Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Legal changes and the development of the equity crowdfunding market in Poland

Kędzierska-Szczepaniak Angelika

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 192

489--498

EN

Purpose: The aim of this article is to analyse and evaluate crowdfunding campaigns running up to the end of 2022 and to draw conclusions for the following years. Design/methodology/approach: The research methods used in the article are literature analysis, inference and desk research analysis. The main research method to achieve the objective is the descriptive method supported by a critical analysis of the literature. Desk research (known as the cabinet method, desk data analysis) is a research method that involves compiling, analysing and processing information and data from existing sources. It can be further emphasised by the fact that in this method there is no influence of the researcher on the subject of the study. The study covered equity crowdfunding platforms operating in Poland (Polish and foreign). Findings: On the basis of the analyses made, it can be concluded that the highest interest in share CF took place in 2021. In the following year, the situation began to change, due to the socio-economic situation and legal changes to its operation. Research limitations/implications: It should be taken into account that the legal changes were only introduced at the end of 2023. This means that the data presented in the article does not yet reflect the changes introduced. Furthermore, it should be taken into account that the reaction of both crowdfunding platforms and originators and investors in Poland may differ from other EU countries. Practical implications: The paper has practical implications for decision made by the crowdfunding platforms and companies interested in crowdfunding. It shows the main limitations for the crowdfunding market after the law changes. Originality/value: The article presents recent equity crowdfunding transactions in Poland. Important changes in EU and Polish law that significantly affect the development of equity crowdfunding are presented. Unfortunately, it may turn out that the changes, although introduced to protect investors and order the market, may cause a significant limitation of these transactions.

2

Selected aspects of the sharing economy’s impact on local development, in the context of social benefits

Kuźniar Wiesława, Wierzbiński Bogdan

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 173

389--400

EN

Purpose: The purpose of the article is to assess the sharing economy’s potential to impact local development, in the context of strengthening community ties and stakeholder value creation. Methodology: The article employs the methods of critical analysis of the subject literature and a case study. Findings: The authors have demonstrated that sharing economy contributes to the achievement of social, environmental and economic goals on a local scale, creating value for internal stakeholders. Sharing economy activities integrate local communities around common goals as well as strengthen the sense of local communality. Trust, collaborative consumption, local communality, and concern for the environment become the leading values, replacing approaches focused on such categories as possession or money. Practical implications: The presented examples of sharing economy indicate the necessity to involve local authorities through diagnosing the residents’ needs, spreading awareness of the availability of collaborative consumption in given territory, support of local leaders’ initiatives and initiation of own sharing economy projects. Authorities should take advantage of proven solutions recognized as paradigmatic, an example of which is Milan, whose undertakings have been recognized by the awarding of the prestigious "Earthshot Prize", the so-called "Green Nobel Prize". Social implications: The analysis shows the multidirectional benefits for the local community, emphasizes the importance of social ties, in the context of counteracting social exclusion protecting the natural environment. Originality: The Authors attempted to identify the sharing economy through the prism of social benefits for the local community, which can inspire local communities, including the local leaders and local authority representatives in particular.

3

Carsharing as an element of mobility management

Kubera Marcin, Ślusarczyk Beata

Polish Journal of Management Studies

|

2023

|

Vol. 27, No. 2

188--205

EN

A phenomenon noticeable nowadays, especially among the younger part ofsociety, is departing from the need to own possessions to the attitude of sharing them withothers, thus implementing the assumption of the sharing economy. The possibility of usingindividual transport rental per minute, especially passenger cars, is a convenience forresidents who may meet their transport needs fast and comfortably, without incurring fixedfees and, additionally, in an environmentally friendly form. Therefore, this article attemptedto characterize the users of carsharing, understood as a sustainable transport service implementing the assumptions of the sharing economy. The research carried out on a sample of 1176 respondents indicated that people using shared mobility demonstrate the desired – sustainable transport behavior, among others, consisting of an increase in the amount of travelling on foot and by bicycle while limiting travelling by private cars. In addition, the study showed that working people and students use carsharing to meet their transport needs. Secondly, the most popular time of operation of the service is in the evening, from 6 p.m. to 10 p.m., and the leading purpose is personal matters, which are dealt with the help of this type of shared mobility.

PL

Zjawiskiem zauważalnym w dzisiejszych czasach, szczególnie wśród młodszej części społeczeństwa, jest odchodzenie od potrzeby posiadania rzeczy na rzecz postawy dzielenia się nimi z innymi, realizując tym samym założenia ekonomii współdzielenia. Możliwość korzystania z wynajmu transportu indywidualnego na minuty, w szczególności samochodów osobowych, stanowi udogodnienie dla mieszkańców, którzy mogą zaspokoić swoje potrzeby transportowe szybko i wygodnie, bez ponoszenia stałych opłat, a dodatkowo w formie przyjaznej dla środowiska. Dlatego też w niniejszym artykule podjęto próbę scharakteryzowania użytkowników carsharingu, rozumianego jako zrównoważona usługa transportowa realizująca założenia ekonomii współdzielenia. Badania przeprowadzone na próbie 1176 respondentów wskazały, że osoby korzystające z mobilności współdzielonej wykazują pożądane - zrównoważone zachowania transportowe, m.in. polegające na zwiększeniu ilości podróży pieszych i rowerowych przy jednoczesnym ograniczeniu podróży samochodami prywatnymi. Ponadto badanie wykazało, że osoby pracujące i studenci korzystają z carsharingu w celu zaspokojenia swoich potrzeb transportowych. Po drugie, najpopularniejszym czasem funkcjonowania usługi są godziny wieczorne, od 18:00 do 22:00, a wiodącym celem są sprawy osobiste, które załatwiane są przy pomocy tego typu współdzielonej mobilności.

4

Most successful business models in logistics innovations - the review of crowd logistics solutions

Szmelter-Jarosz Agnieszka, Chmiel Beata, Śledzik Karol

LogForum

|

2023

|

Vol. 19, no. 3

317--330

EN

Background: Crowd logistics is a relatively new phenomenon that has emerged due to the growing demand for flexible, efficient, and sustainable delivery solutions. This paper presents an empirical study of crowd logistics initiatives by collecting a comprehensive dataset of companies operating in this field. Our research aims to identify the elements of the most successful crowd logistics business models and identifies the causes for their failures. Materials and methods: To achieve these goals, we conduct a systematic screening of the world market, which allows us to identify a diverse set of crowd logistics initiatives, ranging from small startups to well-established companies. We then classify these initiatives based on their business models, main business areas, and services. We also review the EU-funded projects related to the development of crowd logistics. Finally, we analyze the main business areas of each initiative, such as urban logistics, last-mile delivery, and transportation of goods. Results: We present the full view of crowd logistics solutions worldwide, their main characteristics, and models to build a complete picture of those solutions and assess them as being successful or unsuccessful by providing the list of the features identified as success factors and failure factors. Conclusions: Finally, we conclude that crowd logistics, despite many failures observed worldwide, can be a successful solution for urban logistics if it meets the requirements mentioned in the results section. Our findings provide insights into the emerging landscape of crowd logistics and offer practical implications for managers, policymakers, and researchers.

5

Determinants of participation in collaborative fashion consumption - provider perspectives

Michalak Szymon, Bartkowiak Paweł, Ankiel Magdalena, Olejniczak Tomasz, Stachwiak-Krzyżan Magda

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 158

413--442

EN

Purpose: The development of digital technology is one of the most important factors driving changes in consumer behavior in the 21st century. Today, the sharing economy covers more and more areas of consumers' daily lives. Using online apps to exchange, sell, buy or rent clothes has become one of the most popular ways of consuming fashion around the world. The main objective of this paper is to assess the importance and estimate the impact of the determinants (motives and unpleasant user experience) of providers' engagement in collaborative fashion consumption (CFC). Design/methodology/approach: The study was conducted using an online survey with 420 respondents in Poland - users (providers) of CFC platforms. A confirmatory factor analysis (CFA) and structural equation model (SEM) was performed using AMOS 21.0 version. The conducted research allowed to identify the importance and to determine the influence of examined factors on attitudes toward CFCs and willingness to use CFC apps in the future. Findings: Economic motives did not outperform non-economic motives to participate as a provider in CFC. Pragmatic motives were by far the most important determinants of fashion sharing. Environmental factors are an important reason for providers to participate in CFC but they may not be a direct motivation for CC participation. Social motives recorded the lowest average importance rating in the context of participation in CFC. Unpleasant user experience negatively influence both the attitudes toward using CFC apps and the willingness to use them in the future Research limitations/implications: The research was conducted only on Polish users, so due to cultural differences, the meaning and impact of the motives of using these apps may be different in other countries. Due to the method of sampling and sample size, the results cannot be treated as representative for the population of Polish users of CFC platforms. Future research could include conducting cross-country research and one may attempt to broaden the scope to include other categories of motives. Future research could also extend the scope of unpleasant user experience with other factors. Practical implications: The results of research on the motives of users' use of CFC apps should be useful for enterprises in the context of designing activities in the field of marketing communication. Originality/value: The paper fills a research gap in the field of research on the determinants of polish providers' engagement in collaborative fashion consumption (CFC).

6

Logistyka tłumu — nowe zjawisko w gospodarce współdzielenia

Winiarski Jarosław

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2022

|

nr 6

10--19

PL

Celem artykułu jest próba identyfikacji stosunkowo nowego zjawiska w gospodarce współdzielenia, jakim jest logistyka tłumu (crowd logistics). Pomimo coraz większej popularności, inicjatywy tego typu nie są jeszcze przedmiotem wielu prac naukowych, relatywnie niewiele artykułów porusza tę problematykę. Istotą logistyki tłumu jest stworzenie połączenia pomiędzy uczestnikami gry rynkowej posiadającymi określone zasoby logistyczne a tymi, którzy zgłaszają potrzeby logistyczne. Ma to zmierzać do zminimalizowania nieefektywnej eksploatacji zasobów i zaktywizowania niewykorzystywanych kompetencji. Wykorzystując podejście eksploracyjne, na podstawie wyników przeglądu 77 aktywnych inicjatyw logistyki tłumu zbadano rozwiązania stosowane w praktyce. Dokonano podziału tych inicjatyw na grupy zdefiniowane w niniejszym artykule, a także podkreślono główne charakterystyczne cechy logistyki tłumu w porównaniu z tradycyjną logistyką biznesową. Dokonano także próby określenia kierunków rozwoju i potencjalnego wpływu logistyki tłumu na tradycyjne przedsiębiorstwa. Praca powstała na bazie analizy materiałów wtórnych: artykułów, raportów firm konsultingowych i studiów przypadków dostępnych w czasopismach branżowych, na firmowych stronach internetowych oraz przedstawianych przez same firmy w ramach seminariów internetowych.

EN

This article attempts to identify relatively new phenomenon in the economy of sharing, which is the crowd logistics. Despite the growing popularity, such initiatives are not yet the subject of many scientific papers, relatively few articles deal with these issues. The essence of crowd logistics is to create connections among market participants, with specific logistical resources, and those who report logistic needs. This is aimed at minimizing ineffective use of resources and activating unused competences. Using an exploratory approach based on a review of 77 active crowd logistics initiatives, solutions used in practice were investigated. These initiatives have been divided into groups defined in this article, and the main characteristics of crowd logistics versus traditional business logistics were highlighted. Attempts were also made to identify directions for development and the potential impact of crowd logistics on traditional businesses. This paper is based on the analysis of secondary sources: articles, reports of consulting companies and case studies available in branch magazines, on company websites and presented by the companies themselves as part of webinars.

7

Access-based distribution — practical application of sharing economy in supply chain management

Sosnowski Piotr C.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2022

|

nr 4

13--21

EN

The aim of this article is to determine the role of access-based distribution in sharing economy in the context of supply chain management. The research method used in this paper is the review of the existing literature. The reviewed literature is related to the areas of access-based distribution, sharing economy and supply chain management. The main concept introduced in this paper is access-based distribution. The results concern the interplay between access-based distribution and sharing economy in the context of supply chain management. The main research limitation is the relatively scarce literature on the topic of access-based distribution in the context of supply chain management. The main research implication is to provide the basis for further research related to such concepts as sharing economy, closed-loop supply chains and smart product-service systems. The originality of this study lies in the lack of comprehensive elaborations on the topic of access-based distribution in the context of supply chain management.

PL

Celem artykułu jest określenie roli dystrybucji opartej na dostępie w gospodarce współdzielenia w kontekście zarządzania łańcuchem dostaw. Metodą badawczą zastosowaną w niniejszym opracowaniu jest przegląd istniejącej literatury. Analizowana literatura dotyczy obszarów: dystrybucji opartej na dostępie, gospodarki współdzielenia oraz zarządzania łańcuchem dostaw. Główną koncepcją wprowadzoną w niniejszym opracowaniu jest dystrybucja oparta na dostępie (access-based distribution). Wyniki badania dotyczą wzajemnego oddziaływania pomiędzy dystrybucją opartą na dostępie a gospodarką współdzielenia w kontekście zarządzania łańcuchem dostaw. Głównym ograniczeniem badawczym jest skąpa literatura na temat dystrybucji opartej na dostępie w kontekście zarządzania łańcuchem dostaw. Główną implikacją badawczą jest stworzenie podstaw do dalszych badań związanych z takimi koncepcjami jak gospodarka współdzielenia, łańcuchy dostaw obiegu zamkniętego oraz inteligentne systemy produktowo-usługowe (smart product-service systems). Oryginalność artykułu wynika z braku kompleksowych opracowań na temat dystrybucji opartej na dostępie w kontekście zarządzania łańcuchem dostaw.

8

Historia rozwoju ruchu hulajnogowego wraz z charakterystyką wypożyczalni hulajnóg elektrycznych w Krakowie

Jarosiński Krzysztof

Transport Miejski i Regionalny

|

2021

|

nr 11-12

12--30

PL

Systemy wypożyczalni e-hulajnóg na minuty spopularyzowały nowy środek transportu i jednocześnie przyczyniły się do widocznych zmian w krajobrazie miasta, jak również zaszczepiły nową ideę w myśleniu o mobilności miejskiej. Hulajnogi elektryczne, jako nowoczesny sposób na przemieszczanie się, są idealnym rozwiązaniem dla europejskich miast z wąskimi uliczkami. Spopularyzowanie tych jednośladów daje również możliwość rozwoju promowanego obecnie modelu biznesowego, jakim jest „ekonomia współdzielenia”. Zamysłem tego artykułu jest przedstawienie rozwoju konstrukcji hulajnóg i funkcjonowania wypożyczalni e-hulanóg w świecie i w Krakowie. Usługa współdzielenia e-hulajnóg na minuty zazwyczaj jest rentownym przedsięwzięciem prywatnych inwestorów, rzadziej jest to usługa oferowana przez miasto, jak jest to w przypadku roweru miejskiego. Współdzielenie daje możliwość optymalizacji wykorzystywanych zasobów, dzieląc się zgodnie z określonymi zasadami. Takie postępowanie w transporcie indywidualnym przekłada się na ograniczenie ogólnej liczby pojazdów oraz zmniejszenie kosztów. Rok 2018 można uznać za początek rewolucji transportowej, ponieważ znaczna część społeczeństwa zechciała korzystać z tych pojazdów na co dzień. Stało się tak właśnie dzięki powstaniu wypożyczalni e-hulajnóg. Usługa stała się tak popularna, że na rynku pojawiło się mnóstwo konkurencyjnych firm, a włodarze miast zaczęli tworzyć specjalną infrastrukturę np. w postaci wytyczonych miejsc parkingowych (w Krakowie są to punkty mobilności). Sama hulajnoga elektryczna była czymś tak innowacyjnym że w przepisach prawnych trudno było zdefiniować czym dokładnie jest taki pojazd. Wymusiło to na organach ustawodawczych państw zmianę przepisów prawa, również w Polsce, gdzie wprowadzono definicję tegoż jednośladu oraz stworzono specjalne prawo. W Polsce nowe przepisy weszły w życie 20 maja 2021 roku. W Krakowie e-hulajnogi pojawiły się w kwietniu 2019 roku, tworząc silną konkurencję dla roweru miejskiego Wavelo.

EN

The e-scooter rental systems for minutes popularized the new means of transport and at the same time contributed to visible changes in the city landscape, as well as introduced a new thinking about urban mobility. Electric scooters are a modern way to move around, they are an ideal solution for European cities with narrow streets. The popularization of these two-wheelers also gives the opportunity to develop the currently promoted business model, which is the “sharing economy”. The intention of this article is to present the development of the construction of scooters and the functioning of the e-scooter rental in the world and in Kraków. Next planned article will give a look at how e-scooter rentals have influenced the transport behavior of residents and the city space. The service of sharing e-scooters per minute is usually a profitable business of private investors, less often it is a service offered by the city as it is in the case of a city bike. Sharing makes it possible to optimize the resources used by sharing according to specific rules. Such a procedure in individual transport results in a reduction in the total number of vehicles and a reduction in costs. 2018 can be considered the beginning of the transport revolution, as a significant part of the society wanted to use these vehicles on a daily basis. It has happened thanks to the creation of an e-scooter rental. The service became so popular that a lot of competing companies appeared on the market, and city authorities began to create a special infrastructure, e.g. in the form of designated parking spaces (in Kraków, they are named mobility points). The electric scooter was so high much innovative that it was difficult to define in legal regulations what exactly such a vehicle is. Thus the national legislative bodies were forced to change the law, also in Poland, where the definition of this two-track vehicle was introduced and a special law has been developed. In Poland, the new regulations entered into force on May 20, 2021. In Kraków, e-scooters appeared in April 2019, creating strong competition for the Wavelo city bike.

9

Sharing economy – aspekty prawne

Niedbalski Beniamin

Logistyka

|

2021

|

nr 3

43--45

PL

Bez wątpienia sharing economy tworzy nowe możliwości rozwoju dla konsumentów oraz przedsiębiorców. Trend spotęgowany w ostatnim czasie wydaje się w sposób nieuchronny powodować wzrost gospodarczy oraz tworzenie nowych miejsc pracy zarówno w sensie globalnym, jak i w samej Unii Europejskiej.

10

The sharing economy in the opinion of Polish consumers

Kłos Lidia

Ekonomia i Środowisko

|

2021

|

nr 2

112--125

EN

This article is devoted to the issue of the sharing economy. In Poland, the sharing economy is a relatively new area but with high development dynamics. Therefore, the paper aims to answer the question: „is Polish society ready to adopt the sharing economy concept?”. In Poland, there is a research gap in the context of the sharing economy. The phenomenon of collective consumption concerning Polish consumers is a relatively new area that requires careful research . For this purpose, a pilot study was used with the use of the diagnostic survey method using the questionnaire survey technique.The presented research results show that 39.7% of the respondents have come across the sharing economy concept. However, ignorance of the concept does not mean that the respondents did not use services based on the assumptions of the sharing economy. 56.7% of respondents used at least one service provided by the sharing economy. There is a visible relationship between the respondents’ age and education and their awareness of the sharing economy. The highest knowledge of the sharing economy was found in the age group under 36 and among respondents with higher education. Most of the respondents support the directions of activities presented by the sharing economy and use its services.The conducted research is of a pilot nature. However, it allows drawing attention to an important issue in the acceptance of new solutions related to the application of the sharing economy by the older generation of Polish consumers. This is a field for further research on a much wider research sample.

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu dotyczącemu ekonomii współdzielenia. W Polsce gospodarka współdzielenia jest obszarem relatywnie nowym, jednak o dużej dynamice rozwoju. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: „czy społeczeństwo polskie jest gotowe na przyjęcie koncepcji gospodarki współdzielenia”. W Polsce występuje luka badawcza w kontekście gospodarki współdzielenia a zjawisko konsumpcji wspólnej w odniesieniu do polskich konsumentów jest stosunkowo nowym obszarem, który wymaga dokładnych badań. W tym celu wykorzystano badanie pilotażowe z zastosowaniem metody sondażu diagnostycznego techniką kwestionariusza ankiety. Zaprezentowane wyniki badań wskazują, iż z pojęciem ekonomia współdzielenia zetknęło się 39,7% respondentów. Nieznajomość pojęcia nie oznacza jednak, że badani nie korzystali z usług bazujących na założeniach ekonomii współdzielenia. 56,7% badanych skorzystała z przynajmniej jednej świadczonej przez ekonomię współdzielenia usługi. Widoczna jest zależność pomiędzy wiekiem i wykształceniem badanych a świadomością w zakresie gospodarki współdzielenia. Najwyższa znajomość gospodarki współdzielenia wystąpiła w grupie wiekowej poniżej 36 roku życia oraz wśród respondentów z wykształceniem wyższym. Większość badanych popiera kierunki działań jakie prezentuje gospodarka współdzielenia i korzysta z jej usług. Przeprowadzone badania mają charakter pilotażowy ale pozwalają zwrócić uwagę na istotne zagadnienie w kontekście akceptacji nowych rozwiązań związanych z zastosowaniem ekonomii współdzielenia przez starsze pokolenie polskich konsumentów. Stanowi to pole do dalszych badań już na znacznie szerszej próbie badawczej.

11

Identification and risk assessment in carsharing

Hanusik Andrzej

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2020

|

z. 109

33--43

EN

There are many new concepts for doing business in the modern market. Carsharing is one of such models that are directly related to the sharing economy. The current body of literature shows an absence of reports about risk management in carsharing operators. Further investigation of scientific databases confirms the existence of a research gap in this field. The purpose of this article is for identification of risks in carsharing and their latter assessment in terms of probability of occurrence, impact on customer relationships, the importance of a given category and the cost they generate. A way of aggregating various categories of risks into one synthetic indicator to prioritise them was proposed. The methodology of the process was based on a methodological triangulation which is established on the following studies – analysis and criticism of literature which helps to place discussed research problems on a theoretical basis, qualitative research and observations allowing to identify individual categories of risks and quantitative research enabling the description of given categories of risks by appropriate variables on which further risk modelling is performed. Such research may be a basis for subsequent analysis and an impulse to an academic debate. Besides, it may contribute to the creation of further studies, which deal with the problem of assessment of the risk in concepts related to sharing economy.

12

Lex Uber. Obligations of the intermediary and driver in new road transport regulations

Rubisz Szymon

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2020

|

z. 145

399--416

EN

Purpose: The purpose of the article is to discuss and analyze new regulations regarding passenger transport, new obligations of intermediaries such as Uber and drivers using such platforms. Design/methodology/approach: Analysis and interpretation of legal provisions, analysis of the socio-economic context and desirable implications. Findings: The new regulations should increase the sense of justice and equal treatment of entrepreneurs due to the unification of the requirements for all entities providing passenger transport services. Potential increase in the quality of transport services for consumers due to greater legal certainty and standards. Regulating the status and activities of intermediary platforms that have previously operated in the sphere of legal uncertainty. Originality/value: This is one of the few first studies on regulations that have been in force recently and regulating the controversy related to Uber's activity in Poland. This should be a practical source of knowledge and conclusions about the applicable regulations for transport companies, drivers wishing to operate e.g. under the Uber banner, as well as aware passengers who can expect the quality of services provided.

13

The benefits of the sharing economic solutions from a user’s perspective

Winiarski Jacek, Szóstakowski Marcin

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie

|

2020

|

nr 62 (134)

80--88

EN

How is the implementation of public transport services perceived by the public in the context of the sharing economy? What social and economic elements determine their development? The task of this article is to look for answers to questions formulated in this way. A quantitative method was used to conduct the research; the technique that was used was the CASI online survey. Profitability calculations were carried out and compared for three variants of vehicle use: rented, new and used. The deadlines for exceeding the profitability thresholds were set under the assumed preconditions for the analyzed variants. The results that were obtained provided an assessment of the customers’ opinions on the use of elements of the sharing economy in public passenger transport, and enabled the formulation of determinants of the popularization of these solutions as well as a determination of the cost-effectiveness thresholds for practical applications.

14

Risk in carsharing – identification and assessment

Hanusik Andrzej

Journal of KONBiN

|

2020

|

Vol. 50, iss. 4

19--30

EN

The purpose of this article is identification of risks in carsharing and their latter assessment in terms of probability of occurrence, impact on customer relationships, importance of a given category and cost they generate. A way of aggregating various categories of risks into one synthetic indicator in order to prioritize them was proposed. Methodology of the process was based on a methodological triangulation which is based on the following studies – analysis and criticism of literature which helps to place discussed research problem on theoretical basis, qualitative research and observations allowing to identify individual categories of risks and quantitative research enabling the description of given categories of risks by appropriate variables on which further risk modelling is performed. Such research may be a basis to subsequent analysis and be an impulse to an academic debate. Also it may contribute to creation of further studies dealing with the problem of assessment of the risk in concepts related to sharing economy.

PL

Celem niniejszego artykułu jest identyfikacja ryzyk występujących w działalności carsharingowej oraz ich późniejsza ocena pod względem prawdopodobieństwa wystąpienia, wpływu na relację z klientem, istotności danej kategorii oraz kosztów, jakie generują. Zaproponowany został również sposób agregacji różnych kategorii ryzyk do jednego wskaźnika syntetycznego, w celu dokonania ich hierarchizacji. Metodyka procesu oparta została na triangulacji metodologicznej, która związana jest z trzema kategoriami badań – analiza i krytyka piśmiennictwa, pozwalająca na umiejscowienie omawianego problemu badawczego w podstawach teoretycznych, badania jakościowe i obserwacje umożliwiające identyfikacje poszczególnych kategorii ryzyk oraz badania ilościowe, które pozwalają opisać poszczególne kategorie ryzyk poprzez wykorzystanie odpowiednich zmiennych służących do modelowania ryzyka. Tak przeprowadzone badania stanowić mogą fundament do dalszych analiz oraz być impulsem do debaty akademickiej na temat oceny ryzyka w koncepcjach związanych z ekonomią współdzielenia.

15

Logistyczna obsługa klienta w świetle podstaw teoretycznych

Majchrzak-Lepczyk Justyna

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2020

|

nr 10

12--31

PL

Logistyczna obsługa klienta, zwłaszcza w obszarze handlu elektronicznego, w istotny sposób ewoluuje. Jeszcze kilka lat temu dostawa mogła być realizowana w kilka dni od zakupu, obecnie optymalny czas to 24–48 godzin. Konieczna jest zatem współpraca podmiotów funkcjonujących w sferze e-handlu z firmą lub z firmami kurierskimi, które są w stanie te dostawy realizować. Współpraca pomiędzy podmiotami gospodarczymi, instytucjami czy osobami indywidualnymi przyjmuje dziś zupełnie nowy wymiar. Coraz większe znaczenie mają kształtowane relacje i zaufanie, jak również możliwość współdzielenia zasobów czy kreowania nowych rozwiązań. Dokonujący się transfer wiedzy, informacji, kapitału i zasobów ludzkich sprawia, że warto odwołać się do koncepcji i teorii nauk ekonomicznych w tym obszarze. Kreując proces logistycznej obsługi, należy bowiem poszukiwać takiej kombinacji zasobów, która pozwoli najbardziej efektywnie spełnić rosnące oczekiwania klientów. Tym samym niewątpliwą wartość ma ich umiejętne wykorzystanie, a nie jedynie posiadanie. Celem artykułu jest wskazanie istotnej roli logistycznej obsługi klienta w handlu elektronicznym i zaprezentowanie jej w świetle teoretycznych podstaw: teorii zasobowej, teorii kosztów transakcyjnych, ekonomii behawioralnej oraz gospodarki współdzielenia. W opracowaniu korzystano ze źródeł literaturowych. Podjęte rozważania pozwoliły określić rolę podstaw teorii ekonomicznych jako budulca pozycji konkurencyjnej e-przedsiębiorstw.

EN

Logistic customer service, especially in the area of e-commerce, is evolving significantly. A few years ago, the delivery could be made within a few days of purchase, now the optimal time is 24–48 hours. It is therefore necessary for entities operating in the field of e-commerce to cooperate with the company or courier companies that are able to carry out these deliveries. Today, cooperation between business entities, institutions and individuals takes on a completely new dimension. Developed relationships and trust, as well as the possibility of sharing resources or creating new solutions, are becoming more and more important. The ongoing transfer of knowledge, information, capital and human resources makes it worth referring to the concept and theory of economic sciences in this area. When creating a logistic service process, one should look for such a combination of resources that will most effectively meet the growing expectations of customers. Thus, their skillful use, not just having, is of undoubted value. The aim of this article is to show the important role of logistic customer service in e-commerce and to present it in the light of theoretical foundations: resource theory, transaction cost theory, behavioral economics and the sharing economy. Literature sources were used in the study. The considerations made it possible to define the role of the foundations of economic theories as the building blocks of the competitive position of e-enterprises.

16

Koncepcja współdzielenia w działalności usługodawców logistycznych

Płaczek Ewa

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2020

|

nr 4

9--15

PL

Technologia i ogólne tendencje występujące na rynku usług logistycznych wskazują, że potencjał rozwojowy usługodawców logistycznych nie tkwi w posiadaniu zasobów, lecz w ich dzieleniu. Wymusza to konieczność zrewidowania modeli biznesowych oraz podejścia do kwestii zasobów i ograniczenia zamierzeń inwestycyjnych. Szansę na rozwój, a tym samym sukces, będą mieli ci usługodawcy logistyczni, którzy podejmą działania w kierunku współpracy, outsourcingu i partnerstwa biznesowego. Celem artykułu jest prezentacja koncepcji współdzielenia i możliwości jej implementacji przez usługodawców logistycznych oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy modele biznesowe usługodawców logistycznych będą tworzone wokół procesów logistycznych uwzględniających gospodarkę współdzielenia.

EN

Technology and general trends on the market of logistics services indicate that the development potential of logistics services providers is not in the possesion of resources but in their sharing. This enforces the necessity to revise business models and approach to resource issues and limit investment plans. An opportunity for development and, hence, success, will have those logistics services providers who will take action towards cooperation, outsourcing and business partnership. The article presents the concept of sharing and the possibility of its implementation by logistics services providers and the attempt to answer whether business models of logistics service providers will be created around logistics processes that take into account the sharing economy.

17

Kierunki rozwoju logistyki miejskiej — aspekty organizacyjne

Rześny-Cieplińska Jagienka

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2020

|

nr 5

11--18

PL

Miasta są motorami rozwoju gospodarczego — to między nimi odbywają się przepływy kapitału, są najważniejszymi ośrodkami edukacji i innowacji. Ponad połowa ludności światowej żyje w miastach i liczba ta jeszcze się zwiększy. Szybki rozwój obszarów miejskich staje się coraz większym wyzwaniem dla planistów miejskich, szczególnie ważnym jeżeli chodzi o planowanie systemów transportowych i logistycznych w zakresie przepływów pasażerów i dóbr na obszarach miejskich. Urbanizacja sprzyja jednak innowacjom, prowadzącym do projektowania i wdrażania nowych modeli organizowania przepływów w miastach. W artykule zostanie zaprezentowane koncepcje organizacyjne rozwiązań z zakresu crowd logistics, zmierzające do usprawnienia i zoptymalizowania procesów przepływów pasażerów i ładunków na obszarach miejskich. Analizie zostaną poddane możliwości zastosowania koncepcji crowd logistics, rodzaje rozwiązań, które w tym zakresie można stosować, a także korzyści wynikające z ich wdrażania, zarówno dla mieszkańców, przedsiębiorców, turystów jak i władz. Autorka dokona przeglądu doświadczeń i rozwiązań crowd logistics stosowanych w metropoliach światowych.

EN

Cities are the engines of economic development — between them flows of capital take place, they are the most important centers of education and innovation. More than half of the world's population lives in cities and this number will increase further. Rapid development of urban areas is becoming an increasing challenge for urban planners, especially when it comes to planning transport and logistics systems for passenger and goods flows in urban areas. However, urbanization is conducive to innovations that lead to the design and implementation of new models for organizing flows in cities. The article will present organizational concepts of crowd logistics solutions aimed at streamlining and optimizing the processes of passenger and cargo flows in urban areas. The analysis will cover the possibilities of using the crowd logistics concept, the types of solutions that can be used in this regard, as well as the benefits resulting from their implementation. The author will review the crowd logistics experience and solutions used in metropolitan areas.

18

Foodsharing — bariery i perspektywy tworzenia sieci społecznych w polskich miastach

Ziętara Hanna

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2020

|

nr 5

42--48

PL

Gospodarka współdzielenia i wspólna konsumpcja to kwestie coraz częściej poruszane we współczesnym dyskursie naukowym. Co niezwykle istotne to sieci społeczne są coraz częstszym inspiratorem zmian w otoczeniu. Na popularności zyskuje również stosunkowo młode zjawisko foodsharingu — czyli dzielenia się jedzeniem. Problem poruszany w niniejszym artykule dotyczy zidentyfikowania barier rozwoju oraz perspektyw powstawania foodsharingowych sieci społecznych w przestrzeni polskich miast. Celem artykułu jest zbadanie perspektyw i barier rozwoju foodsharingu w Polsce, jego scharakteryzowanie, analiza aktualnej sytuacji na rynku polskim, również w zakresie form aktywności opartych na rozwiązaniach peer-to-peer. Cel pracy jest realizowany na podstawie obserwacji bezpośredniej, analizy tekstu dokumentów, własnych badań ankietowych.

EN

Sharing economy and common consumption are issues that are increasingly addressed in the contemporary scientific discourse. What is extremely important is that social networks are an increasingly common inspiration for changes in the environment. Also relatively popular is the phenomenon of foodsharing — sharing food. The problem raised in this article concerns the identification of development barriers and the perspectives of foodsharing social networks in the space of Polish cities. The aim of the article is to examine awareness and understanding of the concept of foodsharing, its characterization, analysis of the current situation on the Polish market, also in terms of forms of activity based on peer-to-peer solutions. The aim of the work the author implements based on direct observation, analysis of the text of current documents, own surveys.

19

Spatial issues of sharing economy in polish accommodation market

Pawlicz Adam, Vrtodusic Hrgovic Ana-Marija

Ekonomia i Środowisko

|

2020

|

nr 1

87--106

EN

The enormous growth of sharing economy in the second decade of the twenty-first century undoubtedly revolutionized the tourism and accommodation market around the world. The current research focuses on the sharing economy development, and it is mostly limited to popular cities and metropolis while its development and impact on other areas are neglected. The main aim of this article is to examine a relationship between the current size of sharing economy and population density, urbanization, development of professional hospitality base and tourism attractiveness. The research was based on the data from Statistics Poland and AirDNA. The results show that the number of sharing economy active rentals is not correlated with population and population density, but it is correlated with the number of traditional accommodation establishments and tourism attractiveness index. Moreover, the number of active rentals per capita is five times higher in urban than in other counties. The spatial distribution of sharing economy rentals is much more concentrated than a traditional hospitality market.

PL

Rozwój ekonomii współdzielenia zasadniczo zmienił rynek usług hotelarskich w Polsce i na świecie. Dotychczasowe badania rynku ekonomii współdzielenia nie uwzględniały aspektów przestrzennych rozwoju, zwłaszcza w obszarach nie będących dużymi aglomeracjami. W artykule na podstawie przeglądu literatury zidentyfikowano trzy grupy czynników wpływających na rozwój ekonomii współdzielenia: związane z populacją i urbanizacją, związane z tradycyjną bazą hotelową oraz z atrakcyjnością turystyczną. Badania zrealizowane z wykorzystaniem danych AirDNA i GUS na poziomie powiatów w Polsce wykazały, że liczba ofert ekonomii współdzielenia nie jest silnie skorelowana z populacją i z gęstością zaludnienia, ale liczba ofert per capita jest w miastach na prawach powiatu pięciokrotnie wyższa niż w pozostałych powiatach. Powyższe potwierdza wnioski formułowane w dotychczasowej literaturze przedmiotu. Liczba ofert ekonomii współdzielenia jest również silnie pozytywnie skorelowana z liczbą tradycyjnych obiektów hotelarskich oraz wskaźnikiem atrakcyjności turystycznej a rozwój ekonomii współdzielenia przyczynia się do zwiększenia koncentracji przestrzennej rynku usług hotelarskich w Polsce.

20

Collaborative consumption in a sharing economy

Krok Ewa

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2019

|

z. 135

99--108

EN

This paper deals with the collaborative economy - an increasingly quickly developing phenomenon. The author indicates the complexity and diversity of the activities that are understood under this notion, as well as terminological problems associated with them. Factors determining the development of this concept and typical forms of implementation have been discussed. The paper also includes an analysis of both positive and negative processes that can occur in the economy as a result of popularization of collaborative consumption.