Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 28

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  skażenie wody
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Szpitale to bardzo wymagające obiekty, jeśli chodzi o zaopatrzenie w wodę. Stosuje się ją tu m.in. do celów spożywczych, w tym - zaopatrzenia szpitalnej kuchni, higieny osobistej personelu i pacjentów, spłukiwania toalet, zasilania urządzeń w pralni szpitalnej, ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń czy zasilania urządzeń przeciwpożarowych, ale też do sterylizacji, przygotowania wody do stacji dializ czy w laboratoriach analitycznych. Oprócz „typowych" instalacji niezbędne są więc specjalne rozwiązania techniczne, a woda powinna spełniać rygorystyczne wymogi dotyczące standardów jakościowych i sanitarnych. W jaki sposób nowoczesne technologie pomagają zapewnić te standardy?
PL
Wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu E stanowi poważny problem epidemiologiczny w rejonach endemicznych (Chiny, Nepal, Indie, Somalia, Sudan i in.). Czynnikiem etiologicznym odpowiedzialnym za rozwój choroby jest pierwotny wirus hepatotropowy – HEV, należący do rodzaju Hepevirus. Do zakażenia u ludzi dochodzi najczęściej drogą pokarmową na skutek spożycia zanieczyszczonej fekaliami wody (genotyp HEV-1 oraz HEV-2), prowadząc niejednokrotnie do wybuchu epidemii, które swoim zasięgiem obejmują setki lub tysiące osób. W ostatnich latach zakażenia HEV są narastającym problemem zdrowia publicznego również w krajach europejskich.
EN
Hepatitis E is a serious epidemiological problem in endemic regions (China, Nepal, India, Somalia, Sudan, etc.). The etiological factor responsible for the development of the disease is the primary hepatotropic virus – HEV, belonging to the genus Hepevirus. The most common infection in humans occurs through the ingestion of water (genotype HEV-1 and HEV-2) contaminated with faeces, often leading to outbreaks of epidemics that affect hundreds or thou- sands of people. In recent years, HEV infections are a growing public health problem also in European countries.
PL
Monitorowanie parametrów wody basenowej jest istotne zarówno z uwagi na zdrowie osób korzystających z basenu, jak i pracowników obsługi. Niestety, przerwy świąteczne lub tzw. incydenty higieniczne są często powodem skażenia wody. Oczywiście, w takich przypadkach nieckę basenową wyłącza się z użytkowania i usuwa powstałe zanieczyszczenia poprzez zwiększenie przepływu wody przez instalację filtrującą oraz wzrost stężenia środków dezynfekujących. Podczas dezynfekcji powstają niebezpieczne produkty uboczne. Warto się zastanowić, jak szkodliwe są one szkodliwe dla zdrowia osób korzystających z basenowej rekreacji?
EN
Monitoring pool water parameters is important for the health of people using the pool and service staff. Unfortunately, breaks at work or the so-called Hygienic incidents are often a cause of water pollution. Of course, in such cases, the trough pool area is excluded from use, and removes the impurities produced by increasing the flow of water through the filter system and an increase in the concentration of disinfectants. During disinfection dangerous products are formed. It is worth considering, whether they can be harmful to the health of people using the pool recreation?
PL
W artykule omówiono możliwe skażenia wody pierwotniakami pasożytniczymi z rodzaju Giardia sp., epidemiologie tych skażeń oraz ich skutki zdrowotne.
EN
The article discusses possible water contamination with parasitic protozoa of the genus Giardia sp., epidemiologies of these contaminations and their health effects.
PL
Cel: Doniesienie wstępne dotyczące udzielenia prawa ochronnego na wzór użytkowy pt. „Tymczasowe mobilne stanowisko do uzdatniania wody do spożycia” szczególnie przydatne w sytuacjach kryzysowych, głównie powodzi, kiedy następuje skażenie wody w ujęciach powierzchniowych i głębinowych. Jest ono końcowym efektem badań statutowych autora w Szkole Głównej Służby Pożarniczej. Właścicielem wzoru użytkowego jest Szkoła Główna Służby Pożarniczej, natomiast twórcą wzoru użytkowego jest prof. dr hab. inż. Sławczo Denczew. Obecnie w ramach badań podjęto próbę wykonania prototypu, następnie realizowane będą prace badawcze dotyczące zastosowania wzoru użytkowego w warunkach rzeczywistych. Metody: W artykule zaprezentowano aktualny wykaz sposobów dostarczania wody dla ludności w sytuacjach kryzysowych. Uwzględniając obecny stan wiedzy na ten temat w Europie i na świecie, zaproponowano innowacyjne mobilne stanowisko uzdatniania wody, mające na celu remedium na problem dostaw wody dla ludności w sytuacjach kryzysowych. Stanowić ma ono alternatywne rozwiązanie przydatne szczególnie w przypadkach powodzi, kiedy poprzez zalewanie terenów objętych stanem powodziowym następuje zanieczyszczenie oraz skażenie źródeł wody w systemach zaopatrzenia w wodę. Wyniki: Na podstawie przeglądu literatury, patentów i wzorów użytkowych w bazach urzędów patentowych w Europie i na świecie opracowano wzór użytkowy pt. „Tymczasowe mobilne stanowisko do uzdatniania wody do spożycia”, który posiada prawo ochronne wydane przez Urząd Patentowy do 2023 roku. Brak takich rozwiązań na świecie potwierdza jego innowacyjny i oryginalny charakter. Wnioski: Opracowanie dokumentacji wzoru użytkowego pt. „Tymczasowe mobilne stanowisko do uzdatniania wody do spożycia” oraz udzielenie prawa ochronnego stwarzają możliwości wykonania prototypu i zrealizowania badań dotyczących dostawy wody dla ludności w sytuacjach kryzysowych. Może ono być zastosowane zarówno na terenach miejskich, jaki na niezurbanizowanych, gdzie istnieje rozproszona zabudowa oraz przeważają duże odległości pomiędzy zagrodami i –co za tym idzie – mobilność jest jednym z warunków szybkiego dotarcia do zabudowań i dostarczenie wody niezbędnej do życia.
EN
Aim: Preliminary application for a utility model entitled „Temporary mobile station for the treatment of water for consumption”, particularly useful in emergency situations, such as floods, when both surface and deep water is contaminated. It is the final result of statutory research of the author at the Main School of Fire Service. The owner of the utility model is the Main School of Fire Service, while the author of the utility model is Prof. Slawczo Denczew. Currently, research is underway to develop a prototype and then carry out research on the use of the utility model in real life situations. Methods: The article presents current ways of supplying water to the general public in crisis situations. Taking into account the state of the art in Europe and worldwide, an innovative mobile water treatment post has been proposed to tackle the problem of emergency water supply to the public in emergency situations. It is intended to constitute an alternative solution, useful especially during flooding, when water sources within water supply systems are contaminated and polluted. Results: Based on a review of literature, patents and utility models in the patent offices in Europe and worldwide, we have developed a temporary mobile station for the treatment of water for consumption, which is protected by a utility model granted by the Patent Office until 2023. The lack of such solutions in the world confirms its innovative and original character. Conclusions: Following the development of utility model documentation for the temporary mobile station for the treatment of water for consumption and the granting of utility model protection, we are able to build a prototype and carry out studies on the supply of water to the public in crisis situations. Our invention can be used in both urban and rural areas with dispersed housing and generally large distances between the farms, where mobility is one of the conditions for quick access to buildings and the supply of water necessary for life.
PL
Od 30 listopada do 11 grudnia 2015 roku, w Paryżu odbył się szczyt klimatyczny COP 21 (ang. Conference of Parties), który zgromadził 147 szefów państw i rządów. Konferencja Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu przebiegała w cieniu tragicznych zamachów z 13 listopada, w następstwie których we Francji wprowadzono trzymiesięczny stan wyjątkowy. Dla potrzeb ochrony delegatów, również przed zagrożeniami terrorystycznymi, francuskie siły bezpieczeństwa zmobilizowały około 11 tys. funkcjonariuszy.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań, które miały na celu ocenę wpływu temperatury wody w instalacjach wodociągowych na ryzyko skażenia jej bakteriami Legionella. Badania przeprowadzono w 12 obiektach mieszkalnych i użyteczności publicznej, zróżnicowanych pod względem funkcjonalnym, wielkości, wieku, standardu, rozwiązań instalacji wodociągowych, zasilania w ciepło itp. Omówiono wpływ zastosowanych rozwiązań projektowych oraz warunków eksploatacji na temperaturę wody. Badania potwierdziły, że warunkiem ograniczenia zagrożenia bakteriami Legionella w instalacji c.w. jest zapewnienie temperatury wody w najbardziej niekorzystnie położonym punkcie czerpalnym min. 55°C po ok. 30 sekundach wypływu.
EN
The paper presents the result of studies, which purpose was to evaluate the influence of water temperature in water supply systems on the risk of water contamination with Legionella. The tests were conducted in 12 residential and public buildings, diverse in terms of function, size, age, standard, solutions of water supply systems, hat supply etc. The impact of applied design solutions and operating conditions on water temperature were discussed. The research confirmed that Legionella bacteria risk reduction in hot water system, is to ensure that water temperature in the most unfavourably situated draw point is minimal 55°C after about 30 seconds of flowing.
PL
Skażenie wody pitnej stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego na całym świecie. Zagrożenia mikrobiologiczne w największym stopniu przyczyniają się do chorób przenoszonych drogą wodną w krajach rozwiniętych i rozwijających się. Niemniej jednak, chemikalia w dostawach wody mogą być przyczyną poważnych problemów zdrowotnych, w zależności od tego czy substancje chemiczne występujące w wodzie są pochodzenia naturalnego czy pochodzą z innych źródeł. Efektywne działania zapobiegawcze skażeniom wody pitnej chemikaliami wymagają niekiedy prostych narzędzi polegających na wyodrębnieniu kilku substancji chemicznych o potencjalnym znaczeniu lokalnym. Ze względu na ograniczone środki przeznaczone do monitorowania, oceny i kontroli sub-stancji chemicznych, które stanowią największe zagrożenie dla zdrowia ważnym jest identyfikacja i ustalenie priorytetów substancji chemicznych, które należy objąć monitoringiem. Identyfikację oraz określenie priorytetów zagrożeń chemicznych jest wyzwaniem, szczególnie dla rozwijających się państw, ponieważ często brakuje informacji na temat obecności substancji chemicznych w dostarczanej wodzie.
EN
Contamination of drinking-water is a significant concern for public health throughout the world. Microbial hazards make the largest contribution to water born diseases in developed and developing countries. Nevertheless, chemicals in water supplies can cause serious health problems - whether the chemicals are naturally occurring or derive from other sources of pollution. Effective preventive management of chemicals in drinking-water requires simple tools for distinguishing the few chemicals of potential local or national concern from the long list of chemicals of possible significance. The aim is to identify and prioritize the chemicals of concern, to overcome the limitations of direct analysis of water quality, and ensure that limited resources are allocated towards the monitoring assessment and control of the chemicals that pose the greatest health risks. Identifying and prioritizing chemical risks presents a challenge, especially in developing countries, because information on the presence of chemicals in water supplies is often lacking.
PL
Stan mikrobiologiczny wody odgrywa niezwykle istotną rolę w życiu człowieka. Pojawienie się lub stała obecność drobnoustrojów chorobotwórczych w wodach przeznaczonych do picia stwarza niebezpieczeństwo wystąpienia i roznoszenia licznych chorób zakaźnych i ma ważne znaczenie w procesach uzdatniania i dezynfekcji wody. Podczas dezynfekcji wody do picia istnieje bowiem możliwość wyeliminowania drobnoustrojów, zwłaszcza chorobotwórczych, które mogą wywoływać groźne epidemie. Skażenie wody może nastąpić u jej źródła, w miejscu czerpania lub produkcji wody, a także bezpośrednio w sieci wodociągowej. Epidemiom zapobiega się zwykle poprzez kontrolę jakości wody na różnych etapach jej produkcji, a także przez stały nadzór mikrobiologiczny nad wyprodukowaną wodą pitną, która dociera bezpośrednio do odbiorców. Obowiązujące w Polsce Rozporządzenie Ministra Zdrowa z dnia 29 marca 2007 roku (Dz. U. Nr 61, poz. 417) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi określa, że kontrola mikrobiologiczna dotyczy wody [1]: pobieranej z urządzeń i instalacji wodociągowych; pobieranej z indywidualnych ujęć wody zaopatrujących ponad 50 osóblub dostarczających więcej niż średnio 10 m3 wody na dobę; pobieranej z indywidualnych ujęć wody, bez względu na ilość dostarczanej wody, jeżeli woda ta służy do działalności handlowej lub publicznej; pobieranej z cystern lub zbiorników; pobieranej ze zbiorników magazynujących wodę w środkach transportu lądowego, powietrznego lub wodnego; wprowadzanej do jednostkowych opakowań.
EN
The production of healthy drinking water and the control of water quality in the water supply system are great importance for human life. Despite of using variety methods of water purification and disinfection, there is a risk of water contamination caused by bacteria, viruses and parasites. It can take place during breakdown of a water purification plant, in the water supply system, as a result of flood or bioterrorist attack. In such cases, the special procedures are undertaken. The causes of contamination should be quickly found and it's necessary to stop the propagation of harmful biological factors in the water supply system. It's also very important to inform people about water contamination immediately and to take proper steps to limit possibility of occurrence of water poisonings among consumers or even to prevent a local epidemic.
11
Content available remote Wykrywanie pierwotniaków Cryptosporidium spp. w próbach środowiskowych
PL
Pierwotniaki z rodzaju Cryptosporidium to pasożyty przewodu pokarmowego wielu gatunków zwierząt i człowieka. Zarażenia tymi pasożytami są przyczyną długotrwałych lub nawracających biegunek u osób z grup ryzyka, z wrodzonymi lub nabytymi niedoborami odporności. Pasożyty wytwarzają bardzo odporne na warunki zewnętrzne formy inwazyjne (oocysty), które są usuwane wraz z kałem zarażonych osobników i mogą kumulować się w zbiornikach wód powierzchniowych. Środowisko wodne zanieczyszczone oocystami stanowi jedną z głównych dróg rozprzestrzeniania się pasożytów, a zanieczyszczona woda jest główną przyczyną kryptosporidiozy u ludzi. Monitorowanie wody w kierunku obecności oocyst na różnych etapach uzdatniania wody stało się priorytetem regulowanym przez prawo w wielu krajach na całym świecie. Doprowadziło to do opracowania wielostopniowych metod wykrywania, z wykorzystaniem najnowszej techniki i metod biologii molekularnej. Stosowane metody mają na celu: (1) specyficzne i czułe wykrywanie skażenia; (2) oszacowanie skuteczności metod uzdatniania, w tym różnych metod dezynfekcji; (3) określenie źródeł skażenia; (4) określenie inwazyjności pasożyta; (5) ocenę potencjalnego zagrożenia dla zdrowia publicznego. W niniejszym artykule przedstawiono najczęściej stosowane metody wykrywania pierwotniaków oraz ich wady i zalety. Praca finansowana z grantu MNiSZW nr R 14 012 01.
EN
Protozoans of Cryptosporidium genus are intestinal parasites of many animals and also humans. Cryptosporidium infections are the cause of long-lasting or re-emerging diarrhea in person in risk groups- those with different levels of innate or acquired immunodeficiencies. Parasites produce invasive forms- oocysts- that are very resistant to environmental conditions and are deposited into environment in large quantities with feces of infected hosts. Oocysts may accumulate in surface water bodies. Water contaminated with Cryptosporidium oocyst constitutes one of the main route of dispersion and transmission for the parasite in human environment. Monitoring of drinking water contamination with oocysts is up to date one of the priorities in water industry, regulated by law. During last 20 years, many multi-step methods were settled for the detection of parasite in water, involving modern technologies and molecular methods. These methods are applied for: (1) highly specific and sensitive detection of parasites; (2) evaluation of effectiveness of water treatment/ disinfection methods; (3) identification of contamination sources; (4) evaluation of parasite viability/ infectivity; (5) public health risk assessment. The main aim of this article was to present the most common methods of parasite detection and to compare its advantages and disadvantages.
PL
W artykule przedstawiono możliwości skażenia wód gruntowych ściekami pochodzącymi z kanalizacji oraz na wynikające stąd potencjalne zagrożenie dla źródeł wody pitnej i dla wody transportowanej w wodociągach. Wskazano na trudności w analizie wielkości tego zagrożenia. Przedstawiono również możliwości diagnostyki eksploatowanych przewodów kanalizacyjnych dla stwierdzenia występowania eksfiltracji ścieków oraz określenia jej wielkości.
EN
Possibility of contamination of underground water by sewage from sewers and resulting danger for drinking water sources and water transported in water-supply system has been presented in this paper. There are many difficulties in identifying of scale for this danger and this was presented too. Individual diagnostic methods, that offer possibility for appearances statement and/or determining of exfiltration quantity in operated sewers has been described.
13
Content available remote Testy przesiewowe w biomonitoringu jakości wody
PL
Obecny stan wiedzy dowodzi, że wiele zanieczyszczeń w środowisku wodnym wykazuje toksyczne i/lub mutagenne własności i dlatego stanowią poważne zagrożenie nie tylko dla zdrowia przyszłych pokoleń, ale również dla obecnej populacji z powodu ryzyka rozwoju chorób genetycznych. Aby zidentyfikować te szkodliwe substancje wykorzystano wiele biotestów i testów przesiewowych (zarówno in vitro i in vivo), które łącznie z analizami fizykochemicznymi pozwalają ocenić i przewidzieć wpływ jakości wody na organizm człowieka.
EN
The current state of knowledge provides evidence that many of the pollutants in the aquatic environment show toxic and/or mutagenic properties, and thus seriously endanger not only the health of future generations but also that of today's population, due to the risk of developing genetic diseases and malignant tumors. In order to identify hazardous substances, use has been made of numerous biotests and screening procedures (both in vitro and in vivo) which, along with physicochemical analyses, make it possible to assess and predict the effect of water quality on the human organism. With bioindication methods it is possible not only to investigate how particular organisms respond to the ambient environment, but also to attain information about the trends in the changes that occur in the ecosystems.
14
Content available remote Ryzyko skażenia wód naturalnych w Polsce pasożytami Cryptosporidium spp.
PL
Środowisko wodne odgrywą istotną role w rozprzestrzenianiu patogennych dla cztowieka pasożytów. Przez ostatnie dziesięciolecia Cryptosporidium uważano za mało istotnego i rzadkiego pasożyta ludzi, niemniej jednak przypadki kryptosporidiozy u ludzi były ostatnio stwierdzane w niemal 100 krajach na wszystkich kontynentach. Częstość występowania Cryptosporidium wsród osób z objawami klinicznymi waha się od 0,1 do 27,1% w krajach rozwinietych, i od 0,1 do 37,5% w krajach rozwijających się. Tak częste wystepowanie kryptosporidiozy u ludzi wiąże się przede wszystkim ze złym stanem sanitarnym oraz brakiem dostępu do bezpiecznej wody pitnej. Wodnopochodne infekcje u ludzi tym pasożytem stanowią również poważny problem epidemiologiczny w Polsce. W prezentowanym artykule przedstawiona zostanie biologia stadiów dyspersyjnych (oocyst) Cryptosporidium, jednego z częściej występuiących w Polsce pasożytniczych pierwotniaków człowieka, rozmiar skażenia środowiska tym pasożytem oraz kierunki rozwoju metod wykrywania tego pasożyta w wodzie.
EN
Water environment plays the crucial role in distribution of human pathogenic parasites. In past years Cryptosporidium parasites were believed to be the rare and not important human pathogens, but recently human cryptosporidiosis cases were identified in about 100 countries all over the world. Prevalence of Cryptosooridium in humans with symptoms of gastroenteritis varies between 0.1 anc 27.1% and 0.1 and 37.5% in developed and developing countries, respectively. Pure hygienic conditions and restricted access to safe drinking water resources result with the wide distribution of cryptosporidiosis in humans. Waterborne Cryptosporidium infection in humans constitute also the serious epidemiological problem in Poland. In present lecture we will focus on biology of Cryptosporidium dispersal stages (oocysty), one of the most common protozoan parasite of humans in Poland, on the scale of environment contamination with Cryptosporidium and on new methods for the detection of this parasite in water.
PL
Badania laboratoryjne nad zastosowaniem procesu koagulacji chlorkiem glinu i żelaza (III) do usuwania zanieczyszczeń organicznych z wody pozwalają na uzyskanie ścisłej zależności - między stosunkiem E4/E6 (iloraz absorbancji przy 465 nm i 665 nm) a stosunkiem molowym Ca/Mg w rzece. Pozwala to na określenie zależności skuteczności usuwania związków organicznych z wody podczas koagulacji od stosunku E4/E6.
EN
The laboratory studies on coagulation process removal of organic pollution from water in using aluminum chloride or iron (III) chloride allow us to get precise dependence between E4/E6 ratio (the ratio of absorbance at 465 nm and 665 nm) and molar Ca/Mg ratio in river water, similarly to these describe coagulation processes efficiency of removal organic matter. This allow us to get the dependence between efficiency of removal organic pollution from water during coagulation and E4/E6 ratio.
16
Content available remote Metoda szacowania ryzyka globalnego skażenia wody wodociągowej
EN
Risk definition in a quality description. Specification of un-desired events probability for three categories of water supply systems and three groups of drinking water quality indicators. Illustration of interdependency of the occuren-ce of global water pollution in supply systems.
PL
Artykuł zawiera przegląd publikacji na-ukowo-technicznych dotyczących usuwania cyst pierwotniaków w procesie uzdatniania wody do picia, a w szczególności problemów związanych z zawracaniem filtracyjnych wód popłucznych zawierających te organizmy.
EN
The paper contains a review of scientific and technical publications concerning removal of endosporous forms of protozoa in the process of water treatment and particularly the problems connected with recycling of the filter backwash containing the cysts of protozoa.
18
Content available remote Substancje humusowe w środowisku wodnym
PL
W artykule dokonano charakterystyki substancji humusowych występujących w wodach naturalnych. Omówiono wpływ tych związków na jakość wód ujmowanych i uzdatnianych do spożycia przez ludzi. Zaprezentowano procesy jednostkowe i złożone stosowane do usuwania substancji humusowych z wody.
EN
The paper describes characteristic of humus substances encountered in natural waters. Their effect on the water medium is presented with particular attention paid to problems occurring in conditioning of waters containing natural organic matter. In particular the individual processes and then entire process sequences of conditioning of waters containing humus substances were discussed in detail.
PL
Polska Norma PN-B/0176 załącznik A, uwzględniając normę europejską EN-1717 wprowadziła obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów wody do spożycia. Jedną z metod jest stosowanie ar,atury zabezpieczającej przed przepływami wstecznymi. W pracy dokonano przeglądu rodzajów armatury zabezpieczającej. Podano przykłady zastosowań wraz ze schematami instalacyjnymi: dla domku jednorodzinnego, obiektu basenowego, oczyszczalni ścieków i wanny z natryskiem na elastycznym wężu.
EN
Polish norm PN-B/0176 enclosure A, taking into consideration European norm EN1717, introduced obligation of sanitary safety assurance of consumption water consumers. One of methods is usage a special fittings which protect against reverse ttows. The study contains survey of protective fittings types. The application examples with plant schemes of such fittings for detached house, pool structure, sewage treatment plant and batch with ełastic hose shower has been presented.
20
Content available remote Pestycydy w środowisku wodnym
PL
Artykuł przedstawia klasyfikację pestycydów, ich właściwości oraz wpływ tych zanieczyszczeń na organizmy wodne. Zestawiono dopuszczalne stężenia pestycydów w wodach ujmowanych i przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Dokonano przeglądu procesów jednostkowych i metod usuwania pestycydów z roztworów wodnych.
EN
The paper reviews pesticide classification and presents their properties, as well as discusses their effect on water organisms. The acceptable concentrations of pesticides in water taken in and in that offered for human consumption are summarized. Individual processes and process equipments applied for removing these dangerous water impurities are presented in detail.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.