Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Composition of soil solution after 10 years of PRP SOL fertilization based on the selected chemical properties

Spychalski W., Sulewska H., Ratajczak K., Kaczmarek T.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 4

139--143

EN

The paper presents the results of the research on the effect of PRP SOL fertilization on the basic chemical properties of soil and composition of soil solution. The soil has been sampled from the level of humus of many years' experiment established on light soil using traditional fertilization (NPK) and PRP SOL fertilizer was used instead of PK fertilization. Nitrogen doses remained the same in both combinations. Collected samples for testing were taken from a depth of 0-20 cm using an automatic soil sampler. In the plots where PRP SOL fertilization was applied, a statistically significant decrease in the content of available forms of potassium and an increase in the amount of available magnesium forms were observed. There was no significant influence of factors used in the experiment on total organic carbon and nitrogen content. Long-term application of PRP SOL fertilization resulted in statistically significant differences in chemical composition of soil solutions. A significant decrease in the concentration of the following components was observed in these plots: K+, Na+, PO43-, NH4+ and the increase in pH value. Modification effect on soil solution chemistry was also caused by the species of cultivated plants.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu nawożenia PRP SOL na podstawowe właściwości chemiczne gleb oraz skład roztworu glebowego. Przedmiotem badań były próbki glebowe pobrane z poziomu próchnicznego wieloletniego doświadczenia założonego na glebie płowej, na której stosowane było nawożenie tradycyjne (NPK) oraz zamiast nawożenia PK stosowany był nawóz zwany PRP SOL. Dawki azotu pozostały w obu kombinacjach takie same. Próbki powierzchniowe - średnie do badań pobrano z głębokości 0-20 cm za pomocą automatycznego próbnika glebowego. Na poletkach, na których było stosowane nawożenie PRP SOL stwierdzono statystycznie istotny spadek zawartości przyswajalnych form potasu oraz wzrost ilości przyswajalnych form magnezu. Nie stwierdzono istotnego wpływu zastosowanych w doświadczeniu czynników na zawartość węgla organicznego oraz azotu ogółem. Wieloletnie stosowanie nawożenia PRP SOL spowodowało statystycznie istotne różnice w składzie chemicznym roztworów glebowych. Na tych poletkach stwierdzono istotny spadek stężenia następujących składników: K+, Na+, PO43-, NH4+ oraz wzrost wartości odczynu. Modyfikujący wpływ na chemizm roztworu glebowego wywierał także gatunek uprawianych roślin.

2

Elementy oceny ryzyka środowiskowego związanego z aplikacją materii organicznej do gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi z rejonu huty miedzi

Cuske M., Karczewska A.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2016

|

nr 162 (42)

20--38

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań chemicznych i ekotoksykologicznych pięciu gleb pozyskanych z obszaru zanieczyszczonego metalami ciężkimi zlokalizowanego w bezpośrednim sąsiedztwie Huty Miedzi Legnica, jak również wyniki analiz właściwości ich roztworów glebowych. Badania takie powinny stanowić podstawę oceny ryzyka ekologicznego dla terenów zanieczyszczonych. W badaniach uwzględniono także wpływ wybranych dodatków organicznych, powszechnie stosowanych w remediacji, na rozpuszczalność i ekotoksyczność metali ciężkich. Niektóre z dodatków, np. alkaliczny osad ściekowy, spowodowały radykalny wzrost rozpuszczalności miedzi, która bezpośrednio determinowała poziom ryzyka środowiskowego.

EN

The paper presents the results of chemical and ecotoxicological studies carried out with five soils collected from the area contaminated with heavy metals, located in the immediate vicinity of the Copper Smelter-Legnica, as well as the results of analyses focused on the properties of soil solutions. Such research should be considered as basic in environmental risk assessments for contaminated areas. Additionally, organic additives commonly used in remediation were added to soils. The study involved additionally the effects of soils amendment with organic matter, commonly used in soil remediation, on the solubility and ecotoxicity of heavy metals. Some of amendments, in particular alkaline sewage sludge, caused a drastic increase of copper solubility, which was directly associated with the level of environmental risk.

3

The relationship between dissolved organic carbon and hydro-climatic factors in peat-muck soil

Jaszczyński J.

Journal of Water and Land Development

|

2015

|

no. 24

27--33

EN

The object of this study was the concentration of dissolved organic carbon (DOC) in soil solution related to groundwater table, soil temperature, moisture, redox potential and intensive storm rain and their changes during ten years (2001–2010). The studies were localized in drained and agriculturally used Kuwasy Mire situated in the middle basin of the Biebrza River, north-eastern Poland. The study site was situated on a low peat soil managed as intensively used grassland. The soil was recognized as peat-muck in the second stage of the mucking process. DOC concentration was determined by means of the flow colorimetric method using the Skalar equipment. Mean in the whole study period DOC concentration in soil solution was 72 mg·dm–3. A significant positive correlation was observed between DOC concentration and soil temperature at 30 cm depth. The highest DOC concentrations were observed from July to October accompanied by the lowest ground water level. The DOC concentration in soil solution showed also a significant correlation with soil redox potential at 20 cm depth – a border between muck and peat layers. This layer is potentially most active with respect to biochemical transformation. There was no relationship between DOC concentration and soil moisture. However, the influence of torrential rains on the intensity of DOC removal was demonstrated in this study.

PL

Przedmiotem badań było stężenie rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO) w roztworze glebowym na tle poziomu wody gruntowej, temperatury i wilgotności gleby, jej potencjału elektrycznego oraz intensywnych opadów deszczu. Badania zlokalizowano na terenie zmeliorowanego i rolniczo użytkowanego Torfowiska Kuwasy, usytuowanego w środkowym basenie Biebrzy, w północno-wschodniej Polsce. Stanowisko badawcze zlokalizowano na glebie wytworzonej z torfów niskich (MtIIcb) użytkowanej jako intensywna łąka kośna. Stężenie RWO określono za pomocą kolorymetru przepływowego Skalar. Badania prowadzono w latach 2001–2010. Średnie z całego okresu badawczego stężenie RWO w roztworze glebowym wyniosło 72 mg C·dm–3. Zaobserwowano istotną dodatnią korelację między stężeniem badanego składnika i temperaturą gleby na głębokości 30 cm. Największe stężenie RWO występowało od lipca do października, kiedy to notowano również najniższy poziom zwierciadła wody gruntowej. Stężenie RWO wykazywało również istotną zależność od potencjału elektrycznego gleby notowanego na głębokości 20 cm, gdzie występowała warstwa przejściowa torfu murszejącego, charakteryzująca się potencjalnie największą intensywnością przemian biochemicznych. Nie wykazano natomiast zależności między stężeniem RWO a wilgotnością górnych partii badanej gleby. Stwierdzono również istotne nasilenie przemieszczania się RWO z kompleksu glebowego do roztworu na skutek obfitych opadów deszczu.

4

Relationship between dissolved organic carbon and calcium and magnesium in soil water phase and their uptake by meadow vegetation

Sapek B.

Journal of Water and Land Development

|

2013

|

no. 19 [VII-XII]

69--76

EN

Studies on the effect of dissolved organic carbon (DOC) on the concentration of calcium and magnesium in soil water phase (ground water and soil solution) and on their uptake by plants are less numerous than those on nitrogen and phosphorus. This study was aimed at assessing the relationships between DOC in ground water and soil solution from under meadow on mineral soil and Ca and Mg concentrations and their uptake by plants. Presented studies were performed in the years 2004–2007 on long-term meadow experiments situated in Janki and Laszczki in Masovian Province. Increasing DOC concentrations in soil solutions increased Ca uptake and decreased Mg uptake by plants which was facilitated by decreasing soil acidity. A lack of significant effect of DOC concentration in ground water on Ca and Mg uptake but demonstrated opposite direction of this effect confirms the antagonism in calcium and magnesium behaviour in the environment. Obtained results indicate that mutual relationships among DOC, Ca and Mg in a ground water – soil solution – meadow vegetation system is complex and needs further studies.

PL

Badania wpływu rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO) na stężenie wapnia (Ca) i magnezu (Mg) w fazie wodnej gleby, tj. w wodzie gruntowej i roztworze glebowym, oraz na ich pobieranie przez rośliny są mniej liczne w porównaniu z badaniami azotu i fosforu. Celem pracy była ocena współzależności między stężeniem RWO w wodzie gruntowej i w roztworze glebowym spod łąki na glebie mineralnej oraz stężeniem w nich Ca i Mg, a również zbadanie zależności pobrania wymienionych składników z plonem roślinności od tej formy węgla w wodach glebowych. Prezentowane w pracy badania, obejmujące lata 2004–2007, realizowano na długoletnich doświadczeniach łąkowych usytuowanych w miejscowościach Janki i Laszczki w województwie mazowieckim. Wzajemne relacje RWO oraz Ca i Mg w wodach glebowych i ich oddziaływanie na pobieranie tych dwóch składników pokarmowych przez rośliny łąkowe w znacznym stopniu kształtuje odczyn gleby, zmieniający się w wyniku nawożenia oraz wszystkich zabiegów odkwaszających glebę. Wraz ze zwiększeniem stężenia RWO w roztworach glebowych zwiększało się pobranie Ca, a zmniejszało pobranie Mg z plonem roślin, czemu sprzyjało zmniejszenie kwasowości gleby. Brak istotnego wpływu stężenia RWO w wodzie gruntowej na pobranie z plonem Ca i Mg, lecz wykazany przeciwny kierunek zmian tego wpływu w przypadku obu pierwiastków potwierdza antagonizm w zachowaniu się wapnia i magnezu w środowisku. Uzyskane wyniki badań wskazują, że wzajemne oddziaływanie między RWO oraz Ca i Mg w układzie woda gruntowa–roztwór glebowy–roślinność łąkowa jest złożonym i uwikłanym procesem, wymagającym dalszych badań.

5

Calcium and magnesium uptake with the yield of meadow vegetation in relation to their content in atmospheric precipitation, ground water and soil solution

Sapek B.

Journal of Water and Land Development

|

2013

|

no. 18 [I-VI]

73--83

EN

The question was how and under which conditions the concentration and load of calcium and magnesium in atmospheric precipitation, ground water and soil solution may affect their uptake by vegetation in a managed meadow. The answer was based on results of Ca and Mg determinations in atmospheric fallout near Falenty, and in soil waters from two long-term meadow experiments on mineral soils situated in Masovian Province. Obtained results showed a complex effect of Ca and Mg deposition and associated effects of these components in ground water and soil solution on their uptake by plants due to fertilisation effect, harvesting and other factors of human impact. No distinctly positive effect was found of the increased deposition of Ca with atmospheric fallout on its uptake by plants on a long term basis. Such an effect was demonstrated for Mg load but only in very acidic soil. Under favourable physical and water conditions and at weakly acidic soil pH this effect was negative. The enrichment of ground water in Ca was accompanied by the increase of its uptake by plants and, at the same time, by the decrease of Mg uptake from very acidic soil. Under such soil pH, decreased Ca uptake was associated with its higher concentration in soil solution. Neutralization of soil acidity facilitated the increased Mg concentration in soil solution and its decreased uptake by plants. Obtained results inspire to undertake similar studies in natural grassland ecosystems and in the so-called lands of ecological use.

PL

Postawiono pytanie, czy, w jakich warunkach i w jaki sposób stężenie oraz ładunek wapnia i magnezu w opadzie atmosferycznym oraz w wodzie gruntowej i roztworze glebowym mogą wpływać na pobranie tych składników z plonem roślinności w warunkach użytkowanej łąki. Odpowiedzi na to pytanie poszukiwano na podstawie wyników oznaczeń Ca i Mg w opadzie atmosferycznym z rejonu Falent oraz w wodzie glebowej z dwóch długoletnich doświadczeń łąkowych na glebie mineralnej, usytuowanych w województwie mazowieckim. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono złożony i uwikłany wpływ depozytu Ca i Mg z opadu oraz związane z nim oddziaływania tych składników w wodzie gruntowej i w roztworze glebowym na ich pobieranie z plonem z uwagi na działanie nawożenia, zbioru plonu oraz pozostałych czynników antropogenicznych. Nie stwierdzono jednoznacznie dodatniego oddziaływania zwiększenia ładunku Ca z opadu atmosferycznego na jego pobranie przez rośliny w wieloleciu. Wpływ taki wykazano w odniesieniu do ładunku Mg, lecz tylko na bardzo kwaśnej glebie. W korzystnych warunkach fizyczno-wodnych i słabo kwaśnego odczynu gleby ten wpływ był ujemny. Wzbogaceniu wody gruntowej w Ca towarzyszyło zwiększenie jego pobrania z plonem roślin i jednocześnie zmniejszenie pobrania Mg z gleby bardzo kwaśnej. W takich warunkach odczynu gleby zmniejszeniu pobrania Ca towarzyszyło większe jego stężenie w roztworze glebowym. Zobojętnienie nadmiaru kwasowości gleby sprzyjało zwiększeniu stężenia Mg w roztworze glebowym i mniejszemu jego pobraniu przez rośliny. Uzyskane wyniki inspirują do podjęcia podobnych badań w warunkach naturalnych ekosystemów łąkowych i tzw. użytków ekologicznych.

6

Wpływ preparatu "Ekolator" na skład chemiczny gleb i roztworów glebowych w strefie emisyjnego oddziaływania Huty Miedzi Głogów

Spychalski W., Drzymała S.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2010

|

Vol. 55, nr 4

113-116

PL

W pracy przedstawiono wpływ preparatu Ekolator II na podstawowe właściwości fizyczne i chemiczne gleb będących w strefie emisyjnego oddziaływania Huty Miedzi Głogów. Zastosowany preparat wpłynął na wzrost ogólnej zawartości węgla, azotu i siarki oraz wpłynął korzystnie na zwiększenie pojemności sorpcyjnej, stwierdzono również przyrost wartości pH. Po zastosowaniu Ekolatora II roztwór glebowy uzyskany z pasty nasyconej charakteryzował się wyższym przewodnictwem elektrolitycznym, zwiększoną zawartością jonów sodu, wapnia, magnezu oraz chlorków. W porównaniu z kontrolą zmniejszeniu uległa koncentracja azotanów, fosforanów i metali ciężkich.

EN

The soil solution is the most dynamic part in the three-phase soil system; its there that the majority of chemical reactions takes place. It plays a major role in plant nutrition, elemental circulation and ecosystem contamination. The composition of the soil solution is particularly important in soils subject to strong influence of anthropo-pressure, frequently contaminated. Contaminated soils are exposed to land reclamation processes which involve, primarily, regulation of their reaction and increase of their humus content. One of the preparations used to increase soil humus content is Ekolator ll manufactured by the Agroimpuls Company in Swarzędz on the basis of brown coal (50% v/v) and bio-fabric (50% v/v). According to producer Ekolator II contains: 70-90% of dry mass, 36-55% of organic matter and N (as NH4 + and NO3 -) 200-400, Ca 1500-2000, Mg 500-700 and S-SO4 80-300 mg/dm3. Preparation used in experiment contained 19% of organic C and showed pH (KCl) 7.4-7.5. The objective of the performed investigations was to determine the basic soil properties and chemical composition of soil solutions in soil situated within the zone of emissions from the Głogów Copper Foundry following the application of the above-mentioned preparation. The experiment was established on five different production fields. On each of these fields, two 0.5 ha plots were marked out: a control (non-treated) plot and experimental plot on which the abovementioned preparation (Ekolator ll) in the quantity of 130 t/ha was applied. The preparation was introduced into the soil in April 2005 during ploughing and soil samples for laboratory analysis were collected in the autumn of 2007 after harvest. In the collected profile and surface (composite) samples taken at the depths of 0-30, 30-60 and 60-90 cm, the following parameters were determined: texture, pH, total content of C, N, S, sorption capacities. In addition, using the negative pressure method, soil solution from "soil paste" was isolated and the concentrations of basic cations and anions such as: Ca+2, Mg+2, Na+, K+, NH4 +, NO3 -, Cl- , PO4 -3, as well as some heavy metals (Cu and Zn ) were determined. According to PTG, from the point of view of their texture, the examined soils belong to silty groups. The inclusion of the Ekolator preparation resulted in the increase of the pH value by about one unit and very distinct increase of organic carbon. Following the application of Ekolator, the soil solution was characterized by higher electrolyte conductivity, increased content of sodium and calcium and decreased concentrations of phosphates, nitrates and such heavy metals as Cu and Zn.

7

Rozpuszczalny węgiel organiczny w wodzie z siedlisk pobagiennych na tle temeperatury gleby

Jaszczyński J., Sapek A., Chrzanowski S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

T. 8, z. 1

117-126

PL

W pracy przedstawiono wpływ temperatury gleby oraz opadu atmosferycznego na uwalnianie i wymywanie organicznych związków węgla z gleb torfowo-murszowych do płytkich wód gruntowych. Badania prowadzono w latach 2001-2006 na Torfowisku Kuwasy w basenie środkowej Biebrzy. Stanowiska badawcze zlokalizowano na użytkach zielonych położonych na glebach o średnim stopniu zaawansowania procesów murszowych (MtII). Przedmiotem badań było stężenie rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO) w roztworze glebowym pobieranym z głębokości 30 cm oraz wodzie gruntowej z głębokości 60 i 90 cm. Próbki wody z wymienionych warstw profilu glebowego pobierano za pomocą automatycznej stacji polowej, wykorzystującej ceramiczne kubki ssące. Na głębokościach tych mierzono także temperaturę gleby. Próbki wody gruntowej pobierano również z 5 studzienek zainstalowanych w warstwie utworu organicznego, na głębokość ok. 100 cm. Jedną ze studzienek zlokalizowano na terenie automatycznej stacji, a cztery na innych kwaterach łąkowych torfowiska. Próbki pobierane za pomocą aparatów ssących pozyskiwano w sposób ciągły przez trzy, cztery tygodnie. Próbki wody gruntowej ze studzienek pobierano co trzy, cztery tygodnie. Stężenie RWO w próbkach zależało od głębokości z jakiej je pobierano. Średnie stężenie RWO było największe w roztworze glebowym - 67 mg·dm-³. W wodzie gruntowej z głębokości 60 i 90 cm wynosiło ok. 40 mg·dm-³. W roztworze glebowym stężenie RWO zmieniało się w ciągu roku oraz było istotnie skorelowane z temperaturą gleby. Największe stężenie RWO występowało od czerwca do listopada, a najmniejsze - w lutym i marcu.

EN

The effect of soil temperature and rainfall on releasing and leaching of organic carbon from peat-moorsh soils to shallow ground waters is presented in this paper. The study was carried out in 2001-2006 on Kuwasy peatland in the middle Biebrza River basin. Study sites were located in grasslands dominated by peat-moorsh soils in the second degree of degradation. Concentrations of dissolved organic carbon (DOC) were analysed in soil solution (taken from the depth of 30 cm) and in groundwater (which was collected from the depths of 60 cm and 90 cm). Water samples from these layers were taken by automatic field station. Soil temperature was measured at 30, 60 and 90 cm. Groundwater samples were also collected from five wells installed in organic matter layer to the depth of 100 cm. One of them was located within automatic station, four other - in the neighbouring grassland areas. All water samples were taken at three to four week intervals. DOC concentration in water samples depended on sampling depth. Mean DOC concentration was highest in soil solution - 67 mg·dm-³. In groundwater from 60 and 90 cm it was about 40 mg·dm-³. In soil solution DOC concentration varied seasonally and was significantly correlated with soil temperature at 30 cm. The highest DOC concentrations were found from June to November, and the lowest - in February and March. Seasonal variability of DOC concentration was observed in groundwater from two control wells. In these cases the highest DOC concentration was also noted in summer and autumn. In groundwater from other wells seasonal DOC variability wasn't noted. Intensive precipitation didn't exert any effect on DOC concentration in soil and ground water.

8

Stężenie wybranych składników chemicznych w wodach gruntowych i roztworze glebowym małej zlewni rolniczej

Durkowski T., Burczyk P., Królak B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 1

5-15

PL

W pracy omówiono wyniki wieloletnich badań stężeń wybranych składników chemicznych w wodach gruntowych i roztworze glebowym w zlewni rzeki Gowienica, jednego z dopływów jeziora Miedwie. Oceniono stężenia składników nawozowych w wodach gruntowych na gruntach ornych, użytkach zielonych i w zagrodach wiejskich oraz w roztworze glebowym z gruntów ornych i użytków zielonych. Największe stężenie tych składników zanotowano w wodach gruntowych z zagród wiejskich i gruntów ornych intensywnie użytkowanych. Roztwór glebowy cechowało duże stężenie azotanów i potasu. Duże stężenie składników nawozowych świadczy o tym, że na obszarze badanej zlewni należy prowadzić działania ochronne w celu poprawy jakości wód gruntowych.

EN

The paper presents results of many years lasting studies of the concentrations of selected chemical components in ground waters and soil solution of the Gowienica River basin. Nutrient concentrations were estimated in piezometers localized in farmlands, grasslands and farmsteads. The highest concentrations were noted in piezometers collecting ground waters from farmsteads and intensively used farmlands. Soil solution was characterized by very high concentrations of nitrates and potassium. High nutrient concentrations show, that protective operations to improve ground waters quality should be undertaken in the Gowienica River basin.

9

Ocena zmian stężenia mineralnych form azotu w roztworach glebowych i ich wymywania

Pietrzak S., Urbaniak M., Sapek B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2006

|

T. 6, z. spec.

51-63

PL

Przeprowadzono badania, mające na celu ocenę wpływu zróżnicowanych dawek i form nawozów azotowych oraz odczynu gleby na stężenie azotu azotanowego i amonowego w roztworach glebowych spod trwałych użytków zielonych oraz oszacowanie możliwych strat azotu przez wymycie poza strefę korzeniową roślinności łąkowej. Badania realizowano w latach 1999-2001, na dwóch ścisłych doświadczeniach łąkowych, dotyczących bilansowania azotu (ze stosowaniem deszczowania obiektów nawozowych) oraz efektów wapnowania, zlokalizowanych w miejscowościach Falenty i Janki k. Warszawy. Próbki roztworu glebowego do analiz pozyskiwano za pomocą aparatów ssących z kubkami ceramicznymi i silikonowymi, zainstalowanych na obiektach badawczych na głębokości 75 cm. Stwierdzono, że stężenie mineralnych form azotu w roztworach glebowych i ich wymycie na doświadczeniach w Falentach i Jankach zależało od: dawki i formy nawozu azotowego, stanu uwilgotnienia gleby i jej odczynu. Wartości stężenia N-NH4 i N-NO3 w roztworach glebowych pozyskiwanych za pomocą ceramicznych i silikonowych kubków porowatych znacznie się różniły.

EN

The study was aimed at estimating the influence of diverse doses and forms of nitrogen fertilizers and the reaction of soil on the concentration of nitrate and ammonium nitrogen in soil solutions from under permanent grassland and possible losses of nitrogen by leaching out of the root zone of meadow vegetation. Analyses were performed in the years 1999--001 in two strict grassland experiments situated in Falenty and Janki near Warsaw on the balance of nitrogen (with sprinkling irrigation) and on the effect of liming. Samples of soil solution were obtained by means of suction apparatus with ceramic and silicone cups installed at a depth of 75 cm. Concentrations of mineral forms of nitrogen in soil solutions and their leaching were found to depend on doses and forms of nitrogen fertilizers, on soil humidity and pH. Concentrations of N-NH4 and N-NO3 in soil solutions collected from ceramic and silicone porous cups considerably differed between each other.

10

Stan i zagrożenia walorów jeziora Niedzięgiel

Loranc L., Wojtasik M.

Ekologia i Technika

|

2006

|

R. 14, nr 5

200-204

PL

Jezioro Niedzięgiel jest akwenem o bardo dużych walorach ekologicznych i rekreacyjnych. Pomimo znacznej odporności na degradację stan sanitarny jego wód pogarsza się. Potwierdzają to zwłaszcza wskażniki bakterii z grupy Coli. Przyczyną jest coraz większa presja ze strony turystów i wczasowiczów oraz dopływające do jeziora ścieki z domków letników i z ośrodka wojskowego, również spływy z sąsiednich pól. Należy rozwiązać problem ścieków i ograniczyć presję turystów i wczasowiczów.

EN

Lake Niedzigiel is reservoir about very large ecological and recreational values. In spite considerable resistance onto degradation state of sanitary him of waters worens. They confirm this especially indicators of bacterium from Coli group. Lager pressure from side of tourists and holiday-makers is cause of this more and more as well as swimming to lake sewages from houses of holiday-makers and from military centre, also flowing from neighbouring fields. One should to dissolve problem of sewages and limit pressure of tourists and holday-markes.

11

Depozycja zanieczyszczeń atmosferycznych i ich wpływ na roztwory glebowe ubogich gleb leśnych

Walna B.

Ekologia i Technika

|

2006

|

R. 14, nr 5

205-209

PL

Badania prowadzono w Stacji Ekologicznej położonej na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Określona wartość depozycji jonów kwasotwórczych przekraczała depozycję w stacjach monitoringowych badania tła zanieczyszczeń.

EN

The study was conducted at the University Ecological Station located in Wielkopolski National Park. The quantity of acid-forming ions deposited with precipitation was higher than the deposition recorded at the lowland stations monitoring background pollution. Detailed information on the composition and changes in soil water affected by acid deposition was compared with the deposition data. The washout of available nutrients from the topsoil may cause an irreversible loss of nutrients from the ecosystem. The low values of the stress parameter (Ca/Al) are indicative of a risk of acidification-related forest damage. The NO3 concentration in the C horizon was always very low, which indicates that all major processes in nitrogen mobilization occurred in the upper part of the soil profile. The high concentrations of ammonium ions in the deposition and in soil water could cause eutrophication and acidification.

12

Soil solutin metal species in the profiles of sandy and silty arable soils in industrial area

Smal H., Ligęza S.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2004

|

Vol. 11, nr 7

657--664

EN

Species of metals: Ca, Mg, Mn, Al, Zn, Co, Cd and Pb in the soi1 solutions, of two soils developed on sand and two on silt of water origin, located in Upper Silesia are presented in the paper. To estimate the speciation of ions the SOILCHEM chemical equilibrium model was used. The percentage distribution of the given metal species in its total concentration in the solutions was analysed. The model predicted a high percentage share (in more than 50%) of free Mg2+, Ca2+, Cd2+, Zn2+ and Mn2+, much lower of Pb2+ and Cu2+ and no Al3+.In the studied range of soil solution reaction (pH 4.95-7.12) percentage distribution of ions was determined mainly by the share of humus acids complexes, complexes with CO32- (in solutions of higher pH) and SO42- ligands. Thus, it depended on DOC (dissolved organic carbon), HCO3- and SO42- concentrations in the solutions.

PL

Przedstawiono formy specjacyjne metali: Ca, Mg, Mn, Al, Zn, Cu, Cd i Pb w roztworach glebowych w profilach dwóch gleb wytworzonych z piasków oraz dwóch z pyłów wodnego pochodzenia z terenu Górnego Śląska. Specjację badano metodą numeryczną, za pomocą programu chemicznej równowagi jonów w roztworach - SOILCHEM. Analizowano procentową dystrybucję poszczególnych form pierwiastków w stosunku do ich całkowitego stężenia w roztworze glebowym. Model przewiduje duży (> 50%) udział wolnych jonów Mg2+, Ca2+, Cd2+, Zn2+ and Mn2+, znacznie mniejszy Cu2+ i Pb2+ oraz brak Al3+. W badanym zakresie pH roztworów (4,95-7,12) dystrybucja jonów determinowana była przede wszystkim przez udział kompleksów z kwasami próchnicznymi, a także z ligandami CO32- (w roztworach o większym pH) i w mniejszym stopniu z SO42-. Dystrybucja jonów zależała więc głównie od stężenia rozpuszczonego węgla organicznego (DOC) oraz stężenie HCO3- i SO42- w roztworze.