20 in H2O and 4.28 in KCl. Two kinds of lime were used for liming in the autumn of 1998: calcium-magnesium carbonate in the amount of 1.5 Mg CaO and calcium oxide in the dose of 0.5 Mg CaO ha–1. Four variants were subjected to the study: control and 3 limed objects. Moreover, two kinds of fertilizers were also applied for two limed fields: phosphate-potassium – PK and phosphate-potassium-nitrogen – PKN. The meadow was mown twice a year. The evaluation of liming was carried out annually on the basis of the meadow yielding and soil pH after 3, 6 and 10 years from the treatment. Additionally, during the last year of the experiment, manganese, copper and cadmium content was determined in the soil from the control object and from the field where only liming was applied. The soil samples were collected from the layer of 0–15 cm. The investigations revealed that liming had no effect on the meadow yielding. On the other hand, it improved soil pH reaction, which increased by 0.4 – pH in H2O and 0.4–0.7 – pH in KCl. The latter effect lasted for the following three years. The soil evaluation conducted after 10 years from the liming revealed significant decrease of soil pH. The lowest decrease was stated in the case of the object where only liming was applied, whereas the highest change was noticed for the object with full PKN fertilization. In the latter case the pH reached the value close to the level stated before liming. Liming had a beneficial influence as regards the manganese and cadmium concentration in the soil decreasing their levels by approximately 2.5 times. On the contrary, the copper level slightly increased under the action of liming.

PL

Badania przeprowadzono na łące górskiej (640 m n.p.m.) w latach 1998-2008. Były one zlokalizowane na glebie brunatnej o składzie granulometrycznym piasku gliniastego. Była to gleba bardzo kwaśna, jej pH wynosiło w H2O - 5,20, a w KCl - 4,28. Do wapnowania łąki użyto dwojakiego rodzaju wapna: węglanowo-magnezowego w ilości 1,5 Mg CaO i tlenkowego 0,5 Mg CaO ha-1. Zabieg ten wykonano jesienią 1998 r. W sumie badania obejmowały 4 warianty: kontrolę i 3 obiekty wapnowane. Ocenę wapnowania przeprowadzano corocznie na podstawie plonowania łąki i odczynu gleby po 3, 6 i 10. roku od zabiegu. W szóstym i ostatnim roku w glebie obiektów kontrolnego i z samym wapnowaniem dodatkowo oznaczono zawartość manganu, miedzi i kadmu. Próbki gleby do analizy pobierano z warstwy 0-15 cm. Wapnowanie nie wywarło żadnego wpływu na plonowanie łąki. Natomiast poprawiło odczyn gleb, zwiększając po 3 latach od wapnowania pH w H2O o 0,4, a w KCl o 0,4-0,7 jednostki. Taki efekt tego zabiegu utrzymał się przez dalsze 3 lata. Natomiast ocena gleby wykonana po 10 latach od wapnowania wykazała znaczne zmniejszenie pH gleby. Najmniejsza była ona w obiekcie wyłącznie wapnowanym, a największa w obiekcie z pełnym nawożeniem (PKN). W tym ostatnim obiekcie pH gleby zbliżyło się do stanu sprzed wapnowania. Wapnowanie korzystnie wpłynęło na zawartość w glebie manganu i kadmu zmniejszając ich ilości około 2,5-krotnie. Natomiast wapnowanie nie miało wpływu na zawartość miedzi.

14

Infection of scots pine afforestations (Pinus sylvestris L.) by annosum root rot (Heterobasidion annosum (fr.) Bref.) in the eastern german lignite district

Knoche D., Ertle C.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2010

|

No. 4

35-45

EN

During the last years an alarming dieback has occurred in 20 to 40 years old first-rotation pine stands (Pinus sylvestris L.) on mine sites, caused by the white rot fungus Heterobasidion annosum (Fr.) Bref. First thinning opens the infection path so that up to now 30 to 89 % of afforestations in different mining areas are affected. Infestation risk increases with rising pH of the top soil (0-30 cm). The mean pH(H2O) of the infestation foci is 6.2, whereas it is below 5.0 in uninfected stands. Common practise of lime amelioration speeds up the infection. Furthermore, soil water availability (PAWC) has a significant impact on the course of disease. The plant available water (0-100 cm soil depth) of dieback gaps is about 80 mm. In contrast, the water storage capacity of unin-fected reference plots falls below 50 mm.

PL

W ostatnich latach wystąpiło niepokojące zjawisko zamierania 20-40 letnich sosen (Pinus sylvestris L.) pierwszej rotacji na terenach pokopalnianych, spowodowane przez korzeniowca wieloletniego (Heterobasidion annosum (Fr.) Bref.). Pierwsze przerzedzenie otwiera drogę zakażenia tak, że do tej pory objęło ono od 30 do 89% zadrzewień na różnych obszarach pogórniczych. Odnotowano wzrost ryzyka infekcji wraz ze wzrostem odczynu powierzchniowego poziomu gleb (0-30 cm). Średnia pH(H2O) z ognisk zakażenia to 6,2, podczas gdy na powierzchniach niezakażonych wyniosła poniżej 5,0. Powszechną praktyką zahamowania tempa zakażenia jest wapnowanie gleb. Ponadto, na przebieg choroby znaczący wpływ wywiera dostępność wody w glebie (PAWC). Dostępna woda dla roślin (0-100 cm gł.) na obszarach zamierania to ok. 80 mm. W przeciwieństwie, na obszarach nie zainfekowanych zdolność zatrzymywania wody spada poniżej 50 mm.

15

Content and uptake of lithium at variable soil reaction part 2. Content and uptake of lithium by Italian ryegrass in the second year after liming

Rogóż A.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr 9

981-988

EN

Doses of calcium or magnesium fertilizers applied in the second year led to significant changes in the degree of soil acidification (pH). Changes of soil reaction in result of consequent effect of liming and magnesium application but also used lithium dose 2.5 mg Li . kg-1 of soil in the first year to various extent affected the amount of Italian ryegrass yield and its lithium concentrations. Lithium supplied to the soil in the form available to plants in the first year caused a significant increase in its concentrations in roots and tops of Italian ryegrass grown in soil with this element natural content. Changes of soil reaction resulting from application of different doses of calcium or magnesium fertilizers influenced a de-crease in lithium concentration in Italian ryegrass and affected the quantity of cation taken up with the yield of cultivated plant. The greatest decline in lithium amount taken up by Italian ryegrass was observed on treatments where calcium or magnesium fertilizer doses calculated according to double hydrolytic acidity were used.

PL

Zastosowane dawki nawozów wapniowych lub magnezowych w drugim roku prowadziły do znacznych zmian stopnia zakwaszenia gleby (PH). Zmiany odczynu pH gleby w wyniku następczego oddziaływa-nia wapnowania oraz magnezowania, jak również zastosowana dawka litu w ilości 2,5 mg Li . kg-1 gleby w 1 roku, w różnym stopniu wpływały na ilość plonu życicy wielokwiatowej oraz na zawartość w niej litu. Lit zastosowany doglebowo w pierwszym roku doświadczenia w formie dostępnej dla roślin, spowodował wyraźny wzrost jego koncentracji w korzeniach i częściach nadziemnych w życicy wielokwiatowej w stosunku do roślin wyrosłych na glebie o naturalnej zawartości tego pierwiastka. Zmiany odczynu gleby w wyniku zastosowania różnych form i dawek nawozów wapniowych lub magnezowych skutkowały obniżeniem koncentracji litu w życicy wielokwiatowej oraz oddziaływały na ilość tego pierwiastka pobranego z plonem tej rośliny. Największą obniżkę ilości pobranego litu przez życicę wielokwiatową obserwowano w obiektach, w których w pierwszym roku badań zastosowano dawki nawozów wapniowych lub magnezowych równoważne wartości dwóch kwasowości hydrolitycznych.

16

Selected Physico-Chemical Parameters of Forest Soils of "Smolnik" Partial Reserve

Gola A., Kusza G., Dużyński M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr 5

395-403

EN

This paper presents the results of analysis of selected physico-chemical parameters of soils of the "Smolnik" partial reserve. According to pH values, the investigated soil types may be classified as strongly acidified and acidic. The organic matter content is very high in all soil profiles, that is typical for the process of semi and hydrogenic soils formation in the woodland area.

PL

W pracy dokonano analizy wybranych parametrów fizyczno-chemicznych gleb rezerwatu częściowego Smolnik. Stwierdzone wartości odczynu pozwalają zakwalifikować analizowane typy gleb do silnie kwaśnych i kwaśnych. Zawartość materii organicznej we wszystkich profilach glebowych jest bardzo wysoka, co jest charakterystyczne w trakcie powstawania gleb semi i hydrogenicznych na terenach lesnych.

17

Macroelements Uptaking by the Plants Grown on the Soil with Elevated Cd Content

Wiśniowska-Kielian B.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr 9

1001-1010

EN

The effect of the elevated cadmium content in soil on the macroelements content and their reciprocal proportions in edible parts of oats and maize was studied in a pot experiment carried out in the vegetation hall. Macroelements content dependent on soil acidity, species and part of the plant. Generally plants contained more macroelements in vegetative parts, roots include the most of Na, oats panicles had the most P and the lowest amounts of other elements. On both soils the plants had similar K and P content, and more other elements they included on alkaline soil. It was found diversified effect of Cd addition on chemical composition of the tested plants. On acid soil it caused decrease of P, Mg and Na content in maize, K level in its aerial parts and Ca content in roots, but on alkaline soil took place an increase of Mg, K and Na, and decrease of Ca in tops and all cations in roots in relation to the control. Oats reaction on Cd influence was visible only on alkaline soil, in which oats contained less K, Ca and Na in roots and K in vegetative parts, less P and more K, Ca and Na in panicles than control plant. Edible parts of oats had nearly optimal P level with respect to the optimal fodder quality, and maize contained too low P. Vegetative parts contained many times less Na, nearly optimal Mg amount, but too much K on both soils and Ca on alkaline soil, and almost its optimum on acidic one. K, Ca and Mg level in oats panicles was twice lower than optimum. Close to the optimal values had Ca:P and K:(Ca+Mg) ratios in aerial parts of both plants on acid soil and oats on alkaline one with natural Cd content. These parts of oats had also nearly optimal Ca:Mg ratio. On alkaline soil maize tops had suitable only K:Ca ratio, and on both soils panicles had nearly optimal only K:(Ca+Mg) ratio. Ca:Na and K:Na ratios in all parts of both plants were to wide. Cd addition to the soil did not significantly change the fodder quality of plant products with respect to macroelements content and they reciprocal relations.

PL

W doświadczeniu wazonowym prowadzonym w hali wegetacyjnej badano wpływ zwiększonej zawartości kadmu w glebie na zawartość makroelementów i ich wzajemne stosunki w jadalnych częściach roślin owsa i kukurydzy. Zawartość makroelementów zależała od kwasowości gleby, gatunku i części rośliny. W większości rośliny zawierały więcej makroelementów w częściach nadziemnych, a korzenie miały najwięcej Na, wiechy owsa gromadziły najwięcej P, a najmniej innych pierwiastków. Na obu glebach rośliny zawierały podobne ilości K i P, a więcej pozostałych pierwiastków nagromadzały na glebie zasadowej. Stwierdzono zróżnicowany wpływ dodatku Cd na skład chemiczny roślin. Na glebie kwaśnej powodował on zmniejszenie zawartości P, Mg i Na w kukurydzy, K w jej nadziemnych częściach i Ca w korzeniach, zaś na glebie zasadowej następowało zwiększenie zawartości Mg, K i Na, a obniżenie poziomu Ca w pędach oraz wszystkich kationów w korzeniach w porównaniu z roślinami kontrolnymi. Reakcja owsa na działanie Cd była widoczna tylko na glebie zasadowej, na której owies zawierał mniej K, Ca i Na w korzeniach, a K w częściach wegetatywnych oraz mniej P a więcej K, Ca i Na w wiechach niż rośliny kontrolne. Oceniając jakość paszową stwierdzono, że na obu glebach jadalne części owsa miały niemal optymalny poziom P. Części wegetatywne obu roślin miały bliski optimum poziom Mg, w większości zawierały za dużo K oraz zbyt mało Na, na glebie kwaśnej miały prawie optymalną zawartość Ca. Na glebie alkalicznej obie rośliny gromadziły zbyt dużo Ca, a kukurydza za mało P. Wiechy owsa miały dwukrotnie mniejsze niż optymalne zawartości K, Ca i Mg. Części wegetatywne obu roślin uprawianych na glebie kwaśnej i owsa na glebie zasadowej o naturalnej zawartości Cd miały bliskie optymalnym wartości stosunków Ca:P i K:(Ca + Mg). Ta część owsa miała też bliski optimum stosunek Ca:Mg, a w kukurydzy na glebie zasadowej odpowiedni był tylko stosunek K:Ca. Na obu glebach w wiechach owsa tylko relacja K:(Ca + Mg) przybierala wartość bliską optimum. Wszystkie części roślin wykazywały zbyt szeroki stosunek Ca:Na oraz K:Na. Dodatek Cd do gleby nie zmienił istotnie wartości paszowej produktów roślinnych pod względem zawartości makroelementów i ich wzajemnych relacji.