Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Innovative methods of drying rapeseeds using microwave energy

Bandura Valentyna, Bezbah Igor, Kupchuk Ihor, Fialkovska Larisa

Polityka Energetyczna

|

2023

|

T. 26, z. 2

217--230

EN

Rape is an important oil crop with a wide range of uses. Harvested rapeseed must be cleaned and dried before processing. The process of drying rapeseed as a small-seeded crop has its own specifics. One of the new drying methods is the use of microwave radiation, the disadvantage of which is uneven heating of the product. The purpose of this work was to study the modes of drying rapeseed by electromagnetic radiation in the ultra-high frequency range in combination with filtration. The indicators of the intensity of oilseed drying by infrared irradiation on the experimental stand were determined. The analysis of the conducted studies showed that the temperature of seeds at the maximum microwave power rises in general 1.5 to 1.8 times faster than at half the power. The higher the seed moisture content is, the higher the rate of temperature increase. After each blowing cycle, which lasted for five seconds, the temperature of the rapeseeds was set higher than the previous temperature, and after increasing the blowing time up to fifteen seconds, the temperature decreased by 8–12°C and cyclically stabilized. The applications of microwave drying represented in the paper are environmentally friendly, since the seeds do not come into direct contact with the products of gas combustion, which deteriorate its quality due to the possible penetration of carcinogenic components into the products. Experimental data was taken into account when developing the design of a small-sized grain dryer for farms, in which the drying process takes place without heating the air as a heat carrier.

PL

Rzepak jest ważną rośliną oleistą o szerokim zakresie zastosowań. Zebrany musi zostać oczyszczony i wysuszony przed przetworzeniem. Proces suszenia rzepaku, jako rośliny o małych nasionach, ma swoją specyfikę. Jedną z nowych metod suszenia jest wykorzystanie promieniowania mikrofalowego, którego wadą jest nierównomierne ogrzewanie produktu. Celem postawionym w niniejszej pracy było zbadanie sposobów suszenia nasion rzepaku za pomocą promieniowania elektromagnetycznego w zakresie ultrawysokich częstotliwości w połączeniu z filtracją. Określono wskaźniki intensywności suszenia nasion oleistych za pomocą promieniowania podczerwonego na stanowisku doświadczalnym. Analiza przeprowadzonych doświadczeń wykazała, że temperatura nasion przy maksymalnej mocy mikrofalowej wzrasta ogólnie od 1,5 do 1,8 razy szybciej niż przy połowie mocy. Im wyższa wilgotność nasion, tym większe tempo wzrostu temperatury. Po każdym cyklu nadmuchu, który trwał pięć sekund, temperatura nasion rzepaku była wyższa niż poprzednia, a po zwiększeniu czasu przedmuchiwania do piętnastu sekund, temperatura spadała o 8–12°C i cyklicznie stabilizowała się. Przedstawione w artykule zastosowania suszenia mikrofalowego są przyjazne dla środowiska, ponieważ nasiona nie wchodzą w bezpośredni kontakt z produktami spalania gazu, które pogarszają ich jakość ze względu na możliwe przenikanie składników rakotwórczych do produktów. Dane eksperymentalne zostały wzięte pod uwagę przy opracowywaniu projektu małej suszarki do ziarna dla gospodarstw rolnych, w której proces suszenia odbywa się bez podgrzewania powietrza jako nośnika ciepła.

2

„Bazalt-S”- innowacyjna technologia nawożenia roślin

Kufka Dominika, Choińska-Pulit Anna, Sobolczyk-Bednarek Justyna, Zielińska Amelia, Glubiak Ewa, Korzeniowska Jolanta

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 3

9--14

PL

Przedstawiony projekt skupia się na opracowaniu innowacyjnej technologii w zakresie poprawy jakości ziarna lub nasion co najmniej jednego z ważnych gospodarczo gatunków roślin uprawnych np. zbóż, roślin bobowatych lub rzepaku. W rezultacie w uprawie ww. roślin, w ziarnie lub nasionach nastąpiło zwiększenie zawartości białka, aminokwasu metioniny lub tłuszczu. W proponowanej technologii uprawy użyto pył bazaltowy wzbogacony siarką w postaci granulatu o nazwie Bazalt-S. Zadaniem zastosowania granulatu Bazaltu-S, była poprawa właściwości gleb, zwłaszcza zakwaszonych i ubogich w siarkę, co miało wpływ na stabilność i wielkość plonowania. Ponadto użycie polepszacza pozwoliło na uzyskanie plonów o znacznie lepszej jakości w porównaniu do produktów rolnych dotychczas uzyskiwanych z gleb mało żyznych na terenie Polski i krajów Europy o podobnych warunkach glebowo-klimatycznych.

EN

The presented project focuses on the development of innovative technology to improve the quality of grain or seeds of at least one of the economically important crops eg. cereals, Fabaceae or rape. As a result in the cultivation of the above mentioned plants, in grain or in seeds will increase their protein, methionine, or fat content. In the proposed cultivation technology, basalt dust enriched with sulfur in the form of granules called Basalt-S was planned to use. The task of Basalt-S, will be to improve the properties of soils, especially acidified and low-sulfur soils, which will have an impact on the stability and yield. Furthermore, it will allow to obtain products of much better quality compared to products previously obtained from poorly fertile soils in Poland and European countries with similar soil and climatic conditions.

3

Investigation of ultra-low photon emission of rapeseed seeds stimulated in an electric field

Kovalyshyn Stepan, Ptashnyk Vadym, Nester Bogdan, Shvets Oleksiy, Tylek Paweł, Miernik Anna, Kiełbasa Paweł

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 12

271--274

EN

This paper describes the response of rapeseed photon emission to their stimulation by an electric field. The stimulation time and the intensity of the electric field were the experimental factors. In the experiment, the electric field intensity was applied from 1 kV/cm to 3kV/cm in intervals of 0.5 kV/cm and for each of these values the stimulation time was from 5s to 30s in intervals of 5s. In the next stage of the project, fieldstimulated seeds were parameterized using the Single Photon Couting (SPC) method. An R4220 photomultiplier was used to record photon radiation. It was found that the highest photon emission was characterised by the stimulation range from 1.8 kV/cm to 2.2 kV/cm, which expanded with increasing time of rapeseed stimulation. However, the amount of radiation increases monotonically depending on the duration of electrical stimulation. At the same time, the effect of changes in the intensity of the electric field is much smaller, which indicates the presence of structural features of the seed material and its selective susceptibility to electromagnetic interactions.

PL

W pracy opisano odpowiedź emisji fotonów rzepaku na ich stymulację polem elektrycznym. Czynnikami eksperymentalnymi były czas stymulacji i natężenie pola elektrycznego. W doświadczeniu zastosowano natężenie pola elektrycznego od 1 kV/cm do 3kV/cm w odstępach co 0,5 kV/cm, a dla każdej z tych wartości czas stymulacji wynosił od 5s do 30s w odstępach co 5s. W kolejnym etapie projektu nasiona stymulowane polowo były parametryzowane metodą SPC (Single Photon Couting). Do rejestracji promieniowania fotonowego wykorzystano fotopowielacz R4220. Stwierdzono, że największą emisją fotonów charakteryzuje się zakres stymulacji od 1,8 kV/cm do 2,2 kV/cm, który rozszerzał się wraz ze wzrostem czasu stymulacji rzepaku. Natomiast ilość promieniowania wzrasta monotonicznie w zależności od czasu trwania stymulacji elektrycznej. Jednocześnie efekt zmian natężenia pola elektrycznego jest znacznie mniejszy, co wskazuje na obecność cech strukturalnych materiału siewnego i jego selektywną podatność na oddziaływania elektromagnetyczne.

4

Investigation of the effect of pre-sowing electrical stimulation of winter rapeseed on its spectral-luminescent properties

Kovalyshyn Stepan, Myagkota S. V., Ptashnyk Vadym, Kharchenko Serhi, Tomporowski Andrzej, Kiełbasa Paweł

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 1

79--83

EN

The samples of rapeseed oil obtained by dissolving ground rapeseed in hexane (chemical extraction method) were studied. Portion of sample seeds was left unthreatened as the reference, another was treated by an electrostatic field at intensity of E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm and t = 30c. The behavior of fluorophores of solutions of rapeseed oil in hexane, namely, tocopherol, phenol, fatty acids, vitamins and pigments provided information on the chemical composition and cell structure of the studied seeds. It was established that the fluorophores of solutions of rapeseed oil in hexane prepared from unthreatened seeds and seeds treated at an electrostatic field intensity of E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm and t = 30c are characterized by identical spectral-luminescent properties. The spectral-luminescent properties of phenols, tocopherols, fatty acids, vitamins and pigments of rapeseed oil obtained from the untreated and treated seed, were identical, regardless of the modes of its pre-sowing treatment. Presowing electric treatment of rapeseed by an electrostatic field in this mode does not cause changes in the chemical composition and structure of the cell, its fatty acid composition and the content of vitamins and pigments.

PL

Badano próbki oleju rzepakowego otrzymanego przez rozpuszczenie zmielonych nasion rzepaku w heksanie (metoda ekstrakcji chemicznej). Część próbek nasion pozostawiono bez naprężeń jako referencyjną, inną poddano działaniu pola elektrostatycznego o natężeniu E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm i t = 30c. Zachowanie się fluoroforów roztworów oleju rzepakowego w heksanie, tj. tokoferolu, fenolu, kwasów tłuszczowych, witamin i pigmentów dostarczyło informacji o składzie chemicznym i budowie komórkowej badanych nasion. Ustalono, że fluorofory roztworów oleju rzepakowego w heksanie sporządzonych z nasion niezagrożonych i nasion traktowanych polem elektrostatycznym o natężeniu E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm i t = 30c charakteryzują się identycznymi właściwościami spektralno-luminescencyjnymi. Właściwości spektralno-luminescencyjne fenoli, tokoferoli, kwasów tłuszczowych, witamin i barwników oleju rzepakowego uzyskanego z nasion nietraktowanych i traktowanych elektrycznie były identyczne, niezależnie od sposobu ich przedsiewnej obróbki. Przedsiewna obróbka elektryczna nasion rzepaku polem elektrostatycznym w tym trybie nie powoduje zmian w składzie chemicznym i strukturze komórki, składzie kwasów tłuszczowych oraz zawartości witamin i barwników.

5

Rynek surowców oleistych w UE w latach 2000-2019

Romel Emilia, Wroniak Małgorzata

Przemysł Spożywczy

|

2021

|

T. 75, nr 7

8--14

PL

Na podstawie danych statystycznych pochodzących z bazy FAS Departamentu Rolnictwa Stanow Zjednoczonych (USDA) oraz bazy FAOSTAT Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) przeprowadzono analizę zmian, jakie zaszły w strukturze jednolitego rynku europejskiego surowców oleistych w latach 2000-2019. Unijny rynek przez większość analizowanego okresu charakteryzowały tendencje rosnące. W kontekście produkcji wszystkich roślin oleistych, wzrost wyniosł ponad 70%, przy zwiększeniu powierzchni upraw o 61,4%. Dynamiczny trend wzrostowy dotyczył upraw rzepaku, słonecznika oraz soi. Tempo zmian upraw oliwki europejskiej było znacznie niższe. UE pozostaje liczącym się na świecie producentem oliwek (53,6% udziału w światowej produkcji w 2019 r.), rzepaku (24,3%)oraz słonecznika (18,3%). Ponad połowa unijnych zbiorów rzepaku pochodzi z Francji, Niemiec oraz Polski. Produkcja słonecznika w 70% skupiona jest w Rumunii, Bułgarii i na Węgrzech, a aż 90% oliwek uprawianych w UE pochodzi z Hiszpanii, Włoch oraz Grecji. W Polsce jedyną rośliną oleistą uprawianą na skalę przemysłową pozostaje, niezmiennie od wielu lat, rzepak.

EN

Based on statistical data from the United States Department of Agriculture (USDA) FAS database and the United Nations Food and Agriculture Organization (FAO) FAOSTAT database, an analysis changes in the structure of the single European oil raw materialsmarket in 2000-2019 was carried out. The EU oil crops market has demonstrated upward trends for most of the period analysed. In the context of production of all oil crops, the increase was over 70%, with an increase in cultivated area by 61.4%. A dynamic upward trend could be observed for rapeseed, sunflower and soybean, however the rate of change in the context of olives was significantly lower. The EU remains a globally important producer of olives (53.6% share of world production in 2019), rapeseed (24.3%) and sunflower seeds (18.3%). More than half of the EU rapeseed comes from France, Germany and Poland. Sunflower seeds production is in 70% concentrated in Romania, Bulgaria and Hungary, and as much as 90% of the olives produced in the EU come from Spain, Italy and Greece. In Poland, the only oil crop grown on an industrial scale is rapeseed, which has remained unchanged for years.

6

The use of an electroseparator with bifilar winding for extracting germ from crushed rape seed

Majcher Jacek

Przegląd Elektrotechniczny

|

2020

|

R. 96, nr 9

71--73

EN

The paper presents the results of tests using the electroseparator for extracting the hull from crushed rape seeds. For this purpose, a prototype electroseparator was built that uses a bifilar winding in its construction. The winding is wound on a rotating drum and is supplied with a high DC voltage. The conducted research proves that there are differences in the efficiency of hull and germ separation up to 40% with suitably selected operating parameters of the electroseparator and appropriate parameters of the particulate material.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań elektroseparatora do wydzielania łupiny z rozdrobnionych nasion rzepaku. W tym celu został zbudowany elektroseparator z uzwojeniem bifilarnym. Uzwojenie to nawinięte jest na obracający się bęben zasilany wysokim napięciem. Badania dowiodły różnice w sprawności separacji łupiny i zarodka. - Wykorzystanie elektroseparatora z uzwojeniem bifilarnym do wydzielania zarodka z rozdrobnionych nasion rzepaku.

7

Sheet metal forming using environmentally benign lubricant

Więckowski Wojciech, Adamus Janina, Dyner Marcin

Archives of Civil and Mechanical Engineering

|

2020

|

Vol. 20, no. 2

307--319

EN

Sheet metal forming belongs to one of the most important technologies enabling the production durable but quite lightweight metal parts. The quality of the drawn parts depends on the deformed sheet metal, applied forming technology and process parameters, such as contact pressure, relative velocity, temperature or lubrication. The forming of steel (1.4021) parts using benign lubricant is analysed. The paper proposes replacing conventional mineral/synthetic lubricants with ones based on vegetable oils and boric acid. The effectiveness of the lubricants was assessed in laboratory strip drawing and cupping tests, and in production. An oil-based lubricant with an additive of boric acid is very effective in reducing frictional resistance and protecting the forming tools against galling.

8

Produkcja rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim w aspekcie rozwoju odnawialnych źródeł energii

Jarecki Wacław, Kipa Justyna

Polish Journal for Sustainable Development

|

2019

|

T. 23, cz. 2

9--16

PL

W pracy zaprezentowano zmiany produkcji rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim. Uzyskane wyniki wskazują, że zbiory nasion rzepaku w UE były stabilne. Odnotowano tendencję spadkową powierzchni zasiewów, natomiast wzrostową plonowania. W Polsce (w latach 2010-2018) zarówno zbiory, powierzchnia uprawy jak i plony nasion wykazywały tendencje wzrostową. W województwie podkarpackim w badanym okresie produkcja rzepaku zwiększyła się w wyniku istotnego wzrostu powierzchni uprawy przy wzrostowej tendencji plonowania. Stan produkcji nasion rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim jest uzależniony od zmiennych warunków siedliskowych oraz zapotrzebowania rynku na surowiec. Obecna, na ogół stabilna, skala produkcji rzepaku w omawianych rejonach jest głównie wynikiem zagospodarowania nasion do celów spożywczych oraz przemysłowych, w tym na biopaliwo.

EN

The aim of the study is to present changes in rapeseed production in the EU, Poland and the Podkarpackie Province over recent years. The obtained results indicate that rapeseed harvest in the EU was stable in the years 2010-2017. There was a downward trend in sown area and an increase in yield. In Poland, in 2010-2018, both harvest, crop area and seed yields showed an upward trend. In the Podkarpackie Province, rapeseed production increased in the period under consideration. This was the result of a significant increase in the cultivation area with an upward trend in yielding. The production status of rapeseed in the EU, Poland and the Podkarpackie Province depends on changing habitat conditions and market demand for raw material. The current generally stable scale of rapeseed production in the discussed regions is mainly the result of seed management for food and industrial purposes, including biofuel.

9

Wpływ ozonowania nasion rzepaku na barwę oleju

Sachadyn-Król M., Jackowska I.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 5

767--770

PL

Ozonowanie nasion rzepaku pozwala ograniczyć niekorzystne procesy zachodzące w nasionach podczas przechowywania. Poznanie ewentualnego wpływu utleniającego działania ozonu na nasiona rzepaku i barwę uzyskanego oleju było głównym celem pracy. Do analizy wykorzystano spektrofotometryczną analizę barwy ogólnej oraz pomiar barwy w systemie CIE L*a*b. Wykazano, że ozonowanie nasion powoduje delikatne odbarwienie oleju poprzez zmniejszenie zawartości barwników.

EN

Rapeseeds were treated with O3 (concn. in the air 0.05 or 2 μg/L, time 15-180 min) and pressed to produce oil samples. Their color was detd. by spectrophotometry. Seeds ozonation resulted in slight discoloration of the oil by reducing the content of carotenoids and chlorophylls.

10

Wpływ dodatku oleożywic na właściwości chemiczne oleju rzepakowego tłoczonego na zimno

Starek A., Sagan A., Kiczorowska B., Szmigielski M., Ślaska-Grzywna B., Andrejko D., Kozłowicz K., Blicharz-Kania A., Krajewska M.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 5

771--773

PL

Dokonano oceny wpływu dodatku suszonego rozmarynu oraz żywic pochodzących z wybranych kadzidłowców i balsamowca indyjskiego na zmiany oksydacyjne oleju rzepakowego tłoczonego na zimno. Do badań przygotowano próbę kontrolną zawierającą czysty olej rzepakowy oraz pięć prób doświadczalnych, zawierających olej z 1-proc. dodatkiem suszonego rozmarynu oraz żywic z Boswelia carteri, Boswellia serrata, Boswellia frereana i Guggul (Commiphora wightii). Oleje przechowywano w temp. 10 ± 1°C. Po 2, 4, 8 i 12 tygodniach w badanych próbach oleju oznaczono liczbę kwasową, liczbę nadtlenkową i stabilność oksydatywną. Przeprowadzona analiza wariancji Anova ze szczegółową analizą średnich przedziałów ufności przy użyciu testu Tukeya (α = 0,05) wykazała istotny wzrost stabilności oksydatywnej oleju rzepakowego w próbach z dodatkiem suszonego rozmarynu i żywicy Guggul.

EN

A cold-pressed rapeseed oil was improved by addn. 1% of dried rosemary and resins from Boswellia carteri, Boswellia serrata, Boswellia frereana and Guggul (Commiphora wightii). The oils were stored at 10 ± 1°C. After 2, 4, 8 and 12 weeks, the oil samples were studied for acid index, peroxide value and oxidative stability by std. methods. The addn. of dried rosemary and Guggul resin, resulted in a significant increase in the oxidative stability of rapeseed oil.

11

The influence of selected biological products on limitation of the development of Sclerotinia sclerotiorum sclerotia

Jajor E., Korbas M., Horoszkiewicz-Janka J., Danielewicz J., Baraniak B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

92--96

EN

The aim of the study was to assess the influence of biological products on the decomposition of Sclerotinia sclerotiorum sclerotia in a laboratory environment. The following products were used in the experiment: EM Naturalnie Aktywny, EM Bio and Contans WG. The experiment was conducted in Petri dishes with tissue paper (medium quality filters) or technical sand, which were used as substrates. In each case Sclerotinia sclerotiorum sclerotia were placed on a substrate and their decomposition was observed for 5 weeks. The biological preparations used in the experiment decomposed Sclerotinia sclerotiorum sclerotia very effectively. The product containing hyperparasitic Coniothyrium minitans fungi completely destroyed the spore forms of the pathogen. The results of the experiment assessing the usefulness of preparations containing effective microorganisms for limiting the content of sclerotia in soil need to be confirmed in the natural environment.

PL

Celem badań była ocena wpływu produktów biologicznych na rozkład sklerocjów grzyba Sclerotinia sclerotiorum w warunkach laboratoryjnych. W doświadczeniu wykorzystano 3 produkty, tj. EM Naturalnie Aktywny, EM Bio oraz Contans WG. Doświadczenie prowadzono na szalkach, w których znajdowała się bibuła (sączki jakościowe średnie) lub piasek techniczny. Każdorazowo na podłoże wykładano sklerocja S. sclerotiorum i obserwowano przez 5 tygodni ich rozpad. Zastosowane w doświadczeniu biologiczne preparaty wykazały wysoką skuteczność w procesie rozkładu sklerocjów S. sclerotiorum. Środek zawierający nadpasożytniczy grzyb Coniothyrium minitans spowodował całkowite zniszczenie form przetrwalnikowych badanego patogena. Uzyskane wyniki dotyczące zastosowania preparatów zawierających efektywne mikroorganizmy w ograniczaniu obecności sklerocjów w glebie wymagają potwierdzenia w warunkach naturalnych.

12

Application of heat pumps in rapeseed oil production

Łaska-Zieja B., Adamczyk F., Marcinkowski D., Golimowski W., Kołodziej M., Szczurko K.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 3

24--28

EN

The production of rapeseed oil requires a lot of energy. Before being pressed, seeds are conditioned, i.e. heated up to the process temperature for the whole mass. Then, as a result of pressing the extracted oil has a higher temperature compared to the ambient temperature. The objective of the study was to assess the application of heat pumps to reduce the energy consumption of the vegetable oil production process. The article analyses the results of the industrial experiment in which a heat pump was employed to cool down oil and heat up rapeseeds before pressing. As part of B+R project No INNOTECHK2/IN2/5/181835/NCBR/13, a prototype system was constructed with a capacity of 1.5 Mg of oil per hour. The research shows that the return on investment in the heat pump is maximum 2 months. Profit from heating seeds with heat obtained from oil cooling is about PLN 760,000 per annum in the analysed case.

PL

Produkcja oleju rzepakowego wymaga dużych nakładów energii. Przed tłoczeniem nasiona są poddawane kondycjonowaniu, czyli podgrzewaniu w całej masie do temperatury procesowej. Następnie na skutek tłoczenia pozyskiwany jest olej o temperaturze wyższej niż temperatura otoczenia. Celem badań była ocena zastosowania pompy ciepła do obniżenia energochłonności procesu produkcji oleju roślinnego. W artykule przedstawiono wyniki doświadczenia wykonane w skali przemysłowej, gdzie zastosowano pompę ciepła do jednoczesnego schładzania oleju i grzania nasion rzepaku przed tłoczeniem. W ramach realizacji projektu B+R nr umowy INNOTECH-K2/IN2/5/181835/NCBR/13 zbudowano instalację prototypową o wydajności 1,5 Mg oleju na godzinę. Z wykonanych badań wynika, że zwrot inwestycji w pompę ciepła to okres nie dłuższy niż 2 miesiące. Zysk z podgrzewania nasion ciepłem pozyskanym ze schładzania oleju to około 760 tys. PLN rocznie w badanym przypadku.

13

Profile of fatty acids and spectroscopic characteristics of selected vegetable oils extracted by cold maceration

Kachel M., Matwijczuk A., Przywara A., Kraszkiewicz A., Koszel M.

Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 22, No. 1

61--71

EN

Biodiesel has become more attractive material for its properties such as biodegradability, renewability and very low toxicity of its combustion products. A higher quality of this fuel is essential in its potential commercialization. Analytical methods used in biodiesel analysis are constantly refined. The most popular analytical techniques include chromatography and molecular spectroscopy. The ATR-FTIR spectroscopy is one of the most important methods of spectroscopy. This paper presents the results of studies on selected oils of natural origin using ATR-FTIR infrared absorption spectroscopy. Three types of oils from pumpkin seeds and winter rapeseed were analysed. The main fatty acids were also determined in all the samples.

PL

Biodiesel staje się coraz bardziej atrakcyjnym materiałem ze względu na swoje właściwości takie jak: biodegradowalność, odnawialność oraz bardzo niską toksyczność produktów powstających z jego spalania. Jakość tego paliwa ma również docelowo zasadnicze znaczenie w jego potencjalnej komercjalizacji. Metody analityczne używane w badaniach biodiesla są cały czas udoskonalane. Do najpopularniejszych technik analitycznych zaliczyć należy chromatografię oraz metody spektroskopii molekularnej, a wśród nich spektroskopię w podczerwieni ATR-FTIR. W prezentowanym artykule przedstawiono wyniki badań wykonanych za pomocą spektroskopii absorpcyjnej w podczerwieni ATR-FTIR wybranych do badań olejów pochodzenia naturalnego, tj. z nasion dyni oraz rzepaku ozimego. We wszystkich próbkach oznaczono także zawartość głównych kwasów tłuszczowych.

14

Analiza składowych emisji GHG z upraw rzepaku wykorzystywanego do produkcji estrów metylowych kwasów tłuszczowych

Berdechowski K.

Nafta-Gaz

|

2017

|

R. 73, nr 5

360--364

PL

W ostatnich latach bardzo ważną rolę w branży paliwowej odgrywają biopaliwa. Stawiane są im jednak odrębne wymagania. Poza kwestiami jakościowymi niezbędne jest wykazanie, że dane biopaliwo jest w stanie ograniczyć emisję gazów cieplarnianych na minimalnym zadanym poziomie. Sama produkcja biokomponentu także generuje pewną ilość emisji GHG. Oblicza się ją już od momentu pozyskiwania surowców. W niniejszej pracy przeanalizowano etap uprawy rzepaku i zbadano, jak na generowaną tam emisję GHG oddziałują poszczególne czynności i procesy agrotechniczne. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń określono, że największy wpływ na generowaną podczas upraw emisję mają nawozy azotowe oraz występująca emisja podtlenku azotu zwana „emisją polową”.

EN

In recent years, biofuels have been playing a very important role in the fuel industry. Apart from their quality, it is necessary to prove that the biofuel is able to reduce greenhouse gas emissions at the minimal preset level. Production of the biofuels also generate GHG emissions. It is calculated from the moment of cultivation of the raw materials. In this paper, the stage of rapeseed cultivation was analyzed. The impact of various activities and agronomic operations on the total emissions from the cultivation was studied. On the basis of the calculations, it was determined that the greatest impact on the emissions from the cultivation stage, are as a result of nitrogenous fertilizers and nitrous oxide emissions called “field emission”.

15

OS-GLCM computer system designed to generate a GLCM matrix for the digital image of oilseed rape

Okoń P., Boniecki P., Kozłowski R. J., Górna K., Jurek P., Fojud A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 4

41--44

EN

The purpose of this paper is to produce original software for calculating the GLCM matrix and its properties. Application mechanics is based on two AForge.Net library for image segmentation, and the Accord.Net library for calculating the GLCM matrix. The application mechanics have included the ability to calculate the GLCM matrix at the given accounts. The application is equipped with functions that calculate the properties of the matrix as a full complement of the problem. Generated matrix properties are saved to a CSV file, or added to an existing one according to user preferences. Digital images of rape leaves constitute a research material used in the work.

PL

Celem niniejszej pracy jest wytworzenie oryginalnego oprogramowania do obliczania macierzy GLCM, oraz jej właściwości. Mechanika aplikacji opiera się na dwóch bibliotekach AForge.Net do segmentacji obrazu, oraz biblioteka Accord.Net do obliczania macierzy GLCM. W mechanice aplikacji uwzględniono możliwość obliczania macierzy GLCM przy zadanych kontach. Aplikacja została wyposażona w funkcje obliczające właściwości macierzy, co pełni formę uzupełnienia zagadnienia. Wygenerowane właściwości macierzy zastają zapisane do pliku CSV, lub dopisane do już istniejącego wedle preferencji użytkownika. Materiałem badawczym wykorzystanym w pracy, są obrazy cyfrowe liści rzepaku.

16

Influence of nitrogen and sulphur fertilization on diseases of winter oilseed rape

Dłużniewska J., Kulig B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

80--83

EN

The aim of field experiments was to evaluate the influence of nitrogen–sulphur fertilization on healthiness of winter oilseed rape cultivar Nelson. It was found that the occurence of fungal diseases on oilseed rape was dependent on sulphur and nitrogen fertilization. Nitrogen fertilization increased the incidence of diseases. The plant fertilized with sulphur showed lower fungal disease infection. Sulphur fertilizers decreased the infection by the following pathogens: Peronospora parasitica, Erysiphe cruciferarum, Verticillium dahliae.

PL

Celem pracy było określenie wpływu nawożenia azotem i siarką na występowanie chorób rzepaku ozimego odmiany Nelson. Na podstawie doświadczenia polowego stwierdzono, że nawożenie azotem zwiększało występowanie chorób grzybowych rzepaku ozimego. Natomiast nawożenie siarką wpływało na mniejsze porażenie roślin przez następujące patogeny: Peronospora parasitica, Verticillium dahliae. Jednak warunki pogodowe (duża ilość opadów) wpływały na obniżenie zdrowotności roślin.

17

Rynek rzepaku i oleju rzepakowego w Polsce i na świecie. Perspektywa rozwoju produkcji w latach 2003/2004-2014/2015

Rękas A., Wroniak M., Krygier K.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

T. 70, nr 7

16--19

PL

W artykule omówiono stan i perspektywy produkcji rzepaku w Polsce i na świecie w latach 2003/2004-2015/2016. Wskazano jego głównych producentów oraz przedstawiono zmiany powierzchni upraw i plonowania. Zobrazowano zmiany produkcji oleju rzepakowego na świecie i w UE oraz wskazano główne kierunki jego wykorzystania. Pomimo stopniowego wzrostu produkcji rzepaku w sezonach 2003/2004-2013/2014, w ostatnich latach odnotowuje się spadek zbiorów. Przyczyn tej niekorzystnej sytuacji należy doszukiwać się w decyzji Parlamentu Europejskiego dotyczącej zmniejszenia produkcji biopaliw pierwszej generacji.

EN

In this paper the status and perspectives for rapeseed production in Poland and in the world in the years 2003/04-2015/16 were discussed. Rapeseed is found in the third place of world oilseeds production, while the European Union is the global leader in rapeseed production. The major producers of rapeseed were identified and changes in harvested area and yield of rapeseed yield were presented. Changes in production and use of rapeseed oil in the world and in the European Union were illustrated. Despite the gradual increase in rapeseed production in the seasons 2003/04-2013/14, fall in rapeseed crop was reported in the recent years. It seems reasonable to seek the cause of this unfavourable situation on rapeseed oil market in the decision of the European Parliament on reducing the production of the first generation biofuels.

18

Skuteczność wybranych fungicydów w zależności od właściwości fizycznych roztworu

Korbas M., Jajor E., Danielewicz J., Sobiech Ł., Perek A., Horoszkiewicz-Janka J.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 7

1395--1397

PL

Oceniono skuteczność substancji czynnych fungicydów stosowanych w ochronie rzepaku (tiofanat metylowy, tebukonazol, prochloraz) w zależności od dodatku adiuwanta (trisiloksan z podstawnikami polieterowymi-100%, etoksylowany alkohol izodecylowy-90%, metylowany ester oleju rzepakowego-95%). Wpływ kombinacji tych środków na ograniczanie wzrostu grzybni patogenów oceniano w warunkach in vitro. Do badań wybrano izolaty Botrytis cinerea, Sclerotinia sclerotiorum i Alternaria brassicicola. Mieszaniny substancji czynnych z etoksylowanym alkoholem izodecylowym wykazały największą skuteczność ograniczania rozwoju grzybni wszystkich patogenów. Modyfikacja fizycznych właściwości roztworu przy użyciu metylowanego estru oleju rzepakowego powodowała z reguły obniżenie skuteczności działania badanych substancji czynnych.

EN

Three active substances of com. fungicides used for rapeseed protection (thiophanate-methyl, tebuconazole, prochloraz) were modified by addn. of com. adjuvants (trisiloxane with polyether substituents, ethoxylated isodecyl alc., rapeseed oil Me ester) and studied in vitro for growth limitation of pathogen mycelia (Botrytis cinerea, Sclerotinia sclerotiorum, Alternaria brassicicola). The growth was limited when ethoxylated isodecyl alc. was added to the active ingredients. The addn. of the rapeseed oil Me ester resulted in a decrease in the fungicidal activity of the agents.

19

Assessing transport susceptibility of rapeseed meal fractionation products

Bojanowska M.

LogForum

|

2016

|

Vol. 12, no. 3

297--305

EN

Background: Having considered increasing production of liquid and solid biofuels from rapeseed and bearing in mind its stable and unquestionable position in the food and animal feed industries, a rational approach towards technologically and logistically efficient utilization of by-products from rapeseed processing is required. The aim of the research presented in the article is to assess the transport susceptibility of rapeseed meal fractions, varying according to particle size and chemical composition. Methods: Resistance to changes stimulating self-heating has been assumed as the main criterion of transport susceptibility. The following diagnostic variables have been experimentally determined: total protein, crude fat and crude fiber content, porosity, and water activity in the fraction of examined meal. In order to organize a set of particles and to indicate their optimal applications according to criteria chosen with regard to both utilization and transportation, two aggregate indicators have been calculated. Results: It has been proved that medium-sized particle fractions (0.075-0.4 mm) exhibit the lowest transport susceptibility, whereas the those with the largest granulations (>3 mm) -have the highest. One significant relationship is the decline of feeding value and concurrent increase in the transport susceptibility of meal fractions, which in practice means that those fractions least-favoured by the animal feed industry can be least cumbersome to transport. Conclusions: It has been suggested that there should be a division of rapeseed meal into two products with different applications and different transport susceptibility. The fractioning of meal can bring numerous, measurable benefits for the meal industry and logistics processes for solid biofuels, where storage and transport properties have considerable importance, alongside commodity price and transport costs.

PL

Wstęp: Wzrastająca produkcja biopaliw płynnych i stałych z nasion rzepaku, przy stałym znaczeniu tej rośliny w przemyśle spożywczym i paszowym, wymaga racjonalnego, a zwłaszcza efektywnego technologicznie i logistycznie zagospodarowania produktów ubocznych technologii przerobu rzepaku. Celem badań przedstawionych w artykule była ocena podatności transportowej zróżnicowanych ze względu na wielkość cząstek oraz skład chemiczny frakcji śruty rzepakowej. Metody: Jako kryterium podatności transportowej przyjęto odporność frakcji śruty na przemiany stymulujące samozagrzewanie. Wytypowano i oznaczono doświadczalnie następujące zmienne diagnostyczne: zawartość białka ogólnego, tłuszczu surowego oraz włókna surowego, porowatość, a także aktywność wody w poszczególnych frakcjach śruty. W celu uporządkowania zbiorów cząstek, a następnie wytypowania najkorzystniejszych ich zastosowań ze względu na przyjęte kryteria - cechy użytkowe i technologiczno-transportowe, obliczono dwa wskaźniki agregatowe. Wyniki: Stwierdzono, iż najmniejszą podatność transportową wykazują średnie frakcje pyłowe (0,075-0,4 mm), największą zaś frakcja o największej granulacji (d> 3 mm). Istotną zależnością jest spadek wartości paszowej frakcji śruty wraz ze wzrostem podatności transportowej, co oznacza w praktyce, że frakcje najmniej pożądane w przemyśle paszowym, mogą być najmniej uciążliwe w transporcie. Wnioski: Zaproponowano podział śruty rzepakowej na dwa produkty, różniące się przeznaczeniem oraz podatnością transportową. Frakcjonowanie śruty może przynieść wymierne korzyści zarówno dla przemysłu paszowego, jak i w sferze logistyki dostaw biopaliw stałych, w której obok kosztów surowca i jego transportu, istotną rolę w wykorzystaniu biomasowych źródeł energii odgrywają cechy przechowalniczo-transportowe.

20

A comparative study of the content of heavy metals in oils: linseed oil, rapeseed oil and soybean oil in technological production processes

Szyczewski P., Frankowski M., Zioła-Frankowska A., Siepak J., Szyczewski T., Piotrowski P.

Archives of Environmental Protection

|

2016

|

Vol. 42, no. 3

37--40

EN

Vegetable oils belong to a large group of substances consumed on a daily basis. World vegetable oil production is soaring, reducing the popularity of animal fats. Heavy metals pose a threat to human health. It is estimated that about 80% of the daily dose of heavy metals enters the human body through the consumption of food. Hence, it is necessary to monitor their concentrations in food products. Besides, the presence of heavy metals is thought to have possible negative influence on the quality of oils, especially on their taste and smell. Heavy metals may also accelerate the process of the rancidifiction of oils. Rapeseeds, soybean seeds and linseeds were selected for the analysis because they are one of the most popular oilseeds and at the same time they differ in terms of growing conditions. The analyses of different fractions and the ready-made product were also performed. The aim of the study was to determine the variation in concentrations of heavy metals, iron and manganese in different fractions during production. The significant concentrations of iron, manganese and zinc were observed in oilseeds. It was also shown that during different stages of oil refining the concentrations of metals decrease. The concentrations of metals are compared with those reported in literature.

PL

Oleje roślinne stanowią szeroką grupę produktów stosowanych w codziennej konsumpcji. Ich produkcja i spożycie rosną kosztem bardziej szkodliwych tłuszczów zwierzęcych. Metale ciężkie stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego. Przyjmuje się, że około 80% codziennej dawki dostaje się do organizmu człowiek wraz z żywnością. Stąd istnieje konieczność monitorowania ich stężeń w produktach spożywczych. Ponadto uważa się, że obecność metali ma wpływ na właściwości smakowo-zapachowe olejów, a także może przyspieszyć procesy ich jełczenia. Do analizy wybrano ziarna lnu, rzepaku i soi, są to jedne z najpopularniejszych roślin oleistych, a zarazem różnią się warunkami uprawy. Analizie poddano także ich frakcje produkcyjne i gotowy do konsumpcji produkt. Celem pracy było poznanie zmian stężeń metali ciężkich, żelaza i manganu w toku produkcyjnym. Zaobserwowano znaczące stężenia żelaza, manganu i cynku w ziarnach roślin oleistych. Stwierdzono, że proces produkcji skutecznie obniża stężenia metali do bezpiecznego poziomu w ilościach śladowych. Poziom stężeń jest zbliżony do doniesień literaturowych.